მითები, როგორც შესანიშნავი სასწავლო რესურსი

მითები ყველას უყვარს, განსაკუთრებით ბავშვებს, იმიტომ, რომ კაცობრიობის იდენტობის საფუძველი მითებშია, მითებმა უზარმაზარი როლი შეასრულეს ჩვენს ჩამოყალიბებაში და იმ ეტაპამდე მოსვლაში, სადაც ახლა ვართ. ამიტომაა, რომ ეს მისტიური ამბები იზიდავს დიდსა და პატარას.

სასწავლო პროცესში, მითების გამოყენებით, ბავშვების ინტერესების გათვალისწინებითა და აქედან გამომდინარე მოტივაციის ამაღლებით, საინტერესო სასწავლო პროცესის წარმართვა შეგვიძლია. ამაში კი განსაკუთრებით მითური ხატოვანი გამონათქვამები დაგვეხმარება, შედეგად კი ბავშვები:

1. დაინტერესდებიან, 2. იდიომებზე იმუშავებენ, 3. მითურ სამყაროს კიდევ უფრო უკეთ გაიცნობენ, 3, განავითარებენ შემოქმედებით უნარებს, 4. ივარჯიშებენ კითხვაში, გაგება-გააზრებასა და წერით მეტყველებაში.

მოკლედ მასწავლებელს ძალიან ბევრი კურდღლის დაჭერა შეუძლია მშვიდად, უმტკივნეულოდ და რაც მთავარია, საინტერესოდ, მოსწავლეების ინტერესების გათვალისწინებით. გიზიარებთ ერთ კონკრეტულ მითურ იდიომზე ჩემ მიერ შედგენილ ტექსტსა და მასზე მორგებულ რამდენიმე დავალებას. მსგავსად შეგიძლია დაამუშაოთ სხვა გამონათქვამებიც.

ოლიმპიური სიმშვიდე

ერთი წუთით დახუჭე თვალები და წარმოიდგინე: ზღვის პირას, ქვიშის სანაპიროზე, მარტოდმარტო ზიხარ და ჩამავალ მზეს გასცქერი. საოცრად მშვიდად ხარ, ვერაფერი გაღელვებს, თუნდაც შენკენ მომავალი უზარმაზარი ტალღა ან მოულოდნელი ჩამობნელება. სწორედ, ამ დროს შესაძლოა ითქვას, რომ შენ ოლიმპურ სიმშვიდეს ინარჩუნებ.

ოლიმპიური სიმშვიდე – ბერძნული მითოლოგიის ოლიმპიურ მთას, ღმერთების სამყოფელსა და სამფლობელოს უკავშირდება, სადაც მუდმივად ღვთაებრივი სიმშვიდეა. ბერძენი მწერლის, ჰომეროსის „ოდისეის“ თანახმად, „ოლიმპის სიმშვიდეს ქარები არ არღვევენ, ასევე იქ არ მოდის არც წვიმა და არც თოვლი თუმცა ჰაერი საოცრად წმინდა და უღრუბლოა“.

ოლიმპოზე მარადიული გაზაფხულია, ღმერთები ნადიმობენ, წვეულებებს აწყობენ და თან ადამიანების ბედსა და იღბალს განაგებენ.

ღმერთების სახლად და სავანედ, ერთ-ერთი ვერსიით, საბერძნეთის ძალიან მაღალი, ტყიანი, მრავალმწვერვალიანი, თოვლით დაფარული მთა მიაჩნდათ. აქ ღმერთები გასაოცარ, ადამიანის გონებისთვის წარმოუდგენელ, მშვენიერ სასახლეებში ცხოვრობდნენ. ზევსს – ოქროს სასახლე ჰქონდა, სხვებს – ვერცხლისა და სპილენძისა, მჭედლობისა და ცეცხლის ღვთაების, ჰეფესტოს მიერ შექმნილი.

ოლიმპიელთა პანთეონში 16 მთავარი ღმერთია: ზევსი – მთავარი, ცის, ელვისა და ქუხილის ღმერთი; ჰერა – უზენაესი, ქორწინებისა და მშობიარობის ქალღმერთი; პოსეიდონი – ზღვის ღმერთი; დემეტრა – ნაყოფიერებისა და მიწათმოქმედების ქალღმერთი; აპოლონი – მზისა და სინათლის ღმერთი; არტემიდა – მთვარისა და ნადირობის ქალღმერთი; არესი – ომის მრისხანე ღმერთი; აფროდიტე – სილამაზისა და სიყვარულის ქალღმერთი; ჰერმესი – ღმერთების მაცნე; ათენა პალადა – სამართლიანობის ღვთაება; ჰეფესტო – ცეცხლისა და მჭედლობის ღვთაება; ჰადესი – მიწისქვეშა სამყაროს ღმერთი და სხვა კიდევ მრავალი.

ჰოდა, ამდენ არამიწიერ, მაგიური ძალებით დაჯილდოებულ ქმნილებების სამყოფელში, რა გასაკვირია, თუკი ენით აუწერელი და სიტყვით უთქმელი, ოლიმპიური სიმშვიდე დაისადგურებდა.

ჩვენ, მოკვდავებს კი ისღა დაგვრჩენია, რომ ადამიანურ სიმშვიდეს ოლიმპიური ვუწოდოთ და ცოტა ხანი, წარმოსახვით მაინც, თავი ოლიმპიელების სტუმრად წარმოვიდგინოთ.

ლექსიკონი:

ნადიმი – მეჯლისი, წვეულება.

სავანე – სამყოფელი, საცხოვრებელი.

მიუწერე ოლიმპიელ ღმერთებს, რას მფარველობენ და განაგებენ.

ზევსი –

ჰერა –

პოსეიდონი –

დემეტრა –

აპოლონი –

არტემიდა –

არესი –

ჰერმესი –

ათენა –

ჰეფესტო –

ჰადესი –

გააგრძელე ჰომეროსის სიტყვები და შენი წარმოსახვით აღწერე ოლიმპიელი ღმერთების სამფლობელო, შექმენი თხზულება, რომელსაც სათაურს მოუფიქრებ. შეგიძლია დაასურათო კიდეც.

„ოლიმპის სიმშვიდეს ქარები არ არღვევენ, ასევე იქ არ მოდის არც წვიმა და არც თოვლი თუმცა ჰაერი საოცრად წმინდა და უღრუბლოა“………………..

წარმოიდგინე რომ ოლიმპოს მთაზე ღმერთების სტუმარი ხარ, მათ ნადიმზეც მიგიწვიეს, შექმენი შენი სტუმრობის ამსახველი ოთხი ილუსტრაცია.

ტექსტში ხატოვნად, ეპითეტებით აღწერილია ოლიმპოს მთა: მრავალმწვერვალიანი, სასახლე – წარმოუდგენლად მშვენიერი. შეეცადე, აქ ჩამოწერილ სიტყვებს ასეთი, მხატვრული, ხატოვანი აღწერილობა მიუწერო. მაგალითად: მზე – ცის ოქროს გვირგვინი, სინათლის სკივრი, მბრწყინავი ბურთი და სხვა. თითოეულ სიტყვას მოარგე მინიმუმ სამი ეპითეტი.

მთა –

სასახლე –

ზღვა –

მზე –

ტალღა –

ქარი –

წვიმა –

ნადიმი –

გაზაფხული –

ცა –

სავანე –

მოიფიქრე ერთაბზაციანი ჩანახატი, სადაც გამოიყენებ შესიტყვებას „ოლიმპიური სიმშვიდე“, შეგიძლია სათაურიც მოუფიქრო ან უსათაუროდ დატოვო.