წლევანდელი ზაფხული არა მხოლოდ სპორტის მოყვარულებს, არამედ რიგით მაყურებლებსაც მნიშვნელოვანი ოლიმპიური თამაშებით დაგვამახსოვრდება. არ მეგულება ადამიანი, ზერელედ მაინც რომ არ ედევნებინა თვალი ოლიმპიადისთვის და არ ესიამოვნა გახსნისა და დახურვის საზეიმო ღონისძიებებით. ჭეშმარიტად დაუვიწყარი შეგრძნებაა, როდესაც ოლიმპიადაზე შენი ქვეყნის დროშა აღიმართება და გაისმის შენი ქვეყნის ჰიმნი. თუმცა ბედი ყველას როდი ანებივრებს ასე… მოდი, თავიდან მოვყვეთ და გავიგოთ, საიდან მოდის ოლიმპიური თამაშები, როდის და სად იმართება და რა განაპირობებს ამ თამაშებზე წარმატებას.
ოლიმპიური თამაშები ძველ საბერძნეთში იღებს სათავეს. იქ ზევსის პატივსაცემად ოლიმპოს მთის ძირას სპორტული შეჯიბრებები იმართებოდა. სახელწოდებაც სწორედ ამ მთის სახელიდან მომდინარეობს. 1896 წლიდან, ახალშექმნილი ოლიმპიური კომიტეტის მიერ დადგენილი წესების თანახმად, ოლიმპიადა ყოველ 4 წელიწადში ერთხელ იმართება, თავად ოლიმპიური კომიტეტის შტაბბინა კი ლოზანაში (შვეიცარია) მდებარეობს.
სიმბოლოები. სიმბოლოებს ოლიმპიურ თამაშებში დიდი დატვირთვა აქვს. მათგან, პირველ რიგში, ერთიანობის სიმბოლო – ხუთი ურთიერთგადამკვეთი რგოლი უნდა დავასახელოთ, რომლებიც იდენტობას ანიჭებს ოლიმპიადას. ეს რგოლები კონტინენტებს აღნიშნავს, რომელთა წარმომადგენლებიც ერთმანეთს ოლიმპიურ თამაშებზე ხვდებიან.
დროშაზე ფონი თეთრია, ხოლო რგოლები – ფერადი: ლურჯი, ყვითელი, შავი, მწვანე, წითელი. ფერებს კონტინენტებთან კავშირი არ აქვს; ისინი იმიტომ შეირჩა, რომ ყველაზე ხშირად გვხვდება სახელმწიფო დროშებზე.
დროშის იდეის ავტორი იყო ფრანგი საზოგადო მოღვაწე პიერ კუბერტენი. კუბერტენს ეს იდეა 1913 წელს დაებადა, მას შემდეგ, რაც შვედეთის ოლიმპიადას 5 კონტინენტის წარმომადგენლები ესტუმრნენ. სამწუხაროდ, მომდევნო ოლიმპიადა პირველი მსოფლიო ომის გამო გადაიდო. ისე რომ, დროშამ დღის სინათლე ოფიციალურად 1920 წლის ანტვერპენის თამაშებზე იხილა.
სადღეისოდ რგოლები და დროშის ფერები მკაცრად სტანდარტიზებულია.
დევიზი. ოლიმპიადის დევიზი მთელი ამ თამაშების ფილოსოფიას გამოხატავს: Citius -Altius – Fortius (ლათ.), – რაც ნიშნავს: ”უფრო სწრაფად, უფრო მაღლა, უფრო ძლიერ”.
ცნობილი სიმბოლოა ოლიმპიური ცეცხლიც. მასთან მთელი რიტუალია დაკავშირებული. ცეცხლი ოლიმპოზე ინთება თამაშების დაწყებამდე რამდენიმე თვით ადრე. ლამპარი, რომლითაც ცეცხლი მოგზაურობს, მორბენლებს მიაქვთ. ის ხელიდან ხელში გადადის და არ უნდა ჩაქრეს. საბოლოო მიზანი ოლიმპიური თამაშების მასპინძელ ქალაქამდე მისი მიტანაა. მანამდე კი ცეცხლი მრავალ ქვეყანას მოივლის. ტრადიციას 1936 წელს ჩაეყარა საფუძველი.
ოლიმპიური თამაშების მასპინძელი ქვეყნების გეოგრაფია
ოლიმპიური თამაშები ორად იყოფა: ზამთრისა და ზაფხულის თამაშებად. ზამთრის სახეობების სპეციფიკიდან გამომდინარე, ამ თამაშების მასპინძლობა ყველა ქვეყანას არ შეუძლია. აუცილებელია ცივი კლიმატი, თოვლის ხანგრძლივი და მდგრადი საფარი, მთიანი ლანდშაფტი. მონაწილე სპორტსმენებს შორისაც უფრო უკეთ ისინი ასპარეზობენ, რომლებსაც ვარჯიშისთვის ხელსაყრელი პირობები აქვთ. ამ სპეციფიკის გამო ზამთრის ოლიმპიური თამაშების მასპინძელი ქვეყნების ჩამონათვალი გაცილებით მცირერიცხოვანი და განმეორებადია.
ქვეყანას, რომელიც ოლიმპიადას მასპინძლობს, სტადიონებისა და სხვა ინფრასტრუქტურის ასაშენებლად თუ მოსაწესრიგებლად დიდი კაპიტალდაბანდება სჭირდება, თუმცა ეს არ არის დანახარჯი, რომლითაც ქვეყანას დიდხანს სარგებლობა არ შეუძლია.
თავდაპირველად ზამთრისა და ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები ერთდროულად იმართებოდა. ისინი მხოლოდ 1994 წლიდან განცალკევდა და ამჟამად ოლიმპიადა ორწლიანი შუალედით იმართება.
ქვემოთ მოცემულ ცხრილში ქვეყანა მით უფრო მაღლაა მოქცეული, რაც უფრო ხშირად მასპინძლობს ოლიმპიურ თამაშებს:
| ქვეყანა | ზაფხულის თამაშები | ზამთრის თამაშები |
| აშშ, ატლანტა | 1904- სენტ ლუისი, 1932- ლოს-ანჯელესი, 1984 – ლოს-ანჯელესი,
1996- ატლანტა |
1932 – ლეიკ პლესიდი, 1960 – სქიუ ველი, 1980- ლეიკ პლესიდი,
2002- სოლტ-ლეიკ სიტი |
| საფრანგეთი | 1900- პარიზი, 1924 – პარიზი | 1924 – შემონიქსი, 1968 – გრენობლი, 1992 – ალბერვილი |
| გერმანია | 1916 – ბერლინი (გაუქმდა პირველი მსოფლიო ომის გამო), 1936 – ბერლინი, 1972 – მიუნხენი | 1936 – გარმიში, პარტენკირხე |
| საბერძნეთი | 1896 – ათენი, 2004 – ათენი | |
| იტალია | 1960 – რომი | 1944 – კორტინა დ’ამპეზო (გაუქმდა მეორე მსოფლიო ომის გამო), 1956 – კორტინა დ’ამპეზო, 2006 – ტურინი |
| იაპონია | 1940- ტოკიო (გაუქმდა მე-2 მსოფლიო ომის გამო), 1964 – ტოკიო | 1940 – საპორო (გაუქმდა მე-2 მსოფლიო ომის გამო), 1972 – საპორო, 1998 – ნაგანო |
| კანადა | 1976 – მონრეალი | 1988 – კალგარი, 2010 – ვანკუვერი |
| გაერთიანებული სამეფო | 1908 – ლონდონი, 1944 – ლონდონი (გაუქმდა მე-2 მსოფლიო ომის გამო),
1948 – ლონდონი, 2012 – ლონდონი |
|
| ავსტრალია | 1956 – მელბურნი, 2000 – სიდნეი | |
| შვეიცარია | 1928 – სენტ მორისი, 1948 – სენტ მორისი | |
| ნორვეგია | 1952 – ოსლო, 1994 – ლილეჰამერი | |
| ავსტრია | 1964 – ინსბრუკი, 1976 – ინსბრუკი | |
| შვედეთი | 1912 – სტოკჰოლმი | |
| ბელგია | 1920 – ანტვერპენი | |
| ჰოლანდია | 1928 – ამსტერდამი | |
| ფინეთი | 1952 – ჰელსინკი | |
| მექსიკა | 1968 – მეხიკო | |
| სსრკ | 1980 – მოსკოვი | |
| სამხრეთი კორეა | 1988 – სეული | |
| ესპანეთი | 1992 – ბარსელონა | |
| ჩინეთი | 2008 – ბეიჯინი | |
| იუგოსლავია | 1984- სარაევო | |
| რუსეთი | (2014) – სოჭი | |
| ბრაზილია | (2016) – რიო დე ჟანეირო |
(წყარო: https://www.topendsports.com/events/summer/hosts/list-countries.htm; https://www.london2012.com)
დაჯგუფება შეიძლება კონტინენტების მიხედვითაც, რის შემდეგაც შეიძლება პასუხი გაეცეს არაერთ საინტერესო გეოგრაფიულ კითხვას. ამ ცხრილიდან კარგად ჩანს, რა კავშირია ოლიმპიადის მასპინძლობასა და ქვეყნის ეკონომიკურ სიძლიერეს შორის.
ეროვნული ოლიმპიური კომიტეტი აქვს 204 ქვეყანას, შესაბამისად, სწორედ ამდენი ქვეყნის მასპინძლობა შეუძლია ოლიმპიურ თამაშებს. ეს რაოდენობა აღემატება გაეროს მიერ აღიარებული ქვეყნების რიცხვს.
ოლიმპიური მედლების ანალიზი
მივადექით არანაკლებ საინტერესო თემას: როგორია მედალოსანი ქვეყნების სტატისტიკა, რომელი ქვეყნები არიან ყველაზე წარმატებულები ამ კუთხით, ექვემდებარება თუ არა მათი მოპოვება-არმოპოვება რაიმე კანონზომიერებას?
ყველა მედალოსანი ქვეყანა ამაყობს თავისი წარმატებებით. ამ ინფორმაციას გამუდმებით გადასცემს ტელევიზია, აშუქებს პრესა. არც ოლიმპიადის ოფიციალურ საიტსა თუ სხვა სპორტულ ვებგვერდებზე გაჭირდება ამ სტატისტიკის მოპოვება. საინტერესო შესადარებელია მედლების რიცხვი ქვეყნების მოსახლეობის რაოდენობასთან, ასევე – მათი განვითარების მაჩვენებლებთან. ამაში ქვემოთ მოცემული ცხრილი დაგვეხმარება:
|
|
1980 მოსკოვი |
1984 ლოს-ანჯელესი |
1988 სეული |
1992 ბარსელონა |
1996 ატლანტა |
2000 სიდნეი |
2004 ათენი |
2008 ბეიჯინი |
2012 ლონდონი |
|
1 |
სსრკ |
აშშ |
სსრკ |
რუსეთი |
აშშ |
აშშ |
აშშ |
ჩინეთი |
აშშ |
|
2 |
აღმ. გერმანია |
რუმინეთი |
აღმ.გერმანია |
აშშ |
გერმანია |
რუსეთი |
ჩინეთი |
აშშ |
ჩინეთი |
|
3 |
ბულგარეთი |
დას. გერმანია |
აშშ |
გერმანია |
რუსეთი |
ჩინეთი |
რუსეთი |
რუსეთი |
გაერთიანე- ბული სამეფო |
|
4 |
კუბა |
ჩინეთი |
დას. გერმანია |
ჩინეთი |
ჩინეთი |
ავსტრალია |
ავსტრალია |
გაერთიანე- ბული სამეფო |
რუსეთი |
|
5 |
იტალია |
იტალია |
სამხ. კორეა |
კუბა |
ავსტრალია |
გერმანია |
იაპონია |
გერმანია |
სამხ. კორეა |
|
6 |
უნგრეთი |
კანადა |
ბულგარეთი |
უნგრეთი |
საფრანგეთი |
საფრანგეთი |
გერმანია |
ავსტრალია |
გერმანია |
|
7 |
რუმინეთი |
იაპონია |
უნგრეთი |
სამხ.კორეა |
იტალია |
იტალია |
საფრანგეთი |
სამხ. კორეა |
საფრანგეთი |
|
8 |
საფრანგეთი |
ახ. ზელანდია |
რუმინეთი |
ესპანეთი |
სამხ. კორეა |
ჰოლანდია |
იტალია |
იაპონია |
იტალია |
|
9 |
გაერთიანე- ბული სამეფო |
იუგოსლავია |
ჩინეთი |
საფრანგეთი |
კუბა |
კუბა |
სამხ.კორეა |
იტალია |
უნგრეთი |
|
10 |
პოლონეთი |
სამხ. კორეა |
გაერთიანე- ბული სამეფო |
ავსტრალია |
უკრაინა |
გაერთიანე- ბული სამეფო |
გაერთიანე-ბული სამეფო |
საფრანგეთი |
ავსტრალია |
ცხრილში მოცემულია ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მედალოსანი ქვეყნების პირველი ათეული 1980 წლიდან.
იოლი შესამჩნევია, რომ პირველ ადგილებზე უმთავრესად მრავალრიცხოვანი მოსახლეობის პატრონი ქვეყნები არიან, მათ შორის – აშშ, ჩინეთი, რუსეთი და სხვები, რომელთა მოსახლეობის რიცხოვნობაც ათეულობით მილიონს აღწევს. ეს ამგვარად შეიძლება აიხსნას: რაც უფრო მეტია მოსახლეობა, მით უფრო დიდია ალბათობა, მათ შორის რომელიმე მედალოსანი გამოვიდეს. ახალგაზრდა სპორტსმენებს შორის უფრო ძლიერია მეტოქეობა, რაც მათ უკეთ მომზადებისკენ უბიძგებს. თუმცა, ცხადია, ყველა დიდი ქვეყანა როდია წარმატებული. მაგალითად, ინდოეთი ან ინდონეზია პირველ ათეულში არსად გვხვდება.
რა თქმა უნდა, მედლების რაოდენობა მჭიდრო კავშირშია ქვეყნის ეკონომიკასთან. რაც უფრო მდიდარია ქვეყანა, შეუძლია, მით მეტი რესურსი მიმართოს სპორტის განვითარებისთვის, მეტი კაპიტალი დააბანდოს სპორტულ ინფრასტრუქტურაში, სპორტსმენებისა და მწვრთნელების მაღალ ანაზღაურებაში.
საინტერესოა, რომ არცთუ დიდი ხანია, სპორტი ადამიანების პროფესიად იქცა. მანამდე სპორტს უმთავრესად მოყვარულები მისდევდნენ. აქედან გამომდინარე, დროც ნაკლები იხარჯებოდა – მის მოყვარულებს ხომ ყოფითი საკითხების მოგვარება სხვა საქმიანობით უხდებოდათ.
მედლებს კვლავ არცთუ იშვიათად იღებენ ყოფილი საბჭოთა კავშირისა და სოციალისტური ბანაკის ქვეყნები, რადგან მათი სპორტული ინფრასტრუქტურა დიდი ხნის წინ აშენდა, იმ დროს, როდესაც სპორტს სათანადო ყურადღება ექცეოდა. ზოგიერთმა ქვეყანამ მოახერხა მისი შენარჩუნება. გარდა ამისა, ამ ხნის განმავლობაში ჩამოყალიბდა ტრადიციები, შეიქმნა სკოლები. ამის საბუთად ბოლო ოლიმპიადაზე ამ ჯგუფის ქვეყნების მიერ მოპოვებული მედლებიც გამოდგება: უკრაინა – 14, უნგრეთი – 13, ბელორუსი – 12, აზერბაიჯანი – 10, საქართველო – 7, ყაზახეთი – 7, ხორვატია – 6, ლიტვა – 5, მონღოლეთი – 5, სერბეთი – 4, სლოვაკეთი – 4, უზბეკეთი – 4…
მრავალ ქვეყანაში სპორტის განსაზღვრული სახეობები ეროვნულ იდენტობასთან არის გაიგივებული. მაგალითად, დიდი კულტურული თუ ისტორიული მნიშვნელობა აქვს ზოგიერთი სახეობის განვითარებას, ამ სახეობებში იქმნება სკოლები, მიედინება მეტი თანხები, რაც პერსპექტიულს ხდის მას და ზრდის მედლების მოტანის ალბათობას. მაგ. კუბა – კრივი, იამაიკა და კენია – მძლეოსნობა.
სწორედ მოსახლეობის რიცხვსა და ეკონომიკაზე დაყრდნობით გამოთვალეს, რომელ ქვეყანას რამდენი მედალი უნდა აეღო ლონდონის ოლიმპიადაზე. ეს კვლევა კელოგის მენეჯმენტის სკოლამ (აშშ) ჩაატარა. ცხრილში ნაჩვენებია, აცხადდა თუ არა პროგნოზი:
მოლოდინს გადააჭარბეს ექსტრა მედლებივერ გაამართლეს მოლოდინიმედლების დეფიციტი
|
მოლოდინს გადააჭარბეს |
ექსტრა მედლები |
ვერ გაამართლეს მოლოდინი |
მედლების დეფიციტი |
|
აშშ |
53 |
ინდოეთი |
-28 |
|
რუსეთი |
52 |
ინდონეზია |
-21 |
|
ჩინეთი |
43 |
მექსიკა |
-19 |
|
გაერთიანებული სამეფო |
33 |
თურქეთი |
-17 |
|
უკრაინა |
14 |
ბრაზილია |
-16 |
|
უნგრეთი |
13 |
საუდის არაბეთი |
-16 |
|
ბელორუსი |
12 |
ტაივანი |
-14 |
|
იამაიკა |
12 |
ვენესუელა |
-14 |
|
კენია |
11 |
ავსტრია |
-13 |
|
ავსტრალია |
10 |
ბელგია |
-13 |
კარგია, რომ წინასწარი გამოთვლები დიდი სიზუსტით არ სრულდება – ამ შემთხვევაში ხომ სანახაობა ბევრისთვის დაკარგავდა მიმზიდველობასა და აზარტს.
ქვემოთ მოცემული წერტილოვანი დიაგრამა კი აჩვენებს კორელაციას მედლების რაოდენობასა და თითოეული ქვეყნიდან წარმოდგენილ ძალოსანთა რაოდენობას შორის. რა თქმა უნდა, კავშირი მკაფიოა, თუმცა შეინიშნება ანომალიებიც ჩინეთის, რუსეთის, აშშ-ს, პოლონეთისა და ავსტრალიის სახით: პირველი სამი წარმოდგენილი ძალოსნებით უკეთეს შედეგს აჩვენებს, ვიდრე წარმოდგენილი ეროვნული გუნდით იყო შესაძლებელი, ხოლო ბოლო ორს ამ რაოდენობის სპორტსმენების პირობებში უკეთესი შედეგები უნდა ეჩვენებინა.
როგორც ხედავთ, გუნდში სპორტსმენების რაოდენობა ყოველთვის არ არის წარმატების გარანტი – დიაგრამის ქვედა მარცხენა კუთხეში, დიაგონალური ხაზის ქვემოთ, ამის არაერთ დასტურს ვხედავთ შეჯგუფებული წერტილების სახით. თუმცა დიდი გუნდის ყოლა მაინც მეტი წარმატების შანსს იძლევა.
ლონდონის ოლიმპიადაზე ყოველ 11.1 ძალოსანზე საშუალოდ 1 მედალი მოდიოდა. იყო გამონაკლისებიც, მაგალითად, ბოტსვანამ, რომელმაც ოლიმპიადაზე 4 ძალოსანი გაგზავნა, 1 მედალი მოიპოვა, იამაიკამ – 12, საშუალოდ მედალი 1 მედალი 4,2 ძალოსანზე. ამის საწინააღმდეგოდ, პორტუგალია, რომლის ეროვნულ გუნდში 77 ძალოსანი იყო, 1 მედალს დასჯერდა.
ქვემოთ მოცემულ ანამორფულ რუკაზე გამოსახულია კორელაცია ოლიმპიურ მედლებსა და დემოკრატიას შორის. ეს კავშირი არცთუ უსაფუძვლოა, პირველ რიგში – იმიტომ, რომ დემოკრატიული ქვეყნები ხშირად განვითარების მაღალი მაჩვენებლებითაც გამოირჩევიან, რაც სპორტში დიდ დანახარჯსაც გულისხმობს. ალბათ, გამონაკლისს ნავთობით მდიდარი ქვეყნები წარმოადგენენ (მაღალი ეკონომიკური მაჩვენებლები, დაბალი დემოკრატიის ინდექსი). ამ რუკაზე კიდევ რამდენიმე დაბალი დემოკრატიის ინდექსის ქვეყანაა, რომლებმაც მედლები მოიპოვეს. ამაში წვლილი მიუძღვის ქვეყნების სპორტულ ტრადიციებს (მაგალითად, კუბა) ან მოსახლეობის სიჭარბეს, რის შედეგადაც იზრდება ალბათობა, რომ იმედისმომცემი სპორტსმენისგან ოლიმპიური ჩემპიონი დადგება (მაგალითად, ჩინეთი)
ოლიმპიადის მასპინძლობის გეოგრაფიული ფასი
საინტერესოა, რამდენად ხელსაყრელია ქვეყნისთვის ოლიმპიადის მასპინძლობა. ამის თაობაზე ერთმნიშვნელოვანი პასუხი არ არსებობს. გასაგებია, რომ ოლიმპიადის მასპინძლობა ქვეყანას პოპულარობას მატებს, მაგრამ თუ თვალს გადავავლებთ მასპინძელი ქვეყნების ნუსხას, აღმოჩნდება, რომ მათ არ სჭირდებათ ამგვარი პოპულარობა – ისედაც მთელ მსოფლიოში იცნობენ.
ეკონომიკური შემოსავალი უკანასკნელ ხანს, 1992 წლის ბარსელონის ოლიმპიადის შემდეგ გახდა აქტუალური. თავდაპირველად ოლიმპიადას შემოსავალზე მეტი გასავალი ჰქონდა, თუმცა ბოლო ხანს ვითარება შეიცვალა. მაგალითად, ბეიჯინის ოლიმპიადისთვის 7 წლის განმავლობაში მოსამზადებელ სამუშაოებზე 42 მილიარდი აშშ დოლარი დაიხარჯა (ამ თანხაში შედის აეროპორტის გამტარობის გასაზრდელად დახარჯული 3 მილიარდი და სტადიონ ”ჩიტის ბუდის” მშენებლობისთვის გამოყოფილი 500 მილიონი), მაგრამ თუ დანახარჯს შევადარებთ შემოსავალს (4 ტრილიონი), გასაგები ხდება, რატომ შეაქვს ოლიმპიურ კომიტეტში სულ უფრო მეტ ქვეყანას განაცხადი.
ხანმოკლე, მაგრამ შესამჩნევ ეკონომიკურ მოგებას იძლევა ტურისტების დიდი რაოდენობით შემოდინება, ვიზიტორებისგან მიღებული შემოსავალი, ინფრასტრუქტურის მშენებლობაზე დაკავებული მუშების ხელფასები, დროებითი მომსახურე პერსონალის გაზრდა აეროპორტებში, სასტუმროებსა და კვებით დაწესებულებებში.
თუმცა რისკის ფაქტორიც გასათვალისწინებელია: ჩინეთს საკმაოდ დაეძაბა საერთაშორისო ურთიერთობა მრავალ ქვეყანასთან ტიბეტში მიმდინარე საპროტესტო აქციის დარბევისთვის, რომელსაც მსხვერპლიც მოყვა. ამ არადემოკრატიულმა მოპყრობამ მთელი ეს პროექტი საფრთხის წინაშე დააყენა.
მსოფლიოს კარგად ახსოვს ოლიმპიადების ბოიკოტი. ყველაზე მასშტაბური სსრკ-ს ავღანეთში ინტერვენციის საპასუხოდ 1980 წლის მოსკოვის ოლიმპიადის ბოიკოტი გახლდათ. მასში მონაწილეობა არ მიუღია თითქმის მთელ ცივილიზებულ სამყაროს. ამ ოლიმპიადის დანახარჯებისა და შემოსავლების თაობაზე მონაცემების მოპოვება არ არის ადვილი, რადგან საბჭოთა კავშირს სტატისტიკური მონაცემების დამალვა-შელამაზება სჩვეოდა. სხვათა შორის, ამიტომაც გამოიყურება ასე განსხვავებულად მოსკოვის ოლიმპიადაზე მედალოსანი ქვეყნების ათეული, სადაც სოციალისტური ბანაკის ქვეყნები დომინირებს, ტრადიციული მედალოსნები კი წარმოდგენილი არ არის.
მიუნხენის ოლიმპიადის შემდეგ პრობლემად იქცა ტერორისტული აქტებიც. ამის კვალობაზე, სულ უფრო იზრდება ოლიმპიადის უსაფრთხოებისთვის განკუთვნილი ხარჯი.
ოლიმპიადა შეიძლება არალეგალური მიგრანტების დარჩენის საშუალებად იქცეს. მაგალითად, ლონდონის ოლიმპიადაზე ჩავიდნენ და ”დაიკარგნენ” განვითარებადი ქვეყნების (კონგო, კამერუნი, ერითრეა) სპორტსმენები, რომლებმაც ეს ღონისძიება აქ დარჩენის საბაბად გამოიყენეს.
ოლიმპიადები ჯერ არ გამართულა აფრიკაში, სამხრეთ ამერიკასა და დასავლეთ/სამხრეთ/ცენტრალურ აზიაში. ეს განაწილება უკავშირდება აქ არსებული ქვეყნებისა და მათი ქალაქების განვითარებას, სანდოობას. თუმცა 2016 წელს სამხრეთ ამერიკა მასპინძელი კონტინენტების რიცხვში შევა.
ოლიმპიადებს ყველაზე ხშირად ჩრდილოეთ ამერიკა და ევროპა მასპინძლობენ.
ოლიმპიადის დადებით გამოვლინებად შეგვიძლია მივიჩნიოთ ინფრასტრუქტურაც, რომელიც ოლიმპიადის დასრულების შემდეგაც რჩება ქვეყანაში და მოაქვს სარგებელი, რადგან მაღალი სტანდარტების სტადიონებსა თუ აუზებზე უკეთესად არის შესაძლებელი მომავალი ჩემპიონების მომზადება.
დადებითი სოციალური ფაქტორებიდან შეგვიძლია გამოვყოთ ეროვნული სიამაყე, როდესაც ქვეყანა საერთაშორისო ფოკუსში ექცევა. 204 ქვეყნის წარმომადგენელთა ჩამოსვლა შეიძლება საგარეო პოლიტიკის წარმატებად იქნეს მიჩნეული; ადვილდება დიპლომატიური კავშირები. იზრდება სპორტით დაინტერესება ეროვნულ დონეზე. არანაკლებ მნიშვნელოვანია მოსახლეობის ფართოდ ჩაბმა თუნდაც სამოყვარულო სპორტში, რაც მათი ჯანმრთელობის ეკვივალენტურია. გარდა დარჩენილი ინფრასტრუქტურისა, ამაზე გავლენას მოახდენს ოლიმპიადის შედეგად სპორტის პოპულარიზაცია. სოციალურად დაუცველი, ნაკლებკომპეტენტური მოსახლეობა იღებს ხანმოკლე შემოსავლებს ოლიმპიადიდან (მოსახლეობის კომპეტენტური ნაწილი მაღალშემოსავლიან სამსახურს დროებითი შემოსავლისთვის არ დატოვებს). ინტენსიურად მიმდინარეობს ურბანული განახლება, რაც მომავალში უძრავი ქონების ღირებულებას გაზრდის.
უარყოფითი შედეგებიდან უნდა აღინიშნოს გარემოზე ზეწოლა, რომელიც დიდ მასშტაბს იძენს, თუმცა მდგრადი პოლიტიკის არსებობის პირობებში ამის მოგვარება შესაძლებელია. ამის მაგალითად გამოდგება სიდნეის ოლიმპიადა. სწორედ გარემოზე ზრუნვის უპრეცედენტო მასშტაბის გამო გამოაცხადეს ეს ოლიმპიადა ”მწვანე თამაშებად” – ყველა ახალაშენებული შენობა წყალენერგოეფექტური იყო. ყოველივე დაიგეგმა ისე, რომ ნარჩენების მოსალოდნელი მოცულობა მინიმალური ყოფილიყო. გადაადგილების ძირითადი საშუალება საზოგადოებრივი ტრანსპორტი გახლდათ. ოლიმპიური ინფრასტრუქტურა ნაწილობრივ აშენდა ყოფილ ჭაობზე, რომელსაც ინდუსტრია წლების განმავლობაში ნაგავსაყრელად იყენებდა.
დასკვნის სახით უნდა ითქვას, რომ ოლიმპიადა არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდმასშტაბიანი განმეორებადი საერთაშორისო მოვლენა, რომლის გააზრება შეიძლება მრავალი ფაქტორის გათვალისწინებით, რომელთა შორის არის სოციალური, ეკონომიკური, ეკოლოგიური, დემოგრაფიული ფაქტორები. ამდენად, ოლიმპიადის მიმართ ინტერესი მხოლოდ მისი მსვლელობის დროს კი არ არის დიდი, არამედ დასრულების შემდეგაც ტოვებს საფიქრალს. მეც შევეცადე, თქვენთვის სწორედ ეს მრავალმხრივი ასპექტები დამენახვებინა.
