72 წლის პროფესორი ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯში კითხულობდა ლექციებს. კოლეჯიდან მისი წასვლის მიზეზი, ძნელად დასაჯერებელია, მაგრამ სწორედ ეს სამი წინადადება გახდა, რომლისთვისაც მისი სექსისტური ხასიათის გამო თავად ტიმმაც მოიხადა ბოდიში, მაგრამ კოლეჯში, რომელიც დიდ ბრიტანეთში პირველი უმაღლესი სასწავლებელი იყო, სადაც მამაკაცი და ქალი აბიტურიენტების უფლებები გაათანაბრეს, ბოდიში საკმარისად არ მიიჩნიეს. მათ თქვეს, რომ ტრადიციას გაფრთხილება სჭირდება, გენდერული თანასწორობის დაცვა მათთვის დღესაც ძალიან მნიშვნელოვანია. შესაბამისად, ლექტორი, რომელიც კვლევით ლაბორატორიებში სეგრეგაციის მომხრეა, მათ რიგებში ვერ გაჩერდება. ადმინისტრაციის გადაწყვეტილებას, ცხადია, მოჰყვა როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი შეფასებები. პირველნი ამბობენ, რომ პრეცედენტი ძალიან მნიშვნელოვანია თანასწორობისთვის ბრძოლის საქმეში და დისკრიმინაციული შეხედულებების წინააღმდეგ გამოსვლის ეფექტური შემთხვევაა, მეორენი თვლიან, რომ სავალდებულო კორექტულობა სწორხაზოვან მიდგომებს წარმოშობს და ასე ცოტა მოსაწყენია ცხოვრება. მე თუ მკითხავთ, დისკრიმინაციას მოწყენილობა სჯობს.
ტიმის გამოსვლას და მის მიერ აკადემიური თანამდებობის დატოვებას თავად ქალი მკვლევრებიც გამოეხმაურნენ, რომლებმაც twitter-ზე საკმაოდ სახალისო და საინტერესო კამპანია წამოიწყეს. არქეოლოგები, ბიოლოგები, ფიზიკოსები, ქიმიკოსები, მედიკოსები სოციალურ ქსელში ათავსებენ ფოტოს საკუთარი სამუშაო ადგილებიდან და ჰყვებიან ლაბორატორიის ამბებს.
“ვტიროდი, როცა ებოლამ რამდენიმე ჩემი პაციენტი იმსხვერპლა, იმიტომ რომ მე მაქვს გრძნობები და არა იმიტომ რომ ქალი ვარ.”
“ვერ ვიტყვი, რომ არ მიტირია დისერტაციის წერისას, მაგრამ უფრო გულსატკენია, როცა კოდებს წერ პროგრამისთვის და შენს სქესზე მიგითითებენ”.
“დღე ისე გავიდა, არ მიტირია, ღმერთმანი, ალბათ უნდა ვიამაყო”.
“არ არის ადვილი იმუშაო ლაბორატორიაში კაცებთან ერთად, რომლებსაც თურმე შენი არსებობა აშფოთებთ”.
”ნიღაბი, რომელიც მომწამვლელი ნივთიერებებისგან მიცავს, მოხერხებულია ცრემლების დასამალადაც, თუ ამას ჩემგან რომელიმე მამაკაცი კოლეგა მოითხოვს”.
“ფრთხილად იყავით, ამ ლაბორატორიაში ქალებიც მუშაობენ, რომლებიც შიგადაშიგ ტირიან, არ შეგიყვარდეთ ისინი!”
ეს მხოლოდ ნაწილია. სინამდვილეში უფრო მეტი შემთხვევაა ამ კონკრეტულ ფაქტთან დაკავშირებით ინტერნეტშიც და რეალურ ცხოვრებაშიც, სადაც ქალებს მიუხედავად უფლებებისთვის ბრძოლაში მოპოვებული წარმატებებისა, მაინც ხშირად გვიწევს სექსისტური კომენტარებისა თუ რეპლიკების მოსმენა.
ასეთი შემთხვევა ქართულ საგანმანათლებლო პროცესს მრავლად ახლავს თან. მაგალითად, ერთი ხანში შესული ქალბატონი ხაზგასმით ცუდად ექცეოდა გოგონებს, შეურაცხყოფას აყენებდა მათი სამოსის, მაკიაჟის ან ლაპარაკის მანერის გამო. ბიჭებს კი წინა რიგში სვამდა და ლექციისას ხაზგასმით მათკენ იყო მიმართული მისი ყურადღება. ამავე ქალბატონმა ერთ-ერთ გამოცდაზე მითხრა, კარგ ნიშანს მხოლოდ იმ შემთხვევაში დაგიწერ, თუ პირობას მომცემ, რომ ლექტორობაზე ან ტელეწამყვანობაზე არასოდეს იფიქრებ, არ მინდა შენ ხელში სხვა ადამიანები ჩავარდნენ ან ბევრმა ხალხმა გისმინოსო. დღეს ის ცოცხალი არ არის, მაგრამ სანამ ეთერში შევდივარ ხოლმე, ხშირად მახსენდება მისი უცნაური ულტიმატუმი.
სპეციალობაზე, სადაც მე ვსწავლობდი სულ თითზე ჩამოსათვლელი ბიჭი “სწავლობდა”, რომლებსაც სწავლა სულაც არ სჭირდებოდათ გამოცდაზე ნიშნის მისაღებად, თავიანთი ეგზოტიკურობიდან გამომდინარე საკმარისი იყო მოსვლა და დაფიქსირება. ცხადია, იყო გამონაკლისებიც, მაგრამ ძირითადად ასე ხდებოდა.
რა შუაშია ეს ყველაფერი ერთანეთთან? პირდაპირ კავშირშია. იმიტომ არ გვყავს გადაწყვეტილების მიმღებ პოზიციებზე ჭკვიანი ქალები, იმიტომ აქვთ უფრო მაღალი აკადემიური ხარისხი კაცებს, იმიტომ აძლევენ თავს უფლებას ადამიანები, ქალს კონკრეტული როლი და სტატუსი შესთავაზონ, რომ ჩვენ ჯერაც ვერ ვახდენთ მიდგომების და ფრაზების, როგორც პრობლემის იდენტიფიცირებას. ჩვენ ვიცინით, როცა შეურაცხყოფას გვაყენებენ ისეთ სივრცეებშიც კი, სადაც წესით დაცულები უნდა ვიყოთ.
