მინდა გაგიზიაროთ ჩემი გამოცდილება იმ ინტეგრირებული გაკვეთილის შესახებ, რომელიც დავგეგმე და ჩავატარე მეთერტმეტე კლასში თემაზე – მემკვიდრეობითობის და ცვალებადობის კანონზომიერებები.
გაკვეთილის მიზანი: მოსწავლეები შეძლებენ ინგლისურენოვანი მასალის გამოყენებით ცოდნის განმტკიცებას მემკვიდრეობითობის კანონებისა და ცვალებადობის შესახებ. ისინი სხვადასხვა სახის დავალებების შესრულებისას შეძლებენ თანამშრომლობის უნარ-ჩვევების განვითარებას და შემოქმედებითობის გამოვლენას.
ბიოლოგიის სტანდარტი:
ბიოლ.XI.6.მოსწავლეს შეუძლია ჩამოაყალიბოს მემკვიდრეობითობის კანონები და იმსჯელოს ცვალებადობის ფორმებზე.
3.1.11.მოიპოვებს ინფორმაციას და ადარებს მემკვიდრეობისა და ცვალებადობის მოქმედებას, მსჯელობს მათ ბიოლოგიურ მნიშვნელობაზე.
3.4.4.გენეტიკური ამოცანების გადაჭრისას იყენებს მონაცემთა ანალიზს, სტატისტიკისა და ალბათობის თეორიის ელემენტებს.
3.10.6.ადგენს გენეტიკურ სქემას სქესთან შეჭიდული ნიშნების მემკვიდრეობაზე და ადეკვატურად იყენებს შესაბამის სიმბოლოებს მათ ჩასაწერად.
ინგლისურის სტანდარტი:
მოსმენა:უცხ.ს.VII.1. მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს სხვადასხვა ტიპის აუდიოჩანაწერები აქტუალურ ან მისთვის საინტერესო თემატიკაზე (მაგ., შემეცნებითი ხასიათის გადაცემა, დოკუმენტური ფილმი, ტელეჟურნალი, დისკუსია). უცხ.ს.VII.2. მოსწავლეს შეუძლია მიმართოს სხვადასხვა სტრატეგიას მოსმენილი ტექსტის შინაარსის გასააზრებლად.
კითხვა: უცხ.ს.VI.3. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს სხვადასხვა სახის დარგობრივი შემეცნებითი ტექსტი (ისტორიის, კულტურის, არქეოლოგიის, გეოგრაფიის, ეკოლოგიის და სხვა სფეროდან). უცხ.ს.VI.5. მოსწავლეს შეუძლია ბიოგრაფიული ხასიათის ტექსტების (ბიოგრაფია, ავტობიოგრაფია, მოგონება, დღიური – როგორც ავტობიოგრაფიული ტექსტი) წაკითხვა და გაგება.
მედიაცია: უცხ.ს.VI.20. მოსწავლეს შეუძლია უცხოური ენის ცოდნის საგანმანათლებლო მიზნით გამოყენება.
მეთოდი : სასწავლო გაჩერებები
შეფასება -განმავითარებელი (შესასვლელი ბილეთი , ჯგუფური მუშაობა) და განმსაზღვრელი (მოსწავლის შეფასება გაკვეთილის პროცესში)
რესურსები: შესასვლელი ბილეთი, შეფასების რუბრიკები, სასწავლო გაჩერებების დავალებები, მარკერები, ფლიპჩარტები, თაბახები, კალმები, ფერადი ქაღალდები, ლეპტოპი, წებოვანი ქაღალდები, ქაღალდის წებოვანი ლენტი, მაკრატელი, წებო. მასწავლებლის მიერ მოძიებული ვიდეო მასალა , ბეჭდური მასალები , ილუსტრაციები. ბიოლოგიურ ტერმინთა ინგლისურ-ქართული ლექსიკონი. ბიოლოგიურ ტერმინთა მოკლე განმარტებითი ლექსიკონი.
დიფერენცირება: სასწავლო გაჩერება არის დიფერენცირებული სწავლების სტრატეგია.ის ხელს უწყობს მოსწავლეებს იყვნენ ჩართულნი და მიაღწიონ საგაკვეთილო მიზანს.თითოეულ გაჩერებაზე იმუშავებენ მოსწავლეთა მცირე ჯგუფები,სადაც მათ დახვდებათ სხვადასხვა დავალება საკომუნიკაციო და სოციალური უნარ-ჩვევების განსავითარებლად.ამ დროს მოსწავლეები ახდენენ ორი საგნის ცოდნის ინტეგრირებას ურთიერთანამშრომლობის გზით.ისინი მუშაობენ ინგლისურ ენაზე წარდგენილი დავალებების შესრულებაზე და წარმოადგენენ მასალას ქართულ ენაზე.
სასწავლო გაჩერებები იძლევა დიფერენცირების საშუალებას მეთოდოლოგიის მიხედვით,რადგან ის ქმნის განსხვავებულ გარემოს სხვადასხვა გაჩერებაზე და აკმაყოფილებს სხვადასხვა შესაძლებლობის და ინტერესის მოსწავლეებს.ამ დროს სასწავლო შინაარსს ყველა მოსწავლე გადის ყველა გაჩერებაზე.
წინარე ცოდნა: მოსწავლეებს მეცხრე და მეთერთმეტე კლასებში ნასწავლი აქვთ მემკვიდრეობითობისა და ცვალებადობის არსი, შეუძლიათ საგვარტომო სქემების ანალიზი, შეუძლიათ გენეტიკური ამოცანების ამოხსნა და ჩაწერა, იციან მენდელის კანონები, შესწევთ გენეტიკის ძირითადი ინგლისურენოვანი ტერმინების წაკითხვისა და ანალიზის უნარი. მოსწავლეებს აქვთ ინგლისურის ბაზისური ცოდნა, რითაც შეუძლიათ, უცხო ენა გამოიყენონ როგორც ინფორმაციის წყარო მასალის გახსენება-გაგებისათვის. ეს კი ხელს შეუწყობს ურთიერთთანამშრომლობას საგაკვეთილო პროცესში და ისეთი პოზიტიური გარემოს შექმნას, რომ ბავშვებს შემოქმედებითობის გამოვლენის საშუალება მიეცეს.
გამოწვევის ფაზა:10 წუთი
პირველი აქტივობის მიზანი: მოსწავლეთა ჯგუფების შექმნა, მათთვის გაკვეთილის მიზნის გაცნობა და ყურადღების ფოკუსირება სამუშაო თემისადმი.
დრო :2 წუთი
პირველი აქტივობის აღწერა: სიის წაკითხვის შემდეგ მოსწავლეებს უნდა გავაცნო გაკვეთილის მიზანი, მუშაობის წესები და შეფასების ფორმები.
მეორე აქტივობის მიზანი: კლასში მოსწავლეთა განწყობის და წინარე ცოდნის შემოწმება შესასვლელი ბილეთების საშუალებით.
დრო: 8 წუთი
მეორე აქტივობის აღწერა: მოსწავლეებს დავურიგებ შესასვლელ ბილეთებს და ვთხოვ მათ შევსებას.
მოსწავლეებს გაკვეთილის დაწყებამდე დაფაზე დახვდებათ გაკრული ერთი ფლიპჩარტი გაკვეთილის მიზნით და მეორე ფლიპჩარტი შეკითხვით: რას გეუბნებათ ინფორმაცია, რომ გენეტიკა არის მეცნიერება მემკვიდრეობითობისა და ცვალებადობის შესახებ?
შესასვლელი ბილეთი:
მოსწავლის სახელი და გვარი:——————————————–
| დაფაზე დაწერილ კითხვას გაეცით პასუხი.
1.რა არის უკვე შენთვის ცნობილი ამ თემასთან დაკავშირებით? |
2.ჩამოთვლილი გაკვეთილის მიზნებიდან გადაიწერეთ ის კონკრეტული მიზანი, რომელიც უფრო მეტად გაინტერესებთ. |
| 3.დაწერეთ ის ძირითადი ტერმინები, რომლებიც ამ თემას უკვშირდება. | 4.რამდენად დარწმუნებული ხარ ცოდნაში ამ საკითხებთან დაკავშირებით? |
| 5.გიყვარს თუ არა ჯგუფში მუშაობა? | 6.რომელი ემოციური სახე გამოხატავს გაკვეთილისადმი შენს განწყობას?
|
კონსტურირების ფაზა:30წუთი
მესამე აქტივობის მიზანი: მოსწავლეები სხვადასხვა გაჩერებაზე მოახდენენ ინფორმაციის მიღებას ინგლისურენოვანი წყაროებიდან. ისინი მუშაობის პროცესში განიმტკიცებენ ცოდნას მემკვიდრეობისა და ცვალებადობის შესახებ და განუვითარდებათ თანამშრომლობითი უნარი.
მესამე აქტივობის აღწერა: მოსწავლეები შექმნიან ჯგუფებს, თითოეული გაჩერების ინსტრუქციებს გაეცნობიან და სხვადასხვა გაჩერებების დავალებებს თანამიმდევრობით შეასრულებენ .
დრო:30წუთი
მოსწავლეები ყუთიდან იღებენ ფურცლებს, რომელზეც წერია ჯგუფის ნომერი. მათ უნდა დაიკავონ შესაბამისი ჯგუფის მაგიდასთან ადგილი. თითოეულ ჯგუფში იქნება 5-6 მოსწავლე. თითოეულ ჯგუფს მაგიდასთან დახვდება სხვადასხვა დავალება ინგლისურ ენაზე. მოსწავლეებმა უნდა შეძლონ საბაზისო უნარ-ჩვევების გამოყენება და შეასრულონ დავალებები ქართულ ენაზე. მე ვუწევ მონიტორინგს და საჭიროების შემთხვევაში ვეხმარები მოსწავლეებს სხვადასხვა სასწავლო გაჩერებაზე. ყოველ გაჩერებაზე დროის ამოწურვის შემდეგ ჯგუფები თანმიმდევრულად გადაადგილდებიან ერთი სასწავლო გაჩერებიდან მეორეზე. თითოეული ჯგუფი მორიგეობით ასრულებს დავალებას სუფთა თაბახის ფურცელზე, რომელსაც აკრავს კედელზე ქაღალდის წებოვანი ლენტის საშუალებით მეორე მხრიდან ისე, რომ ნაწერი არ ჩანდეს. მოსწავლეები ჯგუფში როლებს გადაინაწილებენ:
- დროის ამთვლელი ,
- იდეების გენერატორი,
- რესურსების ორგანიზატორი ,
- გამფორმებელი და
- პრეზენტატორი.
თითოეულ გაჩერებაზე ყოფნის დრო 6 წუთი.
თითოეულ მაგიდას სასწავლო გაჩერების სახელი და ჯგუფის ნომერი აქვს მინიჭებული .
| გაჩერება N1.სახელწოდება: გრიგოლ მენდელის ბიოგრაფია
ინფორმაციის მიღება: კითხვა
ინგლისურ ენაზე გრიგოლ მენდელის ბიოგრაფიის გაცნობა კითხვით. სტატია ინგლისურენოვანია საიტიდან- www.thefamouspeople.com
|
გაჩერებაN1.სახელწოდება:გრიგოლ მენდელის ბიოგრაფია
ინფორმაციის გაცემა:წერა და ილუსტრირება
მოკლე ჩანაწერის სახით ქართულ ენაზე წარმოადგინონ გ.მენდელის ბიოგრაფია და სურვილისამებრ ილუსტრაციის სახით წარმოადგინონ მეცნიერის შესახებ მიღებული ინფორმაცია. |
| გაჩერება N2.სახელწოდება:მენდელის წარმატების მიზეზები
ინფორმაციის მიღება: ყურება და მოსმენა
უყურებენ და უსმენენ საპრეზენტაციო ვიდეო მასალას ინგლისურ ენაზე (დრო3.37 წთ) წყარო:WWW.SCIENCETUTS.COM
|
გაჩერება N2 .სახელწოდება: მენდელის წარმატების მიზეზები
ინფორმაციის გაცემა: წერა
წერილობითი სახით ქართულ ენაზე უნდა გასცენ კითხვას პასუხი-რა იყო მენდელის წარმატების მიზეზები? |
| გაჩერება N3.სახელწოდება: მენდელის კანონები და პრაქტიკა
ინფორმაციის მიღება: კითხვა
ინგლისურენოვანი პრაქტიკული სავარჯიშოების კითხვა მასწავლებლის მიერ შექმნილი რესურსიდან.
|
გაჩერება N3. სახელწოდება: მენდელის კანონები და პრაქტიკა
ინფორმაციის გაცემა: წერა
მოსწავლეები პრაქტიკულ სავარჯიშოებს ამოხსნიან და შეუსაბამებენ მენდელის კანონებს. ჩანაწერებს წერილობითი სახით შეასრულებენ ქართულ ენაზე. მიეწოდებათ 5 კითხვა, რომელთა შესრულებისას უნდა შეავსონ გამოტოვებული ადგილები სწორი პასუხებით. |
| გაჩერება N4.სახელწოდება:მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა
ინფორმაციის მიღება: გამოკვლევა.
წაიკითხავენ ბეჭდური სახით მოკლე ინფორმაციას ინგლისურ ენაზე. წყაროდან: www.knowgenetics.org –dominant inheritance –recessive inheritance -x-linked inheritance
|
გაჩერება N4.სახელწოდება: მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა
ინფორმაციის გაცემა: ინფორმაციის ორგანიზება
მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე წერილობითი სახით წარმოადგინონ ქართულ ენაზე ნებისმიერი 1, 2 ან 3 მემკვიდრული ნიშნის მახასიათებელი და შეცვალონ გენეტიკური სქემა ჩანაწერის სახით. |
| გაჩერება N5.სახელწოდება: მემკვიდრეობითობისა და ცვალებადობის მნიშვნელობა
ინფორმაციის მიღება: ყურება
ილუსტრაციების დათალიერება . ისინი გუგლის საძიებო სისტემიდანაა ამოღებული. ზოგიერთ სურათს აქვს მცირე წარწერები ინგლისურ ენაზე.
|
გაჩერება N5.სახელწოდება: მემკვიდრეობითობისა და ცვალებადობის მნიშვნელობა
ინფორმაციის გაცემა: წერა
ერთნაირი შინაარსის სურათები დააჯგუფონ და დაწერონ პატარა მოთხრობა, ფორმატი შეზღუდული არ არის, მაგრამ თუნდაც 5 წინადადების გამოყენება აუცილებელია, საუბარი უნდა იყოს მემკვიდრეობითობისა და ცვალებადობის შესახებ. |
რეფლექსიის ფაზა: დრო -40 წუთი
მეოთხე აქტივობის მიზანი: სხვადასხვა გაჩერებაზე მიღებული ცოდნისა და უნარ-ჩვევების საშუალებით მოსწავლეები მოამზადებენ პრეზენტაციას და წარმოაჩენენ თავიანთ შემოქმედებით უნარ-ჩვევებს.
მეოთხე აქტივობის აღწერა: ჯგუფების მიერ პრეზენტაციის მომზადება და ჯგუფის მიერ ზეპირი წარდგენა.
დრო:30 წუთი
გაჩერებების ამოწურვის შემდეგ თითოეული ჯგუფი რჩება მისთვის ბოლო სასწავლო გაჩერებაზე. ამ მომენტისათვის თითოეული დავალების ირგვლივ მიკრული უნდა იყოს 6 ფურცელი თითოეული ჯგუფის დაფარული პასუხებით. შემდეგ ჯგუფები ეცნობიან ნამუშევრებს 6-ვე ფურცლიდან . პრეზენტაციების მომზადების დრო -10 წუთი. თითოეული ჯგუფისთვის წარდგენის დრო 3 წუთი.
სასწავლო გაჩერებები თანამშრომლობით მუშაობას მოითხოვს, რომლის საშუალებითაც მოახდენენ ჯგუფური პრეზენტაციის მომზადებას და წარდგენას. თითოეული ჯგუფი წარადგენს მის მიერ კონკრეტულ სასწავლო გაჩერებაზე შესრულებულ დავალებას ზეპირი პრეზენტაციის სახით.
მეხუთე აქტივობის მიზანი: გაკვეთილის მსვლელობისას გაკეთებული ჩანაწერების საფუძველზე ,შეფასების რუბრიკებით ვაფასებ: განმავითარებელი შეფასებით ჯგუფების მუშაობას და განმსაზღვრელი შეფასებით მოსწავლეების მუშაობას. მოსწავლეები ჩაინიშნავენ საშინაო დავალებას სახელმძღვანელოში.
მეხუთე აქტივობის აღწერა: ჯგუფების მუშაობის შეფასებას მოახდენს მასწავლებელი შეფასების რუბრიკის მიხედვით და მოსწავლეები ჩაინიშნავენ საშინაო დავალებას.
დრო -15 წუთი
ჯგუფებს ვაფასებ განმსაზღვრელი შეფასების რუბრიკით. ბავშვებს განვუმარტავ , რომ არ არსებობს დამარცხებული გუნდი. აღვნიშნავ ჯგუფების წარმატებებს და ხარვეზების გამოსასწორებლად ვაწვდი რეკომენდაციებს მათი შემდგომი მუშაობის გაუმჯობესებისათვის. ინდივიდუალურად განმსაზღვრელი შეფასებით ვაფასებ მოსწავლეებს.
საშინაო დავალების შესრულებისთვის ინფორმაციის მიწოდება მაგ:#3.11 გენების მრავლობითი მოქმედება და ურთიერთქმედება.გვერდი-94.
ჯგუფური მუშაობის შეფასების რუბრიკა:
| კრიტერიუმები: | ცუდად(1) | საშუალოდ(2) | კარგად(3) | ძალიან კარგად(4) |
| 1.იცავენ ჯგუფური მუშაობის წესებს | ძალიან იშვიათად
ახერხებენ |
ნაწილობრივ
გაკვეთილის პროცესში |
ხშირად გაკვეთილის პროცესში | ყოველთვის-მთელი გაკვეთილის მანძილზე |
| 2.ჯგუფის წევრები პოზიტიურად თანამშრომლობენ | ძალიან იშვიათად
ახერხებენ |
ნაწილობრივ
ახერხებენ |
ხშირად ახერხებენ | ყოველთვის ახერხებენ |
| 3.ჯგუფის წევრები მიჰყვებიან ინსტურქციებს და თავს ართმევენ მათთვის განკუთვნილ დავალებებს | ძალიან იშვიათად
ახერხებენ |
ნაწილობრივ ახერხებენ | ხშირად ახერხებენ | ყოველთვის ახერხებენ |
| 4.ჯგუფი ამზადებს პრეზენტაციას და წარმოადგენს მთავარ საკითხს | ძალიან
მცირედ წარმოაჩენენ დავალებას |
ნაწილობრივ ორგანიზებულად წარმოაჩენენ დავალებას | კარგად, ორგანიზებულად და ორიგინალურად წარმოაჩენენ დავალებას | საინტერესოდ, ორგანიზებულად და ამომწურავად წარმოაჩენენ დავალებას |
| 5. ჯგუფის წევრები შემოქმედებითად საუბრობენ საკითხის ირგვლივ | ძალიან მცირედ წარმოადგენენ შემოქმედებით მიდგომებს და საკითხების ცოდნას | მცირედ წარმოადგენენ შემოქმედებით მიდგომებს და საკითხების ცოდნას | უმეტესად წარმოადგინე შემოქმედებით მიდგომებს და საკითხების ცოდნას | სრულად წარმოადგენენ შემოქმედებით მიდგომებს და საკითხების ცოდნას
|
მოსწავლის საგაკვეთილო პროცესში მუშაობის შეფასების რუბრიკა
| კრიტერიუმები | არასოდეს (0) | იშვიათად (1) | ყოველთვის (2) |
| 1.მოსწავლე პასუხისმგებლობით ეკიდება საკუთარ საქმიანობას | მცირედ პასუხისმგებლობით ასრულებს დავალებებს | ნაწილობრივ პასუხისმგებლობით ასრულებს დავალებებს | ყოველთვის პასუხისმგებლობით ასრულებს დავალებებს |
| 2.მოსწავლე სამუშაოს ორგანიზებას ახორციელებს | მცირედ ახდენს სამუშაოს ორგანიზებას | სამუშაოს ნაწილობრივ ორგანიზებას ახდენს | სამუშაოს კარგად გეგმავს და ხარისხიანად წარმოაჩენს. ახდენს მუშაობის ორგანიზებას |
| 3.მოსწავლე პოზიტიურ გარემოს ქმნის მუშაობისას | მცირედ შეუძლია კომპრომისზე წასვლა და სხვისი აზრის პატივისცემა, მცირედ ქმნის დადებით გარემოს | ნაწილობრივ შეუძლია კომპრომისზე წასვლა და სხვისი აზრის პატივისცემა, ნაწილობრივ ქმნის დადებით გარემოს | ყოველთვის შეუძლია კომპრომისზე წასვლა და სხვისი აზრის პატივისცემა, თუნდაც არ ეთანხმებოდეს. ქმნის დადებით გარემოს |
| 4.მოსწავლე შემოქმედებითად და საინტერესოდ წარმართავს მუშაობას | მცირედ ახერხებს საინტერესოდ და შემოქმედებითად წარმოაჩინოს საკითხები სხვადასხვა დავალებებზე მუშაობისას | ნაწილობრივ საინტერესოდ და შემოქმედებითად წარმოაჩენს საკითხებს სხვადასხვა დავალებებზე მუშაობისას | ყოველთვის საინტერესოდ და შემოქმედებითად წარმოაჩენს საკითხებს სხვადასხვა დავალებებზე მუშაობისას |
| 5.მოსწავლე ავლენს საგნის ცოდნას და საუბრობს კონსტრუქციულად საკითხის ირგვლივ | მცირედ ახერხებს, რომ დავალების მიზანი და შინაარსი დააკავშიროს ერთმანეთთან და მუშაობის დროს ავლენს საკითხების მცირედ ცოდნას. | ნაწილობრივ ახერხებს, რომ დავალების მიზანი და შინაარსი დააკავშიროს ერთმანეთთან და მუშაობის დროს ავლენს საკითხების ნაწილობრივ ცოდნას.
|
ყოველთვის ახერხებს, რომ დავალების მიზანი და შინაარსი დააკავშიროს ერთმანეთთან და მუშაობის დროს ავლენს საკითხების ღრმა ცოდნას. |
