პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

დამატებითი დრო და სხვა დემონები

(ციკლიდან „პირთა საძიებელი“)

1.

„დამატებითი დრო“ – როგორც მახსოვს, ასე ერქვა რომანს, რომლის წერაც 80-იანი წლებიდან დაიწყო შუკო ჯიქიამ და მისთვის საჭირო ექვსი თვე თავის დრამატულ ცხოვრებას ვერც მეოცე საუკუნეში წაგლიჯა და ჯერჯერობით ვერც ოცდამეერთეში. რამდენიმე ფრაგმენტი წაკითხული მაქვს და თუ სიტყვაზე მენდობით, იშვიათად კარგი წიგნი უნდა გამოსულიყო, მაგრამ ყველასთვის ნაცნობი ლათინური სენტენციისა არ იყოს, – აქვთ წიგნებს თავისი ბედი.

 

2.

მარიკა ბაკურაძე ამბობდა, ზედიზედ მიეწყო ღამისთევა, მივლინებაში წასვლა… და დილით, მანქანაში მჯდომი, ვერ ვხვდებოდი, რომელი თვის რომელი რიცხვი და კვირის რა დღე იყოო. გადაქანცულმა და გამოღლილმა თანამშრომელს შუა საუბარში ვუთხარი ტელეფონით, – ფასანაურში ვარ, ახლა 8 საათია და თბილისში ალბათ 11 იქნება-თქო.

 

3.

მეგრულ ქორწილებში სიძე-პატარძალს მგონი ყველაფრის უფლება აქვს. ერთხელ, ანაკლიაში, 7 საათზე დანიშნული ქორწილი ღამის პირველზე დაიწყო, რადგან ნეფე-დედოფალმა ეტყობა სამეგრელოს ყველა ღირსშესანიშნაობის მონახულების და მის ფონზე ფოტო-ვიდეო სესიის გამართვა მოიწადინა. როცა ქუჩაში სიგნალი და თოფის სროლა ატყდა, მექორწილეებს უკვე მოელიათ „სეკას“ მრავალჯერადი პარტიები, უცოლოთა და გასათხოვართა შეთვალიერება და მსოფლიო ჩემპიონატის მერვედფინალური მატჩი თავისი პენალტებით.

 

4.

რევაზ შენგელიას უთქვამს, ნებისყოფა საგანი უნდა იყოს და სკოლაში ისწავლებოდესო.

ეგრეა. დროის კაპრიზებთან გასამკლავებლადაც გამოდგება და ჩვენი მსხვრევადი ხასიათების ჩამოყალიბებისთვისაც.

 

5.

გაცდენილ დროზე უკვე აღარ ვნაღვლობ ხოლმე. იმ მკვლელივითა ვარ, სინანული სისუსტე რომ ჰგონია და მის მიერ დახოცილების სახელები კი არა, მიახლოებითი რაოდენობაც არ ახსოვს. მაგრამ ყოველთვის ის განცდა ამიყოლიებს ხოლმე, რომ ვერაფერს ვერ ვასწრებ. და ასე მგონია, რისი გაკეთებაც მინდოდა, ვერც ვერაფერს ვერ გავწვდი. რაც დრო გადის, საზრუნავი მეტი გროვდება, ყველა უფრო მეტ დროს ითხოვს ჩემგან, მეც უფრო მეტს მოველი საკუთარი თავისგან და ერთ წრეზე ვტრიალებ – გაძლებისა და გადარჩენის წრეზე. წინ ვერ მივდივარ, ერთსა და იმავე ტვირთს ვეზიდები და ბედნიერების ის ძაფებიც გამიწყდება მგონია, ჩემს საყვარელ საქმესთან რომ მაკავშირებდა; გადატვირთვას ვეცადე უკვე, მაგრამ აღარ გამოდის, დასვენება მიჭირს, არც საქმე არ მანებებს ყველაფრისგან თავის გამოთიშვას, რამის გაფუჭება და ამით თავმოყვარეობის შელახვაც არ მინდა – ტყუილად ხომ არ ვიწვალე ამდენ ხანს?!

 

6.

ჩვენს ავტორებს ხშირად ვთხოვ, ტექსტზე მუშაობის პარალელურად, დაწერონ კონკრეტული დღის თუნდაც სქემატური ანგარიში – ვრცელი კომენტარები კი არა, მხოლოდ ფაქტები, პერსონალია, ძუნწად შტრიხები; ეს დეტალები შეუფასებელი წყარო იქნება 20, 30 ან მით უფრო 100 წლის შემდეგ. როგორც, ვთქვათ, გალაკტიონის ეს ჩანაწერი (გალაკტიონთან თანამედროვე ავტორები რა მოსატანი იყოო, – ვისაც ამ რეპლიკის სურვილი გაუჩნდა, ძალიან გთხოვთ, თავს ნუ შეიწუხებთ!):

„9 ივნისი, 1940 წ.

  1. როგორც გადმომცეს, შეყვანილი ვარ ლერმონტოვის საიუბილეო კომიტეტში.
    2. „მნათობის“ ბეჭდვა შეჩერებულია უქაღალდობის გამო. ჩემი დაბეჭდ.
    3. აკადემიის ფილიალიდან სახლშიც და მწერალთა კავშირშიაც რეკავდენ: კოჯორის შოსეზე ვიღაცა შოფერს გადმოუსვამს ახალგაზრდა ქალი, რომელსაც განუცხადებია, რომ იგი სახალხო პოეტის გ. ტაბიძის ბინაში იზრდება (ალბად, იმის გამო, რომ მეტი ყურადღება მიექციათ) და ჩამოიყვანეს ბებიასთან, კამოს ქუჩაზე. ნეტა ვინ არის?
    4. ილო მოსაშვილი განთავისუფლებულია ლიტფონდიდან. ასე და ამგვარად. თან წამოცდენია სიტყვა თარსი… საქმე ჭადრაკულად აქვს.
    5. „ლიტ. საქართველო“ გამოვიდა. არის ქრონიკა ჩემს შესახებ (აკაკი). პირველად წამოსცდათ სიტყვა „სახალხო პოეტი“.
    6. დარიკო ახვლედიანი ძლიერ სუსტადაა. ვნახე მწერალთა კავშირში. ამ დღეებში ჩამოვიდა ქობულეთიდან და ხვალ ისევ მიდის. მითხრა: – მე მალე მოვკვდები და შენ ისეთი ხარ, ჩემს დასაფლავებაზეც კი არ მოხვალო.
    ლიდიაც ჩამოსულა.
    7. ყველა მეუბნება, რომ ფედერაციას არ აქვს უფლება, ასე მომექცეს. არსებობს კანონი. ასევე მეუბნებიან „მნათობის“ შესახებაც.
    8. ო. ი. კარგად არის.
    9. მწერალთა კავშირში რაღაც სასიამოვნო განწყობილებაა… თუ მეჩვენება?
    10. საღამოთი ვნახე კინოსურათი „დიდი ვალსი“ იოჰან შტრაუსის ცხოვრებიდან. დაუვიწყარი სურათია.
    11. მარჯვენა მხრით სჩანდა ახალი მთვარე. ო. ი. ამბობს, ეს კარგი ნიშანიაო. მთელი დღე შინაარსიანი იყო და კარგი.“

 

7.

ჩემს დიდ ბებიას – ზეინე ბოხუას ჩვევად ჰქონდა: სუფრებსა და დღეობებში ოჯახის ახლობელ-ნათესავს თუ დაიგულებდა, მიუჯდებოდა გვერდით და ჰკითხავდა: „რომელი საათია?“ „ორის ნახევარი“. „შკვითის ბღურუქ“ – შვიდზე მოვკვდებიო, ისე თავდაჯერებულად ეტყოდა სტუმარს, გეგონება წერამწერალს მისთვისაც ყურში ეჩურჩულებინოს აღსრულების დრო და საათი.

ვინც იცოდა ზეინეს ეს ახირება, უიოლებდნენ, სიცილში გაუტარებდნენ ხოლმე; ვინც იჯერებდა და ცნობისწადილით ელოდა 90-ს მიტანებული ქალის წინასწარმეტყველების ახდენას, დღის ბოლოს რწმუნდებოდა, რომ…

ისე, პავლე მოციქულის „მარადღე მოვკვდებიც“ ხომ აღსრულების ყოველდღე მოლოდინს და სიკვდილის გაიოლებას გულისხმობს?!.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი