თუ ბათუმში დილით ზღვისკენ წახვალ, აუცილებლად შეამჩნევ კაცს, რომელიც ოდნავ მოხრილი დგას და სიგარეტს ეწევა. სულერთია, ჰგავს თუ არა ეს კაცი წინა დღით მდგომს – ან სიმაღლით, ან წონით, ან მოხრილობით. ის აუცილებლად დგას და სიგარეტს ეწევა. ირგვლივ ზღვის, მაზუთისა და ნაწვიმრის სუნია. დგას კაცი, გაჰყურებს და ეწევა. რომ არ იდგეს, მზე არ ამოვა. ყოველ შემთხვევაში, ბათუმში.
* * *
გურული ღვეზელის რეცეპტი გურულადვე, მოსმენილი და დამახსოვრებული ბებიაჩემისგან:
ფქვილი უნდა ერთი კილო. ცოტა თუ დააკლდება, მაი აფერი. დროჟი უნდა ერთი სტოლის კობზი. ზუსტად. მარილი – სიყვარულის მიხედვით. ზეთი ნახევარი ჩაის ჭიქა გინდებლარიენ. ყველი – ჩვეულებრივი. ახლა რომ შობიენ ფრონცკის, იმფერი არა. ჩვეულებრივი. კარაქიც სიყვარულის მიხედვით, ბევრი არ ჩაადღლიზოთ. რძეი თუ გაქვენ, უქენით, თუ არ გაქვენ, მაინც გამოცხობა უმისმაგისოდ. ახლა თვითონ გამოცხობა რაფერ უნდა: ფქვილს დუუმატეთ წყალი, კარგად დუუმიზნეთ, არ მოლაშტროთ სტოლი, მერე მოზილეთ, გააბტყელეთ ცემენტივით, უქენით ყველი, კვერცხი, ახალი მთვარის ფორმა მიეცით, შედევით დუხონკაში და გამეიღეთ, სანამ მთლა დეიწობა. და ღვეძელიც გამოცხობა.
***
ექვსი წლის წინ, მამაჩემის სიკვდილამდე ხუთი დღით ადრე, მამაჩემი და მე პატარა, რძისფერ პალატაში ვიწექით.
– გინდა ახლა ახორში ვიყოთ და ძროხას ვწველიდეთ? – მკითხა უცებ მამაჩემმა.
– არ მინდა! – ვიცრუე მე და ცრემლი ჩავიბრუნე.
– ჩხრრ, ჩხრრ! – წაიჩურჩულა მამაჩემმა და გადაბრუნდა. და რაც უნდა ლექსები ვწეროთ სიცოცხლეზე, მის სიყვარულზე, ამ მოკლე დიალოგს ვერ გავუსწორდებით. ასე მგონია ახლა, ექვსი წლის შემდეგ, დღეისსწორს, საათებით – ცოტა გვიან.
* * *
ოზურგეთი მთლად ინდუსტრიის მშენებელი ვერ იყო, მაგრამ ციტრუსის და ჩაის ძალისხმევით წელგამართულ ქალაქთა რიცხვში ნამდვილად ეწერა. შესაბამისად, ოზურგეთს კინოთეატრი ჰქონდა. სახელად – „ოზურგეთი“. მერვე კლასში ვიყავი, იქ პირველად რომ აღმოვჩნდი. მანამდე ოთხმოცდაათიანების ხელით გადარაზული გახლდათ და დროის ან ვინმეს სიმუხთლეს წარწერაზე „უ“ და „რ“ ჩამოეტეხა. ეს „უ“ და „რ“ ერთმანეთში გადახლართულიყო და მათი ჩახუტება იმ რიცხვს მიაგავდა, ვახტოია ღლონტს რომ ხუთჯერ შვიდი ეგონა. ხოლო რამდენი ეგონა, ამაზე თქვენ იფიქრეთ, მე სხვა ამბავს გიყვებით.
ჰოდა, ერთ დღეს მასწავლებელმა წაგვიყვანა და შევედით ფეხების თრთოლვით და გულის ფრიალით. მე მომიწია მეორე რიგის სკამი, რომელზეც საგანგებოდ შევამოწმე სავარაუდოდ ამოშვერილი ლურსმანი. არ აღმოჩნდა.
წინ უზარმაზარი ეკრანი მდუმარებდა და ველოდით მის სადღესასწაულოდ განათებას. ველოდით, ველოდით და უცებ შემოიტანეს პატარა ტელევიზორი, დადგეს დიდი ეკრანის წინ და ჩართეს „ტიტანიკი“.
გგონიათ გატყუებთ? ჩემს დანარჩენ ათობით კლასელს ჰკითხეთ. ამსიშორიდან ფილმი ეს ამბავი უფრო იყო, ვიდრე „ტიტანიკი“. ჩვენ ამგვარ „ფილმებში“ გავიზარდეთ.
