– რამდენი წლის ხარ? – ჰკითხა კაცმა.
– ცამეტისა, – მიუგო ევა-ლოტამ.
– ცამეტი წლისას უკვე ორი კავალერი გყავს: ერთი – ქერა, მეორე – შავტუხა. ეტყობა, მრავალფეროვნება გიყვარს, – თქვა და გესლიანად გაიღიმა.
„კალე ბლუმკვისტის თავგადასავალი”
ჩვენ ბედმა გაგვიღიმა: 13-14 წლისებს ზოგს ქერა კავალერი გვყავდა, ზოგს – შავგვრემანი, ზოგს – ორივე ევა-ლოტასავით, ზოგს – არც ერთი, მაგრამ სანამ სკოლაში ვსწავლობდით, არც ერთი ჩემი კლასელი გოგო არ გათხოვილა. მერეც უმეტესობამ სწავლა გააგრძელა, მუშაობა დაიწყო. ახლა კი ვხვდები სოციალურ ქსელებში ქმრებსა და შვილებთან ერთად გადაღებულ ფოტოებს, მაგრამ უკვე დიდი გოგონები არიან, მიხარია კიდეც მათი დროული ბედნიერება.
ბედმა გაგვიღიმა, რადგან არ მოვხვდით იმ სტატისტიკაში, რომელიც ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ევროპის ბიურომ და გაეროს საინფორმაციო ცენტრმა გამოაქვეყნეს. მათი ინფორმაციით, ნაადრევ ქორწინებათა რაოდენობით საქართველო აღმოსავლეთ ევროპაში მეორე ადგილზეა, რაც იმას ნიშნავს, რომ 20-დან 24 წლამდე ასაკის გოგონების 19% 18 წლამდე დაქორწინდა. განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მონაცემებით, 2011 წლის ოქტომბრიდან 2013 წლის 14 იანვრამდე საქართველოს საჯარო/კერძო სკოლებში საბაზო საფეხურის დასრულებამდე 7 367-მა გოგონამ შეწყვიტა განათლების მიღება. განათლების შეწყვეტის მაჩვენებელი განსაკუთრებით მაღალია ქვემო ქართლის რეგიონში. განათლების მართვის საინფორმაციო სისტემის ბაზაში სწავლის შეწყვეტის მიზეზი თუმცაღა არ არის მითითებული, დაკვირვების საფუძველზე შეიძლება ითქვას, რომ ეს უმეტესად ადრეული ქორწინებაა.
ბედმა გაგვიღიმა, რადგან ნაადრევი ქორწინება, წესისამებრ, უარყოფით გავლენას ახდენს ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. 15-დან 19 წლამდე ასაკის გოგონებში სიკვდილიანობის ყველაზე ხშირი მიზეზი ნაადრევი ორსულობის გართულებებია, რომ არაფერი ვთქვათ დანგრეულ ოჯახებსა და შემდგომ სტრესზე. მოზარდთა ორსულობა მხოლოდ ჯანმრთელობის პრობლემა არ არის – ის ეხება განვითარების საკითხებსაც: სიღარიბეს, გენდერულ უთანასწორობას, ძალადობას, იძულებით ქორწინებას, ფიზიკურად და ემოციურად მოუმწიფებელ გოგონას აკისრებს მოზრდილის როლსა და პასუხისმგებლობას, რაც, ცხადია, უმეტესად ცუდად მთავრდება. ჩვენ ამ ყველაფერს გადავურჩით, თუმცა ჩვენ გვერდითაც იყვნენ ისეთები, სკოლის მერხიდანვე რომ თხოვდებოდნენ, შემდგომ განათლებაზე უარს ამბობდნენ და ამით თავისთავად თანხმდებოდნენ პასიურ სოციალურ ცხოვრებას. აუცილებლად უნდა ითქვას ისიც, რომ ნაადრევი ქორწინება ხშირად ოჯახის, გარემოს, იმ ფესვგადგმული სტერეოტიპის შედეგია, რომ ქალის მთავარი ფუნქცია ოჯახის შექმნაა და რაც მალე „ჩაბარდება პატრონს”, მით უკეთესი.
ბედმა გაგვიღიმა, რადგან ბავშვობისა და მომდევნო წლები განათლებას, მოგზაურობას, თავგადასავლებს, პროფესიულ განვითარებას მოვახმარეთ და უკვე მეტ-ნაკლებად მოწიფულებმა დაქორწინება თუ ქორწინებაზე უარის თქმა შეგნებულად, გააზრებულად გადავწყვიტეთ და არა ისე, როგორც წყვეტენ 15-16 წლის გოგონები – მშობლების, აქტიური კავალერის, ეიფორიისა და გარშემო მყოფთა გავლენით.
საერთაშორისო ორგანიზაციებიც და სპეციალისტებიც თანხმდებიან იმის თაობაზე, რომ ადრეულ ასაკში ქორწინება აღქმული და შეფასებული უნდა იყოს როგორც ძალადობა გოგონას მიმართ და შესაბამის სამართლებრივ ჭრილში განიხილებოდეს, მანამდე კი ალბათ მშობლებმაც, მასწავლებლებმაც, ნაცნობ-მეგობრებმაც და ყველამ, ვისაც შეგვიძლია, ჩვენ გარშემო მყოფ პატარა გოგონებს კარგად უნდა ავუხსნათ, რომ რაც უფრო მცირე ასაკში შექმნის ოჯახს, მით მეტი საფრთხე დაემუქრება მის ჯანმთელობას, ბედნიერებას და განვითარების შანსს, მცირე ასაკში ოჯახობანას თამაშს ჯობია, ევა-ლოტასავით ორი კავალერი გყავდეს, ერთი – ქერა, მეორე – შავგვრემანი, და გესლიანი უფროსების კითხვებს ყურადღებას არ აქცევდე, არხეინად ცხოვრობდე, თავს საბავშვო გასართობებით იქცევდე, ხოლო თუ ასეთი გართობა არ მოსწონთ, შეგიძლიათ აჩვენოთ სულისშემძვრელი ვიდეო, რომელიც სხვადასხვა ქვეყანაში ბავშვთა ადრეულ ქორწინებებს ეხება:
ან წააკითხოთ იემენელი გოგონას, ნუჯუდ ალის დაწერილი სევდიანი წიგნი (https://books.google.ge/books/about/I_Am_Nujood_Age_10_and_Divorced.html?id=pUscmtndV7YC&redir_esc=y) – გოგონასი, რომელიც 10 წლისა გაათხოვეს.
