პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

ონლაინსწავლება,   ჩართული და გამორთული ვიდეოკამერები

რამდენად პრიორიტეტულია ჩართული კამერა ონლაინგაკვეთილისას და  რა  შედეგები შეიძლება მოჰყვეს კამერის ჩართვის დაჟინებულ მოთხოვნას?

უნდა აღინიშნოს, რომ თუ სკოლის ადმინისტრაცია მიიღებს გადაწყვეტილებას, კამერის გამორთვის ხშირ ფაქტებზე მასწავლებელს ჰქონდეს რეაგირება და დააწესოს ერთგვარი „სანქციები“  (გათიშული კამერის გამო არას დაფიქსირება; მშობლის ყოველდღიურად ან ხშირად საქმის კურსში ჩაყენება და ა.შ.) ის, თითოეული პედაგოგის მხრიდან,  უნდა განხორციელდეს, რათა არ მოხდეს მოსწავლის თვალში სკოლის შინაგანაწესის გაუფასურება.

ვფიქრობ, მსჯელობის დასაწყისშივე უნდა დავსვათ კითხვა, რა არის სწავლა-სწავლების პრიორიტეტი? ჩემი აზრით, თანამედროვე ეპოქაში ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა არ არის რთული… ბავშვი მაქსიმალურად ჩართული უნდა იყოს საგაკვეთილო პროცესში. ფრონტალური გაკვეთილისას მოისმინოს და გაიაზროს ინფორმაცია, „თანამშრომლობითი სწავლებისას“ იყოს აქტიური, არ ეშინოდეს შეცდომების დაშვების, აზრის გამოთქმის და ა.შ.

ახლა განვიხილოთ ჩართული კამერის  სხვადასხვა ასპექტები.

დასაწყისში მოვიყვან კარლ როჯერსის, ჰუმანისტური ფსიქოლოგიის ფუძემდებელის, ციტატას: „ადამიანი, არსებითად კარგი და კეთილი არსებაა თვითრეალიზაციის თანდაყოლილი მიდრეკილებით. იმისთვის, რომ ადამიანი პიროვნულად გაიზარდოს, შემდეგი სამი პირობაა მნიშვნელოვანი: გულწრფელობა, კეთილგანწყობილი დამოკიდებულება და ემპათია“.

კამერის ჩართვის მოთხოვნა და მოთხოვნის არშესრულების შემთხვევაში გამოყენებული „სანქცია“ რამდენად გააღვივებს ბავშვებში გულწრფელობას, კეთილგანწყობილ დამოკიდებულებასა და ემპათიას?!

განვიხილოთ  ონლაინგაკვეთილისას  ჩართული და გამორთული ვიდეოთვალის  რამდენიმე ასპექტს:

  • ჩართული კამერისას მოსწავლის მიმიკები, გამოხედვა, გამომეტყველება ჩანს, ვიზუალური კონტაქტი დამყარებულია, რაც მასწავლებელს უადვილებს გამოიცნოს მოსწავლის ჩართულობის ხარისხი, მისი მზაობა კითხვა-პასუხისა თუ სხვა პედაგოგიური მეთოდის გამოყენების შემთხვევაში;
  • გამორთული კამერის პირობებში შეუძლებელია მასწავლებელმა განსაზღვროს მოსწავლის ადგილსამყოფელიდან დაწყებული, აქტივობით დასრულებული, ნებიმიერი მოქმედება. ბავშვი, შეიძლება, სულაც არ იყოს გაკვეთილზე ან თამაშობდეს კომპიუტერულ თამაშს და ა.შ.
  • კამერის ჩართვის მოთხოვნისას, შესაძლებელია, მოსწავლეს შეექმნას დისკომფორტი. სახლის პირობებში ძნელია გააკონტროლოს მის ზურგსუკან არსებული სიტუაცია (განსაკუთრებით, მრავალსულიან ოჯახებში);
  • მოსწავლის მხრიდან კამერის ჩაურთველობის შემთხვევაში, თუ საქმის კურსში ხშირად ჩავაყენებთ მშობელს, სკოლამ, რეალუარდ, არ იცის, მას როგორი რეაგირება ექნება, როგორ აუხსნის ბავშვს, რომ მოთხოვნის შესრულება აუცილებელია. არსებობს რისკი, რომ მშობელი „ხისტად“ მოიქცევა, რაც ბავშვში მოტივაციის ჩაკვლასთან ერთად, გამოიწვევს იმედგაცრუებას. სკოლის, მასწავლებლის მიმართ უნდობლობასა და აგრესიას;
  • კამერების ჩართვის ხშირი მოთხოვნა იწვევს გაკვეთილის რიტმის ვარდნას, დროის დაკარგვასა და საგაკვეთილო პროცესში ნეგატიური ენერგიის შეტანას;
  • მასწავლებლის მხრიდან ნებისმიერი მოქმედება, რომელიც მიმართულია კონკრეტული მოსწავლის გამორთული კამერის მიზეზის დადგენისკენ(მოწოდება, საუბარი, პირადი მიმოწერა და ა.შ.) მოითხოვს გარკვეულ დროს, რომელიც, ასევე, აკლდება საგაკვეთილო პროცესს;
  • ბავშვებს აქვთ უამრავი „მიზეზი“, დაწყებული გარდატეხის ასაკისათვის დამახასიათებელი სახეზე გამონაყარის არსებობით, დასრულებული იმ შეგრძნებით, რომ, უბრალოდ, მოსწავლეს საკუთარი თავი არ მოსწონს და არ აქვს სურვილი მთელი გაკვეთილი მონიტორზე უყუროს… ეს ყოველივე ბავშვს უქმნის დისკომფორტს და მისი გონება, თვისობრივად, ვერ ახდენს კონცენტრაციას, რადგან მოსწავლე დაძაბულია;
  • ონლაინსწავლებამ გამოიწვია ის, რომ სკოლა „სახლში მივიდა“, ანუ მოსწავლეს აქვს განცდა, არა მხოლოდ მასწავლებელი და თანაკლასელები უსმენენ, არამედ კლასელების მშობლები, ბებიები, ბაბუები და ა.შ. ბავშვის ფიქრები, ამ შემთხვევაში, მიმართულია განცდისკენ, რომ მის შეცდომას გარეშე პირებიც დააფიქსირებენ. მასწავლებელს ონლაინსწავლებისას ორმაგი ძალისხმევის გაღება უწევს, რათა არასტრესული, მშვიდი გარემო შექმნას, სადაც მოსწავლეს შეცდომის დაშვების არ შეეშინდება. ამ ფონზე, კამრერის ჩართვის ხშირი მოწოდება, მით უმეტეს, თუ მოთხოვნის დაუმორჩილებლობა „სანქციას“ გამოიწვევს, ვფიქრობ, კიდევ უფრო მეტად დაამძიმებს ბავშვებისათვის ისედაც სტრესულ გარემოს.
  • ზოგიერთმა სკოლამ, საგაკვეთილო პროცესის ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით, გადაწყვიტა ონლაინგაკვეთილებს დაესწროს (თუნდაც გამორთული კამერით) ადმინისტრაციის წარმომადგენელი, რომელიც, საჭიროების შემთხვევაში, ეხმარება მასწავლებელს. ერთვება საგაკვეთილო პროცესში, აკეთებს რეპლიკებს, იძლევა მითითებებს, – შენიშვნებსაც კი. ამ შემთხვევაში, ერთი მხრივ, რეალურად ხდება პროცესის გაუმჯობესებული მართვა, მაგალითად: როცა მასწავლებელს გაზიარებული აქვს მასალა, იზღუდება მისი ხედვის არეალი, შეუძლებელია ყველა მოსწავლის დანახვა და თუ გაკვეთილზე რაიმე გაუთვალისწინებელი ხდება(არაიდენთიფიცირებული მომხმარებლის შემოსვლა, ხმაური და ა.შ.), ადმინისტრაციის წარმომადგენელი სიტუაციის გაკონტროლებაში ეხმარება მასწავლებელს. თუმცა, მეორე მხრივ, მოსწავლე, ბუნებრივად, ვერ გრძნობს თავს კომფორტულად, რადგან, ბავშვსა და პედაგოგს შორის დგას ადმინისტრაციის წარმომადგენელი, რომელსაც, ძალაუნებურად, სტრესული გარემო შეაქვს კლასში, რადგან, როგორც ზრდასრულ ადამიანს, ასევე მოსწავლეს არ სიამოვნებს მესამე პირის ჩარევა ადამიანურ ურთიერთობებში(მოსწავლისა და მასწავლებლის დამოკიდებულება რომ ადამიანურ ურთიერთობაზეა დამყარებული, მგონი, ყველანი ვთანხმდებით?!). შესაბამისად, სასვსებით დასაშვებია, საგაკვეთილო პროცესის დროს ბავშვს არ უნდოდეს, რომ ადმინისტრაციის წამომადგენელს კამერა ჩაურთოს, ის უცხოა…

მოცემული პუნქტები, შესაძლოა, არასრული ჩამონათვალია, თუმცა, ვფიქრობ, არსებული ინფორმაცია საკმარისია სიტუაციის გასაანალიზელბად.

ისევ დავსვათ მთავარი კითხვა(ახლა რიტორიკულად) – რა არის პრიორიტეტი, ბავშვის საგაკვეთილო პროცესში ჩართულობა თუ ჩართული კამერა?

დავუბრუნდეთ როჯერსს…

ალბათ, ყველა ადამიანი, რომელსაც, ასე თუ ისე, შეხება აქვს სკოლასთან მიხვდება, რომ მეცნიერის „სამეული“ (გულწრფელობა, კეთილგანწყობილ დამოკიდებულება და ემპათია) სწორედ ის მოვლენაა, რომლის განვითარების პირობებშიც მოსწავლე საუკეთესოდ გაჰყვება მასწავლებელს. „ბავშვს ხელი უნდა ჩაჰკიდო და ფრთხილად გაიყვანო თითოეული დავალების ლაბირინთში, ის უნდა გენდობოდეს, მოგყვებოდეს… მოსწავლემ უნდა იცოდეს, რომ არ დაკარგავ, არ გადაჩეხავ სწავლების ვიწრო ბილიკზე და ამ შემთხვევაში, მიზანს აუცილებლად მიაღწევ, ბავშვს საგანი შეუყვარდება. მისი მონდომება და ძალისხმევა გაათმაგდება“ – ეს სიტყვები ერთმა არაჩვეულებრივმა, გამოცდილმა პედაგოგმა მითხრა და ვფიქრობ, საკმაოდ დამაფიქრებელია…

რამდენად ვართ დარწმუნებულები, რომ მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში, ბავშვს სტრესის ქვეშ არ მოვაქცევთ და კეთილგანწყობის მაგიერ, თავს არ შევაძულებთ, ან გულწრფელობის მაგივრად, მასში უნდობლობას არ დავთესავთ?!

თვალსაჩინოებისთვის, პირადი პრაქტიკიდან რამდენიმე მაგალითს მოვიყვან: არის შემთხვევები, როცა მოსწავლე რთავს კამერას, მონიტორზე კი მხოლოდ მის თხემი და ჭერი ჩანს ან ბავშვები პირდაპირ ამბობენ, რომ არ მოსწონთ საკუთარი ვიზუალი… ასევე, არიან ბავშვები, რომლებსაც კამერები გამორთული აქვთ, მაგრამ მათი ჩართულობა საგაკვეთილო პროცესში მაქსიმალურია. რამდენად ღირს, ასეთ მოსწავლეებს „სანქციები“ დავუწესოთ გამორთული კამერის გამო?

რა თქმა უნდა, არიან მოსწავლეებიც, რომლებიც „სარგებლობენ“ გამორთული კამერით და სათანადოდ არ ერთვებიან სწავლა-სწავლების პროცესში, ამ შემთხვევაში, ვფიქრობ, ძალიან ფრთხილი, მოზომილი მიდგომაა საჭირო, როგორც მასწავლებლის, ასევე სკოლის ადმინისტრაციისა და მშობლის მხრიდან.

ბუნებრივია, ჩართული კამერა გაცილებით უკეთესია, ვიდრე გამორთული, მაგრამ, ზემოხსენებული დადებითი და უარყოფითი მხარეების პირობებში, რამდენად არის ლოგიკური კამერის ჩართვის მკაცრი მოთხოვნა და მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში „სანქციების“ გატარება?

    ჩემი აზრით, დასახული მიზნის(მოსწავლის საგაკვეთილო პროცესში მაქსიმალური ჩართულობა) მისაღწევად, არა ძალდატანებით, არამედ მოსწავლის მხრიდან ნებაყოფლობით ჩართული კამერაა საჭირო, ხოლო მოცემული ამოცანის გადასაჭრელად როჯერსის „სამეული“ გვჭირდება, რომელიც სხვადასხვა საინტერესო აქტივობით, მასწავლებლის/ადმინისტრაციის მხრიდან სტრესის მოხსნის, გულწრფელი, თბილი დამოკიდებულებით მიიღწევა.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი