შემეცნებითი თამაში „Brain Ring“ გამჭოლი კომპეტენციების განვითარებას უწყობს ხელს:
- წიგნიერების კუთხით – კითხვის, მოსმენის, ზეპირი მეტყველებისა და წერის, ზეპირი, ვიზუალური, ნაბეჭდი თუ ციფრული ტექსტის გააზრებისა და ინტერპრეტაციის უნარ-ჩვევების განვითარებას;
- სოციალური და სამოქალაქო ცოდნის კუთხით – საკუთარი თავის ადეკვატურად შეფასების, რეალიზებისა და ემოციების მართვის, კომუნიკაციისა და ჯგუფებში მუშაობის უნარის, შემწყნარებლობისა და ტოლერანტობის განვითარებას;
- შემოქმედებითი და კრიტიკული აზროვნების კუთხით – ტექსტის ლოგიკური ანალიზის, მიზეზშედეგობრივი კავშირის დამყარების, ჰიპოთეზების წამოჭრის, ინფორმაციის ანალიზის, ფიქრისა და განსჯის, პროგნოზირებისა და დაგეგმვის უნარების განვითარებას.
გთავაზობთ კითხვებს უფროსკლასელთათვის.
მალტა
კითხვა: რატომ ხატია მალტელი მეზღვაურების ნავის კიჩოზე ღმერთ ოსირისის თვალი?
პასუხი: მალტელი მეზღვაურები ოსირისს მფარველად მიიჩნევენ და სწამთ, რომ ის მათ თევზჭერაში ეხმარება, ნისლისა და შტორმის დროს კი ნაპირისკენ მიმავალ გზას აპოვნინებს.
კითხვა: მალტელებს მიაჩნიათ, რომ სწორედ ამ ქვის წყალობით ჩამოყალიბდა მათი ცივილიზაცია. რომელია ეს ქვა?
პასუხი: ეს არის ეგრეთ წოდებული ყვითელი ქვა (ნამარხი მარჯნებისგან წარმოქმნილი კირქვა), რომელიც ჭარბობს მალტის არქიტექტურაში. მალტამ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბება ჯერ კიდევ 6000 წლის წინ დაიწყო. დღეს ის ნამდვილი მუზეუმია ღია ცის ქვეშ. ისტორიული ძეგლებისა და მუზეუმების რაოდენობით მხოლოდ რომს თუ ჩამოუვარდება. მალტაზე ნახავთ ქვის ნაგებობებს, მეგალითურ ტაძრებს, რომლებიც ეგვიპტის ცნობილ პირამიდებზე 1000 წლით ადრე აიგო.
დიდი ბრიტანეთი
კითხვა: რითია განთქმული მაღალმთიან შოტლანდიაში არსებული სარკინიგზო ხაზი West Highland Line?
პასუხი: სარკინიგზო ხაზი West Highland Line შოტლანდიის ულამაზეს ადგილებში გაივლის, თუმცა ის ცნობილი გახდა ჰარი პოტერის შესახებ ფილმების წყალობით. ჰარიმ და რონმა სწორედ West Highland Line-ს გადაუფრინეს.
ბელგია
კითხვა: წელიწადში ორჯერ აგვისტოში ბრიუსელის ცენტრალური მოედანი იფარება ხალიჩით, რომელიც მილიონობით მნახველს იზიდავს, თუმცა, სამწუხაროდ, მხოლოდ 3-5 დღით. რისგან არის იგი დამზადებული?
პასუხი: 700 ათასი ბეგონიისგან. ბელგიური ტრადიიცით, ასე მთავრდება „ყვავილების ფესტივალი“.
პოლონეთი
კითხვა: ქარვას არაერთი მოხდენილი სახელი აქვს: „წმინდა ქვა“, „ბალტიის ოქრო“, „ცეცხლოვანი ქვა“. მისი ფერი მოთეთრო–მოყვითალოდან წითლამდე, თითქმის შავამდეც კი მერყეობს. ამ მინერალის შესახებ ცნობებს ვხვდებით არისტოტელესთან, პლატონთან, ჰომეროსთან. პლინიუს უფროსი ახსენებს ქარვის იმიტაციას, რომლის დასამზადებლადაც ხვლიკს იყენებდნენ. ხვლიკს კანიფოლში (წიწვოვანი ხეების გადამდნარ ფისში) ახვევდნენ. ჩინელი ოსტატები ქარვას ისე ამზადებდნენ, რომ ბუნებრივისგან ვერ გაარჩევდით. როგორ გავარჩიოთ ბუნებრივი ქარვა ყალბისგან?
პასუხი: ხელოვნურ ქარვას პლასტმასისგან ამზადებენ, რომელიც წყალში იძირება, ბუნებრივი კი – არა. ხელოვნური ქვა წვის დროს თავისებურ სუნს გამოსცემს, ბუნებრივს კი საკმევლის სასიმოვნო სუნი სდის, ამიტომაც მას ტაძრებში მსახურების დროს იყენებენ.
ნორვეგია
კითხვა: ნორვეგიაში უკიდურესად ცვალებადი ამინდია: ნისლი, მზე, წვიმა, ძლიერი ქარი და ისევ ნისლი. ამინდი ისე სწრაფად იცვლება, რომ ნორვეგიელებმა ანდაზაც კი გამოიგონეს: „არ მოგწონთ ამინდი? დაელოდეთ…“
როგორ მთავრდება ანდაზა?
პასუხი: „15 წუთი“.
კითხვა: ნორვეგიაში გზების გასწვრივ ქვის პატარა პირამიდები შეგხვდებათ. მათ „TOG“-ს უწოდებენ და არავინ ეხება. რა დანიშნულება აქვთ მათ?
პასუხი: წინათ „TOG“-ებს იმისთვის აგებდნენ, რომ ნისლში ან ძლიერ თოვაში გზას არ აცდენოდნენ.
პორტუგალია
კითხვა: ლისაბონი მთაგორიანი ქალაქია. ფეხით სიარული ძალიან დამღლელია. ლისაბონელების საყვარელ ტრანსპორტს Amarelo–ს ეძახიან, რაც „ყვითელს“ ნიშნავს. ტრანსპორტის რომელი სახეობაა ეს?
პასუხი: ეს არის ტრამვაი. ყვითელი ტრამვაის გარეშე ლისაბონი წარმოუდგენელია.
ხორვატია
კითხვა: ქალაქ ზაგრებში, წმინდა მარკოზის მოედანზე, ძველ ვილაში, არის საინტერესო მუზეუმი “Broken Hearts” („გატეხილი გულები). რას ეძღვნება იგი?
პასუხი: მუზეუმი ეძღვნება გაწყვეტილ ურთიერთობებს.
ბულგარეთი
კითხვა: სოფია ევროპის ერთ-ერთი უძველესი ქალაქია და აქ თრაკიული თუ რომაული კულტურის არაერთი ძეგლია მოყოლილი მიწის ქვეშ. თავდაპირველად ამ ადგილას თრაკიული დასახლება სერდიკა მდებარეობდა. IV საუკუნეში აქ ცხოვრობდა ბიზანტიის იმპერატორი კონსტანტინე დიდი, რომელმაც ბრძანა: „სერდიკა – ეს ჩემი რომია“. გასულ საუკუნეში სოფიის ცენტრში, ცენტრალური მოედნის ახლოს, მშენებლებმა ანტიკური ქალაქის ნანგრევები აღმოაჩინეს. რას აშენებდნენ ისინი?
პასუხი: მეტროპოლიტენს
სადგური „Serdica“
შვეიცარია
კითხვა: შვეიცარიაში სადღესასწაულოდ ირთვებიან არა მარტო ადამიანები, არამედ პირუტყვებიც. „ძროხების სადღესასწაულო აღლუმის“ დღეებში – ალპური საძოვრებიდან დაბრუნებისას, ბაზრობაზე წასვლისას – ძროხები მორთულები უნდა იყვნენ. რითი რთავენ პირუტყვს შვეიცარიაში?
პასუხი: შვეიცარიაში ძროხებს ლამაზი ზარებით შემკული ძვირფასი საყელოებით რთავენ. სხვადასხვა კანტონში ძროხებს სხვადასხვანაირი საყელოები უკეთიათ, რომლებიც შეიძლება რამდენიმე ათასი შვეიცარიული ფრანკი ღირდეს.
ნიდერლანდი
კითხვა: ნიდერლანდის სამეფოს მოსახლეობა ხუმრობს, რომ „ღმერთმა დედამიწა შექმნა, ჰოლანდია კი …“
ვინ შექმნა ჰოლანდია?
პასუხი: ჰოლანდიელებმა. ეს გამონათქვამი სავსებით სამართლიანია, რადგან ხმელეთის დაახლოებით 40% მოსახლეობამ შრომისმოყვარეობისა და გონიერების წყალობით ზღვას გამოსტაცა.
კითხვა: ამბობენ, რომ ადამიანის შესახებ ბევრი რამის გაგება შეიძლება ფეხსაცმლით. ჰოლანდიელების ფეხსაცმელებზე დაკვირვებით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ისინი ხელმომჭირნეები, შემოქმედებითები და ამტანები არიან. წინააღმდეგ შემთხვევაში ჰოლანდიელები ვერ გამოიგონებდნენ… რას?
პასუხი: კლომპენებს – ხის ფეხსაცმელებს.
კლომპენები
იტალია
კითხვა: რომაელები ხუმრობენ: „ქალაქის ნანგრევები დღემდე ასაზრდოებს რომს“. როგორ?
პასუხი: ღირსშესანიშნაობათა დასათვალიერებლად რომში ყოველწლიურად მილიონობით ტურისტი ჩადის. ისინი მილიონობით დოლარს ხარჯავენ სუვენირებსა და გართობაზე.
კითხვა: ვენეციელებს ყოველთვის მიაჩნდათ, რომ ნავი ყველაზე მოხერხებული სატრანსპორტო საშუალებაა. დღეს ყოველგვარი მომსახურება გონდოლებით ხდება: რესტორნების – პროდუქტით, სასტუმროების – თეთრეულით, ოფისების – ქაღალდით მომარაგება. კიდევ რა ფუნქცია აქვთ გონდოლებს?
პასუხი: ქალაქიდან ნაგვის გატანა. ნაგავი სპეციალურად აგებული ნავებით გააქვთ.
შვედეთი
კითხვა: ამ ადამიანმა შვედეთს სახელი გაუთქვა. ის 1833 წელს სტოკჰოლმში დაიბადა, ბავშვობა ქალაქ პეტერბურგში გაატარა, გარდაიცვალა იტალიის ქალაქ სან-რემოში. სტოკჰოლმში არის მისი სახელობის მუზეუმი, სადაც ინახება ცნობილი ფხვნილით სავსე პატარა პაკეტი. ვინ არის ეს ადამიანი?
პასუხი: ალფრედ ნობელი – შვედი ქიმიკოსი, ინჟინერი, ნოვატორი, იარაღის დამამზადებელი და დინამიტის შემქმნელი.
ირლანდია
კითხვა: 800-ზე მეტი წლის განმავლობაში მოხეტიალე მომღერლები, ბარდები, მხოლოდ არტისტები კი არ იყვნენ, არამედ რადიოს, გაზეთისა და ტელევიზიის როლსაც ასრულებდნენ. ისინი დაეხეტებოდნენ ციხესიმაგრიდან ციხესიმაგრეში, ქალაქიდან ქალაქში და ავრცელებდნენ ზღაპრებს, ლეგენდებს და ახალ ამბებს. რომელ მუსიკალურ ინსტრუმენტს იყენებდნენ ბარდები?
პასუხი: არფას. ეს ინსტრუმენტი ოფიციალურად გახდა ირლანდიის სიმბოლო. XVII საუკუნიდან ის ირლანდიის მეფის გერბზე იყო გამოსახული, ევროზონაში დიდი ბრიტანეთის შესვლამდე კი მისი გამოსახულება ირლანდიურ ფულსაც ამშვენებდა.
უნგრეთი
კითხვა: ამჟამად პარლამენტის შენობაში მოწევა აკრძალურია, თუმცა ძველად უნგრელი პარლამენტარები სიგარას აღმერთებდნენ. საფერფლის მიხედვით, რომელიც სხდომათა დარბაზის შესასვლელში იდგა, შეიძლებოდა იმის განსაზღვრა, რამდენად საინტერესო კანონპროექტს განიხილავდა პარმანეტი. როგორ?
პასუხი: შესვლისას დეპუტატები სიგარებს საფერფლეში ტოვებდნენ და თუ მათ ასაღებად არ დაბრუნდებოდნენ, ესე იგი დარბაზში საინტერესო განხილვა იყო. რაც უფრო მეტი იყო საფერფლეში მბჟუტავი სიგარა, მით უფრო საინტერესო დისკუსია მიმდინარეობდა.
საბერძნეთი
კითხვა: ბერძნული არმიის ელიტურ ასეულს ევზონებს – „ქამარშემორტყმულებს“ უწოდებენ. მათ უნიფორმაში ყოველ ფერს თავისი მნიშვნელობა აქვს: წითელი წინაპართა სისხლია, შავი – გლოვის სიმბოლო, ოქროსფერი – გამარჯვების, თეთრი – სიწმინდის. რას აღნიშნავს ლურჯი ფერი?
პასუხი: ლურჯი საბერძნეთის ზღვისა და ცის სიმბოლოა.
გამოყენებული ინტერნეტსაიტები:
https://festival.1september.ru
