სამშაბათი, ივლისი 16, 2024
16 ივლისი, სამშაბათი, 2024

ერთი ჩვეულებრივი მუსიკის გაკვეთილის ისტორია

მუსიკა – ჰარმონიული კავშირია გონებასა და გრძნობებს შორის. ის ადამიანის სულის სიღრმეში იჭრება და თავისი ხმოვანებით, ბგერებითა და რიტმით პიროვნებას სიმშვიდესა და თავისუფლებას აგრძნობინებს. ის მეორეხარისხოვან საგნად აღიქმება, არადა მუსიკის როლი მოსწავლის განვითარებაში, მის პირად და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში, საკუთარი ესთეტიკური შეხედულებების ფორმირებაში მნიშვნელოვანია.

ამ ეგრეთწოდებულ  ,,მეორეხარისხოვან საგანს‘’, ძალიან დიდი წვლილი შეაქვს ბავშვის თანდაყოლილი ნიჭისა და უნარების გამოვლენისა და გახსნის საკითხში. თუ ჩვენ ბავშვებს თავიდანვე შევასწავლით მათი უნარებისა და შესაძლებლობების სწორად მართვას, მომავალში მივიღებთ მაქსიმალურ შედეგს, რადგან მუსიკა ავითარებს შემოქმედებით და აღქმით უნარს. დაწყებით კლასებში არ არის აუცილებელი რთული სიტყვებითა და სიმბოლოებით სხვადასხვა  თემის მიწოდება. ბავშვს უჭირს მუსიკის აბსტრაქტული სახეების აღქმა, მას სჭირდება მისთვის ახლობელ, ადვილად გასაგებ ენაზე,  საინტერესო ხილული ანალოგების დახმარებით სწავლა-სწავლების პროცესი. ამის განხორციელება კი, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია ისეთი აქტივობებით, როგორიცაა: სიმღერა, ცეკვა, იმპროვიზაცია, თამაში, ხატვა და ა.შ. ამით მათში მუსიკისადმი ინტერესსა და სიყვარულს გავაღვივებთ და ჩვენი მიზანი, გავაუმჯობესოთ სწავლა-სწავლების ხარისხი, ხელი შევუწყოთ მომავალი ტოლერანტული და ჯანსაღი თაობის ჩამოყალიბებას, მიღწეული იქნება.

თემა, რომლის შესახებაც მინდა ვისაუბრო, ერთი შეხედვით რთულია. მოგეხსენებათ, რომ მესამე კლასელისთვის რთულია სანოტო დამწერლობის შესწავლა, მთელი თავისი კომპლექსური სიმბოლოებითა და დამწერლობით. აქ მასწავლებლის მიზანია, მათ შეასწავლოს ნოტების გარჩევა, ნაწარმოების შექმნა, წაკითხვა. ამიტომ, თავიდანვე მათში უნდა ჩავნერგოთ სწორი აღქმის უნარი. როდესაც მოსწავლეს არ აქვს წილადები ნასწავლი, მისთვის რთულია მთელი, ნახევარი, მეოთხედი, მერვედი, მეთექვსმეტედი ნოტების გრძლიობების აღქმა. მას შემდეგ, რაც მე მოსწავლეებს ვესაუბრე გვიდო არეცოელზე, სანოტო დამწერლობის შექმნასა და მის თავდაპირველ სახეზე, მე მათ წარვუდგინე წინასწარ გამზადებულ ფურცლებზე დახატული ნოტები, რომელიც, მუსიკის ფონზე, ფერადი ფანქრებით გააფერადეს. ამ აქტივობის მიზანი ახალი მასალის უკეთ გააზრება და მოსწავლეში ინტერესისა და ცნობისმოყვარეობის გაღვივება იყო. მთელი კლასი აქტიურად ჩაერთო ამ დავალებაში, მათ თავად შექმნეს (გააფერადეს) და გამოჭრეს ის ნოტები, რომლის დახმარებითაც შემდეგ „შექმნეს“ მუსიკა.

ნოტების ამოჭრისას მოსწავლე უკვირდება მათ მოხაზულობას, განსხვავებულობას. დიდი დატვირთვა აქვს გაჟღერებული მუსიკის ფონსაც, რადგან ამით ჩვენ ვასწავლით მუსიკის ენის ჟღერადობასა და დამწერლობას. ორივეს ერთად გააზრება ეხმარება მოსწავლეს,  გაეცნოს უნივერსალურ ენას, რომელიც სამყაროს შექმნისთანავე არსებობდა. აქტივობა შედეგიანია, როდესაც მოსწავლეს არა დაზეპირებული, არამედ გათვითცნობიერებული აქვს სანოტო დამწერლობა და ყოველივე ეს მას ბედნიერებას ანიჭებს, რაც მასწავლებლის საბოლოო მიზანია.

იმისთვის, რომ გაკვეთილი მეტად დასამახსოვრებელი და სახალისო ყოფილიყო, შემოვიტანე დამატებითი აქტივობა. წებოვანი ლენტებით იატაკზე სანოტო სისტემა შევქმენი. დავალება მასზე ნოტების კუთვნილი ადგილის მინიჭება იყო. ბავშვებმა უკვე იციან ნოტების აგებულება, მნიშვნელობა და მდებარეობა სანოტო სისტემაზე, ამიტომ ისინი თავდაჯერებულად შეუდგნენ თავიანთი დავალების შესრულებას. აქტივობაში ჩართული იყო მთელი კლასი, რაც კიდევ უფრო შედეგიანს ხდიდა ამ აქტივობას. ნოტების განლაგება მხიარული ეტაპი აღმოჩნდა მოსწავლეებისთვის. ისინი ეძებდნენ და ალაგებდნენ მათ მიერ ამოჭრილ ნოტებს. იყო შეცდომები, თუმცა შევძელით და ყოველივე გავაანალიზეთ და გავასწორეთ.

პრობლემის სწორად აღქმა და გამკლავება მოსწავლისთვის უმნიშვნელოვანესია. მათ უნდა იცოდნენ, რომ შეცდომის დაშვება მისაღებია. ამით ჩვენ მათ თვითშეფასებას ავამაღლებთ და შეცდომების გამოსწორებას შევასწავლით. აქტივობის ბოლოს კი მივაღწიეთ მიზანს. მოსწავლეებმა თამაშ-თამაშით, რუტინისა და ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე სიღრმისეულად შეისწავლეს სანოტო დამწერლობა და სისტემა, ამის შემდეგ  გადავედი დავალების ბოლო ეტაპზე. ჩვენ მიერ შექმნილი მარტივი მუსიკალური ნაწარმოები შევასრულეთ ტაშით, რომელიც აგებული იყო მხიარული ნოტების აღმავალი და დაღმავალი მოძრაობებით, გაორმაგებული, ხან კი გამოტოვებული საფეხურების გამოყენებით.  ამით მოსწავლეს არამარტო მოსმენა, არამედ ბგერის შეგრძნება და მასთან თამაში შეუძლია. მუსიკა არ არის ცეკვის გარეშე, ამიტომ მთელი კლასი უკვე დასწავლილი, მარტივი ქორეოგრაფიული ილეთებისა და ტაშით აჰყვა მათ მიერ შექმნილ მელოდიას.

თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ მუსიკის როლი უმნიშვნელოვანესია მოსწავლის განვითარებასა და წინსვლაში. ამ აქტივობით მივაღწიე  თავდაპირველ მიზანს, რომელიც  მოსწავლის შემოქმედებითი და აღქმითი უნარის გაუმჯობესებას გულისხმობდა. ამ აქტივობების წყალობით მთელი კლასი გაერთიანდა და რაც მთავარია, თავი ბედნიერად, წარმატებულად იგრძნო.

 

 

 

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

„ბატონი ტორნადო“

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“