როცა დედას დეპრესია აქვს

“მენატრებოდა დედა, რომელიც ჩემს ტანსაცმელს კარადაში საახალწლო ნათურებს კიდებდა, როცა პატარა ვიყავი, იმიტომ რომ იქ მცხოვრები ბუების მეშინოდა; და არა დედა, რომელსაც დენის გადასახადის გადახდა დაავიწყდა, შუქი გაგვითიშეს და ამიტომ სკოლაში ჭუჭყიანი ტანსაცმლით მივედი. რა თქმა უნდა, ყველამ შეამჩნია და ეგრევე “დარეხვილების” სიაში მოვხვდი.

მენატრებოდა დედა, რომელიც თეფშზე სოსისებს, ბარდასა და კარტოფილს ისე აწყობდა, რომ მოღიმარი სახე გამოსულიყო და არა დედა, რომელიც მეუბნებოდა, რასაც იპოვი, ის ჭამეო.

მენატრებოდა დედა, რომელიც ჩემზე იზრუნებდა – ქალი იმ ძველ ფოტოზე: ბედნიერებისგან გაბრწყინებული თვალებით. დედა, რომელიც ჩამეხუტებოდა, ჩამკოცნიდა, სახეზე მომეფერებოდა და მეტყოდა, რომ ვუყვარვარ.

მაგრამ ამ ყველაფერს ხომ ვერ ვეტყოდი? კიდევ უფრო დასევდიანდებოდა და ვეღარასოდეს ვნახავდი.”

ეს ლუსია, პატარა გოგო, რომელსაც კარგად გამოსდის ძველი ნივთების შეკეთება. ლუსი მეექვსე კლასის ბოლო კვირაში თავის კლასელ ბიჭს ცხვირ-პირს მიუნაყავს, როცა ის კითხავს, ასე კარგად თუ გეხერხება ჩხირკედელაობა და დაზიანებული ძველმანების გაკეთება, დედაშენს რით ვერ მოუხერხე ვერაფერიო? საქმე იმაშია, რომ ლუსის დედას დეპრესია აქვს, პერიოდულად კლინიკაშიც ხვდება აუცილებელი მკურნალობისთვის და არის ისეთი დღეებიც, როცა საწოლიდან ვერ დგება, ვერც შვილზე ზრუნავს, ვერც საკუთარ თავზე და ამ დროს ლუსი იძულებულია, დეიდა შილასთან დარჩეს. დეიდა შილასთან ცუდი არ არის, მაგრამ არც ისეთი კარგია, როგორც ბედნიერ დედასთან, საკუთარ სახლში ცხოვრება. ლუსიც თავს იტეხს იმაზე ფიქრით, როგორ დაეხმაროს დედას, როგორ დაუბრუნოს მას უდარდელი სიცილი და ბედნიერი გამომეტყველება სახეზე, ძალა და ენერგია. ლუსი ყველაფერზეა წამსვლელი, ოღონდ ეს შეძლოს, ოღონდ ბედნიერი დედა დაიბრუნოს.

ლუსი ჯენი პირსონის წიგნის პერსონაჟია. წიგნს “ჩვენი საოცარი რეკორდი ჰქვია.” ლუსი და მისი მეგობარი სანდეში ცდილობენ იპოვონ რეკორდი, რომლის დამყარებასაც შეძლებენ ცნობილ ტელეშოუში, რომლის წამყვანიც ლუსის აზრით დედამისის ბედნიერების საიდუმლოს ფლობს. წიგნის ბოლოს ირკვევა, რომ ტელეშოუში მონაწილეობა არც ისე კარგი აზრი იყო (მიუხედავად იმისა, რომ სანდეში შეძლებს რეკორდის დამყარებას) და  მისი წამყვანი ვერც ლუსის და ვერც დედამისს ვერაფრით დაეხმარება. ამ დროს ლუსის უკვე ჰყავს საუკეთესო მეგობარი და იცის, რომ დედამისის ბედნიერებაზე პასუხისმგებლობა არ უნდა აიღოს, მისი მხარდაჭერა და უპირობო სიყვარულიც საკმარისია.

“მეგონა, დედაჩემის ბედნიერებას ვეძებდი, თურმე ვცდებოდი. სინამდვილეში საკუთარ ბედნიერებას ვეძებდი.

 ალბათ მეგონა, რომ თუ დედა გამოჯანმრთელდებოდა, მეც ბედნიერი გავხდებოდი, მაგრამ ამაშიც შევცდი. რა თქმა უნდა, მინდა დედა ბედნიერი იყოს, მაგრამ ახლა ისეთიც მაბედნიერებს, როგორიც არის.

 მივხვდი, რომ არ შეიძლება, ბედნიერებას ვინმესგან ან რამისგან მოელოდე. ბედნიერების წყარო ბევრი რამ შეიძლება იყოს. უბრალოდ, უნდა შეამჩნიო” – ამბობს ლუსი წიგნის ერთ-ერთ ბოლო გვერდზე და ჩამოთვლის იმ მომენტებს ბოლო პერიოდიდან, რომელიც თავისუფლად შეიძლება ბედნიერად ჩაითვალოს.

ჯენი პირსონი სანამ მწერალი გახდებოდა, მასწავლებელი იყო და ამ დრომდე მუშაობს ბრიტანეთის სკოლებში. “ჩვენი საოცარი რეკორდის” გარდა სხვა წიგნებიც აქვს დაწერილი. მისი წიგნებიდან  ქართულად “ფრედი იეიტსის სუპერ სასწაულებრივი მოგზაურობაც” არის ნათარგმნი და თუკი ორივე წიგნი წაკითხული გაქვთ, მიხვდებით რომ ეს არის ამბავი ისეთ ბავშვებზე, რომელთა მართვაც მასწავლებლებს უჭირთ და ისეთ პრობლემებზე, რომლებზეც საუბარი უხერხულად მიიჩნევა: ნაშვილები და რთული ქცევის მოზარდები, მარტოხელა მშობლები, სიღარიბე, იდენტობის ძებნა, ფსიქიკური პრობლემები, დამალული თავგადასავლები და სახიფათო შემთხვევითი ნაცნობები, ყველაფერია აქ და თან ისეთი სიმსუბუქით, თითქოს ჩვეულებრივი ამბავი იყოს, როცა 4 ბიჭი ერთ-ერთის ბიოლოგიური მამის საძებნელად მიდის სხვა ქალაქში ან ორი მოზარდი ტაქსის ნაცვლად ყაჩაღების მანქანით მგზავრობს და ეძებს მოპარულ ნახატს, რომელსაც მათი დედის სახლის დახსნა შეუძლია ბანკისგან.

თუკი ჯენის ვებ-საიტზე შეიხედავთ, ნახავთ შესანიშნავ სავარჯიშოებს მისი წიგნების მიხედვით – ეს კიდევ ერთი გაკვეთილია, როგორ შექმნა არა მხოლოდ კარგი წიგნები ბავშვებისთვის მათი ცხოვრების სირთულეებზე, კარგი გასართობებიც გააკეთო ლიტერატურულ ნაწარმოებებზე და თავგადასავალი და ტექსტთან მეგობრობა კითხვის მერეც გააგრძელო.

 “ცხოვრებამ მასწავლა, როცა პრობლემაზე არ ლაპარაკობ, ის უფრო დიდი, საშიში და რთულად დასაძლევი ხდება. ამას კი ის მოჰყვება, რომ თავს უსუსურად გრძნობ და გგონია, ამქვეყნად ერთადერთი ხარ, ვისაც ასეთი უბედურება დაატყდა თავს. სინამდვილეში კი, როცა შენს განცდებს სხვებს უზიარებ, ხვდები, რომ ასე არაა და მარტო აღარასოდეს ხარ” – წერს ჯენი თავის მკითხველს და ახსენებს, ყოველწლიურად ოთხიდან ერთ ადამიანს ფსიქიკური პრობლემები ექმნებაო. ეს სტატისტიკა ყველას კარგად უნდა გვახსოვდეს, უფროსებსაც და ბავშვებსაც – ამ რიცხვებშია ჩვენი უბედურებაც და ბედნიერებაც, ხსნაც და სევდაც – ფსიქიკური დაავადებები ისეთივე ჩვეულებრივი ამბავია, როგორც კიდურების მოტეხილობა ან რესპირაციული ვირუსები, უბრალოდ მათთან ქცევა და მათ შესახებ ლაპარაკი უფრო უხერხულად ითვლება, მათი მკურნალობისთვის კი ჩვენთან გაცილებით ნაკლები უფასო და კვალიფიციური სერვისი არსებობს, ვიდრე, მაგალითად, დიდ ბრიტანეთში.

ცნობიერების დაბალი დონე და სერვისების სიმწირე ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვას ართულებს, თუმცა, უცვლელად ტოვებს მთავარ პრინციპებს: მოითხოვე დახმარება, როცა ის გჭირდება; ელაპარაკე პრობლემებზე მათ, ვინც იცის მოსმენა;