პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

ფორტეპიანოს გაკვეთილები

მზით განათებული დიდი ოთახის შუაგულში შავი როიალი დგას. როიალთან პატარა, პუტკუნა გოგონა ზის და ცდილობს, გამები უშეცდომოდ დაუკრას. ფანჯრიდან შემომავალი სინათლე მის მოცახცახე თითებს ეცემა. შავტყავგადაკრული კარი თითქოს საგანგებოდ იმისთვის დაუკიდია ვიღაცას, რომ ხელის კანკალით დაკრული გამები, გოგონას ქვითინი და მასწავლებლის მკაცრი შეძახილები (თავისუფლად შეიძლება, შეკივლებებიც ვუწოდოთ) ოთახიდან არ გავიდეს და გარეთ მყოფებმა იფიქრონ, რომ ყველაფერი კარგადაა.

ოთახის კუთხეში გოგონას ბებია ზის და დროდადრო შვილიშვილის გასამხნევებელ სიტყვებს ჩურჩულებს, თუმცა ხმამაღლა სიტყვის თქმასაც ვერ ბედავს. გოგონა მორიგ შეცდომას უშვებს. მასწავლებელი მისკენ გარბის და გამწარებით არტყმევინებს მოკეცილ თითებს შავ-თეთრად მოელვარე კლავიშებზე. გოგონა ხმამაღლა ტირის. ტირის ბებიაც.

ეს ჩემი ბავშვობის მოგონებაა, თუმცა, საბედნიეროდ, მისი მთავარი მოქმედი გმირი, ანუ აქვითინებული გოგონა, მე არ ვარ. სცენას, რომელიც გიამბეთ, ყოველ ოთხშაბათს ვუყურებდი, სანამ ჩემი ფორტეპიანოს გაკვეთილი დაიწყებოდა. გოგონას თამუნა ერქვა და ჩემს სკოლაში სწავლობდა. მისი ცრემლები ჩემი მთავარი მოგონებაა იმ წლებიდან, რომელიც მუსიკალური განათლების მიღების შვიდ წელთან მაკავშირებს.

მეორე კლასში ვიყავი, როცა მუსიკალურ სკოლაში შემიყვანეს. როგორც მოგვიანებით გავიგე, დედაჩემმა ჩემს მასწავლებელს ჩუმად სთხოვა, ხელი არასოდეს დაერტყა ჩემთვის. არ ვიცი, რატომ, მაგრამ მასწავლებელი ძალიან ცდილობდა დედაჩემის თხოვნის შესრულებას. თუმცა ვერ ვიტყვი, რა მერჩივნა – თითების დალურჯება თუ ის საშინელი რეპლიკები, რომლებიც ნელ-ნელა ღრღნიდა ჩემს თვითშეფასებასა და მოთმინებას.

მე ახლა უფრო მტირალა ვარ, ვიდრე მაშინ ვიყავი, ამიტომ არც ერთ გაკვეთილზე არ მიტირია. ერთხელ, უბრალოდ, ავდექი და გამოვედი, გამოვედი და დედას ვუთხარი, რომ თუ ძალიან უნდოდა, მუსიკალური სკოლა დამემთავრებინა, სხვა მასწავლებელთან გადავეყვანე. სწავლის დასრულებამდე კიდევ ორი პედაგოგი გამოვიცვალე, შვიდი წლის თავზე აღებული ატესტატი კი შინ მივიტანე და დიდი ზარ-ზეიმით გადავეცი დედაჩემს, რომელმაც ყოველთვის კარგად იცოდა, რომ ჩემგან არც პიანისტი დადგებოდა და არც მუსიკათმცოდნე, მაგრამ მაინც არ დაიზარა ჩემთან და ჩემს მასწავლებლებთან ბრძოლა და შვიდწლედი დამამთავრებინა.

რამდენი ადამიანიც დედამიწაზე დააბიჯებს, იმდენი წარმოსახვა არსებობს. ეს ძველი ამბავია. ბავშვობაში ვინმეს რომ ეკითხა, როგორ გამოიყურება ჯოჯოხეთი, აუცილებლად ვუპასუხებდი, რომ ჯოჯოხეთი მუსიკალური სკოლის ერთი უზარმაზარი ოთახია, სადაც დიდ, შავ როიალთან თმადაწიწკნილი და თითებდაჩეჩქვილი ბავშვები სხედან და ტირიან, მათი მთავარი მტანჯველი მასწავლებელი კი კმაყოფილი სახით დააბიჯებს, ხან ხმამაღლა ითვლის, ხან კი შემზარავი ყვირილით აყრუებს იქაურობას.

ჩვენი მშობლების თაობა ამას შვილებისთვის ზოგადი განათლების მიცემას ეძახდა. ამიტომაც ჩვენ, ყველა, დაუზარლად გვატარეს მუსიკაზე, ხატვაზე, ცეკვაზე (თუმცა ამ უკანასკნელზე მე არ მივლია), სადაც ვუკრავდით გამებს და სონატინებს, ვხატავდით ნატურმორტებს, ვცეკვავდით აჭარულს, ამ დროს ჩვენი მასწავლებლები ატკაცუნებდნენ სახაზავებს, კოჭებში გვესროდნენ ჯოხებს, ბრაზობდნენ და ყვიროდნენ, ჩვენ კი, გამოგვდიოდა თუ არა, მაინც ვაგრძელებდით დაკვრას, ხატვას, ცეკვას, რადგან ჩვენი მშობლები ამას ზოგად განათლებას ეძახდნენ და მიაჩნდათ, რომ მასწავლებელს უფლება აქვს, ზოგჯერ ნერვები ვერ დაიმორჩილოს, ხმას აუწიოს და მოსწავლეს ყურის ბიბილო აუწითლოს. რეპეტიციებს და მეცადინეობებს, საიდანაც ჩვენ ატირებულები და ნერვებგაფუჭებულები გამოვდიოდით, ხშირად ესწრებოდნენ ჩვენი მშობლები, რომლებმაც არ იცოდნენ, რომ მათთვის ასე მნიშვნელოვანი „ზოგადი განათლება” მოუშორებელი ჩრდილივით ედგა თავზე ჩვენს ბავშვობას.

 

დღეს მიდგომა და პრინციპები შეცვლილია. მასწავლებლებმაც, მშობლებმაც და მოსწავლეებმაც უკეთ იციან ბავშვთა უფლებებისა და სწავლების ახალი მეთოდების შესახებ. სასწავლო პროგრამაც სხვაგვარადაა შედგენილი და ბეთჰოვენის მოსასმენად შვიდწლედის დამთავრებაც აღარ არის აუცილებელი. თვითგანვითარების საშუალებაც გაცილებით მეტია. მგონი, ზოგადი განათლებაც უფრო ზოგადად გვესმის და, მე თუ მკითხავთ, ეს ჩვენი საზოგადოების დიდი მიღწევაა. თუმცა სრულიად ახალ ეტაპზე გადასვლამდე ჯერ მაინც გრძელი გზა გვაქვს გასავლელი.

მუსიკალური შვიდწლედი ბევრი, ბევრი წლის წინ დავამთავრე, თუმცა ოთხშაბათობით ხშირად მახსენდება ფორტეპიანოს გაკვეთილები და უსიამოვნო გრძნობა მიპყრობს. ზოგჯერ კი, როცა კედლის იქიდან მესმის, როგორი მონდომებით მეცადინეობს მეზობლის ათი წლის გოგონა გამებს, ისევ ვხედავ ფართო, მზიან ოთახს შუაგულში შავი როიალით და შეცდომების დაშვების საშინელი შიში მიპყრობს.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი