ანბანის შემდგომი პერიოდი განსაკუთრებულია პირველი კლასის მოსწავლეებისათვის, რადგან მათ უკვე შეუძლიათ დამოუკიდებლად წერა–კითხვა და შესაბამისად, კომპლექსური დავალებების შესრულება კიდევ უფრო სახალისო და საინტერესოა.
გთავაზობთ ანბანის შემდგომი პერიოდისთვის შექმნილი კომპლექსური დავალების სარეკომენდაციო სცენარს, რომელშიც მასწავლებელს შეუძლია, სურვილისამებრ შეცვალოს რესურსები და აქტივობები, მაგრამ აუცილებელი პირობაა, ყველა რესურსი და აქტივობა მიემართებოდეს გრძელვადიან სამიზნე ცნებას.
ძირითადი რესურსი – I კლასის სახელმძღვანელო – მშობლიური ენის კვალზე (ავტორები: ნ.გორდელაძე, გ.ჩხენკელი)
თემა – ბუნების მრავალფეროვნება
გრძელვადიანი მიზანი – სამიზნე ცნება – სიტყვა, წინადადება, ტექსტი (სიტყვიდან ტექსტამდე) (შედეგები: (I). 4, 5, 6)
ქვეცნება – შედარება.
სამიზნე ცნების მკვიდრი წარმოდგენები
- სათქმელის გამოსაკვეთად მნიშვნელოვანია მიზნის შესაბამისი სიტყვებისა და წინადადებების, ტექსტის ერთეულების (მაგ., სათაურის) შერჩევა.
- შინაარსის გასამდიდრებლად, მკითხველზე/მსმენელზე შთაბეჭდილების მოსახდენად მნიშვნელოვანია დეტალების წარმოჩენა, მრავალფეროვანი სიტყვების გამოყენება.
- იმისთვის, რომ მკითხველს/მსმენელს გავაგებინოთ სათქმელი, მისი აგებულება უნდა შეესაბამებოდეს მიზანს.
საკითხი – ზამთრისა და ზაფხულის სურათების დახატვა და სქემის მიხედვით შედარება.
ქვესაკითხები – წელიწადის დროები. ზეპირი შედარება – მსგავსებისა და განსხვავების აღმნიშვნელი სიტყვები და წინადადებები.
საკვანძო შეკითხვა – როგორ შევადარო წელიწადის ორი დრო? როგორ დავაჯგუფო სეზონების მიხედვით ამინდის, ფერების, გართობისა და ტანსაცმლის აღმნიშვნელი სიტყვები?
კომპლექსური დავალება – ზამთრისა და ზაფხულის სურათების დახატვა და სქემის მიხედვით შედარება.
ჩახატე ზამთრის და ზაფხულის სურათები და შეადარე სქემის მიხედვით.
შეფასების კრიტერიუმები:
შედარებისას წარმოაჩინე:
- რა მსგავსება და განსხვავებაა ზამთარსა და ზაფხულს შორის (ს.1,2.);
- რის მიხედვით შეადარე ეს ორი დრო ერთმანეთს (ს.3);
- მსგავსებისა და განსხვავების აღმნიშვნელი რომელი სიტყვები და წინადადებები გამოიყენე (ს.1).
კომპლექსური დავალების განხორციელების ეტაპები (აქტივობები, რესურსები, შეკითხვები)
ეტაპი I – კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა
დავალების მოთხოვნების გაცნობიერება
- ახსენით თქვენი სიტყვებით, რას მოითხოვს დავალება? როგორ უნდა შეადაროთ ერთმანეთს წელიწადის ორი დრო – ზამთარი და ზაფხული?
- რა ცოდნა-გამოცდილება გამოგადგებათ?
- რის შესწავლა დაგჭირდებათ?
ეტაპი II – კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობა
ნაბიჯი 1. რა მსგავსება და განსხვავებაა ზამთარსა და ზაფხულს შორის (ს.1,2.); რის მიხედვით შეადარე ეს ორი დრო ერთმანეთს (ს.3); მსგავსებისა და განსხვავების აღმნიშვნელი რომელი სიტყვები და წინადადებები გამოიყენე (ს.1).
ქვესაკითხები: წელიწადის დროები. მსგავსებისა და განსხვავების აღმნიშვნელი სიტყვები და წინადადებები.
რესურსები და აქტივობები
რესურსი 1. მოსწავლის წიგნი ( გვ.132).
აქტივობა 1. სურათის აღწერა.
- როდის ვიწყებთ სწავლას? წელიწადის რომელი დროა? მერამდენე სურათია? როგორი ფერებია? რას ხედავთ სურათზე? რა ფერის ფოთლები აქვს ხეს? რას აკეთებს გოგონა, რას კრეფს?
- როდის დგება ახალი წელი? რა ჰქვია წელიწადის ამ დროს? როგორი ფერებია ზამთარში? რომელ სურათზეა დახატული ზამთარი? რას აკეთებს ბიჭუნა?
- როდის ბრუნდებიან სამშობლოში ჩიტები? რა ჰქვია წელიწადის ამ დროს? რომელ სურათზეა დახატული ზაფხული? რა ფერებია? რას აკეთებს გოგონა?
- როდის აქვთ მოსწავლეებს დიდი არდადეგები? რა ჰქვია წელიწადის ამ დროს? როგორია ამინდი? რატომ უყვარს ყველას ზაფხული? მერამდენე ნახატია სურათზე? რას აკეთებს გოგონა? სად ისვენებს? თქვენ გიყვართ ზღვა და მზე
რესურსი 2. მოსწავლის რვეული – გვ. 128
აქტივობა 2. შემოხაზე სწორი პასუხი.
რესურსი 3. მოსწავლის რვეული – გვ.128 – ზამთრისა და ზაფხულის სქემა.
აქტივობა 3. მოსწავლეები მასწავლებლის დახმარებით ავსებენ ზამთრისა და ზაფხულის სქემებს.
აქტივობა 4. წინადადებების ზეპირად შედგენა
აქტივობა 5. როლური თამაში – მოსწავლეები ირჩევენ ზამთრისა და ზაფხულის როლებს.
- მე ზამთარი ვარ. თეთრი თოვლი მომყავს. ბავშვებს ვახარებ! გუნდაობენ, ციგაობენ, თოვლის
პაპას აკეთებენ და ა.შ.
- მე ზაფხული ვარ! მზიანი და ლამაზი! დიდი არდადეგები მომყავს, თამაშის, გართობის დრო!
ზღვის წყალს ვათბობ!
რესურსი 4. დაფა/ფორმატის/ფლიპჩარტის ქაღალდი – ზამთრისა და ზაფხულის მახასიათებლების ცხრილი – დაჯგუფებულია კატეგორიების მიხედვით. (მაგ. ამინდი, ფერები, გართობა, ტანსაცმელი).
აქტივობა 6. მასწავლებელი მოსწავლეებთან ერთად ქმნის ზამთრისა და ზაფხულის მახასიათებლების ცხრილს და ერთობლივად ავსებენ მას.
| წელიწადის დრო | ამინდი | ფერები | გართობა | ტანსაცმელი
|
| ზამთარი |
|
|||
| ზაფხული |
|
გეზისმიმცემი შეკითხვები:
- ზამთრის რომელი სამი მახასიათებელი გახსენდებათ?
- რით ხასიათდება კიდევ ზამთარი? რა გახსენდებათ, როცა ზამთარზე ფიქრობთ? კიდევ?
- როგორ დავაჯგუფოთ თქვენ მიერ დასახელებული მახასიათებლები? რა შეიძლება
- დავაჯგუფოთ ერთად?
- რომელი კატეგორიები (ჯგუფები) გამოიკვეთა? რამდენია?
- კიდევ რომელი მახასიათებელი შეგვიძლია დავამატოთ? მაგალითად, გართობა,
- დღესასწაულები.
- როგორ/რით ერთობით ზამთარში? გაზაფხულზე?
- რა დღესასწაულები გვაქვს ზამთარში? გაზაფხულზე?
რესურსი 5. მოსწავლის რვეული – გვ. 129 – ზამთრისა და ზაფხულის შედარების სქემა
აქტივობა 7. მოსწავლეები რვეულში ხატავენ ზამთრისა და ზაფხულის სურათებს,
დამოუკიდებლად ავსებენ შედარების სქემას.
გეზისმიმცემი შეკითხვები:
- როგორი ამინდი იცის წელიწადის ამ დროს? (ზამთარი, ზაფხული) როგორია დღე-ღამის ხანგრძლივობა? როგორი ტემპერატურაა?
- რომელი ფერები ჭარბობს?
- რა საქმიანობენ წელიწადის ამ დროს სოფლად?
- რომელია თქვენი საყვარელი გასართობი წელიწადის ამ დროს?
- რომელი გასართობებია საერთო წელიწადის სხვა დროისთვის? რომელია განსხვავებული?
- კიდევ რაიმე კატეგორია ხომ არ უნდა დავამატოთ? (მაგ. დღესასწაული)
- რას ვდღესასწაულობთ ზამთარში? ზაფხულში?
აქტივობა 8. დავალების წარდგენა – მოსწავლეები სქემის დახმარებით წარადგენენ დავალებას, შეადარებენ ზამთარს და ზაფხულს, ისაუბრებენ მათ საერთო და განმასხვავებელ მახასიათებლებზე.
რესურსი მსმენელის დღიური:
მსმენელები ყურადღებით უსმენენ წარმდგენებს და იმახსოვრებენ, რომელი მსგავსება ან განსხვავება დაასახელა ისეთი, რომლისთვისაც მას ყურადღება არ მიუქცევია.
კომპლექსური დავალების შესრულების და პრეზენტაციის პროცესში დასასმელი შეკითხვების ბანკი კონკრეტულ მოსწავლესთან ინდივიდუალური მუშაობის საწარმოებლად, თითოეული მათგანის წინსვლისა და რეფლექსიის უნარისა ხელშესაწყობად
ახსენი, რა ცოდნა შეიძინე და წარმოაჩინე კომპლექსური დავალების საშუალებით
- რატომ ფიქრობ, რომ შენი ნაშრომი ნამდვილად შედარებაა?
- რით გაიმდიდრე ცოდნა-გამოცდილება? სად და როგორ გამოიყენებ შეძენილ ცოდნას?
- რისი თქმა გინდოდა ამ ნამუშევრით? რით არის ის მნიშვნელოვანი?
აღწერე, როგორ იმუშავე დავალებაზე
- რა გააკეთე, რა თანმიმდევრობით?
- რა დაგეხმარა შედარებაში, რა მინიშნებებს მიაქციე ყურადღება.
აღწერე, რა დაბრკოლებებს წააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში, რა დაგეხმარათ კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობის პროცესში.
- რა გამოგივიდათ კარგად კომპლექსურ დავალებაზე მუშაობის პროცესში?
- რა გაგიძნელდა, რა გაგიადვილდა? რატომ?
- შენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომმა მიიპყრო ყველაზე მეტად შენი ყურადღება? რატომ? რით? რომელი მსგავსება ან განსხვავება დაასახელა ისეთი, რომლისთვისაც მე ყურადღება არ მიმიქცევია?
- რას გააკეთებდი განსხვავებულად, ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას?
