შარშან, როცა მცხეთის ერთ სოფელში გადმოვედი საცხოვრებლად, დედაჩემი ჩამოვიდა. დიდად არ უყვარს გურიის დატოვება. მამაჩემის დატოვება. ასე ამბობს – სასაფლაოს გულისხმობს. თანაც ვერც ჯანმრთელობით დაიკვეხნის. სრულიად პირიქითაც.
სახლს კი დაულაგებელი არ ეთქმოდა, მაგრამ საქმეებიდან რომ დავბრუნდი, დავინახე, მაინც ჩაჩოქილ იყო აივანზე და ხეხავდა. თან ხმამაღლა ლაპარაკობდა. ხეხვა არ გამკვირვებია. სხვანაირად რომ ყოფილიყო, ეგ უფრო გამაოცებდა. ხმას მივუგდე ყური – მამაჩემს ელაპარაკებოდა. სახლზე. ეზოზე. აღუწერდა. აი, დღესაც, უკვე საკმაოზე მეტად დასუსტებული, იჯდა, ყვავილს მიწას უცვლიდა და მამაჩემს, ამჯერად საყვედურობდა, სახლის ყვავილები რეიზა არ გიყვარდაო.
და კიდევ ერთხელ მივხვდი – სიტყვა ყველა გზაზე გრძელია. იოლად გასწვდება ათას კილომეტრს. მცხეთიდან კვირიკეთის სასაფლაომდე ადვილად უწევს. უფრო შორსაც. სიტყვას გააჩნია უბრალოდ – მთქმელს და სათქმელს.
არის სიტყვები, რომელიც უბრალოდ ხმამაღლა უნდა თქვა. ხმადაბლაც რომ სცადო, მაინც ხმამაღალი გამოდის. ამ სიტყვათა შორის, იშვიათია სიტყვა, რომელსაც ხმამაღლობა არ აყალბებს და ყურს არ აღიზიანებს. სწორედ ასე ითქმის – სვეტიცხოველი. სოფლიდან, სადაც ვცხოვრობ, გუმბათის ნაწილი მოჩანს და კიდევ ეგეცაა, იშვიათად, თუნდაც მცირე ნაწილიც კი ასე მთელი და დიდი იყოს.
ზურაბ კიკნაძე ოცი წლის წინ, უნივერსიტეტის აუდიტორიაში გავიცანი და მას შემდეგ ჩემი მასწავლებელია. დღეს კახეთში, ალმატში ვესტუმრე. ორი წელია იქ ცხოვრობს და ამ განრიდებაზე ვისაუბრეთ. მარტოობაში ვარჯიშზე. საუკუნეზე, რომელმაც ადამიანს საიდუმლო წაართვა და დუმილი დაავიწყა. სამყაროს მოშინაურებაზე. სოფელზე. მეზობლებზე.
ვკითხე: ადამიანი უფრო ხშირად ელაპარაკება ღმერთს თუ ღმერთი ადამიანს-მეთქი. და ღმერთიო. უბრალოდ ნიშნების გამოცნობის უნარი დავკარგეთო.
კარგი საღამო გამოდგა – რადგან ირგვლივ კახეთი იყო, ყვარელი, ფრთხილად შეყვითლებული მთები და ზურაბ კიკნაძე.
