კიევის დროით, სამი საათია. თბილისში საღამოს შვიდ საათზე მოვფრინავ, მაგრამ აეროპორტიდან ქალაქში გასვლას არ ვაპირებ. ვილნიუსიდან ვბრუნდები, ვილნიუსი კი ჩემთვის ყველა სხვა ქალაქზე მეტს ნიშნავს და მისგან მომავალს დამატებითი ემოცია არ მჭირდება. მეგობრები, რომლებიც რვა წლის წინ ერთად ვსწავლობდით ვილნიუსის უნივერსიტეტში, ისევ ჩვენს საყვარელ ქალაქში შევიკრიბეთ. გასული წლების განმავლობაში ერთმანეთთან კონტაქტი არასოდეს შეგვიწყვეტია, მაგრამ ამჯერად მაინც განსაკუთრებული შეხვედრა გამოგვივიდა.
თუმცა ჩემი პოსტი ვილნიუსზე არ არის, უფრო სხვა რამეებზეა, სხვა შერძნებებზე, გამოცდილებასა და აღმოჩენებზე, რომლებზეც ბოლო დღეების განმავლობაში, იქ ყოფნის დროს ვფიქრობდი.
ხშირად ვისმენ უცნაურ მოსაზრებებს, რომ ევროპასა და ამერიკაში შვილის სასწავლებლად გაშვება მის დაღუპვასა და დაკარგვას ნიშნავს, რომ უცხოურ უნივერსიტეტებში ახალგაზრდებს ქართველობას ართმევენ, რომ დასავლეთი სასწავლო სტიპენდიებით ცდილობს ჩვენს დაპყრობას და გადაგვარებას. აი, მე კი, კიევის აეროპორტში ვზივარ, ველოდები თვითმფრინავს, რომელიც თბილისში დამაბრუნებს და მაქვს შეგრძნება, რომ შინ კი არ ვბრუნდები, ერთი სახლიდან მეორეში მინვდივარ. თან ჩემი რვა წლის წინანდელი თავი მახსენდება, თავისი შიშებით, ფიქრებით, ეჭვებით, სურვილებით, მსოფლიოს გარშემო მოგზაურობაზე ოცნებით, მახსენდება და ვფიქრობ, როგორი იქნებოდა ჩემი ცხოვრება, 19 წლის ასაკში გამბედაობა რომ არ მყოფნოდა და ვილნიუსის უნივერსიტეტში არ წავსულიყავი ერთსემესტრიანი გაცვლითი პროგრამით. რომ არა ჩემი მეგობრები, რომლებსაც სხვადასხვა ეროვნება, რწმენა, კანის ფერი, პოლიტიკური შეხედულებები და ორიენტაცია გააჩნიათ, როგორი ვიქნებოდი მე? რომ არა მათი სიყვარული და პატივისცემა ჩემი ქვეყნისა და რელიგიის, ჩემი პირადი ცხოვრების მიმართ, როგორი დამოკიდებულება მექნებოდა სხვა ადამიანების მიმართ?
გადაგვარების შიში იქით იყოს და, სხვა ტიპის არგუმენტებიც მომისმენია საზღვარგარეთ სწავლის პერსპექტივით შეშფოთებულებისგან. უფრო მეტად, მშობლები შიშობენ, რომ მათი შვილები თავს ვერ გაართმევენ საყოფაცხოვრებო პრობლემებს. არადა, მე ჯერ არ მინახავს სტუდენტი, რომელიც სასწავლებლად წავიდა და გაზქურის ჩართვა, ან კარტოფილის შეწვა ვერ მოახერხა. უფრო მეტიც, მე, ადამიანმა, რომელსაც მანამდე არასოდეს არაფერი გამიკეთებია სახლში, ლიტვაში ხაჭაპურის გამოცხობაც კი შევძელი კულტურული საღამოსთვის.
ჩემი ქართველი მეგობრები ხშირად ამბობენ, რომ მე ლიტვაში სულ სხვა ადამიანი წავედი და სულ სხვა, გაცილებით კარგი ადამიანი ჩამოვედი. არ ვიცი, რამდენად შესაფერისი სიტყვაა „კარგი”, მაგრამ დანამდვილებით შემიძლია, ვთქვა, რომ ბავშვის ნაცვლად, რომელიც ოჯახის წევრებისთვის ყოველთვის პატარა იქნება, ჩემი სახით, ზრდასრული ადამიანი დაბრუნდა.
მე ჩემი უცხოელი მეგობრებისგან დღემდე ბევრ რაიმეს ვსწავლობ, ვსწავლობ, როგორ უნდა ვცე პატივი სხვებს, როგორ უნდა მოვიქცე, როცა საყვარელ ადამიანებს მძიმე დღეები უდგათ, როგორ უნდა დავსვა კითხვები, როგორ უნდა მოვახერხო მოვალეობების გადანაწილება ოჯახში, როგორ უნდა ვიყო მშობელი, რომელიც შვილების დამოუკიდებლად გაზრდას და წარმატებით მუშაობას ერთდროულად შეძლებს და რაც მთავარია, როგორ მიყვარდეს ჩემი ცხოვრების ყოველი დღე.
დღეს მე დანამდვილებით ვიცი, რომ მეგობრობა და სიყვარული საზღვრებს არ ცნობს, რომ მეგობრობას და სიყვარულს არც ეროვნება და რელიგია გააჩნია. ვიცი, ისიც, რომ მეგობრების შვილები, რომლებიც უტრეხტში, პრაღასა და რეიკიავიკში იზრდებიან, არაჩვეულებრივად საყვარელი ადამიანები არიან ჩემთვის და რომ საზღვარგარეთ სწავლა ოდნავაც არ უშლის ხელს სამშობლოს სიყვარულს, უფრო პირიქით.