ახალგაზრდა ჩიკაგოელი მასწავლებელი პოლ ემერიკ ფრანსი, სილიკონის ველის ტექნიკური სტარტაპის ყოფილი თანამშრომელი და გამოცემა „Reclaiming Personalized Learning“-ის ავტორი ჰყვება, თუ როგორ შეიძლება სასკოლო გაკვეთილების გამრავალფეროვნება დისტანციურად და არა მხოლოდ დისტანციურად.
პოლ ემერიკ ფრანსმა მასწავლებლობა მოულოდნელად გადაწყვიტა – ის სამუსიკო ფაკულტეტზე სწავლობდა, მაგრამ ერთხელაც საზაფხულო ბანაკში უმცროსკლასელებთან ერთად მოუწია ყოფნა. იქ მიხვდა, რომ პედაგოგიკა მისი საქმე იყო. გარისკა და სხვა ფაკულტეტზე გადავიდა. ამბობს, რომ ბავშვების სწავლების პროცესზე დაკვირვება საინტერესო პროცესია, განსაკუთრებით 8-10 წლის მოსწავლეებზე, რომლებიც ამ ასაკიდან იწყებენ აბსტრაქტულად აზროვნებას, სიღრმისეულად მსჯელობას და ფიქრს იმაზე, თუ რა ხდება მსოფლიოში.
ჩიკაგოელი მასწავლებლის პირველი რჩევაა, რომ პედაგოგმა, საკლასო ოთახში შესვლისთანავე, დაივიწყოს, რომ ერთადერთია, ვინც ყველაფერი იცის. ყველაფრის მცოდნე მასწავლებლები არ არსებობენ. მასწავლებლის მთავარი ფუნქცია მოსწავლეებისთვის მიმართულების მიცემა და სწავლაში დახმარებაა.
ამერიკელი მასწავლებელი ამბობს, რომ მას სრულყოფილად არ ესმის მათემატიკა და ლიტერატურა, მაგრამ ინფორმაციის მოძიების კარგი უნარი აქვს. იცის, თუ როგორ უნდა დასვას სწორი შეკითხვა და როგორ ასწავლოს ბავშვებს ერთმანეთთან ურთიერთობა. მიაჩნია, რომ ამ უნარების განვითარება თანამედროვე მასწავლებლისთვის აუცილებელია, თუკი ნამდვილად სურს მოსწავლეთა აღზრდა-განათლებაში მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანა.
ფრანსს მიაჩნია, რომ 2020 წლის პანდემიამ ბევრ მასწავლებელს მისცა გამოცდილება და აჩვენა, რამდენად საჭიროა კომუნიკაციის უნარი. როდესაც ფრანსი თავის მოსწავლეებთან ონლაინსწავლებაზე გადავიდა, ცდილობდა, ისე დაეგეგმა გაკვეთილები, რომ მოსწავლეებს მაქსიმალურად შეძლებოდათ ერთმანეთთან ურთიერთობა. მან შემოიღო „საოფისე დრო“, დრო, როდესაც მოსწავლეებს მასწავლებელთან შეხვედრა და დაგროვილი შეკითხვების მიცემა შეეძლოთ, ან შეეძლოთ ეთხოვათ მასწავლებლისთვის, რომ ის დახმარებოდა მათ რომელიმე დავალების შესრულებაში, ანდა ერჩია, რა წაეკითხათ თავისუფალ დროს.
ამერიკელი მასწავლებელი პოლ ემერიკ ფრანსი ამბობს: „ზედმეტადაც ნუ შეაფასებთ ტექნოლოგიისა და ონლაინინსტრუმენტების როლს სწავლებაში. მე მომიწია მუშაობა სილიკონის ველის სტარტაპკომპანიაში, სადაც ვამუშავებდი ინსტრუმენტებს პერსონალიზებული განათლების იდეის განსახორციელებლად, რაც დიდად შთამაგონებდა. ვფიქრობდით, რომ პროცესში ბავშვების ჩართულობის საუკეთესო გზა იყო სასწავლო პროგრამების, ინდივიდუალური პროგრამების პერსონალიზაცია თითოეული მოსწავლისათვის.
„ფლეილისტების“ დიდი იმედი მქონდა – ინდივიდუალური საკლასო აქტივობების ჩამონათვალის, მაგრამ როდესაც ჩვენი საუკეთესო პრაქტიკის დანერგვა საკლასო ოთახში დავიწყე, მივხვდი, რომ შევცდით. სწავლის პერსონალიზება ძალიან კარგი იდეაა და ახლა მისი დანერგვის მრავალი ტექნოლოგიური საშუალება არსებობს, მაგრამ სწავლა, პირველ რიგში, ბავშვებთან ურთიერთობასა და მასწავლებელთან არის დაკავშირებული. იმ წმინდა ალგორითმულ სქემაში ცოცხალი ურთიერთობა კი დიდი დანაკლისია.
გარკვეული დროის შემდეგ, თანდათან, ჩემი მოსწავლეების სახეები დამავიწყდა და მივხვდი, რამდენად მყიფე იყო ეს მოდელი.
