პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

ბჟალამ ჩაი

თბილისის წიგნის ფესტივალის შემდეგ ისე ვიღლები, იმდენი
ძალა და ნებისყოფა მეხარჯება, რომ შემდეგი კვირები დასვენებასაც ვერ ვახერხებ და რაც
არ უნდა უცნაური იყოს, ისევ მუშაობას გამოვყავარ გუნებაზე. ბახუსივითაა, ღვინით გაპობილს
ღვინითვე წამლობ.

ეს უკვე მეხუთე წელია ასე ხდება. ამ ფორიაქსა და გაწამაწიაში
სხვებივით ალბათ მეც მიფიქრია, რას ვაკეთებდი ათი წლის წინ, ზუსტად ამ დროს? ან ოცი
წლის წინ? ან ოცდახუთის? ადამიანი ხომ, ყველაფერთან ერთად, ცოტათი სტატისტიკაცაა და
ხშირად სწორედ ციფრების, თარიღების, შეკრება-გამოკლებისა და შეჯამების კუთხით მიუდგება
ცხოვრებას და მის თვალჩაუწვდენელ ჭაში ჩახედვას რომ ვერ ახერხებს, არითმეტიკას მოიმარჯვებს
ხოლმე.

თუნდაც თხუთმეტი წლის წინ, ამ დროს, რას ვაკეთებდი?

მაისის ბოლოდან არდადეგები იწყებოდა და დილით გამოძინებას,
რძიან ჩაის და მდინარეზე სიარულს დანატრებული, იმ დღიდანვე სოფლის მოქალაქე ვხდებოდი.
პირველი (დილით გამოძინება) მე და ჩემს ძმას თითქმის გარანტირებული გვქონდა, ბებიაჩემის
ახირებას თუ არ ვიგულისხმებთ – მიუხედავად იმისა, რომ მის მიერ საძინებელი ოთახის კედელზე
გამოკრული „დღის რეჟიმი” ურთულეს მისიად რჩებოდა წლების განმავლობაში, ბებიაჩემი ყოველ
ჯერზე მოითხოვდა საქვეყნოდ აღიარებული და კაცობრიობის უკეთესი ნაწილის (ბრძენკაცები,
ექიმები, სწავლულები) მიერ გამოცდილი წესების ჩვენგან შესრულებას. მთავარი პუნქტი ამ
დოკუმენტში დილაუთენია გაღვიძება იყო – ბუნების რიტმს და წესრიგს უნდა ავყოლოდით და
ჩვენც მაშინ გამოგვეხილა თვალი, მზე რომ დაანათებდა თავის თბილ და ბარაქიან სხივებს
დედამიწას, ფრინველი და პირუტყვი ახმიანდებოდა, ცვარისგან დაზნექილი ხე და ბალახი გაიმართებოდა
წელში და სოფლის გაჩერებაზე ჩამოივლიდა პირველ რეისობას მომავალი ყვითელი „პაზიკი”.   

დღის რეჟიმის შესრულებისა რა გითხრათ, მაგრამ ბებიაჩემის
მოთხოვნას – რძიანი ჩაი ბოლომდე დალიეთო – ზედმიწევნით ვასრულებდით. „ბები, ბები, ბჟალამ
ჩაი მინდა!” – ზევიდანვე ჩამოსძახებდა ჩემი ძმა, სანამ კიბეზე დავეშვებოდით და მაგიდას
მივუსხდებოდით. ხან, ახალგაღვიძებულზე იყო თუ მოშიებულზე, აერეოდა ხოლმე სიტყვები და
მეზობლებსა და ქუჩაში გამვლელს ერთნაირად ჩაესმოდა წკრიალა ხმით: „ბები, ბები, ჩალამ
ბჟაი… არა, ბჟალამ ჩაი მინდა!”. შაქარსაც გვარიანად ვყრიდით და თუ გამოგველეოდა,
მეორე ჭიქასაც ვიმატებდით ჩვენ თვითონ, მაგრამ ბებიაჩემის ხელით მორთმეული ბჟალამ ჩაი
მაინც სხვა იყო, უფრო სწორად, ამ გადმოსახედიდან ჩვენი სოფლის სახლსაც, ამ სახლის ბინადრებსაც,
მათ თავს გადახდენილ ამბებსაც, ყველაფერს, მგონია, რომ სწორედ იმ ბჟალამ ჩაის სურნელი
აფხიზლებდა და აცოცხლებდა, რომ მერე ერთი ოთახიდან მეორეში, ეზოდან ეზოში, შუკებიდან
ვიწრო ბილიკებისკენ ეტარებინა და მოკლე, შემოვლითი გზით – ოჭკირაფუთი – მიეყვანა დანიშნულების
ადგილამდე.

ასეთი ადგილი ჩვენთვის ორი იყო: სტადიონი და მდინარე.
ან ორივე ერთად. ან ჯერ მდინარე, მერე – სტადიონი. პირიქითაც შეიძლება. ორივეგან ურიცხვი
გოგო-ბიჭი ირეოდა შუადღიდან გვიან საღამომდე. ორივეგან დიდი იყო თავის გამოცდისა და
გამოჩენის ასპარეზი. სიღრმე იმდენი არ ჰქონდა, მაგრამ ვიწრო კალაპოტში მოქცეული მდინარე
იმდენ ამბავს იტევდა, ითმენდა და იმახსოვრებდა, ჩვენხელებისთვის მისწრება იყო სწორედ.
თუმცა, რაღა მარტო ჩვენხელებისთვის – იქ ჩვენზე უფროსებიც ბლომად იყვნენ.

ბებიაჩემი, სანამ პირში სული ედგა და ჩვენი დევნა შეეძლო,
სულ გვარწმუნებდა, რომ არდადეგები სწორად უნდა გამოიყენო – არც დასვენება მოიკლო, არც
გართობა და მეცადინეობაშიც არ უნდა შეგეშალოს ხელი. ამის საილუსტრაციოდ ისეთი ვიღაცების
ცხოვრებას გვიყვებოდა, თავმოყვარე ადამიანს, სულ ცოტა, სინდისს მაინც შეუწუხებდა, მაგრამ
როგორც იმ დროს და იმ ასაკში ხდება – პირველივე გამოწვევაზე ვივიწყებდით რჩევა-დარიგებებს
და მხოლოდ უკან, ღელეგამოტოპილზე, დაბინდული ტყის ვიწრო ბილიკზე გვახსენდებოდა, რომ
დაუბარებლად გავვარდით შინიდან, სტადიონიდან გაოფლილები ჩავცვივდით მდინარეში, და გზად
ბალს და ბუშმალას შესეულები ბალისა და ბუშმალას პატრონებმა გამოგვყარეს თავიანთი ეზოებიდან.

სანამ ბებიაჩემი საყვედურებით სავსე ხონჩას შემოდგამდა
სუფრაზე, მე პირველი სიტყვები უკვე მზად მქონდა:

– ბები, ბჟალამ ჩაი მინდა.  

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი