მათემატიკოსი, მოდელი, ბალერინა, ველოსიპედისტი, მფრინავი, პრეზიდენტი, მეცნიერი, ძალოსანი, ჟურნალისტი, მხატვარი, მწერალი, პოლიტიკოსი, აქტივისტი, რეჟისორი, მეკობრე, იმპერატორი, დედოფალი, გამომგონებელი, მოტომრბოლელი, ათლეტი, არქიტექტორი, ხელოვანი, ომის გმირი, მოცურავე, პარტიზანი, ფარაონი, დიზაინერი, პოეტი, მცხობელი, სერფერი, ასტროფიზიკოსი, ოპერის მომღერალი, ექიმი, განმანათლებელი, არქეოლოგი, ნატურალისტი, პრემიერ-მინისტრი, ასტრონავტი, ტრომბონისტი, პალეონტოლოგი, მოკრივე, მუსიკოსი, იურისტი, ბიოკეანოლოგი, ტატუს მხატვარი, ჟურნალისტი, ჯაშუში, გენეტიკოსი, მოსამართლე, მკვლევარი, ჩოგბურთელი, დირიჟორი, ტანმოვარჯიშე, რეპერი, სუფრაჟისტი, ალპნისტი, პრიმატოლოგი, მეზღვაური, როკვარსკვლავი, მზარეული, ფილოსოფოსი, – ეს იმ პროფესიების ჩამონათვალია, ჩვენს წელთაღრიცხვამდე პერიოდიდან დღემდე მსოფლიოს ხვადასხვა კუთხეში მცხოვრები მეამბოხე გოგონები რომ ეუფლებოდნენ, ის წოდებებია, ისინი ღირსეულად რომ ატარებდნენ. სწორედ ამ ადამიანებზე, მათ სურვილებზე, მიზნებზე, გამოცდილებებზე, გამოწვევებსა თუ წარმატებებზე მოგვითხრობს ელენა ფავილისა და ფრანჩესკა კავალოს „ძილისპირული ამბები მეამბოხე გოგონებისთვის.“
წიგნი 2016 წელს გამოიცა და მაშინვე პოპულარული გახდა – 47 ენაზე ითარგმნა და გაყიდვის არაერთი რეკორდი მოხსნა. ქართველ ბავშვებამდეც საკმაოდ სწრაფად მოაღწია „ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობისა“ და მწერალ სალომე ბენიძის ერთობლივი ძალისხმევით.
***
„ძილისპირული ამბები მეამბოხე გოგონებისთვის“ ორიგინალური ფორმატის გამო გადაშლისთანავე იმსახურებს პატარებისა თუ მოზარდების აღფრთოვანებასა და ინტერესს. თითოეული მეამბოხე გოგონას ცხოვრება ერთგვერდიან ზღაპარშია გადმოცემული. დიახ, ამბები „იყო და არა იყო რათი“ იწყება, თუმცა დისნეისეული პრინცესებისთვის „გამოჭრილი“ თარგის მიხედვით როდი „იკერება.“ ელენა ფავილისა და ფრანჩესკა კავალოს პერსონაჟები რეალურ ცხოვრებაში მიიკვლევენ გზას და თავდაუზოგავი შრომით, წინააღმდეგობებთან შეურიგებლობით, სტერეოტიპების მსხვრევით ახდენენ სასწაულებს. წიგნის ორიგინალურობა არც ამით ამოიწურება – მეამბოხე გოგონების პორტრეტებზე მსოფლიოში ცნობილი 60 მხატვარი ქალი მუშაობდა. მათი ილუსტრაციები წიგნს არა მხოლოდ ალამაზებს, მსუბუქად წასაკითხსაც ხდის.
მაშ ასე – თითოეულ მეამბოხე გოგონას ორი გვერდი ერგო: პირველზე მათი თავგადასავალი განთავსდა, მეორეზე – პორტრეტი. აქვე ამოიკითხავთ ლათინური სენტენციებივით ლაკონურ, ღრმა და დამაფიქრებელ ფრაზებს, რომლებითაც წიგნის გმირები თანამდროვე ახალგაზრდებს მიმართავენ:
„ფიქრი შენი უფლებაა და ეს უფლება უნდა დაიცვა, რადგან უმჯობესია ფიქრობდე არასწორად, ვიდრე საერთოდ არ ფიქრობდე;“
„რადგან ჩვენ ამ სამყაროში ვცხოვრობთ, თითოეულმა ჩვენგანმა ყველაფერი უნდა გააკეთოს მისთვის;“
“თუკი გავუგებთ, ვიზრუნებთ, თუკი ვიზრუნებთ, დავეხმარებით, თუკი დავეხმარებით, გადავარჩენთ;“
„თუ კარგი იდეა გაქვს, უკან არ დაიხიო, ხორცი შეასხი;“
„მას ვინც უდანაშაულოა და სინდისი სუფთა აქვს, არაფრის ეშინია;“
„თუ ცოცხალი ხარ, სინათლესაც გამოიმუშავებ;“
„როცა მშვენიერება შიგნიდან ანათებს, მისი უარყოფა შეუძლებელია;“
„თავგადასავალი თავისთავად მნიშვნელოვანი მოვლენაა;“
„როცა ქალი გადაწყვეტს ცვლილებებისკენ ნაბიჯი გადადგას, მის გარშემო მთელი სამყარო იცვლება;“
„ბავშვობიდან ვიცოდი, რომ ძალიან ძლიერი ვარ;“
„შიშზე ძლიერი ყოველთვის თავისუფლების წყურვილია;“
„ყოველთვის იყავი მართალი საკუთარ თავთან და არასოდეს მისცე უფლება სხვის ნათქვამს, შენს მიზნებს დაგაშოროს!“
მსგავსი მოწოდება უამრავია და მკითხველი აუცილებლად გამოარჩევს თავისთვის სასარგებლოს. მრავალფეროვანია ასი მეამბოხე გოგონას შესახებ დაწერილი ამბებიც. ამიტომ გასაკვირი არაა, რომ წიგნმა გამოსვლის დღიდან განსხვავებული გემოვნების ბავშვი თუ მოზარდი დააინტერესა და ფართო აუდიტორია შემოიკრიბა გარშემო.
***
ელენა ფავილისა და ფრანჩესკა კავალოს თითოეული პერსონაჟი მართლაც უნიკალურია:
ზოგიერთს მექანიზმები უყვარდა ან ფრენაზე ფიქრი იტაცებდა, ცეკვის უნიკალური სტილი ჰქონდა ან მეამბოხე სულით გამოირჩეოდა, რისკი საკუთარი პროფესიის განუყოფელ ნაწილად მიაჩნდა ან ჩარჩოების გარღვევა აღაფრთოვანებდა; სურდა ყველაფერი სცოდნოდა მცენარეების შესახებ ან აინტერესებდა როგორ მუშაობდა მაღვიძარა და საათებს შლიდა.
იყვნენ ისეთებიც, ტირანის დამხობა რომ მოახერხეს ან გამოგონებამდე აღწერეს თანამედროვე კომპიუტერები; შინაპატიმრობაში ოცდაერთი წელი რომ გაატარეს ან ნავით შეუჩერებლად შემოიარეს მსოფლიო; მილიონობით მკითხვლის სიყვარული რომ დაიმსახურეს ან ქვეყნის სულიერ ლიდერებად იქცნენ; მშვიდობის დარგში ნობელის პერმია რომ მიიღეს ან მილიონობით დოლარად შეფასებული ნახატები დაგვიტოვეს;
ერთი უსინათლო გოგონა ცნობილი ბალერინა გახდა და საკუთარი საბალეტო სკოლა დააარსა, მეორე გოგონა პროფესიამ თავად იპოვა, მესამე სიჩუმემ დაღალა, მეოთხე ისეთ ქვეყანაში ცხოვრობდა, სადაც მშობლებს უფლება აქვთ შვილები ჯერ კიდევ ბავშვობაში დააქორწინონ, მეხუთეს დაწერილი პროგრამით კი სამხედრო ძალებმა მტრის გზავნილის საიდუმლო შეტყობინებები გაშიფრეს…
მრავალფეროვენ გალერეაში აღმოაჩენთ პირველ ქალს, ატლანტის ოკეანეს მარტომ რომ გადაუფრინა, პირველ ქალს, რომლის რეკორდსაც ველორბოლაში 26 წელი ვერავინ ხსნიდა, პირველ ქალს, რომელმაც ბრიტანეთის არქიტექტურის სამეფო ინსტიტუტის ოქროს მედალი მიიღო ან უბრალოდ ისეთ ქალებს, რომლებსაც ხალხი დღემდე სიმეღერებით ადიდებს!
ბოლო გვერდები სავსეა იმ რეალური ადამიანების სახელებისა და გვარების ჩამონათვალით, რომლებმაც ამ წიგნის შექმნაში საკუთარი წვლილი შეიტანეს: ეს გახლავთ „მეამბოხეთა დიდების დარბაზი,“ მადლობის ადრესატები, ილუსტრატორები და თავად ავტორები. თუ დაინტერესდებით, მათ შესახებ უამრავ ცნობასა და საინტერესო ისტორიას მოიპოვებთ ინტერნეტში. არც ის აბზაცები გამოტოვოთ, „ლაბორატორია ტიმბუქტუს“ შესახებ რომ მოგითხრობთ (რატომ? – ამის გარკვევა თქვენთვის მომინდია). ასე რომ, „ძილისპირული ამბები მეამბოხე გოგონებისთვის“ ერთგვარი გზამკვლევიც გახლავთ აქამდე უცნობი გმირების აღმოსაჩენად.
გარდა ამისა, წიგნის თითოეულ მფლობელს (თავის სახელსა და გვარს პირველსავე გვერდზე, სპეციალურად გამოყოფილ ადგილას რომ ჩაწერს) საკუთარი ისტორიის დაწერა და პორტრეტის დახატვაც „ევალება.“ ამისათვის 202-ე და 203-ე გვერდები ცარიელი დაუტოვებიათ ავტორებს. ორ უნიჭიერეს და წარმატებულ ქალბატონს, რომლებიც ძილისპირულ ამბებს მთელი მსოფლიოს მეამბოხე გოგონებისთვის წერდნენ და ამ წიგნის მომავალ მკითხველებს მოუწოდებენ იოცნებონ თამამად, იბრძოლონ უფრო მედგრად და არ დაეჭვდნენ საკუთარ თავში დიადი მიზნებისკენ მიმავალ გზაზე.
***
დარწმუნებული ვარ, განსხვავებული ასაკის, ეროვნების, იდეოლოგიის, რელიგიის, პროფესიის მეამბოხე გოგონებს შორის ბევრ ახალგაზრდას გამოუჩნდება ახალი ფავორიტი. საყვარელი პერსონაჟები ამ წიგნის მთარგმნელს, სალომე ბენიძესაც ჰყავს, რომლისთვისაც ამ პროექტზე მუშაობა არა მარტო სასიხარულო ფაქტი, უდიდესი გამოწვევაც გახლდათ. აქედან გამომდინარე, წერილს სწორედ მისი მიმართვით დავასრულებ:
„ჩემს სამ ფავორიტ გოგოს ერთი ისტორია აერთიანებს. ისინი დები მირაბალები არიან, გაბედული და ჭკვიანი ქალები, რომლებიც ტრუხილიოს რეჟიმს ებრძოდნენ და შეეწირნენ კიდეც ამ ბრძოლას, მაგრამ მილიონობით ქალს მისცეს მაგალითი მთელ მსოფლიოში. 25 ნოემბერი, რომელიც არაერთ ქვეყანაში აღინიშნება, როგორც ქალთა მიმართ ძალადობასთან ბრძოლის დღე, სწორედ მათი მკვლელობის თარიღია. ყოვლეწლიურად ამ დღეს იწყება თექვსმეტ დღიანი კამპანია ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ. ჩემთვის, როგორც ქალისთვის, როგორც ფემინისტისთვის, ეს ძალიან მნიშვნელოვანი დღეა.“
