თქვენთვის, ალბათ, სიახლე არ იქნება, რომ ბავშვებისათვის კითხვას ბევრი სარგებელი ახლავს, როგორიცაა მაგ. ენის ცოდნის და წიგნიერების ხელშეწყობა. Scholastic-ის 2016 წლის სტატისტიკის თანახმად, 3-დან 5 წლამდე ბავშვების მშობლების 62% თითქმის ყოველდღე უკითხავს შვილებს და ბავშვების უმრავლესობა ამბობს, რომ მოსწონთ ან უყვართ მშობლებთან გატარებული ეს განსაკუთრებული დრო. თუკი სკოლამდელი ასაკის ბავშვებისათვის კითხვას ნათელი და ხშირად თვალსაჩინო სარგებელი ახლავს, არსებობს მტკიცებულებები, რომ ასევე მნიშვნელოვანია წაკითხვა ჩვილებისათვის, ახალშობილთათვისაც კი.
ამერიკის პედიატრთა აკადემია გვირჩევს, რომ მშობლებმა შეძლებისდაგვარად მალე უნდა დაიწყონ ჩვილებისათვის კითხვა. ეს რეკომენდაცია დაფუძნებულია კვლევაზე, რომელმაც უჩვენა, რომ ბავშვებს, ვისაც მშობლები ხშირად ელაპარაკებიან, უპირატესობა აქვთ იმ ბავშვების მიმართ, ვისაც მშობლები ნაკლებს ელაპარაკებიან. ძირითადი განსხვავება უნდა ეფუძნებოდეს სიტყვების რაოდენობას, რომელთაც ბავშვები იღებენ, როდესაც მშობლები ხმამაღლა ესაუბრებიან მათ. ეს უპირატესობა თვალსაჩინო ხდება, როცა ბავშვები 2 წლის ხდებიან.
ბავშვებთან საუბრის გარდა, ხმამაღლა კითხვა ასევე უნდა აცნობდეს ბავშვებს ახალ და განსხვავებულ სიტყვებს, რომელთაც მშობლები ყოველდღიურ საუბარში ხშირად არ იყენებენ. კვლევებმა ასევე აჩვენა, რომ სიტყვების რაოდენობა, რომელთაც ჩვილები წარმოთქვამენ და ესმით, განისაზღვრება იმით, თუ რამდენს უკითხავენ მათ.
სიტყვების ზემოქმედების სარგებლიანობის გარდა, ირკვევა, რომ ბავშვებს შეუძლიათ ისწავლონ სპეციფიკური კონტენტი წიგნებიდან, რაც შეიძლება მათ დაბადებამდეც დაიწყოს. მკვლევრებმა გამოარკვიეს, რომ ბავშვებს შეუძლიათ ისწავლონ კონკრეტული წიგნის რიტმი ორსულობის მესამე ტრიმესტრში. ალბათობის შესამოწმებლად მკვლევრებმა სთხოვეს 7 თვის ორსულ ქალებს, წაეკითხათ, The Cat in the Hat, მუცელში მყოფი ნაყოფისათვის დღეში ორჯერ, ორსულობის დასასრულამდე. როდესაც ეს ბავშვები დაიბადნენ,სხვა ამბებზე მეტად, ჩვილებს უფრო სიამოვნებდათ The Cat in the Hat-ის მოსმენა.
ამაში მკვლევრები ჩატარებულმა ექსპერიმენტმა დაარწმუნა. საწოვარა მიამაგრეს ორ დინამიკს, და დააპროგრამეს – როდესაც ჩვილი სწრაფად წოვდა, ირთვებოდა ერთი ამბავი, თუ ნელა – სხვა. ბავშვები მალე მიხვდნენ, რომ სიტუაციის კონტროლი შეეძლოთ და წოვდნენ ისე, რომ მათთვის ჩაერთოთ The Cat in the Hat – ამბავი, რომელსაც მუცელში ყოფნისას მუდმივად ისმენდნენ.
ერთერთ კვლევაში მკვლევრებმა 18-დან 30 თვემდე ჩვილებს წაუკითხეს წიგნი, აღწერილი იყო , როგორ დაელაგებინათ სხვადასხვა საგანი ერთად, ახალი ნივთის გასაკეთებლად. ექსპერიმენტით დამტკიცდა, რომ 2 წლამდე ჩვილებს შეუძლიათ როგორც სიტყვების, ასევე ქმედებების შესწავლაც მოკლე და მარტივ წიგნებთან ურთიერთობით.
სიტყვებისა და ქმედებების გარდა, სკოლამდელ ასაკში, წიგნებიდან ბავშვებს შეუძლიათ საკმაოდ რთული ინფორმაციის აღქმა. ბავშვებს მიაწოდეს ინფორმაცია კამუფლაჟის შესახებ, 3-4 წლის ბავშვებს აუხსნეს, როგორ ეხმარება მიმიკრია ცხოველებს გადარჩენაში. მოგვიანებით, როდესაც ჰკითხეს, თუ რომელი ცხოველების შეჭმა შეეძლო მშიერ ჩიტს, ბავშვებმა დაასკვნეს, რომ ყავისფერი კამუფლიაჟის მქონე ხვლიკი შეძლებდა დამალვოდა ჩიტს, როცა მის კაშკაშა შეფერილობის მეგობარს დიდი ალბათობით, ჩიტი შეჭამდა.
ერთ კვლევაში 5 და 6 წლის ბავშვებს გააცნეს გამოგონილი ცხოველები პილოსები, რომელთაც წვრილი ცხვირები ჰქონდათ. წიგნის განმავლობაში ბავშვები ეცნობოდნენ დეტალურ აღწერას, თუ ნელ-ნელა როგორ იცვლებოდნენ პილოსები მრავალი თაობის განმავლობაში. წიგნის წაკითხვის შემდეგ უმცროსმა და უფროსმა ბავშვებმა ისწავლეს, რომ ადაპტაცია ხანგრძლივი პროცესია, რომელიც გადარჩენისა და რეპროდუქციის სხვადასხვა ხარისხით ხასიათდება. მათ შეეძლოთ გაეხსენებინათ ინფორმაცია 3 თვის შემდეგაც კი და მიესადაგებინათ ის სხვა სახეობებისთვისაც.
მარტივ წიგნებს აქვთ ძალა, რომ ასწავლონ ჩვილებს და ბავშვებს ახალი სიტყვები, ქმედებები და უფრო რთული მეცნიერული კონცეპტებიც კი, როგორიცაა კამუფლიაჟი და ევოლუცია.
ამიტომ, როცა წიგნს ვუკითხავთ პატარებს, უნდა ვიცოდეთ, რომ მათ კითხვისადმი ინტერესს ადრეულ ასაკშივე ვუყალიბებთ. მშობლებმა ხშირად უნდა უკითხონ პატარებს, ეს არის ერთად გატარებული დროის საჭირო, აუცილებელი და მნიშვნელოვანი ნაწილი.
წყარო: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-baby-scientist/201908/the-importance-picture-books
