ჯერ კიდევ ორმოცდაათი წლის წინ სამხრეთ კორეასა და ფინეთს საშინელი საგანმანათლებლო სისტემა ჰქონდათ. მაშინ ფინეთი ეკონომიური კრიზისის საფრთხის წინაშე იდგა. სამხრეთ კორეა კი სამოქალაქო ომის გამო, მიწასთან იყო გასწორებული. დღეს, ნახევარი საუკუნის შემდეგ, ამ ორი ქვეყნის საგანმანათლებლო სისტემა დანარჩენი მსოფლიოსთვის სამაგალითოდ იქცა. სამხრეთ კორეისა და ფინეთის სკოლებში მოსწავლეები შესანიშნავ განათლებას იღებენ. საინტერესოა, რა შეუძლიათ სხვა ქვეყნებს ისწავლონ ამ ორი ქვეყნის მაგალითზე, რომლებიც აბსოლუტურად განსხვავებული საგანმანათლებლო მოდელით ხელმძღვანელობენ?!
კორეული მოდელი შრომისმოყვარეობასა და დაუღალავ შრომას მოიაზრებს.
„ზოგიერთ აზიურ ქვეყანაში, თუ სოციოეკონომიკურ კიბეზე აცოცება და სტაბილური სამუშაოს პოვნა გინდა, რთული გამოცდების ჩაბარება მოგიწევს”, – ამბობს მარკ აკერი, განათლებისა და ეკონომიკის ეროვნული ცენტრის დირექტორი. გამოცდების ჩაბარება დიდ ცოდნასა და დაუღალავ შრომას მოითხოვს. ამ გზით მიღწეულ წარმატებას სამხრეთ კორეაში უპირატესი მნიშვნელობა აქვს.
კორეელებმა საგმირო საქმე ჩაიდინეს – დღეს ქვეყანაში განათლების დონე 100%-ს აღწევს. ამ შედეგის მისაღწევად, ქვეყანა საგანმანათლებლო ექსტრემიზმის მიმდევარი გახდა. ადგილობრივი მოსწავლეები ტიტანური შრომისა და უდიდესი წნეხის ქვეშ ცხოვრობენ. აქ ნიჭი ღვთისგან ბოძებულ საჩუქრად არ მიიჩნევა. ხალხს სამხრეთ კორეაში ღრმად სწამს, რომ დაუღალავი შრომითა და სიბეჯითით დასახულ მიზანს მიაღწევ. მოკლედ, აქ მოსწავლეებს წარუმატებლობის უფლება არ აქვთ. სკოლაში სწავლასთან ერთად ისინი კერძო მასწავლებლებთან ემზადებიან და მთელი დღის მანძილზე თავისუფალი დრო მხოლოდ ერთი საათი აქვთ. აქაურებს ერთგვარი დევიზიც გააჩნიათ – თუ საკმარისად ბევრს სწავლობ, საკმარისად ჭკვიანი ხარ. თუ აქაური მოსწავლეების საგამოცდო შედეგებს სხვა ქვეყნებისას შევადარებთ, აღმოჩნდება, რომ სამხრეთ კორეაში საუკეთესო შედეგი აქვთ, კრიტიკული აზროვნების ტესტისა და ანალიზის ჩათვლით.
„სამხრეთ კორეელებს სჯერათ, რომ ამ რთული სასწავლო პერიოდის გავლის შემდეგ, მათ შესანიშნავი მომავალი ელით”, – წერს ანდრეას შლაითერი, ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის საგანმანათლებლო პოლიტიკის მრჩეველი. „აქ მშობლები შვილებს ეკითხებიან: რა გირჩევნია – ხანმოკლე უბედურება თუ ხანრძლივი ბედნიერება?!”.
სამხრეთ კორეაში საკლასო ოთახი დიდი ზომისაა და კლასში ბევრი ბავშვი სწავლობს, რაც, მაგალითად, მიუღებელი იქნებოდა ამერიკელი მშობლისათვის. სამხრეთ კორეაში მასწავლებლის მიზანი კლასის ერთ საზოგადოებად ჩამოყალიბება და მათთან, როგორც ერთიან კომუნასთან ურთიერთობის მართვაა. ამერიკელი მასწავლებლები კი მოსწავლეებთან ინდივიდუალურ ურთიერთობას ამჯობინებენ.
„თუ არჩევანის აკეთება ამერიკულსა და კორეულ საგანმანათლებლო მოდელს შორის მომიწევდა, ჩემი შვილისათვის კორეულს ავირჩევდი. თანამედროვე მსოფლიოში ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ ისწავლოს, როგორ იშრომოს ბეჯითად და როგორ არ დანებდეს მარცხს. კორეული მოდელი სწორედ ამაზეა ორიენტირებული”, – ამბობს მწერალი ამანდა რიპლი.
ფინური საგანმანათლებლო მოდელი დაფუძნებულია მოსწავლის მოტივაციასა და კლასგარეშე აქტივობაზე.
ზოგჯერ სპეციალისტები აქაურ საგანმანათლებლო მოდელს უტოპიურს უწოდებენ. აქაური მოსწავლეები საკლასო ოთახებში ძალიან ცოტა დროს ატარებენ. მოკლე გაკვეთილებს სკოლის მიერ ორგანიზებული კლასგარეშე აქტივობები ცვლის, რადგან აქ სჯერათ, რომ ბავშვები საკლასო ოთახის გარეთ უფრო მნიშვნელოვან ცოდნას იღებენ. ფინეთში სკოლა თანაბრადაა განათლების მიღებისა და ირგვლივ მყოფებთან სოციალიზაციის საშუალება.
ფინური კულტურაში დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ მოსწავლის მოტივაციასა და სწავლის მიმართ პერსონალურ ინტერესს. აქ მესამე გაკვეთილი არა სავალდებულო, არამედ არჩევითია. მოსწავლეები გამოცდებსაც არჩევით აბარებენ. აქაური საგანმანათლებო მოდელი ნაკლებად სტრესულია და მისი უპირატესობა მოსწავლისთვის მიცემული არჩევანის საშუალებაა – ისწავლოს ის, რაც სურს.
„საერთო ჯამში ფინელების ცხოვრებისეული გასაღები მაინც განათლებაა”, – ამბობს ანდრეას შლაითერი, „მაგალითად, არც ერთ სხვა ქვეყანაში არ საუბრობენ ფინურად. ამიტომ ფინელები შვედურ ენას შეისწავლიან. ეს ფაქტი უბიძგებს მათ შეისწავლონ უცხო ენები. ამასთანავე, ყველა ფინელს, რომელსაც წარმატებასა და მაღალანაზღაურებად სამსახურზე აქვს პრეტენზია, დამატებით კიდევ ერთი უცხო ენის შესწავლა უწევს. ისინი ინგლისურს, გერმანულს, ფრანგულ ან რუსულ ენებზე არიან ორიენტირებულნი. აქ მცირეწლოვანი ბავშვებიც კი ხვდებიან, რომ ფინური ფინეთის გარდა სხვაგან არსად ესმით, ამიტომ საჭიროა უცხო ენის სწავლა”.
ფინურსა და სამხრეთ კორეულ საგანმანათლებლო მოდელებს ერთი მსგავსება აქვთ. ორივე ქვეყანაში დიდ პატივს სცემენ მასწავლებელსა და მათ პროფესიულ მიღწევებს. ფინელები დიდ ყურადღებას აქცევენ მასწავლებლის პროფესიონალიზმს და მათ განსაკუთრებით მკაცრ გამოცდებს უტარებენ.
მასწავლებლები ფინეთში წელიწადში 600 საათის განმავლობაში ატარებენ გაკვეთილებს, დანარჩენს კი პროფესიულ განვითარებას უთმობენ. ამ უკანასკნელს დიდ ყურადღებას აქცევენ სამხრეთ კორეაშიც, ამიტომ მასწავლებლობა აქ ერთ-ერთი ყველაზე შრომატევადი საქმიანობაა. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მასწავლებლები წლის განმავლობაში 1,100 საათს საკლასო ოთახში ატარებენ და პროფესიული განვითარებისთვის ნაკლები დრო რჩებათ.
წყარო: https://ideas.ted.com/2014/09/04/what-the-best-education-systems-are-doing-right/
