სამშაბათი, მარტი 19, 2024
19 მარტი, სამშაბათი, 2024

აუდიოსავარჯიშოები  მახსოვრობის უნარის გაუმჯობესებისათვის დისტანციურ გაკვეთილებზე

სასწავლო პროცესის დროს ინფორმაციის დამახსოვრებას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. პედაგოგიური მიდგომები ხშირად გადამწყვეტ როლს ასრულებს ამ მიმართულებით.

ზოგადად, ინფორმაციის დასამახსოვრებლად ეფექტურად გამოიყენებენ შემდეგ მიდგომებს:

  • მასალის დაჯგუფებას, როდესაც დიდი ინფორმაცია დაიყოფა რაიმე ნიშნის მიხედვით (მაგალითად, ძირითადი იდეის, ასოციაციის და ა.შ.) და შემდეგ შეისწავლება ნაწილ-ნაწილ;
  • დასამახსოვრებელი მასალის (ნარატივის, ტექსტის) გეგმის შედგენას;
  • სტრუქტურირებას, როდესაც გამოყოფენ აზრობრივ ნაწილებს (მიკროთემებს) ადვილად დამახსოვრებისათვის;
  • საყრდენი ცნებების გამოყოფას, რომლის გარშემო გაერთიანდება ძირითადი მომენტები (თეზისები, შეკითხვები, ჰიპოთეზები…);
  • სქემატიზაციას (სქემების, ცხრილების, ნახატების შედგენას, რომელზედაც დატანილია ის ინფორმაცია, რაც დაამახსოვრდათ);
  • კოდირებას (როდესაც ინფორმაცია წარმოდგენილია/დანახულია რაიმე ნიშან-სიმბოლოს სახით);
  • ასოციაციას (ინფორმაცია გამოყოფილია მსგავსი და განსხვავებული ნიშნების, ასოციაციური ხატების მიხედვით);
  • გამეორებას (ტექსტის რამდენჯერმე მოსმენას)
  • და სხვ.

 

დასახელებულ პედაგოგიურ მიდგომებს მასწავლებლები წარმატებით იყენებენ ყოველდღიურ პრაქტიკაში. ამ მიდგომებმა ახალი შინაარსი შეიძინეს ელექტრონული სწავლების პირობებში, როდესაც გამოიკვეთა საშიშროება, რომ მოსწავლე შესაძლოა მასალის მხოლოდ ვიზუალურად აღქმას დაეყრდნოს (მხედველობითი მეხსიერება) და შედეგები იყოს დაბალი, განსაკუთრებით სწავლის დაწყებით საფეხურზე.

მასწავლებელს შეუძლია დაძლიოს მოსალოდნელი საშიშროება სპეციალურად შერჩეული დავალებების მეშვეობით, როგორიცაა – ხმოვანი შეტყობინებები და აუდიომასალა. მათ მასწავლებელი ან თვითონ უდგენს მოსწავლეს, ან მოსწავლე იყენებს ელექტორნულ რესურსებს. მუშაობისას:

  • დავალების პირობებს მოსწავლეები მოისმენენ აუდიოფორმით, თუმცა იმუშავებენ ხმამაღლა (რომლის დროსაც გააქტიურდება მოსწავლის სმენითი მეხსიერება);
  • დასკვნებს დაიტანენ რვეულებში (რითაც მოხდება მოსმენილისა და დამახსოვრებულის განმტკიცება);
  • მოსწავლეები გააანალიზებენ მასალას, განაზოგადებენ, დაამყარებენ ასოციაციურ და აზრობრივ კავშირებს და განუვითარდებათ მეხსიერება და აუმაღლდებათ მასალის ათვისების ხარისხი.

მსგავს აქტივობებს განსაკუთრებით დიდი მნიშვნელობა აქვს სწავლის დაწყებით საფეხურზე, როდესაც ხდება სააზროვნო პროცესების ჩამოყალიბება და სმენითი და მხედველობითი მახსოვრობის განვითარება შემდგომი წარმატებებისთვის გადამწყვეტია.

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს ინიციატივითა და სსიპ – განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემის მხარდაჭერით შექმნილია ვებპორტალი EL.GE. https://el.ge/about-us, სადაც საინტერესო აუდიომასალებია განთავსებული. მასწავლებელს შეუძლია წარმატებით გამოიყენოს ისინი დისტანციურ სასწავლო რეჟიმში სმენითი მეხსიერების გააქტიურებისა და სასწავლო პროცესის გამრავლფეროვნებისთვის.

