ეროვნული სასწავლო გეგმის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზანია, მოსწავლემ სასწავლო პროცესის დასრულების შემდეგ შეძლოს სკოლაში მიღებული ცოდნისა და უნარ-ჩვევების წარმოჩენა. საგანმანათლებლო სწავლა-სწავლების პროცესი წარმოუდგენელია ტრანსფერის უნარის განვითარების გარეშე. ის სწავლებისა და აზროვნების ფუნდამენტური უნარია.  ტრანსფერის უნარის განვითარება ხდება მაშინ,  როდესაც ცოდნის ერთ სფეროს მეორესთან ვაკავშირებთ. მოსწავლემ რომ ეფექტურად  შეძლოს  გაკვეთილზე მიღებული ცოდნის გამოყენება და შემდეგ მისი ტრანსფერი, მნიშვნელოვანია  სწორი სტრატეგიების დაგეგმვა.

წარმოგიდგენთ ჩემ მიერ პირველ კლასში ჩატარებულ ინტეგრირებულ გაკვეთილს მათემატიკაში.

 გაკვეთილის თემა:    „გეომეტრიული ფიგურები“

გაკვეთილის მიზანი:

მოსწავლეები:

• ამოიცნობენ და აღწერენ გეომეტრიულ ფიგურებს (სამკუთხედი, ოთხკუთხედი, ხუთკუთხედი, წრე) ;
• სხვადასხვა ბრტყელი ფიგურის  გამოყენებით შექმნიან აპლიკაციებს.

წინარე ცოდნა:  

მოსწავლემ იცის გეომეტრიული ფიგურები: სამკუთხედი, ოთხკუთხედი, ხუთკუთხედი, წრე. შეუძლიათ ფიგურების დალაგება მსგავსება-განსხვავების მიხედვით: ფერი, ფორმა, ზომა; შეუძლიათ ობიექტთა ურთიერთმდებარეობის დადგენა;

 აქტივობა 1.  საორგანიზაციო საკითხების მოგვარება.  გაკვეთილის მიზნისა და შეფასების კომპონენტების გაცნობა.

აქტივობა 2.  ფიგურების ამოცნობა;

პრეზენტაციიდან ამოიცნობენ და აღწერენ ბრტყელ გეომეტრიულ ფიგურებს.(სამკუთხედი,ოთხკუთხედი , ხუთკუთხედი)

ყურადღება გამახვილდება საკლასო გარემოზე – პლაკატებზე, სადაც გეომეტრიული ფიგურებია გამოსახული.  მოსწავლეებმა უნდა მოძებნონ  მათში მსგავსება-განსხვავებები.ამოიცნონ მითითებული ფიგურები ყოფითი დანიშნულების საგნებში.

 აქტივობა 3. აპლიკაციის შექმნა ჯგუფებში:

Covid-19 -ის რეგულაციების პერიოდში მოსწავლეები ვერ ვამუშავე ჯგუფებში. განვახორციელე ასეთი ცვლილება. თითოეულ ბავშვს ინდივიდუალურად დავურიგე გამოჭრილი ფიგურები და მივეცი დავალება,სადაც აღწერილი იყო, რომელი ობიექტი უნდა შეექმნა. თითოეულ მოსწავლეს მიეცემა სხვადასხვა დავალება;

სამი მოსწავლე მიცემული გეომეტრიული ფიგურებიდან ამოარჩევენ საჭირო ფიგურებს და შექმნიან მზეს;

სამი მოსწავლე მიცემული გეომეტრიული ფიგურებიდან ამოირჩევენ საჭირო ფიგურებს და შექმნიან სახლს ;

სამი მოსწავლე მიცემული გეომეტრიული ფიგურებიდან ამოირჩევენ საჭირო ფიგურებს და შექმნიან ხეებს;

სამი მოსწავლე მიცემული გეომეტრიული ფიგურებიდან ამოირჩევენ  საჭირო ფიგურებს და შექმნიან ძაღლის სახლს.

სამი მოსწავლე მიცემული გეომეტრიული ფიგურებიდან ამოირჩევენ  საჭირო ფიგურებს და შექმნიან ძაღლის ღობეს.

აქტივობა 4.

ობიექტის  შექმნის  შემდეგ შეავსეთ დავალების ბარათები:

ცარიელ უჯრაში ჩაწერეთ რიცხვი, რამდენჯერაც გამოიყენებთ მოცემულ ფიგურას.

აქტივობა 5.

პრეზენტაციები: თითოეული მოსწავლის მიერ შექმნილ დავალებებს გავაერთიანებთ და შევქმნით ერთიან აპლიკაციას.

დაფაზე გამოკრული იყო სამი ფლიპჩარტის ქაღალდი. მოსწავლეები მორიგეობით გამოდიოდნენ, აღწერდნენ შექმნილ ობიექტს, გვიხსნიდნენ, რომელი გეომეტრიული ფიგურები გამოიყენეს და შემდეგ მითითების მიხედვით აწებებდნენ ფორმატზე.

მაგ: პირველად გამოვიდა ის სამი მოსწავლე, რომლებმაც შექმნეს მზე. აღწერეს, რომელი გეომეტრიული ფიგურები გამოიყენეს და შემდეგ სათითაოდ სხვადასხვა  ფურცელზე,  მარჯვნივ ზემოთ კუთხეში დააწებეს. ასე გავაგრძელეთ, სანამ ყველა მოსწავლე არ გამოვიდა. საბოლოოდ შეიქმნა ერთიანი აპლიკაცია. მოსწავლეებმა შეურჩიეს სახელი და დაარქვეს „ ჩვენი ეზო“.

აქტივობა 6. მოსწავლეთა ჩართულობით გაკვეთილის შეჯამება/შეფასება

მოსწავლეებს მივეცი საშუალება, მოეხდინათ თვითშეფასება და ერთმანეთის შექმნილი ნამუშევრების ურთიერთშეფასება.

განსაკუთრებით მინდა აღვნიშნო აპლიკაციაზე მუშაობა, რომელშიც მოსწავლეები დიდი ხალისით ჩაერთნენ: აპლიკაცია  ძალზე ეფექტური საშუალებაა იმისათვის, რომ მოსწავლეებმა შეძლონ  თავიანთი შემოქმედებითი უნარების აქტიური გამოყენება. ჯგუფური მუშაობა კი ეხმარება მოსწავლეებს: კომუნიკაციური უნარების, წარმოსახვის,  შემოქმედებითი აზროვნების , მოტივაციის ამაღლებასა და წვრილი მოტორიკის განვითარებაში. ჯგუფური მუშაობის დროს მოსწავლეები სწავლობენ სასწავლო პროცესში თანამშრომლობას.

