ექვსი წლის ანდრიას ოთხი წლით უფროსმა ძმამ, ვაჟიკომ უთხრა, რომ როდესაც ტუალეტში შევდივართ, უნიტაზიდან მონსტრები ამოყოფენ ხოლმე თავს და პატარა ბიჭებს იტაცებენ.
და ყოველთვის, როცა ანდრია საპირფარეშოში მიდიოდა, ძმას სთხოვდა გაყოლას, რომ ბოროტ ძალას არ მოეტაცებინა მისი პატარა სხეული.
ძმამ, ეს უწყინარი ტყუილი მხოლოდ იმიტომ მოიგონა, რომ უმცროსი ძმისთვის მისი კუთვნილი კანფეტები დაეცანცლა ხოლმე და მართლაც, საპირფარეშოში ღამით წასვლის წინ, ანდრია ძმას შეშინებული აღვიძებდა – გამყვები?
ერთხელაც, როდესაც ანდრია მშობლებთან ერთად სტუმრად იყო და ბავშვები ადრე დააძინეს, პატარა ბიჭუნა ბუნებრივმა მოთხოვნილებამ გააღვიძა. ვაჟიკო იქ არ იყო, ტუალეტი კი ასე შორს და საშიში სჩანდა. არჩევანი იყო რთული – ან საწოლში უნდა ჩაეფსა, როგორც ამას სახლში აკეთებდა, ან წასულიყო უხილავი მონსტრთან შესარკინებლად.
უცხო სახლში შერცხვენის სირცხვილმა შიშს აჯობა და ანდრიამ ფრთხილად და კანკალით გაიარა ის რამდენიმე მეტრი, რაც ოთახსა და საპირფარეშოს შორის იყო. აანთო შუქი, მიუახლოვდა საშიშ, საშიშ ნივთს, ახადა თავსახურავი, თვალი დახუჭა და…
ეს იყო პირველი ეგზისტენციალური გმირობა, რომელიც ანდრიამ ჩაიდინა. და ეს ამბავი, სცენარის შექმნის სახელმძღვანელოში, გმირის განვითარების ნიმუშადაა მოთხრობილი.
მკითხველი დასვამს კითხვას „და რა?“ ექვსი წლის ბავშვმა მოშარდა. სად არის აქ კონფლიქტი და ამბავიო, არადა ლიტერატურა სწორედ ამ მარტივი ისტორიის მიღმა დამალულ თავგადასავალშია, რომელიც ძალიან, ძალიან, ძალიან ჰგავს ნამდვილ ცხოვრებას.
ბავშვები ადვილად იჯერებენ ხუმრობით ნათქვამს, მათთვის, როგორც უფროსისთვის წარმოუდგენელი არაა როგორ შეიძლება დაფრინავდეს ხალიჩა, რანაირად უმრთელდებოდეს ქვესკნელიდან ამოსულ რაინდს ფარშავანგისთვის საგზლად მიცემული საკუთარი ხორცის ნაწილი და სხვა.
ბავშვები სწორედ ასე, ცხადად იჯერებენ მათთვის ნათქვამ, განსაკუთრებით კი, ავტორიტეტული ადამიანის ბაგეთაგან ნათქვამ ამბებს.
თუ მკითხველი საკუთარ ბავშვობას გაიხსენებს, მოაგონდება, რომ ძილის წინ მოყოლილი საშიში ისტორიები შეიძლება მთელი ზაფხულის კოშმარი ყოფილიყო, უფროსი ბიჭებისგან მიცემული სულელური რჩევა კი იმდენად დამაჯერებელი, რომ გადამოწმებასაც არ ექვემდებარებოდა. წარმოიდგინეთ, რამდენჯერ სანდო და ზემოქმედების მომხდენი არის, როდესაც დედა, მამა, მეგობარი ან მასწავლებელი, ისე, რომ არც კი დაუკვირდება, ბავშვის გულისმომკვლელ შეფასებას მოახდენს.
მე მყავდა მოსწავლე, ვინც არასოდეს წერდა წიგნის განხილვებს, რომელსაც ჯგუფს დავალებად ვაძლევდი. მიზეზი დავიწყება, დაზარება, გაჩუმებაც კი იყო. მთელი სამი თვე დამჭირდა ნამდვილი მიზეზის გასარკვევად, რადგან ბიჭუნა არაჩვეულებრივად ნიჭიერი იყო.
ყველაფერი სრულიად შემთხვევით გაირკვა – ბავშვებს ჩემი სკოლის პერიოდიდან რაღაც ისტორია მოვუყევი. ვიყავი გულწრფელი და არ მომრიდებია საკუთარი შიშებისა და ცრურწმენების გადალახვის მთელი თავგადასავალი მომეყოლა და აი, ბიჭი გამომიტყდა, რომ ქართულის მასწავლებელმა, ვინც განსაკუთრებულად უყვარდა და ვისაც ენდობოდა, კლასის წინაშე საჯაროდ შეარცხვინა და უთხრა, რომ ბიჭი ცნობილი ფანტაზიორი და მიუნჰაუზენი იყო, რომელიც რეალობას გამრუდებულ სარკეში ხედავდა.
ბიჭი ჩაიკეტა. მისთვის წერა საშინელ, საზიზღარ და ტკივილის მიმყენებელ საქმიანობად იქცა. ერთის მხრივ, უყვარდა პედაგოგი, რომელმაც ალბათ დაუდევრად, მაგრამ არა ბოროტი განზრახვით შეურაცხყო მოსწავლის გრძნობები და მეორეს მხრივ, ქართულის გაკვეთილზე პრობლემები დაეწყო – ბიჭი დავალებებს აღარ წერდა.
კიდევ სამი თვე დამჭირდა იმისთვის, რომ ბიჭს საკუთარი თავისთვის ეჯობნა. ვთხოვდი დამხმარებოდა სხვისი ნაწერების ანალიზში, ვაკითხებდი ჩემ დაწერილ წიგნის განხილვებს, ვთხოვდი 1-2 წინადადებით, მხოლოდ წერილობით მოეცა რჩევა და ერთ დღესაც, როდესაც ლიტერატურამ მისი სული იმდენად შეძრა, რომ დატევა ვეღარ მოახერხა, E-mail მომივიდა. ეს იყო წერილი ჯონ სტეინბეკის „თაგვებსა და ადამიანებზე“.
„ლენი სმოლ, ლენი სმოლ, მითხარი, რატომ კვდება ადამიანის ოცნებები?“ – იწყებოდა წერილი.
დღეს ეს ბიჭი, კლასში გამორჩეულად საინტერესოდ წერს.
