სკოლებში მშობელთა ჩართულობის ფორმები მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნებში მრავალფეროვანია. მასწავლებლები და სკოლის ადმინისტრატორები მოსწავლეთა მშობლების გააქტიურებას სხვადასხვა ტექნიკისა და ინსტრუმენტების გამოყენებით ახერხებენ.
ნდობასა და თანამშრომლობაზე დაფუძნებულ პოზიტიურ, ინტერაქციულ ურთიერთობას ყოველთვის მოაქვს დადებითი შედეგი, მით უფრო, თუ პროცესები კულტურულად მგრძნობიარეა, რაც იმას გულისხმობს, რომ სკოლა აცნობიერებს მოსწავლეთა ოჯახების განსხვავებულ თავისებურებებს.
სტატიაში მოყვანილი მაგალითები სკოლის თანამშრომლებს კონკრეტულ იდეებს მიაწვდის და მშობელთა ჩართულობის ფართო სურათის დანახვაში დაეხმარება.
სამხრეთ კორეის სკოლების სასადილოში, რესურსოთახში, ბიბლიოთეკაში ხშირად ნახავთ მშობელ მოხალისეებს, რომლებიც მთელი დღით რჩებიან სკოლაში და პასუხისმგებლობით ირგებენ თავიანთ როლს. ხშირად სკოლის სისუფთავის შენარჩუნებაშიც შეაქვთ წვლილი. ამ დროს მათ სკოლისადმი კუთვნილება ეზრდებათ და მოსწავლეებიც უფრო მეტად უფრთხილდებიან სასკოლო რესურსებს, სამსახურები მშობელთა ამ ვალდებულებებს იზიარებენ და ამ მიზნით არასამუშაო, მოქნილ გრაფიკს უწესებენ მათ. გრაფიკს ქმნის სკოლაც, რომელშიც მშობლები აქტიურად ეწერებიან და შესაბამის დღეებში მოხალისეობენ.
ამერიკაში მშობლები ხშირად ითავსებენ საკლასო დამხმარეებისა და ღონისძიებების ორგანიზატორების ფუნქციებს. ისინი ეხმარებიან მასწავლებლებს გაკვეთილებისთვის მასალების მომზადებაში, ხოლო შვილების თანაკლასელებს იმ საგნებში, რაშიც სწავლა უჭირთ. კიდევ უფრო ხშირად ნახავთ მშობლებს, რომლებიც ორგანიზებას უწევენ სასკოლო ღონისძიებებს, მაგალითად, გამოფენა-გაყიდვებს, საიდანაც შემოსული თანხა სასკოლო მიზნებს ან საქველმოქმედო ღონისძიებებს ხმარდება.
იაპონიაში მშობლებს ხშირად აქვთ სკოლის უსაფრთხოების პატრულის როლი. ისინი ქალაქებში, სკოლის მისადგომებთან, დილით და დღის ბოლოს მოსწავლეთა უსაფრთხოებას უზრუნველყოფენ, რათა გადასასვლელებზე, შენობაში შესვლისას და გამოსვლისას რაიმე საფრთხე არ შეიქმნას. მშობლები, ასევე, ორგანიზებას უწევენ სასწავლო სემინარებსაც, რომელზეც მოსწავლეებს გზაზე მოძრაობის უსაფრთხოებასა და უცნობებისგან თავის დაცვას ასწავლიან. უსაფრთხოების გაკვეთილებში ხშირად ერთვებიან ადგილობრივი პოლიციის თანამშრომლებიც.
ფინეთში, გარდა ბიბლიოთეკებში დახმარებისა, ლიტერატურული ღონისძიებების გამართვისა და რესურსების მოძიებისა, მშობლები ბავშვებს მოხალისეობრივად საშინაო დავალებების შესრულებაშიც ეხმარებიან. ამ დახმარებას ისინი იმ მოსწავლეებს სთავაზობენ, რომლებსაც ეს სჭირდებათ.
ავსტრალიაში კი ხშირად ნახავთ სპორტულ საქმიანობებში დამხმარეებად ჩართულ მოხალისე მშობლებს. ისინი მწვრთნელების როლებსაც ირგებენ და სკოლის სპორტულ გუნდებს ავარჯიშებენ შეჯიბრებებში მონაწილეობისთვის. მშობლები სკოლებს ხშირად ეხმარებიან ისეთი კლუბების მართვაშიც, როგორებიცაა: დრამა, ჭადრაკი ან რობოტიკა.
როგორ მონაწილეობენ მშობლები მათი შვილის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში სხვადასხვა ქვეყნის სკოლებში:
ამერიკა: მშობელ-პედაგოგთა ასოციაციები (PTA) ბევრ ამერიკულ სკოლაშია. ეს ორგანო მნიშვნელოვანი ნაწილია გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში. მშობლები მონაწილეობენ შეხვედრებში, რომლებზეც სკოლის პოლიტიკას, ბიუჯეტის განაწილებას და ფინანსურ აქტივობებს განიხილავენ. ეს ჩართულობა სკოლების მართვაში მშობელთა ხმების გათვალისწინებას უზრუნველყოფს.
ფინეთი: ფინურ სკოლებში მმართველ საბჭოებში მშობელთა წარმომადგენლები შედიან. ეს საბჭოები პასუხისმგებელნი არიან საკვანძო გადაწყვეტილებების მიღებაზე, სკოლების ოპერირებაზე, სასწავლო გეგმის ცვლილებებსა და რესურსების განაწილებაზე. ეს სტრუქტურა ხელს უწყობს თანამშრომლობით გარემოს, სადაც მშობლებს პირდაპირი გავლენა აქვთ საგანმანათლებლო პოლიტიკაზე.
ავსტრალია: სკოლის საბჭოები მშობლების, მასწავლებლებისა და თემის წევრებისგან შედგება. ეს საბჭოები სტრატეგიულ დაგეგმვაში, პოლიტიკის განვითარებასა და ფინანსურ მართვაში მონაწილეობენ. მშობლები ამ საბჭოებში ხელს უწყობენ დამხმარე და ინკლუზიური სასკოლო გარემოს შექმნას.
იაპონია: მშობელთა და პედაგოგთა ასოციაცია და მოხალისეთა კომიტეტები საშუალებას აძლევს მშობლებს, გამოთქვან თავიანთი მოსაზრებები და მონაწილეობა მიიღონ სკოლის აქტივობებში. ისინი მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ ღონისძიებების ორგანიზებაში, თანხების შეგროვებაში და სკოლის ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებაში, რაც შვილების განათლებაში მშობელთა აქტიურად ჩართვის საშუალებაა.
როგორ უწყობენ მშობლები ხელს სკოლისა და ადგილობრივი თემის ურთიერთობას:
ფინეთი: სათემო პროექტები ფინურ სკოლებში ხშირად მშობლების ძალისხმევით ხორციელდება. მაგალითად, სკოლებმა და მშობლებმა შეიძლება ითანამშრომლონ ადგილობრივ ბიბლიოთეკებთან, რათა გააძლიერონ საკითხავი პროგრამები, რომლებშიც მშობლები მოხალისედ ასრულებენ კითხვის მენტორების როლს. სკოლებთან ხშირად თანამშრომლობენ გარემოს დაცვის ორგანიზაციები, რომლებსაც მშობლები მდგრადობის პროექტებში ეხმარებიან და აქტივობებში მონაწილეობენ. ეს ჩართულობა უზრუნველყოფს მშობლების აქტიურ მონაწილეობას შვილების განათლებაში და სკოლა-თემის კავშირებს აძლიერებს.
გერმანია: ორმაგი განათლების სისტემა მჭიდრო თანამშრომლობას მოიცავს სკოლებსა და ადგილობრივ ბიზნესებს შორის. მშობლებს ურჩევენ, თავიანთი პროფესიული გამოცდილების გაზიარებით მონაწილეობა მიიღონ ამ სისტემაში და სტაჟირებების ორგანიზებაში. ეს ჩართულობა არა მხოლოდ აუმჯობესებს მოსწავლეთა პრაქტიკულ სასწავლო გამოცდილებას, არამედ პარტნიორობას აძლიერებს სკოლასა და თემს შორის, რაც მნიშვნელოვან როლს ანიჭებს მშობლებს საგანმანათლებლო პროცესში.
ინგლისი: სკოლის სათემო ცენტრები მოსწავლეებს ისეთ მომსახურებებს სთავაზობენ, რაც ფორმალური განათლების მიღმა რჩება. ხშირად მშობლები მოხალისეობრივად ატარებენ ზრდასრულთა განათლების კლასებს, პირველადი დახმარების მასტერკლასებს, ჯანსაღი ცხოვრების წესის შესახებ ცნობიერების ასამაღლებელ ღონისძიებებსა და სოციალურ ღონისძიებებს.
შვედეთი: სკოლები ხშირად აორგანიზებენ სემინარებსა და დისკუსიის ჯგუფებს, რომლებშიც მშობლები და თემის წევრები იდეებს აზიარებენ განათლების პოლიტიკასა და პრაქტიკაზე. ამ შეხვედრებში მშობელთა ჩართულობა იმის გარანტიაა, რომ მათი მოსაზრებები იქნება გათვალისწინებული. ეს ხელს უწყობს თანამშრომლობით მიდგომებს განათლებაში და სარგებელი მოაქვს მოსწავლეებისთვის, მშობლებისთვის, სკოლისა და თემის განვითარებისთვის.
