სოციალური ქსელები, რომელშიც მოზარდები აქტიურად არიან ჩართულნი და ამის გამო, ხშირად უფროსების გულისწყრომას იმსახურებენ, შეიძლება, მოზარდის სულიერი მდგომარეობის დიაგნოსტირების საშუალებადაც იქცეს კლასის დამრიგებლისათვის. მაგალითების მოტანა უხვად შეიძლება, მაგრამ ამჯერად ერთ პოსტს შემოგთავაზებთ:
„რატომ უნდა მინდოდეს სწავლა, როცა ჩემი ოჯახის წევრს ჩემი წარმატება სწავლაში ფეხზე ჰკიდია? როცა არ აინტერესებს სადმე გავიმარჯვებ, დავმარცხდები თუ რას ვიზამ. როცა ჩემი კლასელები ისეთსავე წარმატებას აღწევენ და მათი მშობლები ამით ამაყობენ, შვილებს ულოცავენ, მე კი… არც კი მილოცავენ… ნუ, მოკლედ, რაააა… მოდი და მომედავოს ვინმე …“
საშუალო საფეხურის მოსწავლის ეს ამოძახილი, მოკლედ და განზოგადებულად მშობელსა და შვილს შორის გაუცხოების, აღიარების დეფიციტის სახელით შეიძლება მოვიხსენოთ.
ასაკობრივი თავისებურებების ფონზე, მოტივაციის განადგურების საფრთხე, არ აღიარებით გამოწვეული წყენა საკმაოდ სერიოზული წინაპირობებია მოზარდისთვის სწავლისადმი ინტერესის დაკარგვის, ოჯახის, როგორც არაკეთილგანწყობილი გარემოსადმი დაპირისპირების და საერთოდ, ცხოვრების ნორმალური რიტმიდან ამოვარდნისთვის. ეს შედეგი მხოლოდ პიროვნულ პრობლემებს არ უკავშირდება, ის თავისთავად მოიყოლებს პრობლემებს სოციუმისათვის, რომელშიც ასეთი მოზარდი ცხოვრობს. ასე იქცევა პიროვნული პრობლემა საზოგადოებრივად.
სკოლა და ოჯახი, მთელ საზოგადოებასთან ერთად, ინაწილებს პასუხისმგებლობას მოსწავლის აღზრდაზე. ჩვენი მაგალითის შემთხვევაში, ოჯახი თავის წილ პასუხისმგებლობას, მსუბუქად რომ ვთქვათ, ვერ ზიდავს. ასეთ სიტუაციაში სკოლას ემატება საზრუნავი და ამ ამოცანასთან ყველაზე უშუალოდ კლასის დამრიგებელია დაკავშირებული. მის წინაშე უამრავი საზრუნავი ჩნდება: ერთი მხრივ, თავად მოზარდთან მუშაობა; მეორე – მშობელთან მუშაობა; კონსულტაციები ფსიქოლოგთან; დაკვირვება მოზარდის დამოკიდებულებაზე თანაკლასელებთან და საგნის მასწავლებლებთან… კონკრეტულ შემთხვევას კონკრეტული სამოქმედო გეგმის შემუშავება სჭირდება. კლასის დამრიგებელს ჩვენზე მეტი ინფორმაცია აქვს როგორც მოსწავლეზეც, ისე მის ოჯახზეც და გარედან მზა რეკომენდაციების შეთავაზება არ იქნება მართებული. ერთი კი ცხადია, პრობლემა მეტად სენსიტიურია და მასზე მუშაობის დროს, დამრიგებელს სიფრთხილის ,,ბეწვის ხიდზე“ ბევრჯერ მოუწევს გავლა. ეს ანალოგიური პრობლემის არსებობის შემთხვევაში.
მაგრამ შეგვიძლია ეს კონკრეტული პოსტი მშობელთა კრებაზე აქტუალური საკითხის განსჯის აღძვრისთვის გამოვიყენოთ. მშობლებთან კომუნიკაციის ინოვაციური ფორმები, რაც სადამრიგებლო პროგრამის მნიშვნელოვანი საკითხია, ჩვენგან ახლებურ მიდგომას ითხოვს. მათ შორის მშობელთა ინფორმირებას აღზრდის საკითხებზე.
თომას გორდონის ძალიან აღიარებულ და სასარგებლო წიგნში „როგორ გავხდე კარგი მშობელი“ ვკითხულობთ: ,,მშობლებს ადანაშაულებენ როგორც ახალგაზრდობის ყველა პრობლემის, ასევე იმ პრობლემების გამო, რომელსაც ის საზოგადოებას უჩენს: მშობლებს ბრალს სდებენ:
…მასწავლებლები და სკოლის ადმინისტრაცია – მოსწავლეთა წარუმატებლობისა და ცუდი ყოფაქცევისათვის.
კეთილი, მაგრამ ვინ ეხმარება მშობლებს? თუ გაკეთებულა რაიმე იმისათვის, რომ მათთვის უფრო ეფექტიანი აღზრდა გვესწავლებინა?“
ცხადია, მშობელთა განათლების ფართო პროგრამას კლასის დამრიგებელი მარტო ვერ განახორციელებს, მაგრამ შვილების მოტივაციის ამაღლების საქმეში მშობლების როლის ახსნისა და ამ საკითხებზე კრებაზე მსჯელობისათვის ხელსაყრელი ვითარების შექმნას ნამდვილად შეძლებს.
კერძოდ, დაფაზე ან ფლიპჩარტის ფურცელზე დავწეროთ მოზარდის ზემოთ მოტანილი პოსტი, რომ ყველამ შეძლოს წაკითხვა; პარალელურად, მშობლებს დავურიგოთ წინასწარ მომზადებული კითხვარი:
- რა იგრძენით პოსტის წაკითხვის შემდეგ?
- როგორ შეიძლება მოიქცეს მოზარდი, როცა ოჯახის წევრები არ ინტერესდებიან მისი წარმატებით?
- როგორ იმუშავებდით ამ მოსწავლესთან, თქვენ რომ დამრიგებელი იყოთ?
- როგორ მოიქცეოდით მის მშობელთან, თქვენ რომ დამრიგებელი იყოთ?
სთხოვეთ მშობლებს 5-10 წუთში (ანონიმურად)მოკლე პასუხი გასცენ კითხვებს და დაგიბრუნონ. ამის შემდეგ 10 წუთი დაუთმეთ ზეპირ დისკუსიას, სთხოვეთ მშობლებს იყვნენ კორექტულები, იმსჯელონ პრობლემის შესახებ, კონკრეტული გვარ-სახელების გარეშე. ყველას მიეცით აზრის გამოთქმის საშუალება. ბოლოს, შეაჯამეთ დისკუსია და ასევე მოკლედ და პოპულარული ენით გააცანით მშობლებს მასლოუს მოთხოვნათა იერარქია და მოტივაციის არსი და მნიშვნელობა. (შესაძლებელია, მასლოუს იერარქიაზე ტექსტი რამდენიმე კოლეგასთან ერთად დაამუშაოთ მშობლებისათვის).
ეს საშუალებას მოგცემთ, კრებაზე ოჯახის როლსა და მოვალეობაზე გაააქტიუროთ საუბარი. დისკუსიის მონაწილენი აუცილებლად გადაავლებენ თვალს თავიანთ დამოკიდებულებებს შვილებთან და თქვენი მიზანიც მიღწეული იქნება: მშობლების ინფორმირება, ანალოგიური შემთხვევების პრევენცია თქვენს კლასში. კითხვარებში შესაძლებელია, შემოთავაზებული იყოს საინტერესო, თქვენთვის საგულისხმო პასუხები, რასაც შემდგომში გაითვალისწინებთ.
დასასრულ, აუცილებლად დასვით შეკითხვა: საინტერესო იყო თუ არა ეს საკითხი მათთვის? მომავალში რა თემაზე ისურვებენ მსჯელობას? შეიძლება თავად შესთავაზოთ რამდენიმე თემა და უმრავლესობის აზრის გათვალისწინებით, ჩაინიშნოთ საკითხი მომავალი კრებისათვის.