მშობლებს ხშირად აღელვებთ სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სოციალიზაციის პროცესში დაფიქსირებული პრობლემები და არცთუ უსაფუძვლოდ. განვითარების სწორედ ამ პერიოდში ეყრება საფუძველი ადამიანებთან ურთიერთობის საბაზისო უნარებს. გარდა ამისა, იმაზე, თუ როგორ წარიმართება სოციალიზაციის პროცესი სკოლამდელი ასაკის ბავშვში, ბევრად არის დამოკიდებული მისი შემდგომი განვითარება. ის, თუ რამდენად მომზადებული შეხვდება პატარა ცხოვრებაში მომხდარ სერიოზულ ცვლილებას, სასკოლო ცხოვრების დაწყებას და როგორ წარიმართება სკოლასთან მისი ადაპტაცია, ბევრად იქნება დამოკიდებული სკოლამდელ პერიოდში მისი სოციალიზაციის თავისებურებებზე.

ბავშვი საკმაოდ ადრეული ასაკიდან იწყებს საზოგადოებაში დამკვიდრებული ზოგიერთი წესის ათვისებას. თანდათან ის სწავლობს კომუნიკაციას, ურთიერთობას. სოციალიზაციის სენსიტიური პერიოდი იწყება დაახლოებით 2 წლიდან და გრძელდება 6 წლამდე. ეს ნიშნავს, რომ ამ პერიოდში ბავშვი განსაკუთრებით ადვილად, მარტივად ითვისებს, სწავლობს უფროსებთან და სხვა ბავშვებთან ურთიერთობის, კომუნიკაციის წესებს. დაბადებიდან პირველ თვეებში პატარას სრულიად ყოფნის მშობლებთან მჭიდრო კონტაქტი. მას სიამოვნებს მათი მოფერება, ალერსი, ყურადღება და მზრუნველობა. ამ პერიოდში განსაკუთრებული საჭიროება ადამიანებთან ურთიერთობისა, გარდა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი უფროსებისა, არ არსებობს. ასაკის მატებასთან ერთად მას უჩნდება კომუნიკაციის დამატებითი წყაროების საჭიროება. ის მიისწრაფვის თანატოლებთან, და-ძმებთან ურთიერთობისკენ, აქტიურად შეიმეცნებს გარემომცველ სამყაროს. ამ ურთიერთქმედების ფარგლებში ბავშვი სწავლობს საზოგადოებაში ქცევის წესებს, სწავლობს როგორ დაამყაროს ურთიერთობა გარშემომყოფ ადამიანებთან. მოგვიანებით, 6 წლის შემდეგ პატარას უფრო გაუჭირდება კომუნიკაციის წესების ათვისება, სწავლა. რა თქმა უნდა, ეს არ ნიშნავს, რომ ამ პერიოდიდან სოციალური ინტერესი ქრება. პირიქით, ჩვეულებრივ სწორედ 6 წლის ასაკიდან ბავშვში ძლიერდება ადამიანებთან ურთიერთობის მოთხოვნილება. ამიტომ, ამ დროისთვის მას უკვე ათვისებული უნდა ჰქონდეს ურთიერთობის ძირითადი წესები.

პიროვნების კომპლექსური განვითარება შეუძლებელია სოციალიზაციის გარეშე, რადგანაც სწორედ ამ პროცესში ხორციელდება ბავშვის მიერ ფსიქოლოგიური დამოკიდებულებების, ქცევის ნიმუშების, ფასეულობებისა და სოციალური ნორმების ათვისება, რაც საშუალებას აძლევს მას, იყოს საზოგადოების სრულფასოვანი წევრი.

ადამიანი ბიოსოციალური არსებაა. ამიტომ გადარჩენისთვის მას აუცილებლად სჭირდება სოციალიზაცია – სოციალური ურთიერთობების სისტემაში ჩართვა. ბავშვის სოციალიზაცია სწორედ ურთიერთობების პროცესში ხორციელდება. ის აქტიურად ითვისებს, შეიმეცნებს გარემომცველ სამყაროს და განსაზღვრავს საკუთარ ადგილს ამ სამყაროში. სკოლამდელი ასაკის ბავშვის წარმატებული სოციალიზაცია დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად სწრაფად და ხარისხიანად ითვისებს ის თანატოლებთან და უფროსებთან ურთიერთობის უმარტივეს ნორმებსა და წესებს. არ უნდა დავივიწყოთ, რომ ბავშვის პირველადი სოციალიზაცია ოჯახში ხორციელდება. ოჯახი ის ადგილია, სადაც პატარას უყალიბდება პირველი წარმოდგენები სოციალურ ნორმებზე, ქცევის წესებსა და ღირებულებებზე. გარკვეულ ასაკამდე ის არის ამ უნარების გამომუშავებისა და ცოდნის მიღების ერთადერთი წყარო. მოგვიანებით ეს პროცესი უკვე საზოგადოებაში მიმდინარეობს.

ყოველ ასაკობრივ საფეხურზე სოციალიზაციის პროცესი სპეციფიკური თავისებურებებით გამოირჩევა. ამიტომ, სხვადასხვა ასაკის ბავშვისგან ჩვენ ერთნაირ ქცევას არ უნდა ველოდოთ.

სოციალიზაციის პროცესში მყოფი სკოლამდელი ასაკის ბავშვის ძირითადი მახასიათებლები:

• ჯერ კიდევ არ არის მზად კონკურენციისათვის, მეტოქეობისათვის და ხშირად უპირატესობას ანიჭებს მარტო ან მხოლოდ ერთ ბავშვთან თამაშსა და ურთიერთობას;
• ემოციურად მზად არ არის შეჯიბრებისთვის;
• შეუძლია სათამაშოს გაზიარება, მაგრამ ყოველთვის არ სურს ამის გაკეთება. ეს ქმედება მისგან ჯერ კიდევ დიდ ძალისხმევას მოითხოვს;
• ფიზიკურად გამოხატავს ბრაზს და გაზიარების სურვილის არქონას;
• ხშირად მარტო თამაშობს და არ რთავს ამ პროცესში სხვებს. ხანდახან სურს მარტო ყოფნა;
• თამაშობს დამოუკიდებლად, მუდმივი ზედამხედველობის გარეშე;
• იწყებს ისეთი ცნებების გააზრებას, როგორიცაა „კარგი“ და „ცუდი“;
• კვლავ ურევს ერთმანეთში ფანტაზიასა და რეალობას;
• ხანდახან უყვარს მბრძანებლობა, საკუთარი გადაწყვეტილების მიღება;
• ესმის და პატივს სცემს წესებს, ხშირად ითხოვს ნებართვას;
• პატარას მეტყველებაში ჯერ კიდევ ისმის ფრაზა „მე თვითონ“, რომლის დახმარებითაც ის „იცავს“ თავის დამოუკიდებლობას გადაწყვეტილების მიღებასა და ქმედებებში;

რას სწავლობს ბავშვი სოციალიზაციის პროცესში, რა სარგებლის მომტანი შეიძლება აღმოჩნდეს ის მისთვის:

• უმუშავდება ემპათიის უნარი – დაახლოებით 2 წლის ასაკში ბავშვი იძენს სხვისი გრძნობების გაგების უნარს. ჩვენ, უფროსებს შეგვიძლია დავეხმაროთ მას, როგორც საკუთარი, ასევე მის გარშემო მყოფი ადამიანების გრძნობების სიტყვიერად გამოხატვაში. მაგ. ბავშვი დაეცა და ვხედავთ, რომ მისთვის ეს მტკივნეულია. დავაფიქსიროთ მისი გრძნობა სიტყვებით: „შენ გტკივა, შენთვის მტკივნეულია“. თუ ჩვენ ვიცით, რომ ბავშვი ნაწყენია და ტირის, ასევე სიტყვიერად გამოვხატოთ, აღნნიშნოთ ეს. ანალოგიურად წარმოვთქვათ, ჩვენი საკუთარი და ბავშვისთვის ახლობელი სხვა ადამიანების გრძნობების აღმნიშვნელი ფრაზები: „მამა მოწყენილია, ის ძალიან მოწყენილია“; „დღეს მშვენიერ ხასიათზე ვარ, ძალიან ხალისიანად ვარ“. ვკითხოთ ბავშვს, როგორ გრძნობს თავს: „დღეს შენ მხიარულ ხასიათზე ხარ?“ „მოწყენილი, სევდიანი ხარ?“ „დაღლილი ხარ?“ ჩვენ ამგვარად ვასწავლით პატარას საკუთარ ემოციებზე, გრძნობებზე ყურადღების გამახვილებას და მათ სიტყვიერად გამოხატვას. ეს დაეხმარება მას მომავალში ახსნას საკუთარი გრძნობები და ასევე შეამჩნიოს სხვისი გრძნობები;
• ბავშვს ეძლევა დამოუკიდებლად ურთიერთობის, კომუნიკაციის, როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი გამოცდილების მიღების შესაძლებლობა – მნიშვნელოვანი წესი უფროსებისთვის, რომლის დაცვაც ხშირად საკმაოდ რთულია – შეძლებისდაგვარად არ ჩავერიოთ ბავშვებს შორის ურთიერთობებში. რა თქმა უნდა, ჩვენ ვალდებული ვართ ადეკვატურად ვიმოქმედოთ, როცა ვხედავთ ბავშვისთვის საშიშ, სახიფათო სიტუაციას, მაგ. ჩხუბს, ან ბავშვს ჩაგრავენ, ის კი ვერ ახერხებს მოცემულ მომენტში თავის დაცვას. თუმცა, უმჯობესია ვიყოთ ფრთხილი და ძირითადად დავრჩეთ დამკვირვებლის პოზიციაში. ასეთი მოქმედებით ჩვენ პატარას ვეუბნებით: „შენ თავს გაართმევ, გაუმკლავდები, შენ შეძლებ ამ პრობლემის დაძლევას“. მაშინაც კი, როცა გვეჩვენება, რომ ბავშვმა პრობლემა არც თუ ისე სწორად გადაჭრა, თავი შევიკავოთ შეფასებისგან. ეს მისი პირადი გამოცდილებაა, რომელზეც მას არ უნდა ვუთხრათ უარი. მისთვის მნიშვნელოვანია ურთიერთობის სხვადასხვა გამოცდილების (როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი) მიღება;
• ბავშვი იღებს ინფორმაციას ნებადართულობის საზღვრების შესახებ კომუნიკაციის, ურთიერთობის დროს – ჩვენ ვეხმარებით პატარას ამ საზღვრების დადგენაში. ეს ზუსტად ის შემთხვევაა, როცა ვერევით სიტუაციაში ბავშვების ურთიერთობის დროს. თითოეულ ჯგუფში ან ოჯახში ნებადართულობის საზღვრები შეიძლება ოდნავ განსხვავდებოდეს. ამიტომ, მნიშვნელოვანია აღვნიშნოთ, რომ სწორედ ჩვენთან არსებობს მოცემული წესი: „ჩვენს ოჯახში ზედმეტსახელებით არ მივმართავთ ერთმანეთს“; „ჩვენს ჯგუფში სათამაშოების წართმევა არ შეიძლება“. წესები ყოველთვის უნდა იყოს დაცული და მათი დარღვევა მყისიერად უნდა აღიკვეთოს;
• სწავლობს კონფლიქტების მოგვარებას – ჩვეულებრივ კონფლიქტი აღიქმება, როგორც რაღაც ცუდი და დაუშვებელი, მიუღებელი, თუმცა ის ბავშვს შესანიშნავ გამოცდილებას სძენს. პატარა თანდათან სწავლობს კონფლიქტური სიტუაციების მშვიდად მოგვარებას და სხვა ადამიანების გრძნობების დანახვას. ამისათვის საჭირო იქნება, რომ ჩვენ, უფროსები ზედმეტად არ ჩავერიოთ ბავშვებს შორის კონფლიქტში, თუ ამის აუცილებლობა არ ჩანს. გავითვალისწინოთ, რომ ხშირად პატარას თავადაც შეუძლია კონფლიქტის გადაწყვეტა, ამიტომ ღირს მას ცოტა დრო მივცეთ. შეიძლება ეს მისთვის აღმოჩნდეს კარგი შესაძლებლობა კონფლიქტის დამოუკიდებლად მოგვარების პოზიტიური გამოცდილების მისაღებად, რასაც ჩვენ მას მოვაკლებდით ჩვენი ჩარევით.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სკოლამდელ პერიოდში სოციალიზაციის პროცესის წარმატებით განხორციელების შემთხვევაში, ბავშვის განვითარების შემდგომ ეტაპებზე ჩვენ ბევრი პრობლემის თავიდან აცილებას შევძლებთ.

(შოთა ვეკუას პოეზია)

ყველაფერი ამაღლებული, რასაკვირველია, არაა პათეტიკა. ერთ ასეთ ამაღლებულზე გეტყვით: ჩვენს ბებერ, ძირძველ ერს ისევ შეუძლია სიცოცხლე. რატომ, იცით? მას არსებობა არ შეუწყვეტია, როგორც მრავალ მისნაირს, სევდიან მოგონებად რომ დარჩა და წარსულის ფერფლადღა ცხოვრობს. ჩვენს ერს ღირებული, არავისზე ნაკლები სულიერების კულტურის შექმნა ისევ და ისევ ძალუძს და გადაიღვრება ისევ ამ ფორმით თაობიდან თაობაში, ერთმანეთზე ნიჭიერებში. ამის დასტური მგონია ჩემი ახალგაზრდა თანამემემულის, შოთა ვეკუას პოეზია, რომლის პატივის მისაგებადაა ჩემი წერილიც…

ასეთი ადამიანების დამბადებელი კი ვთქვით, სამშობლოცაა და მშობელიც, „დედის რძისფერი ღმერთი“, როგორც თავად პოეტი ენამზეობს. მაგრამ ხდება ისეც, რომ სწორედ მშობელს გაუუცხოვდები, რადგან ყველაზე მეტს მისგან მოითხოვ. და როცა „ლოცვის მსგავსი მშობლის ხელები“ ვეღარ გიფარავს ცხოვრებისგან, შენ საკუთარ თავს ჰპარავ მას და ასე წამოიზრდები („დროს გავექეცი, დროც გამექცა, როგორც იციან“).

ოჯახიც გვზრდის, გარემოც და საკუთარი თავიც. მაგრამ დგება ხოლმე დრო, როცა „ბითლზის“, „ქვინის“ და „ფინქ ფლოიდის“ ქრესტომათიაში“ არაა პასუხი ჩვენს მწარედ აკვიატებულ კითხვებზე. იმ ამაღლებულსაც, რომელზეც ზემოთ ვწერდი, რეალობის სიხისტე შთანთქმას დაუპირებს („რამდენი ლექსი ჩაუყლაპავთ მეტროს ვაგონებს“).

„მე ქვიშისა და სევდის კაცი ვარ,

ჩემი ნაღველი ღვთისას ემთხვევა,

მოყოლებული გაიმ გაციდან

ვცხოვრობ და წვიმა წამშლის ერთხელაც“.

მაგრამ როცა რაღაცა მაინც რჩება აუმღვრეველი, „როგორც პატარა ბავშვის სიზმარი“, რომელიც ყველაზე კარგად პოეტს უნდა ესმოდეს, აღარც ბედისწერას ემორჩილები და ტატოს „სულო ბოროტოსავით“ უმისამართო პროტესტი აღმოგხდება, თუმცა ინკოგნიტო ადრესატი ცნობილია:

„რაც საჩვენოა ჟამი და წლები,

ჩემს ნაწერებში ნაშენებ ტაძრებს

ხანძრებს უკიდებ და ისე წვები“.

ამ ხანიერ უსასოობაში ყოველთვის გამოჩნდება კაცი თუ ღმერთი, რომელიც იდუმალ იმედად მოგევლინება და შენც მისკენ გადაშლი ხელს, გულიდან თუ ფიქრიდან გაწვდილს:

„ნუ შეაცბუნებს დუმილი ბერთა,

შეუჩვეველი ზამთრის სიცივე

და მე უძილო, სიზმრებში ფერმკრთალ,

სამადისოდ შემომიწვინე“.

ხანდახან თვითირონიაც ხომ გადარჩენაა, მოკლედ, ყველაფერი, რაც შვების მომგვრელია პერმანენტული სულიერი სუსხის, ტკივილებისას, რომლებსაც დრო – სიძველე და უძრაობა („საათის ლურსმნები“), გარემოებები გვთავაზობს:

„არც ისე ცუდად არ არის საქმე,

რომ ყოფილიყო ოდესმე კარგად“.

ყველა ადამიანი როდისღაც და რატომღაც „ღმერთივით მარტოა“, თუნდაც მაშინ, როცა იბადება ან როცა კვდება. ეს იმიტომაა, რომ ჩვენ რებუსი-სამყაროები ვართ ერთმანეთისთვის („რა გვჭირს ასეთი, აქ ვერავინ რომ ვერ გაგვიგო/ ჰოდა, გაშალე ფრთები ფართოდ, გავყვეთ ჯონათანს“), ხანდახან ამოუხსნელნი და, უარესიც, მიუღებელნი ვართ მშობლიური გარემოსთვისაც („მე დამამთავრეს, დამასრულეს, მომკლეს ათასჯერ/ და ღმერთმა უწყის, კიდევ რამდენ ტყვიას მესვრიან“). თუმცა, აკაკისა არ იყოს, რა პოეტი ხარ, თუ არ ხარ გამოცანა?! და რა პოეტი ხარ, თუ სასტიკად არ გაგიცრუეს იმედები საქართველოში. აი, შოთა ვეკუას იმედგაცრუება „ქართულად“, ბერტოლდ ბრეხტის ფილოსოფიურ კაეშანს რომ გვახსენებს:

„ჰორიზონტს გაღმა მინდვრებია, ჩვენი საძვალე,

ბრიზებს ზურგი არ შეაქციო, ქარებლეწია,

ჩვენ ვლოცულობდით ბავშვობიდან, როგორც გვასწავლეს,

მაგრამ აღმართში მადლის ნაცვლად ქვა წაგვეწია…

სად მთავრდებიან ეს დღეები, მზისგან ნაშობი?!

როგორ გვამძიმებს ტკივილები უცხო და-ძმათა,

ოდესღაც სხეულს თუთუნივით მზეზე ვაშრობდით,

დაბოლოს, ცრემლიც გამოგვიშრა, სისხლიც დაძმარდა“.

ყველაზე დიდი ტკივილი ყველა პოეტისთვის საკუთარი ქვეყანაა ალბათ. შოთა ვეკუასთვის ის, რა თქმა უნდა, „სიმებდაწყვეტილი ჩონგური“ – საქართველოა („მოდი, წავიმღეროთ „აშოჩელა“), პრეისტორიული მძიმე ნაღვლით, საუკუნეები რომ გამოიარა და ჩვენშიც გადმოვიდა, ჩასახლდა, როგორც წყლული, „რომელიც უმარილოდ არ მორჩება“.

ერთხელ, როცა მე, ამ წერილის ავტორს, ფინანსურად მიჭირდა, ერთმა თვითკმაყოფილმა და თავის თბილ, ტკბილ კეთილდღეობაში, როგორც სანგარში, ცხოვრებისეული დარტყმების მოსაგერიებლად კომფორტულად მოკალათებულ-გამაგრებულმა, ასეთი რამ მირჩია: შენი ნაქარგები გაყიდე „მშრალ“ ხიდზეო. მე კი ძველი ჭეშმარიტება გამახსენდა, ზღაპრისა: მაძღარს რომ არასდროს ესმის მშიერისა, რადგან ისინი „მედალს“, ანუ ცხოვრებას სხვადასხვა მხრიდან უყურებენ („გუშინ ბაზარზე გავიტანე ძველი წიგნები“). მაგრამ ხედვის ის კუთხე, რომელიც ყოფისგან ზოგჯერ დაჩაგრულ პოეტს უჩნდება, ყოველთვის წილნაყარია სიბრძნესთან, როგორც ღვთაებრივ იმპულსებთან – ასე ხდება მისი, „წარსულიდან ნატყვიარი დღეთა მეცხედრის“, – „გასისხლხორცკაცება“, მის მიერ სიმართლის ატკივება. ადამიანი რომ „ადამიანისთვის დღეა“, ესეც პოეზიით ნასულდგმულევმა კაცმა აღმოაჩინა და ამგვარად, გადარჩენაცა და შვებაც ა დ ა მ ი ა ნ ო ბ ა ა:

„სანამ ყველაზე სწორი სიტყვა გამოჩნდებოდა,

სანამ კაშკაშა ვარსკვლავივით აღმოგაჩენდი.

წაგიკითხე და წერტილივით შენთან გავჩერდი“.

ასე აღმოვჩნდებით ხოლმე სიყვარულის მადლმოსილ, თავისუფლების „საკანში“ („შენ ჩემი სულის ნამსხვრევებს/გაბარებ. ეს სისხლიც გამიშრა/ და შენგან სიცოცხლეს, ნასესხებს/ გაფიცებ, ხელი არ გამიშვა“).

ერთხელ მეგობარმა, რომელიც სხვა კონტინენტზე ცხოვრობს, მასწავლა აგრესიის „არეკვლა“, რომ გავუძლოთო მკვდრადშობილი დღეების უღიმღამო გროტესკულობას ყველამ, აგრესორმაც და იმანაც, ვინც მის ნეგატივს არ უშვებს თავის შიგნით, „კეთილი“ სარკესავით, რომელიც არაა ცუდის მთქმელი თუ მოსურნე, როგორც ერთ-ერთ ზღაპარშია. ეს იმიტომ, რომ ბავშვობა თუ დაგვეკარგა, მის ძიებაში, ხან „მხარზესიცოცხლეგადებულ“ სიკვდილს წავასწრებთ, ხანაც დროის ელიფსურ ორომტრიალში აღმოვჩნდებით და წარსული მომავლად დაგვიბრუნდება („გასწვრივ ტრიალებს ერთმანეთის ყველა ორბიტა/ მე კი დრო მინდა“). დრო, რომელიც სწორედ წარმავალი დასაზღვრულობით ასაინტერესოებს და გვიძვირფასებს წუთისოფელს…

„უდაბნოს ქვიშებს არ უნახავთ წლებია წვიმა,

ჰყავთ ჩაძირული კაპიტნები ჩაძირულ გემებს,

ვისვრით ფანჯრიდან ყოველ ღამე გაყინულ გვამებს,

ჩემს ეკლესიას გუმბათებზე შეახმა წვიმა“.

ესაა ის სოციუმი, რომელიც „ბებერ“, ნაადრევად დაბრძენებულ ბავშვებად აქცევს მოზარდებს. სწორედ ამიტომ უმატებენ ჩვენი შვილები გინებასა თუ ლოცვას („არადა, სული იარებით გადაგვიშავდა“). სამყაროც ასეთი ბავშვების ცრემლით იწონება თუ იზომება.

„ნასხივფერმკრთალი“ დღეებიც ყვავის ხოლმე და ეს ხსნაა, ოღონდ ერთი პირობით: „ასი წლის შემდეგ რაც იქნება, უნდა გჯეროდეს…გაიკაფება სისხლიანი ყველა ეკალი“.

ბედს წერს იგივე დრო და სივრცე, ბედს ვწერთ ჩვენც, ამ დროის მძევლები. ბედისწერისგან საშველიც არსებობს:

„არ შემიძლია, გავეცალო დროთა მაჯამას,

მშრალი ხელების გულებიდან ნაპოვნ სამყაროს,

ჩვენ ვმეორდებით, ერთმანეთის ყოფას ვაჯამებთ

და ერთმანეთის სულებია ჩვენი სამხარი“.

სიზიფეს ცხოვრება მძიმეა, მაგრამ მისთვის ის ლოდი ძვირფასია, როგორც ტანჯვა ქრისტიანისთვის („ტანჯვით მხიარულება“ – ბიბლიური სენტენცია), რადგან აღმართზე არაფრის ზიდვა კია მარტივი, მაგრამ სიცარიელისა და უსარგებლობის განცდას ბადებს. ასე რომ, ტვირთი როგორც ქრისტესთვის იყო წინაპირობა მისი დიდი მისიისა, ისე ადამიანისთვისაც საპატიოა – თუნდაც პოეტისთვის („წესით, ღიაა კარი ყველა სასაფლაოსი,/ მაგრამ ჩვენ ლექსში დაგვმარხავენ სამარადისოდ“). ლექსი კი მარადისობაცაა და დაუვიწყებელი სევდაც, თვალში სიზმრის ნამსხვრევივით ჩარჩენილი, სულ სხვა რაკურსით თუ პრიზმაში რომ დაგანახებს მოვლენებს. ეს კი ძალაა, რომელიც ვაჟა-ფშაველას ფოტოებში სწორედ მისი მზერიდან იღვრება და გვაიმედებს, რომ ყოფის დამარცხება შეგვიძლია:

„მე არ გავჩერდები, სანამ შემიძლია,

არც შენ დამინებდე, სანამ დამთავრდები“.

ეს „დაობებული ოცნებების“ ისევ ცისკენ გამშვებია. ცისკენ ახედვა კი საბაბია, რომ მასში ჩვენი ცხოვრების მიზანი ვეძებოთ და ძალმოსილების წყარო გამარჯვებებისათვის:

„მწყურია დანახვა ღია ცის,

დანამულ თვალებში შიში მაქვს,

სანამ იქ ვიღაცა ვაზნებს ცლის,

ჩვენ ვსხედვართ, ვკითხულობთ მიშიმას.

ქაოსი ტრიალებს ჰაერში,

ტირანებს – სიკვდილი, დამხობა!“.

ჩვენი „ცხოვრების სქოლიოში“ სამშობლო ბოლომდე რჩება მისი ტრაგიზმით ტანჯული სულების სისხლიან შიგთავსად, რომელიც მომავლის, იმედის, განახლებული სიცოცხლის წითელ ყვავილებად გადმოიღვრება ხოლმე:

„წვიმაა სისხლის თუ ცრემლების?!

ნერვები ღვთის ხელზე ჰკიდია,

ოდესღაც ჩვენც ასე ვევნებით

სიცოცხლის, სამშობლოს იდეას“.

ეს დიდებული, საუკეთესო მოცემულობაა იდეის კაცისთვის, თუმცა ნაღველთან ზიარი, როგორც ყველაფერი ამ არასრულყოფილ წუთისოფელში, როცა მაინც უხინჯოსკენ ისწრაფვი…

ჩვენ კი ისღა დაგვრჩენია, ვიკითხოთ ისეთი ღირებული პოეზია, შოთა ვეკუა რომ გვჩუქნის და მის ლექსებში ამაღლებულის შეგრძნებისას თვალებში აბრწყინებული ვარსკვლავები ცრემლმა არ დაგვიბინდოს…

კარნატაკა ინდოეთის ულამაზესი შტატია, რომელიც განსაცვიფრებელი მთის პეიზაჟებითა და პლაჟებით არის ცნობილი. მისი ადმინისტრაციული ცენტრი, ბანგალორი, ოდესღაც ბაღების ქალაქი იყო. იგი გამოირჩევა ინდოეთის მრავალი კარგად ცნობილი კოლეჯითა და კვლევითი ინსტიტუტით. ქალაქში მდებარეობს მძიმე მრეწველობის, პროგრამული უზრუნველყოფის, აეროკოსმოსური, ტელეკომუნიკაციების მრავალი კომპანია და თავდაცვითი ორგანიზაცია. ბენგალურუს ხშირად ინდოეთის სილიკონის ველს უწოდებენ

შტატი კარნატაკა

სამხრეთ ინდოეთის რეგიონის კარნატაკას სანაპირო ადგილობრივი თემებისთვის, ყველაზე მნიშვნელოვანი ადგილობრივ მანგროებთან ურთიერთობაა. კარნატაკაში არის 300 ჰექტარზე მეტი მანგროს ტყე, რომელიც განაწილებულია სამ სანაპირო რეგიონზე.

კარვარი, რომელიც მდებარეობს კარნატაკაში, არის ზღვისპირა ქალაქი. იგი მდებარეობს მდინარე კალის სანაპიროზე. კარვარის მოსახლეობა თავგამოდებით იცავდა მანგროს ექსპლუატაციისგან. მაგალითად, დესტრუქციულმა ინდუსტრიულმა საქმიანობამ წარმოქმნა ტოქსიკური ქიმიკატები და დააბინძურა ადგილობრივი წყლის ობიექტები, რამაც გამოიწვია დისბალანსი, რომელიც მანგროებს პრობლემებს უქმნის.