კვირაში 60-70 საათს ვმუშაობდი თითოეული ბავშვის სასწავლო გეგმის პერსონალიზებაზე, შემდეგ კი გულწრფელად ვკითხე საკუთარ თავს: „მუშაობს ეს?“ პასუხი იყო – „არა“. როდესაც რომელიმე ბავშვს ჩემი დახმარება სჭირდებოდა, ყურადღებას ვაკლებდი – ვიღაცას უკვე შეესრულებინა დავალება და მოწყენილი იჯდა, ვიღაც კი პირველ ეტაპზე იყო გაჩერებული.
იდეალურ შემთხვევაში, კლასის სასწავლო გეგმა საშუალებას უნდა გაძლევდეს, რომ ყველა მოსწავლე თავს კომფორტულად გრძნობდეს და მაქსიმალურად იყოს ჩართული საერთო სასწავლო პროცესში. თუმცა, როდესაც ჩვენ უბრალოდ ვანაწილებთ პერსონალურ დავალებებს, მოსწავლეებს არ უჩნდებათ ჩართულობის განცდა, პირიქით.
იმის გასაგებად, მუშაობს თუ არა მასწავლებლების მიერ შერჩეული საგანმანათლებლო ტექნოლოგიები, ვურჩევ უპასუხონ კითხვებს: ამარტივებენ თუ არა ისინი სასწავლო პროცესს? ზრდიან თუ არა თითოეული მოსწავლის ინდივიდუალურ პოტენციალს? იძლევიან თუ არა იმის საშუალებას, რომ ნაცნობ თემას ახალი კუთხით შეხედონ? გულისხმობენ თუ არა ისინი ბავშვთა კომუნიკაციას ერთმანეთთან და მასწავლებელთან?
და კიდევ – მთავარია არა შეფასება, არამედ ადამიანი. ზოგადად, ჰუმანიზაცია ეს არის ადამიანის სწრაფვა უფრო მეტი ადამიანურობისკენ, ზრდისა და განვითარების პროცესში. ანალოგიურია განათლებაში: ბავშვები რომ იზრდებიან, უფრო მეტ დროს ხარჯავენ სწავლაზე, უფრო ყურადღებით ექცევიან საკუთარ თავს, გარშემომყოფებსა და სამყაროს, რომელშიც ცხოვრობენ.
განათლების ჰუმანიზებით, ჩვენ უბრალოდ ამოვატივტივებთ ზედაპირზე ამ მარტივ მოსაზრებას. ერთი კითხვა, რომელიც, როგორც მეჩვენება, ყველა მასწავლებელმა უნდა დაუსვას საკუთარ თავს, არის: ის, რასაც გაკვეთილზე ამ წამს ვაკეთებ, ეხმარება თუ არა ჩემს მოსწავლეს გახდეს უფრო ადამიანური, კეთილი, პასუხისმგებლიანი, სხვის მიმართ ყურადღებიანი?
ჩემი მოკრძალებული რჩევაა მასწავლებლებისთვის – შეეცადონ, გაკვეთილის თითოეული თემა მოსწავლეებთან განსახილველ საკითხად აქციონ და დისკუსია გამართონ. ეს დაეხმარება მათ კრიტიკულ აზროვნებაში, გააზრებაში, რაზეა საერთოდ საუბარი და რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი. მასწავლებელიც ბევრად მეტ შედეგს მიიღებს, ვიდრე შემდეგი სქემის მიხედვით: „ახსნა – დავალებების მიცემა – შეფასება“. სასწავლო პროცესის არსი საუბარია – ესაუბრეთ ბავშვებს უფრო ხშირად.
2020 წლის აგვისტოში სკოლიდან წამოვედი. პანდემიის მიუხედავად, აშშ-ში ბევრ პედაგოგს აიძულებდნენ, სკოლაში ევლო. ამაზე ბევრი დებატი იყო – გაიხსნას თუ არა სკოლა ახალ სასწავლო წელს. სამწუხაროდ, ხშირად ჩვენი აზრი ნაკლებად აინტერესებთ. მიმაჩნია, რომ მასწავლებელი არ უნდა იყოს ბავშვისთვის საფრთხე, რადგან ჯერ კიდევ არ გვაქვს ვაქცინა, არ ვიცით როდის გამოჩნდება ის, მილიონობით ადამიანი კვლავ ავადდება და მათი დაღუპვის სიხშირე იზრდება. ამის მიუხედავად, ბევრ მასწავლებელს აიძულებდნენ კლასებში დაბრუნებას. მე დროებით დავტოვე სკოლა. მასწავლებელსაც უნდა ჰქონდეს არჩევნის საშუალება. არ ვიცი, როგორ არის საქმე სხვა ქვეყანაში, მაგრამ აქ მასწავლებლები სუპერგმირებივით უნდა იყვნენ და თავიანთი ჯანმრთელობა, ოჯახი, სიცოცხლე უნდა შესწირონ სკოლას. ესეც სადავოა. მასწავლებლის პროფესია უდავოდ ძალიან კარგია, მაგრამ ყველაა კი მზად იმისათვის, რომ თავი გაწიროს? ვფიქრობ, ერთ-ერთი მთავარი გაკვეთილი, რომელიც პანდემიის გამოცდილებიდან უნდა მივიღოთ, ისაა, რომ მასწავლებლები ძალიან მნიშვნელოვანი ადამიანები არიან და მათ უნდა მოვუფრთხილდეთ“.
