26 მარტი – ბედნიერების ცრემლების და სიხარულის დღე

26 მარტს, სამშაბათს, მთელი დღე დაძაბული ვიყავი, გულს ვერაფერს ვუდებდი. იმ დღეს გაკვეთილები როგორ ჩავატარე, არც კი მახსოვს. ყველაფერს რეფლექსიურად ვაკეთებდი. ჩემი გონება და აზრები ეროვნულ სტადიონზე იყო. გაკვეთილიდან მხოლოდ ჩემი მოსწავლის ფრაზა მახსოვს – „თემო მასწ, ჩვენ დღეს ვილოცებთ ალაჰის სახელზე, რომ ამ საღამოს საქართველომ გაიმარჯვოს“. დარწმუნებული ვარ ილოცეს…

ფეხბურთს და ზოგადად სპორტს (ასევე ხელოვნებას), შეუძლია ერის გაერთიანება, ერთ მუშტად შეკვრა, ეროვნული იდენტობის ჩასახვა და მისი გაძლიერება. დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ, ჩვენ ასეთი გამარჯვებების შიმშილი გვაქვს. 26 მარტის საღამო სწორედ ასეთი უნდა ყოფილიყო ჩვენთვის…

27 მარტს მეგონა, რომ სულ სხვა საქართველოში გავიღვიძე. დილით სკოლის ჭიშკარში ამაყად და თამამად შევაბიჯე. ეზოში მოზეიმე მოსწავლეები გამომეგებნენ. ყველა კლასმა – ქართველმა, აზერბაიჯანელმა თუ სომეხმა მოსწავლემ, რომელთაც ვასწავლი, იცოდა, რა მნიშვნელობის შეხვედრა მოვიგეთ.

ბოლოს როდის დაინახეთ ამდენ კაცს სიხარულით ეტიროს? მე ასეთი არაფერი მახსენდება. 26 მარტს გამარჯვებასთან ერთად, გენდერული სტერეოტიპი „კაცები არ ტირიან“ საქართველოში საბოლოოდ დაიმსხვრა.

წლებია, ქართული საფეხბურთო კლუბები საერთაშორისო სარბიელზე წარმატებას ვერ აღწევენ. ამიტომ გვიწევს სხვა ევროპული გუნდების გულშემატკივრობა. ხშირად დაინახავთ ეზოებში „მადრიდის რეალის“, „ბარსელონას“, „მილანის“, „ლივერპულის“ თუ „მიუნხენის ბაიერნის“ მაისურებით მორბენალ ბავშვებს. მარნეულში, ასევე პოპულარულია თურქული კლუბები „ფენერბახჩე“, „გალათასარაი“… ამ კუთხით სიტუაცია შეიცვალა ხვიჩა კვარაცხელიას გამოჩენით, უფრო მეტიც – გაბრწყინებით. თვალსაჩინოდ გაიზარდა იტალიური ნაპოლის ფორმები წარწერით KVARATSKHELIA 77.

1991 წლის 9 აპრილს საქართველოს უზენაესმა საბჭომ საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აქტი მიიღო. ამით ქვეყანამ დაიბრუნა 70 წლის წინ, იძულების წესით წართმეული დამოუკიდებლობა.

დამოუკიდებლობის აღდგენას წინ უსწრებდა ფეხბურთში ეროვნული ჩემპიონატის დაწყება. საქართველოს პირველი ეროვნული ჩემპიონატის პირველ შეხვედრაში, 1990 წლის 30 მარტს, ერთმანეთს „იბერია“ (თბილისი) და „კოლხეთი 1913“ დაუპირისპირდნენ… საინტერესოა, რომ ფეხბურთმა ერთი წლით დაასწრო მოვლენებს, რაც მის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს. ამ მოვლენიდან ორ თვეში უკვე ეროვნული ნაკრები ატარებს პირველ თამაშს. დინამოს სტადიონზე საქართველო ამხანაგურ მატჩში კიდევ ერთ საბჭოთა რესპუბლიკას ლიტვასთან (აწ უკვე ლიეტუვა) გამართა. ეროვნულმა საფეხბურთო ნაკრებმა პირველი ოფიციალური თამაში ევრო 1996 შესარჩევი ეტაპზე მოლდავეთთან ჩაატარა და, სამწუხაროდ, წააგო.

გუნდურ სახეობებში ევროპის თუ მსოფლიოს ჩემპიონატებზე გასვლა 2003 წელს მორაგბეებმა დაიწყეს. მალე მხარი კალათბურთელებმაც აუბეს. 2011 წელს პირველად ვითამაშეთ ევროპის ჩემპიონატზე. 2023 წელს მსოფლიო ჩემპიონატის ფინალურ ტურნირში მივიღეთ მონაწილეობა. სპორტის სხვა გუნდურ სახეობებშიც გვქონია გამონათებები. მაგრამ ის, რაც 26 მარტის საღამოს ფეხბურთში გამარჯვებამ მოგვიტანა, მსგავსი სიხარული დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში სპორტის არცერთ სახეობაში მიღწეულ წარმატებას არ მოუტანია.

2024 წლის 26 მარტამდე იყო დიდი ტკივილით სავსე გზა. უამრავი იმედგაცრუება, დაკარგული თაობები, ფუჭი მოლოდინები, ჩამქრალი ვარსკვლავები…

მსოფლიოსა თუ ევროპის ჩემპიონატის საკვალიფიკაციო ეტაპის პირველი 3-4 თამაშის შემდეგ თეორიული შანსი გვრჩებოდა. მახსოვს უიმედო თამაშები, გულშემატკივრები დინამოს სტადიონის ორ სექტორს ძლივს რომ ვავსებდით…

ყველაფერი შეიცვალა ერთა ლიგის ტურნირის შემოღების შემდეგ. გვირაბის ბოლოს სხივი გამოჩნდა. 2019 წელს ქვეჯგუფში პირველ ადგილზე გავედით. სწორედ ამ დროს დაიწყო კოვიდისტერია. მარტის თამაშები გადაიდო. ევროპის ჩემპიონატიც…

2020-ის შემოდგომაზე ჩვენი იმედები ჩრდ. მაკედონიელებმა ცარიელ ეროვნულ სტადიონზე დაასამარეს. მაშინ მთავრობის გადაწყვეტილებით, პანდემიის გავრცელების თავიდან არიდების მიზნით 30%-ს აუკრძალეს თამაშზე დასწრება.

ისევ დაიწყო ერთა ლიგის მორიგი გათამაშება, რომელიც დამაჯერებლად მოვიგეთ. შემდეგ ევროპის კლასიკური შესარჩევი გვქონდა, სადაც უშანსოდ ვიყავით. დარწმუნებული ვარ ყველა 2024 ის მარტის თამაშებზე ფიქრობდა.

მოვიდა დიდი ხნის ნანატრი მარტი. ლუქსემბურგთან ნახევარფინალური დაპირისპირების დროც დადგა. უბედნიერესი ვიყავი. ძალიან ლამაზი იყო ის 2:0 და ფინალის მოლოდინი.

2024 წლის 26 მარტის ფინალამდე, ყოველდღე განმარტოებით, საკუთარ თავთან ჩაკეტვით ვავედრებდი გამარჯვებას ღმერთს. ჩემი მოსწავლეები ამყვნენ ყველაფერში. გულს მიკეთებდნენ, ემოციურად მაძლიერებდნენ. საქართველოს ძალიან სჭირდებოდა ისეთი გამარჯვება, რომელიც ერს შეკრავდა.

ამ ბედნიერ დღეს მოვესწარით.

2024 წლის 26 მარტიც ერთგვარი რეფერენდუმი იყო. დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში პირველი დიდი გამარჯვების ჩაწერის მოთხოვნით… ჩვენმა ფეხბურთელებმა ერის მოთხოვნა შეასრულეს და გაგვიყვანეს საოცნებო – ევრო 2024-ზე.

ჩვენ გვჭირდება საერთო ეროვნული გამარჯვებები! ისეთი გამარჯვებები, რომლებსაც იზეიმებს ყველა ქართველი, დიახ ყველა ვინც საქართველოს მოქალაქეა! ჩვენ გვჭირდება გამარჯვებები, რომლებიც ენგურს გაღმა თუ სამაჩაბლო-ახალგორში სიმპათიას და კეთილ შურს გამოიწვევს, ისეთი გამარჯვებები, რომლებიც ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მცხოვრები მოქალაქეების გულის ფეთქვის ვექტორს შეცვლის! გამარჯვებები, რომლებიც გაზრდის საერთო სულისკვეთებას, გამარჯვებები დიდი ბრძოლის მოსაგებად!..

გამოყენებული წყაროები:

https://www.crystalsport.ge/news/23493-30-tslis-tsin—sakartvelos-nakrebma-pirveli-matchi-gamarta

https://lelo.ge/article/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98-%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C-video-1990-%E1%83%AC%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1-30-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94-%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AA-%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A1-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%97-%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A9%E1%83%98-%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90-21808/