„დიდია მანგროს ეკოსისტემის მნიშვნელობა. ტყის ნარჩენები, მოწოდებული საკვები ნივთიერებები, სპეციალურად ადაპტირებული ჰაერისა და მარილის გამფილტრავი ფესვები მანგროს ჭეშმარიტად უნიკალურ ეკოსისტემად აქცევს“, – განმარტა ბჰარატ იადავმა, მანგროს სპეციალისტმა ინდოეთის ლუკნოუს უნივერსიტეტიდან.

თუმცა, იადავმა თქვა, რომ უმცირესმა ცვლილებებმაც კი შეიძლება დაარღვიოს ეს დელიკატური მექანიზმები, რაც გავლენას მოახდენს უამრავ სიცოცხლეზე. მანგროები თამაშობენ დომინანტურ როლს კარვარის კულტურასა და ისტორიაში. კარვარის მცხოვრებლებისთვის თავის გადარჩენის საშუალება სწორედ მანგროს ტყეებია. ისინი არა მხოლოდ ჰაბიტატებს ემსახურებიან საზღვაო ცხოველების მრავალფეროვნების შენარჩუნებისთვის, არამედ წარმოადგენენ საკვებისა და დასაქმების ძირითად წყაროს. იცავენ დაუცველ სანაპირო თემებს კლიმატის ცვლილების დამანგრეველი ზემოქმედებისგანაც.

„საზღვაო საზოგადოებებში, რომლებიც დაბინძურებისა და ზღვის დონის აწევის დამანგრეველ შედეგებს ძალიან განიცდიან, ჩვენი მანგროების აღდგენა და გაფართოება არის გასაღები მომავლის უზრუნველსაყოფად“, – ამბობს სანდიპ ვარმა მანგროს მართვის დამოუკიდებელი ექსპერტი კარნატაკადან.

ადგილობრივები მიიჩნევენ, რომ ტყეები წმინდაა და მათ წყალს სამკურნალო ძალა აქვს. 2011 წელს სატყეო დეპარტამენტმა კარვარის მანგროები „პავიტრა ვანად” – წმინდა ტყედ გამოაცხადა. ბევრი ადგილობრივი მცხოვრებისთვის, რომლებსაც არ შეუძლიათ მედიკამენტების შეძენა, მანგროში გავრცელებული სამკურნალო ბალახები ისეთი ქრონიკული დაავადებების წამლად იქცა, როგორებიცაა ცხელება, გაციება, ასთმა და უნაყოფობაც კი. ამ „მედიკამენტის“ შესახებ ცოდნა თაობებს გადაეცემა აიურვედას პრაქტიკით, ალტერნატიული მედიცინით, რომელიც მომდინარეობს ინდოეთის ქვეკონტინენტიდან.

მანგროს ტყეები

კარვარის მცხოვრებლები ადგილობრივ არაკომერციულ ორგანიზაციებთან და სამთავრობო ერთეულებთან თანამშრომლობით ახორციელებენ ადგილობრივი მანგროს სახეობების ფართომასშტაბიან გაშენებას. სამუშაო ჯგუფის უმრავლესობაში შედიან ადგილობრივი მოხალისეები, რომლებსაც მთავრობები და ფართომასშტაბიანი ორგანიზაციები აფინანსებენ. ტყეების აღდგენის მცდელობები 1990 წლიდან მიმდინარეობს. თუმცა, 2004 წლის ჩრდილოეთ ინდოეთის ოკეანის ციკლონის შემდეგ, ტყის გაშენების ინიციატივები კიდევ უფრო გააქტიურდა.

„მანგროებს ჩვენთვის ღრმა რელიგიური და კულტურული მნიშვნელობა აქვს, რაც გვაიძულებს, წვლილი შევიტანოთ მანგროს გაშენებაში. მე მასში ბოლო ექვსი წელია ჩართული ვარ”, – განმარტა მანჯუნათ პრაშანტმა, კარვარის მანგროს ტყეების აღდგენის სამუშაო ჯგუფის წევრმა.

ინდოეთის საპორტო ქალაქ ჰონავარში ადგილობრივები ასევე იბრძოდნენ მანგროს ტყის დასაცავად. მანგროები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ თევზის, კიბოსნაირებისა და მოლუსკების სანერგეების უზრუნველყოფაში. ხეების ფესვები წარმოადგენს ბუნებრივ ფილტრს, რომელიც ასუფთავებს წყალს ახლომდებარე ქარხნების მიერ წარმოებული მძიმე ლითონებისგან. ისინი ასევე ხელს უწყობენ ეროზიის თავიდან აცილებას სანაპირო რაიონებში და იცავენ თემებს ციკლონ ტაუკესა და ციკლონ იაასის დროს, მძიმე ტროპიკული ციკლონებისგან, რომლებიც 2021 წელს მოხდა ინდოეთის დასავლეთ სანაპიროზე.

ჰონავარის ძირძველმა თემებმა ადგილობრივ ხელისუფლებასთან ერთად სტრატეგიული გეგმა შეიმუშავეს. მათი მიზანია მანგროს ტყეების კონსერვაცია და აღდგენა არსებული კრიტიკული მდგომარეობიდან. სტრატეგიული გეგმა მოიცავს საკონსერვაციო ზონების შექმნას, თევზჭერის კვოტებსა და ტურიზმის შეზღუდვას მანგროს ტყეში. მაგალითად, მანგროს დაზიანებული და განვითარებადი რეგიონები დახურულია საზოგადოებისთვის, ხოლო ზრდასრული რეგიონები მკაცრად კონტროლდება, თუმცა ღიაა საზოგადოებისთვის.

„ჩვენ დავრგეთ 14-ზე მეტი სახეობის სწრაფად მზარდი მანგროს ხეები დაზიანებული და ახალი რეგიონების აღსადგენად“, – თქვა მუქტი შეტიმ, პირველმა ქალმა, რომელიც ხელმძღვანელობდა მანგროს დარგვის ინიციატივას რეგიონში.

მანგროს ეკოსისტემებს უდიდესი ეკოლოგიური მნიშვნელობა აქვს მთელ მსოფლიოში. მიუხედავად იმისა, რომ მანგროს ტყეები მოიცავს ჩვენი პლანეტის ხმელეთის ზედაპირის მხოლოდ 0,1%-ს, ისინი ყოველწლიურად აგროვებენ დაახლოებით 24 მილიონი ტონა ნახშირბადს ნიადაგში, რაც ოთხჯერ მეტია, ვიდრე ნებისმიერი სხვა ტიპის ტყის შემთხვევაში. მხოლოდ კარნატაკას მანგროები არ არის რისკის ქვეშ. მომდევნო 100 წლის განმავლობაში ყველა დაუცველი მანგრო შეიძლება გაქრეს. იუნესკოს კვლევამ აჩვენა, რომ მანგროები დედამიწაზე ყველაზე საფრთხის ქვეშ მყოფ ეკოსისტემათა შორისაა.

კარნატაკას სოფლის ტყის კომიტეტებმა აიღეს განსაკუთრებული ვალდებულება ამ სასიცოცხლო სოციალურ-ეკონომიკური რესურსების შესანარჩუნებლად. ანალოგიურად, ისინი მუდმივად მუშაობენ მანგროს გაახალგაზრდავებაზე.

ყველა ეს რესურსი, რომლებიც გაგიზიარეთ და რომლებსაც ვებგვერდზე ნახავთ, შეგიძლიათ კომპლექსურ დავალებად ჩამოაყალიბოთ.

გამოყენებული ვებგვერდი: https://www.oneearth.org/locals-of-karnataka-india-spearhead-efforts-to-save-and-restore-mangroves/

ბავშვებს საკუთარი აზრების ხმამაღლა გამოხატვა მუდამ უხარიათ, უკან არ იხევენ. შემდეგ წერას სწავლობენ და საკუთარი დამოკიდებულება, სამყაროს თავისებური აღქმა ფურცელზეც გადააქვთ, თუმცა, მოგვიანებით, უკვე მოზრდილებს სამწუხაროდ, საკუთარ შესაძლებლობებში ხშირად ეჭვი ეპარებათ, ბავშვურ სილაღესა და უშუალობას თანდათან შორდებიან, აზრის თავისუფლად გამოთქმისაგანაც ხშირად თავს იკავებენ. იმასაც ფიქრობენ, რომ წერას რაღაც გამორჩეული და განსაკუთრებული ნიჭი სჭირდება. სწორედ ამიტომაცაა მნიშვნელოვანი, საკლასო ოთახში და მის გარეთაც ხშირად შევახსენოთ მოზარდებს, რომ წერა ყველას შეუძლია; რომ მათი თვალით დანახული სამყარო ერთადერთი და განუმეორებელია; რომ ნებისმიერ ადამიანში ცხოვრობს მწერალი, რომელიც შეიძლება ცოტა ხნით მიძინებულია. სწორედ ამ პატარა მწერლის გაღვიძებაა მნიშვნელოვანი, სათანადო პირობების შექმნა, მოკალათება და წერის პროცესით სიამოვნების მიღება.

ქარჩხაძის გამომცემლობამ შემოდგომის სემესტრში სკოლის მოსწავლეებისთვის წამახალისებელი კონკურსი გამართა, რომლის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი მოსწავლეებისთვის სწორედ იმის შეხსენება იყო, რომ შემოქმედებითი წერა ნებისმიერს ეხერხება. სხვადასხვა სკოლის მოსწავლეებს გურამ პეტრიაშვილის მოთხრობის, „უცნაური მხატვრის“, მხოლოდ საინტერესო დასაწყისი წააკითხეს,  გაგრძელება კი თითოეულს თავად უნდა შეეთხზა, მოსწავლეებს საკუთარი შემოქმედებითობის წყალობით უნდა მოეფიქრებინათ,  რა შეემთხვეოდა იისფერი ღრუბლით ჩამოფრენილ უცნაურ მხატვარს.  შედეგმაც არ დააყოვნა, კონკურსის თითოეულმა მონაწილემ სხვადასხვაგვარად გააგრძელა მოთხრობა – შემოქმედებითი წერის მთავარი ხიბლიც ხომ ესაა, ყველა წერს თავისებურად და საინტერესოდ.

თითოეულ სკოლაში კონკურსის გამარჯვებულმა მოსწავლეებმა გამომცემლობისგან სამახსოვრო საჩუქრები – სერტიფიკატები და წიგნები – მიიღეს. წამახალისებელმა კონკურსმა ნამდვილად დაამტკიცა, რომ „შემოქმედებითი წერა“ მიუწვდომელი ცნება კი არაა, არამედ ის ნებისმიერი ადამიანის შინაგანი სამყაროს, აღქმა-დაკვირვებებისა და აზრების გადმოცემის საშუალებაა. გამომცემლობა გაზაფხულის სემესტრში კვლავ გეგმავს კონკურსის ჩატარებას.

კონკურსმა თავის მთავარ მიზანს – მოზარდებში შემოქმედებითი წერის უნარის გამოვლენას – რომ მიაღწია, ამას კონკურსის რამდენიმე გამარჯვებულის ნაწერიც ადასტურებს. ქვემოთ უცვლელად გთავაზობთ გურამ პეტრიაშვილის მოთხრობის, “უცნაური მხატვრის“, დასაწყისისსა და მოსწავლეების ნაწერებს.

გურამ პეტრიაშვილი

უცნაური მხატვარი

ერთ ღრუბლიან დილას პატარა ქალაქის მოქალაქეებმა დაინახეს, რომ დიდ ღრუბელს ერთი პაწია ღრუბელი გამოეყო და წამოვიდა ქალაქისკენ.

ეს ღრუბელი სხვა ღრუბლებს არა ჰგავდა: იისფერი იყო და თითქოს ანათებდა კიდეც.

იისფერი ღრუბელი ქალაქის ერთ ქუჩაზე დაეშვა.

უყურებდნენ მოქალაქენი, სქელი ლეიბივით იდო ღრუბელი…

მართლა ლეიბს ჰგავდა, ღრუბელზე კაცი იწვა.

                                     ლიზი კაპანაძე, VIII კლასი, ქართულ-ამერიკული სკოლა

…რომელსაც ეტყობოდა, რომ ფიქრებში ღრმად იყო ჩაფლული. იმ მომენტში იგი მხოლოდ ფიქრობდა და არ აინტერესებდა, რა ხდებოდა მის გარშემო. ღრუბელი კი ყველანაირად ცდილობდა, რომ მისთვის ხელი არ შეეშალა. ამიტომაც ძალიან ნელა მოძრაობდა. ამ მანათობელმა იისფერმა ღრუბელმა ხალხის ყურადღება მიიქცია. ძალიან გაოცებულები უყურებდნენ და ფიქრობდნენ, თუ როგორ შეიძლებოდა რომ ეს მომხდარიყო და ცდილობდნენ, გაეგოთ, რა ხდებოდა… ღრუბელი უფრო და უფრო ქვევით ჩამოდიოდა. ამ დროს ხალხმა შეამჩნია ამ მანათობელ ღრუბელზე რომ ძალიან ჩაფიქრებული  კაცი იწვა. პირველ რიგში, ის გაუკვირდათ, რომ ღრუბელზე ადამიანი შეამჩნიეს, მაგრამ უფრო მეტად ის აინტერესებდათ, თუ რაზე შეიძლება ეფიქრა ამ კაცს, რადგან მას აშკარად ეტყობოდა, რომ ჩაფიქრებული იყო, თან  ღრუბელზე იწვა. ხალხი ძალიან დაიბნა. გაუჩნდათ ძალიან ბევრი კითხვა. კითხვების დასმაც უცნაურად მოეჩვენათ და არც დაუსვამთ. მართლაც, რაზე შეიძლებოდა ეფიქრა მანათობელ ღრუბელზე მწოლიარე კაცს ისე, რომ მას არც აინტერესებდა, თუ სად იყო იგი?!

….ლიზიმ თავი ასწია. კლასში სამარისებური სიჩუმე იყო. გოგონამ თვალი მასწის მზერას გააყოლა. დაფაზე ეწერა: ,,მხატვარმა იისფერი ღრუბელი დახატა.“დაფასთან სანდრო იდგა,  ,,დახატა“ ზმნისათვის პირები შეეწყო და ახლა ობიექტის ირიბ-პირდაპირობას არკვევდა. ,,მხატვარი, უცნაური მხატვარი“- წამოიძახა ლიზიმ. მისკენ მიპყრობილ კლასელთა მზერას ღიმილი შეაგება, ზარი აწკრიალდა….

გიორგი მენაღარიშვილი, VII ბ კლასი, წმიდა გიორგის სახელობის სკოლა

კაცს ჩიტღრუბელა ერქვა. მას ლურჯი გრძელი შარვალი, გრძელი ფეხსაცმელი და წითელი მაისური ეცვა, თავზე კი სამკუთხედის ფორმის გრძელი ქუდი ეხურა, ერთი სიტყვით ნამდვილ სურვილების შემსრულებელ ჯინს ჰგავდა.

მას მნიშვნელოვანი მისია ჰქონდა, მისის მისია ქალაქის გალამაზება და მოქალაქეების გახარება იყო. მის ღრუბელს ლაპარაკი შეეძლო, მას ფაფუკა ერქვა. ქალაქში წვიმა იშვიათად მოდიოდა. იქ სულ ღარიბი ხალხი ცხოვრობდა.

• ეს სად ჩამოვფრინდით, ჩიტღრუბელა? – გაიკვირვა ფაფუკამ. მას ადრე არასდროს ენახა ასეთი ღარიბი ქალაქი.

გაკვირვებულებმა ქალაქის დათვალიერება დაიწყეს. უცებ, დაინახეს პატარა ბიჭუნა, რომელიც გულმოდგინედ ასუფთავებდა იქაურ მიდამოებს და თავისთვის ბუტბუტებდა:

• ეჰ, ერთი კარგი, კამკამა წვიმა, როგორ გაალამაზებდა ჩვენს ქალაქს.

ჩიტღრუბელას და ფაფუკას მისი დახმარების სურვილი გაუჩნდათ, ისინი ცაში აფრინდნენ. ჩიტღრუბელამ თავისი დიდი ფუნჯი ამოიღო და ცაში წვიმის წვეთები დახატა და შუშხუნა წვიმა დაუშვა ქალაქზე, ერთიანად გადაირეცხა ქალაქის ქუჩები. ბიჭუნა და თავისი მეგობრები გახარებულნი დარბოდნენ წვიმიან ქუჩაში და მათ სიხარულს საზღვარი არ ჰქონდა, როცა ქალაქის თავზე შვიდფერა ცისარტყელა გამოისახა. ფაფუკა და მისი მეგობრები ბედნიერები ადევნებდნენ თვალყურს ბავშვების სიხარულს. ყველა ბედნიერი დარჩა.

ნუცა გაგოშიძე, VII კლასი, მომავლის სკოლა

ვერავინ ბედავდა ახლოს მისვლას; ყველას უკვირდა – ეს ვინ არიო?

ბოლოს და ბოლოს გადავწყვიტე ახლოს მივსულიყავი. ერთი ნაბიჯი წინ გადავდგი. ბრბო გაისუსა. ნახევარი ქალაქი მიცნობდა ჩემი გამბედაობით, მაგრამ ამას არავინ მოელოდა.

– ეთერ, რას აკეთებ, ფრთხილადო!

არაფერი არ შევიმჩნიე და ღრუბელს მივუახლოვდი. კაცს მშვიდად ეძინა. – ეტყობა, კარგი სიზმარი ესიზმრებოდა. ჯერ კარგად დავაკვირდი – მხატვარს ჰგავდა, ისე ეცვა… მოკლედ, მომბეზრდა მისი ასე ყურება და ცხვირზე თითი მივადე… არ განძრეულა, შევანჯღრიე – არაფერი. ბოლოს და ბოლოს სახეში სილა გავაწანი… მაშინ კი კაცმა თვალები ჭყიტა!!

ჩემს დანახვაზე, ისე შეჰკივლა, კაცი კი არა, ქალი გეგონებოდათ!

ბრბომაც ყვირილით უპასუხა. მე კი ოდნავ შეშინებულმა უკან დავიხიე.

კაცი წამოჯდა და მიმოიხედა. ხალხი შეშინებული უყურებდა.

მე თავი დავიმშვიდე – ნუ გეშინია, ეთერ. უბრალოდ კაცია, რომელიც ღრუბელზე, ნამდვილ იასამნისფერ ღრუბელზე ზის, – მორიდებით გავუწოდე ხელი – გამარჯობა – მივესალმე, იგი შეყოყმანდა, მაგრამ ბოლოს მაინც ჩამომართვა ხელი – გამარჯობა.

• თქვენი სახელი?
• სახელით არ მომმართავენ.
• მაშინ როგორ მოგმართოთ?
• ღრუბელა-მხატვარს მეძახიან.
• კიბატონო, მე ეთერი ვარ.

კიდევ მინდოდა, რაღაც მეკითხა, მაგრამ მშობლებმა ბრბოდან გამათრიეს და სახლში წამიყვანეს.

აუუ! კარგი რა!!!!

იმ საღამოს, სასეირნოდ ვიყავით გასული, როდესაც შევამჩნიე როგორ შევიდა ღრუბელა-მხატვარა ერთ მიყრუებულ კორპუსში.

ცნობისმოყვარე, უკან გავყევი. კიბეები ავირბინე, მიმოვიხედე. ღრუბელა ერთ შავ-კარიან ბინაში შევიდა. სანამ კარი დაიკეტებოდა, ბინაში გიჟივით შევვარდი.

სასტუმრო ოთახი ხალხით გადატენილი დამხვდა. ყველა ვიღაცას მისჩერებოდა. არ ვიცი როგორ, მაგრამ მოვახერხე და იმდენად ახლოს მივედი, რომ დამენახა რაც ხდებოდა. იჯდა ღრუბელ-მხატვარა თავის „ჯადოსნურ“ ღრუბელზე, მოლბერტზე ფურცელი მიემაგრებინა, რომელზეც ქალაქის ულამაზეს პეიზაჟს ხატავდა, რომელზეც ერთი ნაწნავებიანი, წითელ-კაბიანი გოგონა იყო გამოსახული. მხატვარი მოტრიალდა, შემამჩნია და ხელით მანიშნა – ეს შენ ხარო.

მე გამეღიმა.

ღრუბელა ჩემთან მოფრინდა და ნახატი გამომიწოდა. გამოვართვი, – მომავალ შეხვედრამდეო – თვალი ჩამიკრა, შეჯდა თავის ღრუბელზე და თვალის დახამხამებაში გაუჩინარდა.

ი მ   დ ღ ი ს   მ ე რ ე   ი გ ი   ა ღ ა რ   მ ი ნ ა ხ ა ვ ს.