ერთი წლის წინ mastsavlebeli.ge-ზე ნასტასია არაბულის სტატია გამოქვეყნდა, სახელად – „როგორ სწავლობს ბავშვი მეგობრობას“. ნასტასია საუბრობს წიგნზე, რომლის ავტორი გვიზიარებს შვილებთან ურთიერთობის გამოცდილებას. შინაარსის უკეთ აღსაქმელად პატარა ამონარიდს დავიმოწმებ:
„როცა მისმა (მწერლის) შვილებმა მეგობრები გაიჩინეს, თავისი სახლი შესთავაზა თავშეყრისა და გართობის ადგილად. მერე წლების განმავლობაში აკვირდებოდა მათ ურთიერთობებს, განვითარებას, სევდასა და სიხარულს, მუდმივად პულსზე ედო ხელი. გემრიელ საჭმელებს უმზადებდა, მათ გართობაში დიდად არ ერეოდა და ბავშვებს უსაფრთხო, კომფორტულ გარემოს სთავაზობდა სხვა საეჭვო ადგილების სანაცვლოდ, სადაც შეიძლება აღმოჩნდნენ სკოლის შემდეგ მოზარდები“.
სტატიაში აღწერილი გამოცდილება ჩემთვისაც ნაცნობი აღმოჩნდა. ოთხი მეგობარი მყავს – ბაგა-ბაღიდან, ეზოდან დაწყებულ ურთიერთობას სკოლისა და უნივერსიტეტის წლები მოჰყვა, ზაფხულის არდადეგებსაც ერთად ვატარებდით. ერთმანეთის სახლები კი ნამდვილად მყუდრო თავშესაფარი იყო უშუქო და უიმედო წლებში. შეიძლება თამამად ითქვას, ერთად ჩამოვყალიბდით და მიუხედავად სრულიად განსხვავებული ხასიათისა, ფუნდამენტური ღირებულებები საერთო გვაქვს.
მიკროსოციუმში თავის დამკვიდრებას უზარმაზარი მნიშვნელობა აქვს მოზარდისთვის. ჯანსაღი ურთიერთობები პიროვნული სიმტკიცის ფუნდამენტია, რომელზეც შემდეგ მთელ ცხოვრებას ვაშენებთ. სწორედ ამგვარი დამოკიდებულება და ნასტასია არაბულის სტატია გახდა შთაგონების წყარო, რათა ჩემი მეხუთეკლასელი გოგონას კლასელები სახლში მომეწვია და მათთვის ტკბილეულთან ერთად საინტერესო აქტივობები შემეთავაზებინა.
You’ll never walk alone – ეს ლივერპულის ჰიმნია. ახლახანს შემთხვევით აღმოვაჩინე. მელოდიასთან ერთად სიტყვებმა მომხიბლა და დაიწყო კვლევა-ძიების ეტაპი. მოვუსმინე ჰიმნის ყველა შემსრულებელს, დავურეკე ფეხბურთის ქომაგს, ჩემს მეგობარ ნუკრი ბიძიას და ვთხოვე, თუ რამე იცოდა ლივერპულის შესახებ, ყველაფერი მოეთხრო. ნუკრი ბიძიამ დინამო-ლივერპულის თამაშზე მიამბო, რომელიც 1979 წელს თბილისში გამართულა და თბილისის „დინამოს“ მოგებით დამთავრებულა. მისგან გავიგე, რომ ლივერპულს ყველაზე ერთგული და თავდადებული გულშემატკივრები ჰყოლია, რომლებიც მთელი თამაშის განმავლობაში ჰიმნს მღერიან. მათი გუგუნი კი ფეხბურთელებს გამარჯვებისკენ უბიძგებს. მერე ბრიტანული პრესის გამოხმაურებას გადავაწყდი, რომლებიც „დინამოს“ თამაშს აქებდნენ და ადიდებდნენ.
ჰიმნის ტექსტი მარადიულ ღირებულებებზეა აგებული – ქარიშხლის, წვიმის შემდეგ ყოველთვის ოქროსფერი ცა ჩნდება და შენ არასდროს იქნები მარტო. ამგვარი მოტივი ნამდვილად დიდ ძალას ნერგავს ადამიანების გულებში. ამიტომაც არის ლივერპულის გუნდი მრავლგზის გამარჯვებული.
ინტეგრირებული (ინგლისური, ქართული, სპორტი, მუსიკა) და მულტიმედიური (ტექსტი და ჰიმნი, ვიდეოჩანაწერი, ფოტომასალა) გაკვეთილის ასაგებად მოვემზადე. მეთოდებიდან ხუთსაფეხურიანი ლექსი და კითხვა-პასუხი შევარჩიე, გადაწყვეტილების შესახებ შევატყობინე კლასის დამრიგებელს, მშობლებს და შეხვედრის დღე დავთქვით.
ერთ უბანში მდებარე საცხოვრებელი ადგილი და სკოლა დაგვეხმარა, რომ ხუთი გაკვეთილის შემდეგ ცხრამეტ მოსწავლეს ჩვენს სახლში მოეყარა თავი. ერთი ოთახი ჩანთებითა და ქურთუკებით გადაივსო, მეორეში ჩვენ მოვთავსდით.
ჰიმნის ტექსტი წინასწარ ვათარგმნინე დედაჩემს:
შენ არასდროს იქნები მარტო
როდესაც მიარღვევ ქარიშხალს,
თავი გეჭიროს მაღლა.
ნუ შეგაშინებს სიბნელე,
ქარიშხლის ბოლოს ხომ
ოქროსფერ ცას ხედავ
და გესმის ტკბილი სიმღერის ხმა.
იარე წვიმაში, იარე ქარში!
მიჰყევი მშფოთვარე ოცნებებს.
იარე, იარე გულში იმედით
და შენ არასდროს იქნები მარტო!
და არც არასდროს გაივლი მარტო!
წინასწარ ამოვბეჭდე ჰმნის განმარტება, ტექსტის ორიგინალი ვარიანტი და თან დავურთე ლექსიკონი. გამოყენებულ სიტყვებს – Anthem, dark, hope, walk, head, golden, sky, when – მეხუთე კლასის ინგლიური ენის სახელმძღვანელოდან ისედაც იცნობდნენ.
თავდაპირველად ფეხბურთის გუნდებზე ვისაუბრეთ, ძირითადად, ბარსას, რეალისა და იუვენტუსის გულშემატკივრები აღმოჩნდნენ. ლივერპულის საფეხბურთო გუნდი 1892 წელს დაუარსებიათ და მრავალ წარმატებასთან ერთად ევროპის თასის ექვსგზის მფლობელია.
შემდეგ ბავშვებმა დამოუკიდებლად წაიკითხეს და ერთმანეთის დახმარებით თარგმნეს ინგლისური ტექსტი. გავეცანით ჰიმნის – სახოტბო ლექსის – მნიშვნელობას და ქართული ჰიმნოგრაფია, კერძოდ, დავით აღმაშენებლის „გალობანი სინანულისანი“ ვახსენეთ.
ქართული თარგმანის წაკითხვის, ორიგინალთან შედარების შემდეგ სიმღერის რამდენიმე ვერსიას მოვუსმინეთ. ბოლოს კი ხუთსაფეხურიანი (I სტრიქონი – ერთი არსებითი სახელი, II – სამი ზედსართავი სახელი, III – სამი ზმნა, IV – ოთხსიტყვიანი ფრაზა, V-ერთი არსებითი სახელი) ლექსის მოდელზე კლასის ჰიმნი დავწერეთ:
„ბავშვები –
-ზარმაცები, ჯიუტები, ლამაზები,
ვიცინით, ვსწავლობთ, ვტირით.
ჩვენ ერთმანეთს ყოველთვის ვეხმარებით –
-მეგობრები“.
ჰიმნის ერთობლივი შესრულებაც ვცადეთ.
კლასიც ხომ ფეხბურთის გუნდს ჰგავს. ყოველ კლასს თავისი მარცხი, გამარჯვება, სიხარული, გულისტკივილი, თავგადასავლები აქვს, თან ერთმანეთის მსგავსი და თან მკვეთრად ინდივიდუალური.
კლასი – მიკროსოციუმი, სადაც გისმენენ ან არ გისმენენ, ლუპით გაკვირდებიან ან საერთოდ ვერ გამჩნევენ. ყოველ დილას ერთი და იმავე ოთახში იკრიბება რამდენიმე ათეული მოზარდი. თითოეულს სახლიდან თავისი განწყობა მოჰყვება. სკოლაშიც შფოთვა ელით, თავი უნდა გაართვან და მოლოდინი უნდა გაამართლონ – მშობლის, მასწავლებლის … მათი პატარა სხეულები ხშირად ვერ უძლებენ ამდენ ღელვას და მხრებში იხრებიან.
მე და ჩემი გოგონა ვმეგობრობთ. ბევრს ვსაუბრობთ. რასაკვირველია, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ყველაფერი ვიცი, როგორ იქცევა განსხვავებულ გარემოში, როგორ მართავს საკუთარ ემოციებს. ერთი მხრივ, მის უკეთესად გასაცნობად, მეორე მხრივ – იმ ბავშვების, რომლებთანაც დღის უმეტეს ნაწილს ატარებს, მესამეც, უფროსებს შეგვიძლია, შევთავაზოთ ურთიერთობის იმგვარი მოდელი, როგორიც მოგვწონს ან გვინდა, რომ ჰქონდეთ – ამიტომ საკუთარი სახლი იდეალური აღმოჩნდა ამ ჩანაფიქრის ხორცშესასხმელად. მჯერა, რომ კლასის ერთიანობაზე ყურადღების გამახვილება უკვალოდ არასდროს ჩაივლის. ლივერპული და მისი იმედიანი ჰიმნი კი დამეხმარა პატარა გულებში სინათლის სხივი მიმეტანა. სახლი მოზარდებისთვის ნამდვილად საუკეთესო თავშეყრის ადგილია ურთიერთობების გასაბმელად.
თავისუფალი დრო, ბევრი ტკბილეული საინტერესო აქტივობები ბავშვებთან ერთად კიდევ გადაიკვეთებიან ჩვენს პატარა მისაღებ ოთახში და როცა ქარიშხლის დრო დაგვიდგება, ავმღერდებით: You’ll never walk alone…
თქვენ ჰიმნს გიტოვებთ.
