პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

მარჩიანოდან “რკინის მაიკამდე”

მეტსახელები პროფესიონალური კრივის მუდმივი და განუყოფელი ატრიბუტია. ხშირია მოკრივეთა ხასიათის ამ თუ იმ შტრიხის ამსახველი მოკლე სიტყვა თუ გრძელი წინადადება. მათგან ზოგი სახუმაროა, ზოგიც მუქარის გამომხატველი.
მეტსახელის ავტორი ნებისმიერი ადამიანი შეიძლება იყოს. ტელეკომენტატორი, სარეკლამო აგენტი, მწვრთნელი, მეტოქე, თქვენ წარმოიდგინეთ მშობელიც კი. როგორადაც არ უნდა შეიცვალოს მსოფლიო რეიტინგში მოკრივის მდგომარეობა, რა სიმაღლეზეც არ უნდა ავიდეს იგი, შერქმეული სახელი მუდამ რჩება. ხშირად კრივის ისტორია ამა თუ იმ მებრძოლს მხოლოდ მეტსახელით ინახავს.
მეოცე საუკუნის დასაწყისი
მეოცე საუკუნის დასაწყისში პროფესიონალური მეტსახელის მქონე მოკრივეთა რაოდენობა ძალზე მცირე იყო. ამგვარი რამ უდავოდ დიდი პოპულარობის დამადასტურებელი იყო. შერქმეული სახელებით განსაკუთრებით მძიმეწონოსნებს ანებივრებდნენ, თუმცა საშუალო წონაშიც მრავლად იყვნენ შესანიშნავი მებრძოლები, რომლებიც ხშირად მძიმეწონოსნებს შავ დღეს აყრიდნენ და მეტსახელის მინიჭებას იმსახურებდნენ.
მათ შორის ერთ-ერთი პოლონური წარმოშობის ამერიკელი სტენლი კეტჩელი გახლდათ, რომელიც 1904-1910 წლებში ბრწყინავდა. მან არამარტო ოფიციალურად გამოიცვალა თავისი ნამდვილი სახელი, სტანისლავ კეცალი, არამედ ბრძოლის განსაკუთრებით უხეში მანერისა და 53 გამართული შეხვედრიდან 50-ის ნოკაუტით დასრულებისათვის ერთობ მჟღერი მეტსახელი “მიჩიგანელი მკვლელი” დაიმსახურა. სამწუხაროდ, 24 წლის ასაკში თვითონ შეეწირა ქუჩურ გარჩევას.
იმ დროს არანაკლები პოლულარობით სარგებლობდა სტენლის მუდმივი მეტოქე, შავკანიანი ათლეტი სემუელ (სემ) ლენგფორდი. 24-წლიანი(!) წარმატებული სპორტული კარიერის განმავლობაში 71 კგ.-იანი მოკრივე, თითქმის ყველა წონით კატეგორიაში გამოდიოდა და სუპერმძიმე წონოსნებსაც შავ დღეს აყრიდა. შემთხვევითი არ არის, რომ მას `შავი პატარა ბიჭი ბოსტონიდან” შეარქვეს.
ალი და სხვები
როგორც ავღნიშნეთ მძიმე წონაში მეტსახელები გაცილებით ხშირი იყო. 1919-26 წლების უცვლელ ჩემპიონს, ლეგენდარულ ჯეკ დემპსის “მანასელი ურო” შეარქვეს, რაც მისი საბრძოლო თვისებების შესახებ ერთობ ნათელ წარმოდგენას ქმნიდა. მისი და არგენტინელი ლუის ფიპლოს, `პამპასების ხარის” ბრძოლა, რომელიც 1923 წლის 14 სექტემბერს ნიუ-იორკში გაიმართა და დემპსის გამარჯვებით დასრულდა, მეოცე საუკუნის პირველი ნახევრის ყველაზე საინტერესო შერკინებადაა აღიარებული.
1952-56 წლების ჩემპიონის, დაუმარცხებელი როკ მარჩიანოს დედა, თავისი შვილისთვის სახელის შერჩევისას ნამდვილად არ შემცდარა – ინგლისურად `როკ” ხომ კლდეს ნიშნავს. როკიმ იგი სრულიად გაამართლა და გასაკვირიც არ არის რომ მეტსახელის მოგონება საჭირო აღარ გამხდარა. 
მუჰამედ ალის სპეციალური მეტსახელი არ ჰქონია. თავისი, რომის იმპერატორის კასიუს მარცელიუს კლეის მსგავსი, სახელი 1964 წელს მუჰამედ ალით შეცვალა, რაც `შავი მუსულმანების” სექტის მოძღვრის ილიაჯი მუჰამედის პატივისცემის ნიშნად გააკეთა.
მაშინ ბევრი მიიჩნევდა, რომ სარწმუნოების შეცვლა `დიდებულის” (როგორც ალი საკუთარ თავს უწოდებდა) სარეკლამო ტრიუკი იყო. გარდა ამისა მას პრესაში `დიდ პირსაც” უწოდებდნენ, ნებისმიერ საკითხზე საკუთარი აზრის გამოთქმისა და ერთობ ვრცლად საუბრის მომეტებული სიყვარულის გამო. მაგრამ არც ერთი ეს მეტსახელი ალის არ შერჩა. სამაგიეროდ ალის მუდმივ მეტოქეს კო ფრეზერს მთელი მსოფლიო `შებოლილს” ეძახდა.  იმ პერიოდის კიდევ ერთ ლეგენდას, ჯორჯ ფორმენს კი საოცარი გაბარიტების გამო `დიდი” შეარქვეს.
1980 წელს გამართული ბრძოლის წინ მუჰამედ ალიმ თავის მეტოქე ლარი ჰოლმსს გასაბრაზებლად `მიწის თხილი” შეარქვა, როგორც ჩანს, მას მისი თავის ქალის უცნაური ფორმა არ მოეწონა. მან ისე განარისხა ლარი, რომ ალი მეთერთმეტე რაუნდში ტექნიკური ნოკაუტით დაამარცხა. თუმცა ეგზომ დამამცირებელი მეტსახელი მას საბოლოოდ შერჩა. არადა იქამდე ჰოლსი ცნობილი იყო როგორც `ისტონელი მკვლელი”.
ტაისონი და მისი თანამედროვენი
განთქმულ მაიკ ტაისონს 80-იანი წლების პირველ ნახევარში, ანუ თავისი კარიერის დასაწყისში, უამრავი მეტსახელი ჰქონდა. უძლიერესი დამანოკაუტებელი დარტყმის გამო მას რას არ ეძახდნენ: `რემბო”, `მისტერ ნოკაუტი”, `კუნთა”, `ყოვლისშემძლე” და ა. შ. მაგრამ საბოლოოდ ტაისონს მხოლოდ ერთი მეტსახელი `რკინის მაიკი” შერჩა. უნდა ითქვს, რომ თავად ტაისონს ეს მეტსახელი დიდად არ მოსწონს, განსაკუთრებით ჰოლიფილდთან ორჯერ ზედიზედ წაგების შემდეგ. იმ ჰოლიფილდთან, რომელსაც სიტყვაძუნწობის და ნათქვამის მუდამ შესრულების გამო `სიტყვის კაცი” შეარქვეს. ვერაფერს იტყვი, მშვენიერი მეტსახელია.
აი, მძიმე წონაში მსოფლიოს ექს ჩემპიონს რიდიკ ბოუის კი მეტად სასაცილო მეტსახელი აქვს. ერთობ დიდი, მოუხეშავი აღნაგობა და ხუთი შვილი, რომელთა მოღიმარი სახეები თავის უზამაზარ ტანზე ამოისვირინგა, გახდა იმის მიზეზი, რომ მას `დიდი მამიკო” დარქმეოდა.
ბოუის თავისი მეტსახელი არც დიდად არ მოსწონს, სამაგიეროდ ნიგერიელი აიკ იბეაბუჩია მეტად კმაყოფილია – მას ხომ `პრეზიდენტს” ეძახიან. ამის მიზეზი კი სრულიად მარტივი გახლავთ – დუაიტი, ანუ აიკი ხომ თვითYეიზენჰაუერს ერქვა.
უკმაყოფილო არც ამერიკელი ჯონ რუისი და პოლინეზიელი დევიდ ტუა არიან. პირველს სიტყვაძუნწობისა და ბრძოლის ზედმეტად ცივსისხლიანი მანერისათვის `ჩუმი” შეარქვეს, მეორეს კი საოცარი ძალის გამო _ `ტერმინატორი”.
ასევე ფრიად აგრესიული მეტსახელები აქვთ ხასიმ რახმანს, ოლეგ მასაევს და კლიფორდ ეი ტი ენს. მათ `კლდეს”, `რუსულ ტანკს” და `შავ მარტორქას” ეძახიან.
მაგრამ სად არის ლენოქს ლუისი? განა ეგზომ დიდი კალიბრის მოკრივეს შესაბამისი მეტსახელი არ უნდა ჰქონდეს? გაგიკვირდებათ, მაგრამ მსოფლიოს სამგზის ჩემპიონს არაფერი მსგავსი არ გააჩნია. ალბათ ბრიტანელი ძალიან დარდობს, რომ, მაგალითად, ბერნარდ ჰოპკინსის მსგავსად `ჯალათს” არ ეძახიან, რომელსაც ეს მკაცრი მეტსახელი ციხეში ჯდომისას შეარქვეს.
მაგრამ ალბათ მეორე მხრივ ლუისი კმაყოფილიც კია, რომ თავისი თანამემამულის ერიკ ელშის მსგავსად დასაცინი მეტსახელი არ შეარქვეს. საკამრისია ერთხელ შეხედოთ ელშის მელოტ, მოლაპლაპე თავს, რომელიც მოუხეშავ ჩასუქებულ სხეულს ადგას, მაშინვე მიხვდებით თუ რატომ არ ახსოვს აღარავის ერიკის ნამდვილი სახელი და ყველა `ზეთის ბუშტს” ეძახის.
ბევრმა მოკრივემ თავისი მეტსახელი ჯერ კიდევ უნდა გაამართლოს. ეს პირველ რიგში ოსკარ დე ლა ჰოიას ეხება, რომელსაც შესანიშნავი დებიუტის გამო `ოქრoს ბიჭუნა” შეარქვეს. მაშინ იგი რეიტინგში თვით როი ჯონსზე მაღლაც კი იდგა, მაგრამ შემდეგ თანდათან აღმასვლა შეანელა.
    
ხოლო როი ჯონსს, რომელიც დღეისათვის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული მოკრივე და ოთხ წონით კატეგორიაში მსოფლიო ჩემპიონია, ,,ალის მემკვიდრეს” ეძახიან. ალბათ ეს მეტსახელი მის თავმოყვარეობას უფრო ელამუნება, ვიდრე ერთობ მოკრძალებული აღნაგობის გამო შერქმეული ,,პატარა როი”.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი