ცვლილება სხვადასხვა ადამიანში სხვადასხვაგვარ ემოციას იწვევს: ერთნი გამუდმებით სიახლეების ძიებაში არიან, მეორენი ცვლილებებს შიშითა და უნდობლობით ხვდებიან. მიუხედავად ამისა, ერთი რამ ცხადია: ცვლილება აუცილებელია განვითარებისთვის. აქედან გამომდინარე, სკოლის განვითარებისთვისაც. ამიტომ ცვლილების დაგეგმვისა და პრაქტიკაში განხორციელების გზების ცოდნა სკოლის ხელმძღვანელისთვის საჭირო და გამოსადეგია.

სკოლაში ცვლილება ერთ-ერთი ყველაზე მეტად საჭირო, მაგრამ, იმავდროულად, ძნელად განსახორციელებელი რამაა. ვიდრე სკოლის ხელმძღვანელი სკოლაში ცვლილებას განახორციელებს, მან რამდენიმე მნიშვნელოვან კითხვას უნდა გასცეს პასუხი. ეს კითხვებია:

. რა უნდა შეიცვალოს სკოლაში?

. რა მეთოდით/მიდგომით უნდა განხორციელდეს ცვლილება?

. როგორია ცვლილების სავარაუდო შედეგი?

დავიწყოთ პირველი შეკითხვით: რა უნდა შეიცვალოს სკოლაში? პასუხი მარტივია: ყველაფერი, რაც გაუმჯობესებას მოითხოვს. იმისათვის, რომ სკოლის ხელმძღვანელმა იცოდეს, სახელდობრ რა მოითხოვს ცვლილებას, მან კარგად უნდა შეისწავლოს სკოლაში არსებული სიტუაცია. დაიწყეთ, მაგალითად, სასწავლო და სამუშაო გარემოს მოწყობით. გააანალიზეთ, რა მდგომარეობაა სკოლაში ამ კუთხით, რათა დაადგინოთ, როგორ უნდა შეიცვალოს ის უკეთესობისკენ. მოიძიეთ პროფესიული ლიტერატურა იმის შესახებ, როგორ უნდა იყოს მოწყობილი სასწავლო და სამუშაო გარემო, რომ მოსწავლეებისა და მასწავლებლების მოტივაცია და შრომისუნარიანობა აამაღლოს. როგორც სკოლის ხელმძღვანელმა, სასურველია, გამოკითხოთ მოსწავლეები და მასწავლებლები, რათა შეიტყოთ, როგორი გარემო სურთ მათ. მოსწავლეებისა და მასწავლებლების აზრი გამოგადგებათ, როდესაც სასწავლო და სამუშაო გარემოს გასაუმჯობესებლად დაიწყებთ მუშაობას.

თვალი გადაავლეთ სასკოლო სასწავლო გეგმასა და სკოლის მიერ დაგეგმილ და განხორციელებულ ღონისძიებებს. მოისმინეთ ორგანიზატორების, მოსწავლეებისა და მშობლების აზრი ჩატარებული ღონისძიებების შესახებ. ამგვარად მომავალში ბევრ რამეს უკეთ გააკეთებთ.

როგორია სერტიფიცირებულ მასწავლებელთა რაოდენობა და მათი ჩართულობა სკოლის მიერ განხორციელებულ პროფესიული განვითარების ღონისძიებებში? თქვენ უკვე იცით, რომ სერტიფიცირებულ მასწავლებელთა რაოდენობა უნდა შეიცვალოს – მათი რიცხვი აუცილებლად უნდა გაიზარდოს.

კიდევ ერთხელ გადაავლეთ თვალი სასწავლო პროცესში მშობელთა ჩართულობას და თქვენი სკოლის კონკურენტუნარიანობას. თქვენ გსურთ, სიტუაცია ამ კუთხითაც შეცვალოთ უკეთესობისკენ: მომავალში მეტი და საინტერესო ღონისძიება დაგეგმოთ და განახორციელოთ. თქვენი სკოლა მომავალი სასწავლო წლიდან უფრო კონკურენტუნარიანი უნდა გახდეს.

ერთი სიტყვით, სკოლაში არსებული მდგომარეობის შესწავლით უამრავ მიზეზს აღმოაჩენთ, რომლებიც სკოლის განვითარებისთვის აუცილებელი ღონისძიებების თემად გამოდგება.

მეთოდები ცვლილებების განსახორციელებლად განსაკუთრებული ყურადღებითა და სიფრთხილით არის ასარჩევი. ვინაიდან სკოლაში ცვლილებების მთავარი გამტარებელი მასწავლებელია, ერთ-ერთი აუცილებელი პირობაა მასწავლებლებთან ინფორმაციის გაზიარება და მათი უფრო ინტენსიური ჩართვა სკოლაში დაგეგმილ ცვლილებებში. მასწავლებელი შეიძლება გახდეს ერთსა და იმავე დროს ცვლილებების სამიზნეცა და მოწინააღმდეგეც. სკოლის ხელმძღვანელის პირდაპირი მოვალეობაა, აქციოს მასწავლებელი სკოლის განვითარებისთვის საჭირო ღონისძიებების მოკავშირედ, მოქნილი მიდგომებით დაანახოს მას სასკოლო ცვლილების საჭიროება და, რაც მთავარია, საკუთარი (მასწავლებლის) როლი ამ ცვლილებაში. ნებისმიერი სასკოლო ცვლილება, რომელიც მასწავლებელს აიძულებს, უარი თქვას მანამდე დაგროვილ ცოდნაზე, იქამდე მიგვიყვანს, რომ სკოლის განვითარებისთვის აუცილებელ ცვლილებას მასწავლებელი მტკივნეულად აღიქვამს და საბოლოო ჯამში უარს იტყვის მის გატარებაზე. საზოგადოდ, ყოველგვარ ცვლილებას ადამიანები იგონებენ და ადამიანებმა უნდა განახორციელონ, ამიტომ სკოლის განვითარებისთვის აუცილებელი ცვლილების დაგეგმვისა და განხორციელებისას ადამიანური მხარის უგულებელყოფა თანამედროვე განათლების სისტემაში სკოლის ხელმძღვანელის ალღოს უქონლობის შედეგი შეიძლება იყოს.

სკოლის ხელმძღვანელმა სკოლაში გასატარებელი ღონისძიებების დაგეგმვისას უნდა გაითვალისწინოს შემდეგი: აუცილებელია, დაიგეგმოს პირველი და მეორე რიგის ცვლილებები. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ცვლილების განხორციელება ორ შრედ დაგეგმოს. პირველი შრე გულისხმობს განსახორციელებელი ღონისძიებების იდეურ და სამართლებრივ დონეზე გადამოწმებას – ის, რაც დაგეგმილი გვაქვს სკოლის განვითარებისთვის, რამდენად შეესაბამება არსებულ კანონმდებლობას და გამართლებულია იდეურად; მეორე შრე კი უკვე ჩამოყალიბებული კონცეფციის, სამართლებრივი ბაზისა და სამოქმედო გეგმის პრაქტიკაში განხორციელებას გულისხმობს. ორივე შრე საკმაოდ შრომატევადია და ინტენსიურ მუშაობას მოითხოვს. ამასთან, თუ პირველი შრე წარმატებულად და გონივრულად არ დაიგეგმა, მეორე ვერასოდეს იმუშავებს. მაგრამ ვერც პირველ ეტაპზე დაგეგმილი ცვლილებები განხორციელდება წარმატებით, თუ არ გავითვალისწინეთ ადამიანური ფაქტორი, ანუ მათი პოზიცია, ვის მხრებზეც მხარზეც გადაივლის ცვლილებებისა და მათი შედეგების მთელი სიმძიმე.

სკოლის განვითარებისთვის საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვისას გასათვალისწინებელია ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც ცვლილების ყველაზე დიდი ხელშემწყობიც შეიძლება გახდეს და ხელის შემშლელიც. ეს არის სკოლის კულტურა. ნებისმიერ ორგანიზაციაში, მათ შორის – სკოლებშიც, არსებობს ადამიანთა შორის გარკვეული ხნის განმავლობაში ჩამოყალიბებული ურთიერთობები, ღირებულებები, შეხედულებები და ცოდნა. სკოლის შიგნით ჩამოყალიბებული კულტურა ბუნებით კონსერვატიულია და ცვლილებებს ეწინააღმდეგება. სტრუქტურული ცვლილება, რომელიც ხელმძღვანელმა შეიძლება დაგეგმოს, აუცილებლად გამოიწვევს ამ კულტურის ცვლილებას, კულტურის ცვლილება კი ადამიანების უნდობლობას იწვევს, რადგან ცვლილება მათთვის ჩვეულ გარემოს საფრთხეს უქმნის. იმისთვის, რომ ორგანიზაციაში მოღვაწე ადამიანები ცვლილებათა მოწინააღმდეგეები არ გახდნენ, სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს დაგეგმილ ღონისძიებათა მოსალოდნელი შედეგების მათთვის გასაგებ ენაზე განმარტებას. თუ სკოლის განვითარებისთვის საჭირო ღონისძიებებმა მასწავლებლებისთვის ჩვეული გარემოს საფრთხე შეუქმნა და ამას დაერთო მასწავლებლების ბუნდოვანი წარმოდგენა ცვლილების მიზანზე, მაშინ ისინი ისეთ წინააღმდეგობას გაგიწევენ, რომ საბოლოო ჯამში სკოლის განვითარებისთვის აუცილებელი ცვლილებების წარმატებით განხორციელება შეუძლებელი გახდება.

სკოლის განვითარებაში მონაწილე ნებისმიერმა მხარემ, თავად სკოლის ხელმძღვანელიდან დაწყებული, ცვლილების ნებისმიერი გამტარებლით დასრულებული, შესაძლოა უნებლიეთ ხელი შეუშალოს სკოლის განვითარებას:

სკოლის ხელმძღვანელი: თუ სკოლის ხელმძღვანელმა სკოლის განვითარებისთვის საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვამდე არ ჩაატარა სათანადო მოსამზადებელი სამუშაოები – სკოლაში არსებული სიტუაციის კვლევა, საერთაშორისო და სხვა წარმატებული სკოლების გამოცდილების ანალიზი, სკოლის განვითარებისთვის საჭირო ღონისძიებების დაგეგმვისას არ გაითვალისწინა შესაბამისი იურიდიული შესაძლებლობებისა და განსახორციელებელი ცვლილებების იდეური შესაბამისობა განათლების პოლიტიკასთან, გამოვა, რომ სკოლის ხელმძღვანელი თავად იქცევა წარუმატებელი რეფორმის მიზეზად.

მასწავლებელი: მასწავლებლების უმეტესობა ბუნებით კონსერვატორია. ისინი თავიანთი პრაქტიკის განმავლობაში აგროვებენ გამოცდილებას, რომელიც შემდეგ მათი მთავარი იარაღია პროფესიულ ცხოვრებაში. თუ მასწავლებლებს არ ექნებათ საკმარისი ინფორმაცია ცვლილებათა აუცილებლობის შესახებ და მათ მოთხოვნებს არ გაითვალისწინებენ, ისინი ხელს შეუშლიან სკოლის ხელმძღვანელის მიერ დაგეგმილი ცვლილების წარმატებით განხორციელებას.

თუ დაგეგმილი გაქვთ, რომ ახალი სასწავლო წლიდან სკოლაში სერტიფიცირებულ მასწავლებელთა რიცხვი უნდა გაორმაგდეს, ეს საკითხი უნდა განიხილოთ მასწავლებლებთან ერთად, რათა სერტიფიკატის მისაღებად მათი მზაობა და სურვილი თანხვდეს სკოლის განვითარებისთვის დაგეგმილ ღონისძიებას. თუ გსურთ, უკეთესობისკენ შეცვალოთ საზოგადოებასთან კომუნიკაციის საკითხი და სკოლის კონკურენტუნარიანობა გაზარდოთ, მოისმინეთ მასწავლებელთა მოსაზრებებიც ამ საკითხზე და გაითვალისწინეთ მათი პოტენციალის გამოყენების შესაძლებლობა ამ მიზნის მისაღწევად.

სკოლის განვითარებისთვის აუცილებელი ცვლილების დაგეგმვისას არასოდეს დარჩეთ მარტო პრობლემის პირისპირ. მასწავლებლების ჩართულობის, მათი გამოცდილებისა და ცოდნის გაზიარების გარეშე არაფერი გამოვა. ჩართეთ ისინი ცვლილებების დაგეგმვასა და განხორციელებაში, მოისმინეთ და გააანალიზეთ მათი მოსაზრებები, კოლეგების კარგი და ცუდი გამოცდილება და დაინახავთ, რომ ცვლილება, რომელიც სკოლის განვითარებისთვის დაგეგმეთ, სხვებისთვის მისაბაძი და წარმატებულია.

“Всякая рукопись беззащитна. Я вся – рукопись”

ციფრულ სამყაროში ახალი პრობლემები, როგორც წესი, მარტივად გადაიჭრება ახალი ალგორითმების ან ახალი მოწყობილობების საშუალებით. ვისაც ინტერნეტში მუშაობის თხუთმეტწლიანი გამოცდილება მაინც აქვს, ალბათ კარგად ახსოვს ძველი საძიებო სისტემები, მაგალითად, Alta Vista და Yahoo. დაბეჯითებით შეიძლება ითქვას, რომ თითქმის ყველა, ვინც იმ დროს ინტენსიურად იყენებდა ამ საძიებო სისტემებს, ამჟამად ინტერნეტში ინფორმაციის ძიებისას Google-ის საძიებო სისტემას იყენებს. გასაოცარია, მაგრამ Google-მა პოპულარობა სულ რამდენიმე თვეში მოიპოვა. ამაში მას დაეხმარა ინოვაცია, რომელსაც ძიების შედეგების რანჟირების ალგორითმი (PageRank Algorithm) ეწოდება. სტატიის მიზანია, მკითხველს, რომელიც ფლობს მცირე მათემა¬ტიკურ აპარატს, ამ ალგორითმის შესახებ წარმოდგენა შევუქმნათ.

ვრცლად

ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტის დაფინანსებით, 15-დან 19 მარტამდე ,,ინგლისური ენის სწავლების პროგრამის” ფარგლებში თბილისის,ფოთის, ზუგდიდისა და ქუთაისის, აფხაზეთის საჯარო და ასევე საქართველოს სხვადასხვარეგიონისსკოლებში მომუშავე აფხაზეთიდან დევნილ ინგლისური ენის 51 მასწავლებელს ტრეინინგი ჩაუტარდა.

ტრეინინგს დაწყებით კლასებში ინგლისური ენის სწავლების თანამედროვე მეთოდიკის შესახებ „მაკმილანის” სახელმძღვანელოს „Publishers Around The World” მიხედვით უძღვებოდა ოსტინისსაზოგადოებრივი კოლეჯის პედაგოგი, პროფესორი ტატიანა გაბრიელსონი (ტეხასი, აშშ).

ტრეინინგს კოორდინირებას უწევდნენ ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩო, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმებისა და ზოგადი განათლების განვითარების დეპარტამენტი და აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის სამინისტრო.

მონაწილეებს დაურიგდათ სათანადო ლიტერატურა. ტრენინგებზე პედაგოგებმა მიიღეს მნიშვნელოვანი დახმარება და ინფორმაცია სწავლების მეთოდოლოგიის შესახებ აღნიშნული სახელმძღვანელოს მიხედვით, რაც დახმარებას გაუწევს მათ ინგლისური ენის სწავლების ინოვაციური მეთოდების დანერგვაში. ,,მაკმილანის” სახელმძღვანელო უხვადაა ილუსტრირებული, რაც ძალიან სახალისოს ხდის სწავლების პროცესს დაწყებით კლასებში, ზრდის მოსწავლეთა ინტერესსა და მოტივაციას.

აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტროს განათლების, კულტურისა და სპორტის დეპარტამენტის უფროსი მანანა ქვაჩახია:

“ჩატარებული სემინარები დაეხმარება აფხაზეთის საჯარო სკოლების ინგლისური ენის მასწავლებლებსპროფესიული დონის ამაღლებაში, ინგლისური ენის სწავლების გაუმჯობესებასა და მასწავლებლების სასერტიფიკაციო გამოცდებისათვის მომზადების პროცესში – დღეის მონაცემებით, რეგისტრირებულია 20-ზე მეტი ინგლისური ენის დევნილი მასწავლებელი. კონკრეტული ღონისძიება ხელს უწყობს საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ერთიანი სახელმწიფო პოლიტიკის გატარებას და ეხმიანება იმ ახალ ინიციატივებს, რომლებსაც ახორციელებს ჩვენი ქვეყანა ინგლისური ენის სწავლების კუთხით”.

როგორც პროფესორმა გაბრიელსონმა გვითხრა, მან ტრეინინგი განათლების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმის საფუძველზე ააგო და მისი მიზანი იყო, მასწავლებლებისთვის მიეცა რჩევები, ეჩვენებინა გზები, თუ როგორ შეიძლება ეროვნული გეგმით გათვალისწინებული შედეგების მიღება იმ სახელმძღვანელოების გამოყენებით, რომლებიც დაწყებითი კლასებისათვის დაამტკიცა განათლების სამინისტრომ. სახელმძღვანელო “English World” შეიცავს: მოსწავლის წიგნს, რვეულს, მასწავლებლის წიგნს, პლაკატების სერიას (12 პლაკატს), 168 ილუსტრირებულ ბარათს – რადგან ამ საფეხურზე ამდენი სიტყვის ათვისებაა გათვალისწინებული, DVD-სა და CD-ზე ჩაწერილ სიმღერებს და სასწავლო ფილმს.

დოქტორი გაბრიელსონის აზრით, მსგავსი სემინარების საჭიროებას ის იწვევს, რომ, მიუხედავად მასწავლებლის წიგნში მითითებული სასწავლო მეთოდიკისა, რომლითაც პედაგოგები ხელმძღვანელობენ, სირთულეს წარმოადგენს მისი დაკავშირება ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებულ მოთხოვნებთან. ინგლისურის ენის სწავლების მაკმილანისეული პრინციპი იმას გულისხმობს, რომ საწყის საფეხურზევე გრამატიკა და ლექსიკა ინტენსიურად შემოდის და სისტემატურად ცირკულირებს. ასეთმა მიდგომამ უნდა მისცეს მოსწავლეს ინგლისური ენის სტრუქტურის ცოდნაც და ლექსიკური მარაგიც.

ტატიანა გაბრიელსონი: “ეს ისაა, რაც არ იყო საბჭოთა სკოლებში და რისი უქონლობის გამოც, მიუხედავად სიტყვების ცოდნის, მოსწავლეებს საუბარი არ შეეძლოთ. ამ მეთოდით, საუბრის დაწყებას თავიდანვე ექცევა ყურადღება. ყოველი გაკვეთილი აღწერს სიტუაციას და მოცემულია დიალოგში. ახალი სიტყვები თავიდანვე შემოდის ფუნქციური ერთეულებად. ფრაზები, რომლებსაც ბავშვები იმეორებენ, დამყარებულია საკლასო კომუნიკაციაზე. მთავარი ისაა, რომ სიტყვები ისწავლება საუბარში და წერა-კითხვა უკვე აქედან გამომდინარეობს. ამგვარი მიდგომა კი მოსწავლეს ანიჭებს თავდაჯერებას – მას უკვე შეუძლია, ილაპარაკოს უცხო ენაზე! რაც მთავარია, სახელმძღვანელოში ხაზგასმულია სტრატეგია, თუ როგორ მიუდგნენ უცხო ენის სწავლას, როგორ დამიმახსოვრონ სიტყვები, როგორ ისწავლონ კითხვა და სწორად წერა.

პრობლემას რამდენიმე ფაქტორი ქმნის: სახელმძღვანელო 12 ნაწილისგან შედგება. ყოველი სამი ნაწილის შემდეგ მოდის გამეორება, რაც ცოდნის გაკონტროლებას ემსახურება; სახელმძღვანელო აგებულია იმაზე, რომ მოსწავლეებს კვირაში 4 საათი უნდა ჰქონდეთ ინგლისური ენის გაკვეთილი, ნაცვლად ორისა, როგორც დღეს საქართველოს სკოლებშია.

სირთულეს ქმნის ისიც, რომ პირველ კლასში ბავშვებს უწევთ ორი ახალი აანბანის შესწავლა, რაც ადვილი არ არის. ამ პროგრამით ინგლისური ანბანიც ინტენსიურად შემოდის, დაძაბულობა თავიდან რომ ავიცილოთ, მასწავლებლებმა აქცენტი უნდა გააკეთონ სიმღერებზე, ილუსტრირებულ ბარათებზე და ამით დადებითი ემოციები გამოიწვიონ.

გავიხსენოთ, როგორი მასწვლებლები გვყავდა დაწყებით კლასებში, რა გვახსოვს მათგან. როდესაც პედაგოგებს ამ კითხვას ვუსვამ, ისინი აუცილებლად გამოკვეთენ ორ თვისებას – მოთმინებას და ხალისს. რით განსხვავდებიან 6-7 წლის ბავშვები 10-11 წლისებისგან? უცხო ენის სწავლების მეთოდიკა მათი ასაკის შესბამისადაც უნდა შეირჩეს. სწავლების გეგმა ისე უნდა განვსაზღვროთ, რომ ბავშვმა კომფორტულად იგრძნოს თავი, იცოდეს, როდის წერს, კითხულობს, თამშობს და, რაც მთავარია, გაკვეთილი აუცილებლად მრავალფეროვანი უნდა იყოს. არსებობს გამოთქმა, რომელიც უცხო ენის სწავლების ფილოსოფიას ზუსტად განსაზღვრავს – “მეტყვი – დავივიწყებ, მაჩვენებ – დავიმახსოვრებ, ჩამრთავ – გავიგებ”.

ტატიანა გაბრიელსონი მასწავლებლებს აძლევს 10 რჩევას იმის თაობაზე, როგორ იმოქმედონ ლექსიკის ეფექტურად სწავლებისათვის:

1. სწავლების დროს აუცილებლად გამოვიყენოთ ნამდვილი ნივთები, რომ ბავშვი შეეხოს მათ, დაყნოსოს, გემოც კი გაიგოს. მაგალითად, ბოსტნეული, ხილი, პური. მაკმილანს ამისათვის აქვს ბარათები, სადაც სიტყვებთან ერთად სურათებიც არის გამოსახული. და იმ ბარათებს, რომელიც უკვე გაიარეს, კინუ შევინახავთ, არამედ კედელზე გავაკრათ, რათა მოსწავლეებს მუდამ თვალწინ ჰქონდეთ.

2. იმისთვის რომ სიტყვები დაიმახსოვრონ, საჭიროა, ისინი ხშირად მეორდებოდეს სავარჯიშოებში. ამისთვის გამოდგება კროსვორდები, თავსატეხები.

3. მოვიფიქროთ თამაშები, თუნდაც “ჯვრისა და ნულის” თავსატეხი, ანდა ზურგს უკან მივცეთ ნივთი, რომელსაც ბავშვი შეეხება და მის სახელს წარმოთქვამს და ა.შ.

4 პირველივე გაკვეთილიდან ბავშვებს უნდა ვაგრძნობინოთ პასუხისმგებლობა სწავლის პროცესის მიმართ. ისინი უნდა მიხვდნენ, როგორ ისწავლონ დამოუკიდებლად, როგორ ჩამოიყალიბონ საკუთარი სისტემა. მაგალითად, ყოველდღიურად შეარჩიონ სიტყვები და ჩაყარონ ყუთში, ანდა ყოველდღე ჩაიხატონ რვეულში თითო საგანი თითო სიტყვაზე.

5. ისეთი სიტყვები, რომლებიც დამოუკიდებლად არ იხმარება: არტიკლები, წინდებულები, ასევე – სიტყვათა მყარი შეთანხმებები თავიდანვე ერთად ვასწავლოთ.

6. საჭიროა, სიტყვები პერსონიზებულად ვასწავლოთ. ამა თუ იმ სიტყვაზე ყველა ადამიანს საკუთარი ასოციაცია აქვს. ზოგიერთი სიტყვა ჩვენთვის დადებითად და ლამაზად ჟღერს, ზოგი – უხეშად და ა.შ. ითამაშონ – შეარჩიონ, გადაანაწილონ და ა.შ.

7. სიტყვების დამახსოვრებას ხელს შევუწყობთ, თუ საკლასო ოთახში არსებულ ყველა საგანს გავუკეთებთ წარწერას ინგლისურ ენაზე.

8. მასწავლებლებს ვურჩევდი, გამოეყენებინათ ინტერნეტი თამაშების, კროსვორდების, ფაზლების მოსაძიებლად, რათა სწავლების პროცესი მრავალფეროვანი გახდეს.

9. ცოტა უფროსებთან იმავე მეთოდს დავუმატოთ სალექსიკონო სისტემა – სიტყვა, ტრანსკრიფცია, სიტყვის წინადადებაში გამოყენება.

10. არსებობს ასეთი გამოთქმა: “წესი შვიდი”, რაც იმას ნიშნავს, რომ ადამიანს შვიდჯერ უნდა შეხვდეს ახალი სიტყვა, რათა გააცნობიეროს ის და დაიმახსოვროს. უნდა გამოვიგონოთ ისეთი საშუალებები, რომ მოსწავლეებს ახალი სიტყვა რაც შეიძლება მეტჯერ შეხვდეთ.

როგორც ტატიანა გაბრიელსონის გვიხსნის, უცხო ლექსიკის სწავლებისას თავს იჩენს ორი საკითხი: როგორ ვასწავლით და როგორ ვეხმარებით უკვე ნასწავლის ათვისებაში. ამაში ეფექტურად გვეხმარება თამაშები. ეს ბევრ დროს მოითხოვს, მაგრამ შედეგი ძალიანკარგი აქვს და ბავშვებისთვის საინტერესოა.

ამერიკელი პედაგოგი ასევე გვირჩევს, თავიდანვე გავამახვილოთ ყურადღება სპეციფიკური ბგერების წარმოთქმაზე, მუდმივად ვაჩვენოთ, როგორ წარმოითქმება ისინი და სწორად წარმოთქმაში ვავარჯიშოთ. ამისთვის გამოვიყენოთ ენის გასატეხები, ლექსები და სიმღერები.

“მიმაჩნია, რომ მსგავსი სემინარები განსაკუთრებით საჭიროა რეგიონების სკოლებისთვის, სადაც ცოტაა წიგნები და მწირია ინგლისურ ენაზე კომუნიკაცია”, – ამბობს დოქტორი გაბრიელსონი.

საგულისხმოა, რომ სემინარისმონაწილე პედაგოგები უკვესაუბრობენ მის დადებით შედეგებზე. აფხაზეთის #2 საჯარო სკოლის ინგლისური ენის მასწავლებელსთეა ფირცხალავას, რომელიც ტატიანა გაბრიელსონის სემინარში მონაწილეობდა, მიაჩნია, რომ გაცნობილი მეთოდი ძალიანეხმარება მოსწავლეებს ახალი სიტყვებისადა გამოთქმების დამახსოვრებაში. “თუ აქამდე მხოლოდ კითხვითა და თარგმნით შემოვიფარგლებოდით, ახლა გაკვეთილები გაცილებით ხალისიანი და საინტერესო გახდა პატარებისთვის. ჩატარებული ტრეინინგი სასარგებლო აღმოჩნდა ჩემთვის, რადგან აქ მიღებული უნარ-ჩვევების გამოყენება სწავლების პროცესში მეტად ნაყოფიერი გამოდგა”, – გვითხრა თეა ფირცხალავამ.