პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

კუნძული შუა გზაზე

გინახავთ, რა ლამაზები და მხიარულები არიან პატარა ალბატროსები?

გაგიგონიათ რამე კუნძულ მიდვეის შესახებ, რომელიც წყნარ ოკეანეში მდებარეობს, კალიფორნიასა და იაპონიას შორის, ზუსტად შუაში (სახელიც ამას ნიშნავს – “შუა გზა”)?

გიფიქრიათ ოდესმე იმაზე, სად მიდის ჩვენ მიერ გამოყენებული და გადაყრილი პლასტმასის ნივთები?

მაშინ მე მოგიყვებით ამბავს იმის შესახებ, როგორ ცხოვრობენ ღუნღულა ალბატროსები დაუსახლებელ, უახლოესი კონტინენტიდან 2 000 მილით დაშორებულ კუნძულ მიდვეიზე, სადაც სხვა უნიკალური ჯიშის ცხოველები და ფრინველებიც ბინადრობენ და რა ზიანს ვაყენებთ გარემოს ჩვენ მიერ გადაყრილი ნაგვით. უფრო სწორად, მე მოგიყვებით ამბავს იმ არაჩვეულებრივი ფილმისას, რომლის გადაღებაც ჯერ არ დასრულებულა, მაგრამ უკვე საკმაო რეზონანსი გამოიწვია და რომელმაც, ძნელია, ვინმე გულგრილი დატოვოს.

 

ფილმზე მუშაობა კუნძულ მიდვეიზე სამი წლის წინ დაიწყო კრის ჯორდანმა და დასრულებული ნამუშევარი 2013 წელს უნდა გამოვიდეს ეკრანებზე.

ის, რაც რეჟისორის ყურადღების ცენტრში მოექცა, სრულიად შემაძრწუნებელია:

კუნძულზე, სადაც ყველაზე მეტი ალბატროსი ცხოვრობს, ზღვის ამ ფრინველის 21 სახეობიდან 19 გადაშენების პირასაა. ყოველი მესამე ალბატროსი მათ სხეულში მოხვედრილი პლასტმასის ნარჩენებისგან კვდება. ზღვის ფრინველებს უჭირთ ფერადი ნარჩენების საკვებისგან განსხვავება და წყალში მოტივტივე ან ქვიშაზე გამორიყულ პლასტმასის ნივთებს, რომლებიც კუნძულზე ყოველ ნაბიჯზეა, ყლაპავენ.

არაორგანული ნარჩენები, რომელთა გადამუშავებასაც ათასობით წელი სჭირდება, საფრთხეს უქმნის როგორც ალბატროსების, ისე კუნძულზე მცხოვრები სხვა ცოცხალი არსებების სიცოცხლესაც. გარემოში გაფანტული პლასტმასა საშიშია არა მხოლოდ იმით, რომ ცხოველები და ფრინველები მას საკვებთან ერთად ყლაპავენ, არამედ იმითაც, რომ ტოქსინებს წარმოქმნის და  გარშემო ყველაფერს წამლავს და აბინძურებს. განსაკუთრებით მავნეა მისი ზემოქმედება წყალში, სადაც პლასტმასის ნივთების გარშემო წარმოქმნილი მავნე ნივთიერებები მომაკვდინებლად მოქმედებს ზღვებისა და ოკეანეების ფლორასა და ფაუნაზე.

პლასტიკური ნარჩენები, რომლებიც ნაგვის 15%-ს შეადგენს, თამამად შეიძლება ითქვას, რომ გარემოსთვის მარადიული შხამია. ეს არის ბომბი, ჩადებული დედამიწის წიაღში, რომელსაც არაერთი ცოცხალი ორგანიზმის დაღუპვა შეუძლია. მიუხედავად ამისა, ადამიანები მაინც არ ამბობენ უარს მის მასიურ წარმოებაზე (ეს პროცესი მე-20 საუკუნის 40-იანი წლებიდან დაიწყო). შეიძლება ითქვას, პირიქითაც, ვინაიდან 21-ე საუკუნის პირველ ათწლეულში უფრო მეტი პლასტმასა იქნა წარმოებული, ვიდრე მთელი მე-20 საუკუნის განმავლობაში. ისიც უნდა ითქვას, რომ პოლიეთილენის ნივთების უმეტესობა ერთჯერადია, ანუ ის, რითაც სულ რამდენიმე დღე ან საათი ვსარგებლობთ, შემდეგ საუკუნეების განმავლობაში განუსაზღვრელ ზიანს გვაყენებს.

საზღვაო ბიოლოგიისა და ეკოლოგიის ცენტრის გამოკვლევის თანახმად, გარემოში დაგროვილ მავნე ნივთიერებათა ზემოქმედების გამო 370-ზე მეტი სახეობის ცხოველსა და ფრინველს ემუქრება გადაშენება. ცენტრი 2004 წლიდან აკვირდება ოკეანეებში დაგროვილი პლასტიკური ნივთიერებების ზემოქმედებას გარემოზე.

შედეგები შემაძრწუნებელია და ეკოლოგები მოითხოვენ, პლასტმასა გარემოსთვის საშიშ ნივთიერებად იქნეს აღიარებული, რაც საშუალებას მისცემს გარემოს დამცველებს, მის მიმართ ამკრძალავი ღონისძიებები მოითხოვონ. ამჟამად იგი, როგორც იაფი და მსუბუქი ნივთიერება, ამკრძალავი საკანონმდებლო ბაზის არარსებობის გამო შეუზღუდავად იწარმოება და გამოიყენება.

ჯერჯერობით უცნობია, რა საფრთხეს შეიცავს ადამიანისთვის ზღვის იმ პროდუქტებისგან მომზადებული საკვები, რომელსაც შხამიანი ნივთიერებებით გაჯერებულ წყალში მოიპოვებენ. ასევე უცნობია, რამდენად უსაფრთხოა გაფილტრული წყალი, რომლის დიდი ნაწილი პლასტიკატის უმცირესი ერთეულებითაა გაჯერებული.

ამ ვითარებიდან ერთადერთი გამოსავალია სახელმწიფოების მიერ პლასტიკური ნაგვის გადამამუშავებელ საწარმოებში მეტი ფულის ინვესტირება, გარემოს დამცველთა კიდევ უფრო აქტიური პროპაგანდა პლასტმასის წარმოების შესამცირებლად, მოქალაქეთა მხრივ კი გარემოზე ზრუნვა და რაც შეიძლება ნაკლები მავნე ნივთიერების გამოყენება და გადაყრა. და რაც შეიძლება მეტი ისეთი ადამიანის გამოჩენა, როგორიც ფილმის რეჟისორი კრის ჯორდანია (ასეთ ხალხს შესწევს ძალა, ამა თუ იმ საკითხზე ღრმად დაგაფიქროს).

მაგალითად, შეგიძლიათ შეიძინოთ ნაჭრის ჩანთა, რომლითაც ივლით საყიდლებზე და ნაცვლად ცელოფნის პარკებისა, რომლებსაც მომსახურების ობიექტები გვთავაზობენ და რომლებიც განუსაზღვრელი რაოდენობით დაფრინავს ჩვენ ირგვლივ, ამ ჩანთით მოიტანოთ შინ პროდუქტი, ან შეიძინოთ ლამაზი ბოთლი და ნაცვლად ერთჯერადისა, ამ ბოთლით ატაროთ თან თქვენი სასმელი. რაც მთავარია, ამასვე მიაჩვიოთ თქვენი პატარები და მოსწავლეები და თუმცაღა გარემოში დაგროვილ პლასტმასას ამით არაფერი დააკლდება, გეცოდინებათ, რომ არც მიემატება და თქვენ მიერ გადაყრილი ნივთებით სადღაც, დედამიწის რომელიღაც წერტილში, ღუნღულა ალბატროსები და გიგანტური კუები არ დაიხოცებიან.

და კიდევ, აუცილებლად აჩვენეთ ეს და სხვა ასეთი ფილმები ბავშვებს, ვინაიდან ნანახს ხშირად მეტი ეფექტი აქვს, ვიდრე სიტყვიერ შეგონებებს.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი