პარასკევი, აპრილი 26, 2024
26 აპრილი, პარასკევი, 2024

რისგან შედგება ვებგვერდი

1989 წელს ევროპაში, ცერნის ლაბორატორიაში (ფრ. Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire, CERN), იქ, სადაც დღეს მსოფლიოს წამყვანი ფიზიკოსები ექსპერიმენტებს ატარებენ, დაიბადა ვების (World Wide Web (WWW)) კონცეფცია. ის ბრიტანელმა მეცნიერმა ტიმ ბერნერს ლიმ (Sir Timothy John «Tim» Berners Lee) წარმოადგინა. მართალია, იმხანად ინტერნეტი უკვე გამართულად მუშაობდა, მაგრამ იქ თითქმის არაფერი იდო, მას ძირითადად როგორც საკომუნიკაციო ქსელს ისე იყენებდნენ – ელექტრონული დოკუმენტების გასაგზავნად და მისაღებად. ტიმ ბერნერს ლის იდეა კი ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და ამავე დროს ინოვაციური იყო: ნაცვლად იმისა, რომ ინტერნეტის მომხმარებლებს ელექტრონული დოკუმენტები ერთმანეთისთვის ეგზავნათ, მან შექმნა სისტემა, რომლის საშუალებითაც ამ დოკუმენტების ინტერნეტში განათავსებდნენ და მათთან მუშაობა ნებისმიერ მსურველს შეეძლებოდა. ტიმ ბერნერს ლი ამას არ დასჯერდა – მან ინტერნეტში განთავსებული დოკუმენტების ლინკებით ერთმანეთთან დაკავშირების შესაძლებლობაც შექმნა, ანუ მისი დოკუმენტები ჰიპერტექსტური იყო. ჰიპერტექსტურს უწოდებენ ისეთ დოკუმენტს, რომელშიც ტექსტის ესა თუ ის ნაწილი რომელიმე სხვა დოკუმენტთან არის დაკავშირებული, შესაბამისად, შესაძლებელია ერთი დოკუმენტის განსაზღვრული ნაწილიდან სხვა დოკუმენტზე გადასვლა.


(ცერნის ლაბორატორია)

ჰიპერტექსტის გაჩენამდე ტექსტთან მუშაობისას სასურველი ტერმინის შესახებ განმარტების მისაღებად წიგნი სხვა გვერდზე უნდა გადაგეშალათ ან სულაც სხვა წიგნში მოგეძებნათ პასუხი, ჰიპერტექსტის შემთხვევაში კი ერთი დოკუმენტიდან მეორეზე გადასვლა მაუსის ერთი დაჭერით შეიძლება. ამგვარი სისტემების შექმნა ვების გამოგონებამდეც უცდიათ; უბრალოდ, ტიმ ბერნერს ლიმ რამდენიმე ტექნოლოგიას ერთად მოუყარა თავი და მისი რეალიზაცია ყველაზე წარმატებული აღმოჩნდა. იმდენად წარმატებული, რომ დღეს მრავალ ჩვენგანს ვების გარეშე ვერც გართობა და ვერც მუშაობა ვეღარ წარმოუდგენია.

ჰიპერტექსტური მარკიდების ენა (HTML)

ტიმ ბერნერს ლიმ თავისი ჩანაფიქრის რეალიზებისთვის შექმნა პროგრამული ენა, რომელსაც HTML-ი (Hiper Text Marcup Language) ანუ ჰიპერტექსტური მარკიდების ენა ეწოდა. მიუხედავად იმისა, რომ 1989 წლის შემდეგ გაჩნდა უამრავი ვებტექნოლოგია, რომელთა ვებგვერდში ინტეგრირება შესაძლებელია, HTML-ი დღესაც ნებისმიერი ვებგვერდის განუყოფელი ნაწილია. დღევანდელი გადმოსახედიდან პირველი ვებგვერდები პრიმიტიულად გამოიყურება. შექმნის დროიდან HTML კოდში მრავალი ცვლილება შევიდა, რათა ტექნოლოგიების განვითარებასთან ერთად მომხმარებელთა მზარდი მოთხოვნების დაკმაყოფილება ყოფილიყო შესაძლებელი. იცვლებოდა თავად HTML კოდიც. დროდადრო მასში ახალი შესაძლებლობების რეალიზების საშუალება ჩნდებოდა. 1994 წლის ოქტომბერში ტიმ ბერნერს ლიმ მსოფლიო ქსელის კონსორციუმი (World Wide Web Consortium (W3C)) დააფუძნა. ეს ორგანიზაცია HTML-ის სტანდარტებს აყალიბებს. HTML-ის ბოლო მოდიფიკაციას HTML5 ჰქვია.

პირველი ბროუზერი 

 

ტიმს ბერნერ ლის მიერ შემუშავებული სისტემის (World Wide Web) ანუ ერთმანეთთან ლინკებით დაკავშირებული ვებგვერდების ფუნქციონირება შეუძლებელი იქნებოდა ბროუზერის ანუ იმ პროგრამის გარეშე, რომლის საშუალებითაც ვებგვერდების გახსნას და მათში არსებული ინფორმაციის ნახვას ვახერხებთ. დღეს უამრავი ბროუზერი არსებობს – Mozila Firefox, Chrome, Opera, Internet Explorer და სხვ. პირველი ბროუზერი კი თავად ტიმ ბერნერს ლიმ შექმნა.

ტიმ ბერნერს ლიმ ბროუზერზე მუშაობა 1991 წელს დაასრულა. ბროუზერს საკმაოდ ბევრი ფუნქცია ჰქონდა, ამიტომ რიგითი მომხმარებლისთვის ადვილი არ უნდა ყოფილიყო ამ პროგრამის საშუალებით ვებგვერდის დათვალიერება. ისიც უნდა ითქვს, რომ იმ დროს ინტერნეტი მაღალტექნოლოგიურ ქსელად მიიჩნეოდა და ჩვეულებრივ მომხმარებელს იქ არაფერი ესაქმებოდა.

როგორ კეთდება ვებგვერდი

 

დღეს ვებგვერდის შესაქმნელად უამრავი საშუალება არსებობს. ყველაზე ადვილი რომელიმე ონლაინსერვისის გამოყენებაა. ამისთვის თავდაპირველად რეგისტრაციას გაივლით, მერე კი ადმინისტრატორის პანელის საშუალებით, რომლის პაროლიც მხოლოდ თქვენ გეცოდინებათ, თვითონვე ააწყობთ ვებგვერდს. ასეთი ვებგვერდი ადმინისტრატორის პანელიდანვე იმართება.
მეორე მეთოდი უკვე განსაზღვრულ ცოდნას მოითხოვს. შეგიძლიათ, მზა კოდები ინტერნეტში მოიძიოთ, მაგრამ საკუთარი მოთხოვნილებისამებრ მათი გადაკეთება მოგიხდებათ. რიგ შემთხვევაში ამის გაკეთებას კვლავ ადმინისტრატორის სამართავი პანელის საშუალებით შეძლებთ.
ასევე შეგიძლიათ, თავად დაწეროთ კოდი თქვენი ვებგვერდისთვის. პროგრამისტები, წესისამებრ, სწორედ ასე იქცევიან.

როგორ განვათავსოთ ვებგვერდი ინტერნეტში

 

თუ რომელიმე ონლაინსერვისს არ გამოიყენებთ და თავად შექმნით HTML კოდს, მაშინ თქვენი ვებგვერდის ინტერნეტში განსათავსებლად დაგჭირდებათ ჰოსტინგი (Hosting) – ფოლდერი რომელიმე სერვერზე, რომელშიც თქვენს ვებგვერდს განათავსებთ. სერვერები ინტერნეტში ჩართული კომპიუტერებია, რომლებშიც სხვა ყველაფერთან ერთად მთელი ის ინფორმაციაა შენახული, რომელიც ჩვენთვის ინტერნეტის საშუალებით ხდება ხელმისაწვდომი, ანუ ყველაფერს, რაც ინტერნეტშია, მთელ მსოფლიოში გაბნეული სერვერები ინახავენ.
ჰოსტინგთან ერთად აუცილებელია სახელი ანუ დომეინი (domain). ინტერნეტში ნებისმიერ გვერდს თავისი მისამართი, უნიკალური სახელი აქვს. საკმარისია, თქვენს ონლაინფოლდერში თქვენი შექმნილი გვერდი განათავსოთ, მერე კი ამ ფოლდერს სახელი ანუ მისამართი მიანიჭოთ, რომ თქვენი ვებგვერდი ამუშავდება.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი