ვის ცხოვრებაშიც ასტრიდ ლინდგრენის წიგნებს უარსებია, ვფიქრობ, ყოველთვის
იპოვის ძალას ცხოვრებისეულ სირთულეებთან გასამკლავებლად. შეიძლება მოიწყინოს,
მაგრამ როდესაც მისი ცხოვრება მუქი ფერებით აივსება ან ასე მოეჩვენება, მაინც
შეძლებს იმ სხივების დანახვას, რომლებიც ბავშვობაში ასტრიდის წიგნებმა გააჩინა
მასში და რომელიც ნამდვილად არსებობს ჩვენ ირგვლივაც.
ასტრიდის შემოქმედებამ უზარმაზარი სიკეთე და სიხარული მოუტანა სამყაროს
ბავშვებს და არა მხოლოდ მათ, ჩვენ – ზრდასრულებსაც, რომლებიც, როცა კი
მივუბრუნდებით მის უჩვეულოდ კეთილი სულით დაწერილ და გამთბარ წიგნებს,
ყოველ ჯერზე ვფიქრობთ, რომ მას ყველაზე კარგად ესმოდა ბავშვური, ადამიანური
სულის საიდუმლოებები.
ზრდასრულობაში ლინდგრენის ნაწარმოებების წაკითხვა კი უფრო მეტად გვაფიქრებს,
ახლა ხომ თავად გვყავს შვილები და ყოველდღიურად მათი სულის ანარეკლებთან
გვიწევს პირისპირ ყოფნა – ჩვენი შეცდომებით, ზოგჯერ არასწორი მიდგომებით ან
სწორი/არასწორი ქცევით. მათ ვძერწავთ, ვამზადებთ მომავალი ცხოვრებისთვის,
რომელიც გვინდა იყოს მათთვის კეთილი და საიმედო. ახლა უდიდესი
პასუხისმგებლობებით ვართ სავსე, გავუფრთხილდეთ, არ დავაზიანოთ, გავაძლიეროთ
და ბედნიერება ვაგრძნობინოთ მათ. ჩვენზეა დამოკიდებული როგორები იქნებიან ისინი
მომავალში, როგორ გაუმკლავდებიან სიძნელეებს, იქონიებს თუ არა გავლენას ჩვენ მიერ
ჩადებული სიკეთის მარცვალი მათზე და როგორ შეძლებენ გადარჩენას, როცა
იფიქრებენ, რომ ყველაფერი დამთავრდა, სამყარო საშინლად მოსაწყენი და უსახური
ადგილია მათთვის.
მწერლის პერსონაჟების სამყარო ბავშვებისთვის თბილი და მშობლიურია. ბავშვები აქ
თავს დაცულად და ლაღად გრძნობენ, აქ არის მზრუნველი გარემო, რომლის ცენტრიც
ბავშვია, მისი სიხარული და კარგად ყოფნა. ის უყვართ და პატივს სცემენ, ზრუნავენ და
მათ კეთილდღეობაზე ფიქრობენ. ასტრიდის ორიენტირიც ბავშვია, ბედნიერი, ცელქი,
თავგადასავლებისმოყვარე, ოინბაზი, ინტერესიანი, თავდაჯერებული, ზოგჯერ უმწეო
და თავის წიგნებში, ბედნიერ, მხიარულ ბავშვთან ერთად, მაინც შემოჰყავს ისეთი
პერსონაჟი ბავშვი, რომელზეც უნდა ვიფიქროთ, რომლის კარგად ყოფნაც უფროსების
პასუხისმგებლობაა და თუ ასე არ მოვიქცევით, ეს მძიმე ცხოვრებით ნაცხოვრები ბავშვი,
სადღაც ცხოვრების მრუმე ფერებში ჩაიკარგება და ვერავინ გადაარჩენს. ახლა ამაზე
მაფიქრებს დიდი საბავშვო მწერალი, რომ ემპათია აუცილებელია, რომ ვალდებული
ვართ სითბო და ყურადღება სხვებსაც გავუნაწილოთ.
ლინდგრენის სხვადასხვა ნაწარმოებებს ხშირად ვკითხულობ ჩემი რვა წლის
გოგონასთვის. ბოლო დროს მადიკენის არაჩვეულებრივ თავაგდასავალს ვუკითხავ,
ვეღარც ვიხსენებ უკვე მერამდენედ და ისევ შემოდის მნიშვნელოვანი სასაუბრო თემები,
ის, რაზეც სკოლაში უნდა ესაუბრებოდნენ ბავშვებს და ალბათ ესაუბრებიან კიდეც,
რადგან ბავშვებსაც სჭირდებათ მხარდაჭერა თანატოლებისგან, მათაც აშინებთ
გარიყულობა და ყველაზე მეტად მეგობრობა და თანადგომა სჭირდებათ
ერთმანეთისგან. ასტრიდის ლიტერატურულ სამყაროში კი ყველაფერი დგას სიკეთეზე,
ერთმანეთის მხარდაჭერაზე და იმ მოწყვლადი, უმწეო ბავშვის განსაცდელიდან
ამოყვანაზე, რომელიც, ვერ გრძნობს რომ განსაკუთრებულ ადგილას მოხვდა და
პირიქით, ეს სამყარო მისთვის დიდი ხათაბალაა.
როგორი გამამხნევებელი იქნება პეპი გრძელიწინდას წაკითხვა ისეთი გოგოსთვის,
რომელსაც დედა აღარ ჰყავს. პეპი ხომ შეუპოვრობის, დამოუკიდებლობის, სიძლიერისა
და ემპათიური ბავშვის მაგალითია ყველასთვის, რომელიც არაფრად დაგიდევს
სოციალურ წესებსა და ნორმებს, ცხოვრობს მარტო მაიმუნთან და ცხენთან ერთად. არ
დადის სკოლაში, არ ჰყავს მშობლები გვერდით. თუმცა ყველა წინააღმდეგობის
დაძლევას იოლად ახერხებს, რადგან ძლიერია და კეთილი გული აქვს, სხვის
დასახმარებლად მუდამ მზად არის. პეპი საოცრად კეთილი გულის ბავშვია, მზრუნველი
მეგობრებისა და სხვა უმწეო მდგომარეობაში ჩავარდნილი თანატოლების მიმართ.
როგორ უყვარს მეგობრების დასაჩუქრება, როგორ ზრუნავს მათზე. ერთი შეხედვით
თითქოს უყურადღებო გოგონა, როგორი დაკვირვებულია, რა უსაზღვრო თანაგანცდა
აქვს. შეუძლებელია პატარა მკითხველმა წაიკითხოს პეპი გრძელწინდას ამბავი და ეს
გამორჩეული სიკეთე ვერ დაინახოს მასში.
„ჩემი წიგნებით ბავშვებისთვის ჭკუის სწავლებას არ ვცდილობ, მუშაობის დროს მე არც
ლიტერატურაზე ვფიქრობ და არც პედაგოგიკაზე. ყველაზე მეტად ის მიტაცებდა, რომ
თავს კვლავ ბავშვად ვგრძნობდი… მე მხოლოდ ისეთ წიგნებს ვწერდი, რომლებიც
მომწონდა, რომელთა წაკითხვას, უპირველ ყოვლისა მსიამოვნებდა. ამის გარეშე არც კი
მექნებოდა იმედი, რომ ჩემი წიგნები სხვასაც მოეწონებოდა“, – ეს ასტრიდ ლინდგრენის
სიტყვებია.
ჩვენც ვკითხულობთ მის ნაწარმოებებს და ყოველ ჯერზე ჩვენში იღვიძებს მარადიული
ბავშვი, რომელიც უზომოდ მადლიერია იმ სამყაროში მოხვედრისთვის, რომელიც
უზომოდ ფერადი და დამაფიქრებელია.
გმადლობთ, ფრაუ ასტრიდ!
