ჯეი ჩემი ამერიკელი მეგობარია. ორი წლის წინ „დაივში” გავიცანი, ლუდს სვამდა, იღიმოდა და საქართველოზე ლაპარაკობდა. ჯეის საქართველო ისეთი სულაც არ იყო, როგორიც ჩემი ან შენი საქართველოა. შორიდან განსაკუთრებით ლამაზია უცხო მიწები. უცხო ადამიანებიც. როცა ახლოს ხარ, ხანგრძლივად ახლოს, სულ გაქცევა გინდება. გაიქცევი, დასახლდები ახალ მიწაზე და ნოსტალგია უცებ ისე ეფექტურად, ისე მოულოდნელად დაგატყდება თავს, როგორც რომელიმე კარგი ფილმის კარგი ოუფენინგი.
იმ დღეს მე და ჯეი სამშობლოებზე, სხვა ხალხზე და ჩვენს ხალხზე, გაქცევებზე და დაბრუნებებზე ვლაპარაკობდით. იმ დღესვე შევთანხმდით, რომ ჩვენი შეყვარებულებიც უფრო მეტად შორიდან გვიყვარს ხოლმე, კამბოჯადან ან ისლანდიიდან. იმაზეც შევთანხმდით, რომ ტეხავს. მაგრად ტეხავს. და ნამდვილი სიყვარული ყოველდღიური ახლო ყოფნა და მონატრებაა. არ მობეზრებაა. კამბოჯასა და ისლანდიაში ერთად წასვლაა. ლუდის დასალევად ერთად გასვლა და სახლში ერთად დაბრუნებაა.
ჯეი ორი ორი კვირით იყო საქართველოში. ქვეყნის გაცნობის კულინარიული გზა ყოველთვის ბანალური მეჩვენებოდა, ცოტათი- უხერხულიც. ოხშივარადენილი, კუჭზე გასული ისტორია, საუკეთესო რესტორნებში საუკეთესო კერძების შეკვეთა და შემდეგ მაძღარი საუბარი ზუსტად ის იყო, რაც მე და ჯეის ერთად არასდროს უნდა გადაგვხდენოდა. ჰოდა, ავდექით და მოვიარეთ საქართველო. ლამაზიაო, ჯეიმ. ჰო- მეთქი, მაგრამ მე სტეპები და პრერიები მირჩევნია, ის სიმშრალე, ის ოქროსფერი, გადახრუკული მიწები, ის მინიმალიზმი- მეთქი. იქვე შევთანხმდით, რომ არასდროს ვიკამათებდით იმაზე, ტაიგა უფრო მეტად მოგვწონს, ტუნდრა თუ სტეპები. ეს იგივეა, ორი გენიალური მხატვრის ორ გენიალურ ტილოს უყურებდე, ფიქრობდე: „ვაჰ, რა მაგარია”, მაგრამ მესამეს მსუყე, ბავშვური მონასმები მსოფლიოს გერჩივნოს.
ჯეიც გახუნებულია, იმ სტეპებივით ოქროსფერი. მთელი გულით იცინის და თავის მძიმე ამბებსაც ისე მიყვება, თითქოს პლაჟზე ღიღინ- ღიღინით ამზადებდეს სენდვიჩებს, მე კი ვალდებული ვარ მსუბუქად, რბილად და ზღვიურად ვკითხო, დაუმატებს თუ არა კეტჩუპს ჩემს სენდვიჩს, მაგრამ მერიდება, ჩუმად ვარ. ჯეის ძმა დაუნის სინდრომით დაიბადა და შეყვარებული მას ზუსტად ძმის ერთი ზედმეტი ქრომოსომის გამო დაშორდა. გოგომ გადაწყვიტა, რომ ერთ სახლში სამი უკვე ბევრია, განსაკუთრებით მაშინ, როცა მესამე დანარჩენებს არ ჰგავს, განსხვავებული გარეგნობა აქვს და თან ზედმეტად ცნობისმოყვარე და ემოციურია. ადგა და წავიდა.
ჩვენ დავასკვენით, რომ სხვადასხვა ქვეყნის რეალობა ხანდახან ძალიან ჰგავს ერთმანეთს. არაფერი იცვლება: პორტლენდიდან იქნები თუ ქუთაისიდან, კატმანდუდან თუ ტოკიოდან, ერთხელაც ადგება საყვარელი ადამიანი და შენი ძმის ქრომოსომული სისტემის გამო მიგატოვებს.
საქართველოდან ამერიკაში დაბრუნებულმა ჯეიმ მალევე დაიწყო ბავშვებთან მუშაობა ადრეული ჩარევის პროგრამის ფარგლებში და კიდევ ერთხელ დარწმუნდა, რამდენად მოუმზადებელია საზოგადოება, მიიღოს ადამიანები, რომლებიც ერთი ქრომოსომით გვისწრებენ. ან ჩვენ ჩამოვრჩებით მათ ერთი ქრომოსომით.
იმ ღამეს კი, იმ შორეულ ღამეს ვიწექით კარავთან, გულაღმა. ვუყურებდით ვარსკვლავებიან ცას და საერთო ამბებზე ვლაპარაკობდით. ახლა, ამდენი ხნის მერე, როცა ამდენი დრო გავიდა, როცა ახალი ზაფხული დადგა, ჯეიმ კი სხვადასხვა სოციალური პროგრამით მსოფლიო მოიარა და მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში ბავშვებს გარემოსთან და ადამიანებთან ადაპტაციაში დაეხმარა, ამ გარემოსა და ადამიანებს კი ზედმეტქრომოსომიან ბავშვებთან ურთიერთობა ასწავლა, მივიღე წერილი შორეული აფრიკიდან.
ჩემი ოქროსფერი ამერიკელი მეგობარი დარწმუნებულია, რომ ყველაფერი, რაც გააკეთა, რაც ამ ორი წლის განმავლობაში თავს გადახდა, სულ იმ ჯადოსნური, ვარსკვლავებიანი ცის დამსახურებაა. წერილის ბოლო, გადმოქართულებული ფრაზები კი დაახლოებით ასე ჟღერს:
„რამდენიმე დღეში ჩამოვალ. ახალი გადაწყვეტილებებისა და ახალი ისტორიების დროა. მე მტკიცედ მჯერა, რომ ყველაფერი კარგი იმ წერტილიდან იწყება, რა წერტილშიც ჩვენ გადავიკვეთეთ ზუსტად ორი წლის. გკოცნი. მიყვარხარ”.
გავიბადრე. ჩემი ოქროსფერი, რომანტიკული მეგობარი ჩამოდის.