მოვიყვანოთ მაგალითები /შესაძლო დავალებები აუდიომოსმენისათვის სმენითი მახსოვრობის გასააქტიურებლად:  იხ. ლინკი: https://el.ge/articles/18847?type_id=6

ქართული ხალხური ზღაპრები – „მამა და შვილი“ (ჩანაწერის ხანგრძლივობა 5:29 წთ)  და „კონკია“  (ჩანაწერის ხანგრძლივობა 19:06).

 

დავალება      დავალების პირობა თემა / ტექსტი
1. ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს, შემდეგ იმეორებენ ტექსტს ზეპირად შესვენებებით და ჩაიწერენ მხოლოდ მასწავლებლის მიერ მითითებულ ცნებებს; ცდილობენ ამ ცნებებს შორის მსგავსებისა და განსხვავების პოვნას, ცნების შინაარსის გახსნას.  

I ტექსტი

2. ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს 2-3-ჯერ, შემდეგ ასრულებენ დავალებას: გამოყოფენ ძირითად აზრს და პოულობენ კავშირს ტექსტის სათაურთან.

ცდილობენ იპოვონ, რა აქვთ საერთო და განსხვავებული ტექსტის ამ ნაწილის ცნებებსა და წინა ტექსტის ძირითად იდეას.

 

II ტექსტის I ნაწილი

3. ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს შესვენებებით, ამოიწერენ ძირითად მინიშნებებს, რომლებიც რაიმე ფორმით შეიძლება იყოს დაკავშირებული წინა ნაწყვეტის ძირითად იდეასთან. მიღებულ დასკვნებს იწერენ რვეულში.  

II ტექსტის II ნაწილი

  ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს 2-3-ჯერ. გამოყოფენ ურთიერთსაწინააღმდეგო ნაწილებს – წინადადებებს, რომლებიც არ უწყობენ ხელს ტექსტის ძირითადი იდეის გახსნას (თუ აღმოაჩენენ ასეთს). მიღებულ შედეგებს გადაიტანენ ცხრილში.

ძირითადი იდეა „ის, რაც ზედმეტია“
   

 

 

 

 

 

 

II ტექსტის III ნაწილი

4.  ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს და ამოიწერენ მხოლოდ პიროვნების იდენტიფიცირებისათვის დამახასიათებელ ძირითად დეტალებს.  

II ტექსტის IV ნაწილი

 
5.  ტექსტის მოსმენა – მოსწავლეები უსმენენ ტექსტს თავიდან ბოლომდე და აგებენ მოვლენათა ჯაჭვს. შემდეგ კი ამოწმებენ თავიან ჩანაწერებს და აკეთებენ დასკვნებს – რა ჰქონდათ ზედმეტი ჩანაწერებში, ან რა გამორჩათ მოვლენათა ჯაჭვში.  

II ტექსტი სრულად

 
6.  ტექსტის ზეპირად გადმოცემა მოსწავლეთა მიერ –

მონათხრობის საფუძველზე მასალის სქემატიზაცია და მოვლენათა ჯაჭვთან შედარება.

I ტექსტი სრულად  
7.  ტექსტის თხრობა ზეპირად მოსწავლეთა მიერ –

 მონათხრობის საფუძველზე მასალის სქემატიზაცია და მოვლენათა ჯაჭვთან შედარება.

II ტექსტი სრულად  
8  ორივე ტექსტისთვის სიმბოლოების შერჩევა/ჩახატვა I-II ტექსტი სრულად  

 

 

მიუხედავად იმისა, რომ მოცემული მასალა ასაკობრივად დაწყებითი კლასის მოსწავლეთათვის უფრო მიზანშეწონილია, მაგრამ მასწავლებელს წარმატებით შეუძლია მათი მიზნობრივად გამოყენება სწავლის სხვა საფეხურზეც (დაინტერესების შემთხვევაში მოცემულ პორტალზე სხვა აუდიორესრუსებიცაა განთავსებული).

 

მსგავსი მიდგომები, რომელიც მოსწავლეს სმენით მეხსიერებას გაუაქტიურებს, გაზრდის დისტანციურ გაკვეთილებზე ჩართულობის ხარისხს. სასწავლო წლის ბოლოს შედეგები იქნება გაცილებით ეფექტური.

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი