ხუთშაბათი, აპრილი 25, 2024
25 აპრილი, ხუთშაბათი, 2024

კავშირი ფიზიკასა და ტექნოლოგიებს შორის

ფიზიკის განვითარების შედეგია ინდუსტრიული მრეწველობის განვითარება. ინერგება თანამედროვე ტექნოლოგიებიც. მაგალითად: მე-18 საუკუნეში, როდესაც პირველად ორთქლის ძრავები შეიქმნა, მან დასაბამი დაუდო გემთმშენებლობაში მის გამოყენებას. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ორთქლის ძრავების შექმნა და განვითარება პირდაპირ კავშირში იყო ფიზიკაში თერმოდინამიკის განვითარებასა და მის წინსვლასთან. რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში ორთქლის ძრავებს იყენებდნენ სხვადასხვა სფეროში: მაღაროებში, სამრეწველო ინდუსტრიაში, გემთმშენებლობაში. ცხადია, ამ ერთმა ნაბიჯმა კაცობრიობის განვითრებისა და ყოველდღიური ცხოვრების გაუმჯობესებისთვის გარდამტეხი როლი ითამაშა.

 

გადავინაცვლოთ მე-19 საუკუნეში, სადაც მსოფლიო ასპარეზზე კიდევ მეტად გარდამტეხი ეპიზოდები ჩნდება. მაიკლ ფარადეის ინდუქციის კანონის აღმოჩენამ განაპირობა ელექტროგენერატორებისა და ტრანსფორმატორების შექმნა. დავებმა ტესლასა და ედისონს შორის, ედისონსა და ვესტინგჰაუსს შორის – ელენერგიის კომერციალიზაცია გამოიწვია და ამ დარგში დიდ აღმოჩენებს ჩაუყარა საფუძველი, რამაც შეცვალა ადამიანების ყოველდღიური ცხოვრების წესი. ამ ყველაფრის შემდეგ, ძალიან მალე ადამიანების ცხოვრებაში იჭრება რადიო. ინფორმაციის გადაცემისა და მიღების გზებმა საფუძველი ჩაუყარა საკომუნიკაციო საშუალებებს.

 

მე-20 საუკუნის პირველ ნახევარში გამოვყოთ ორი მნიშვნელოვანი მოვლენა ადამიანებისთვის. პირველი – ატომური ბომბის შექმნა, მისი გამოყენება და შემდეგ კი კონტროლირებად ატომურ რეაქტორებში მისი განთავსება და სასარგებლო მიზნით გამოყენება; და მეორე მნიშვნელოვანი გამოგონება, რამაც ყოველდღიურობა გაამრავლფეროვნა, გახლდათ ტელევიზორი. თავდაპირველად ტელევიზორი აჩვენებდა შავ-თეთრ ფერებში, ხოლო შემდგომ ფერადად. რა თქმა უნდა, ტელევიზორის განვითარებასაც თავისი ეტაპები ჰქონდა, რამაც გამოიწვია მისი ფერადი გამოსახულების მიღება.

 

მეოცე საუკუნის მეორე ნახევარი უფრო მეტად დახუნძლული იყო სამეცნიერო მიღწევებით, რაც აისახებოდა ტექნიკის და ტექნოლოგიების განვითარებასა და შექმნაზე.  მე-20 საუკუნის მეორე ნახევარში ადამიანებმა შეძლეს მთვარეზე დაშვება, სატურნზე თანამგზავრის გაშვება, ინტერნეტის გამოგონება და ა.შ. ეს მცირე ჩამონათვალია იმ დიადი აღმოჩენებისა და მიღწევებისა, რომლებიც მეოცე საუკუნეს მიეწერება. აქვე აღსანიშნავია, რომ ნახევარგამტარული ფიზიკის განვითარებისკენ მუდმივმა სწრაფვამ შედეგი გამოიყო და კომპიუტერები ზომაში შემცირდნენ, ასევე შეიქმნა სმარტფონები და სხვადასხვა ელექტრონული მოწყობილობა, რომელთა ზოგიერთი წარმომადგენელი ფრჩხილის ზომისაც კი არის.

 

კაცობრიობამ საინტერესო ეპოქები განვლო, დაწყებული მექანიკური ეპოქიდან ელექტრულამდე, ელექტრულიდან კოსმოსამდე, კოსმოსიდან ციფრულამდე. ყველა ამ ეპოქას თავისი ლოგიკური გადასვლები და კავშირები ჰქონდა ერთმანეთთან. დღესდღეობით ციფრულ ეპოქაში ვცხოვრობთ და ფიზიკის განვითარების გარეშე თანამედროვე ტექნოლოგიური მიღწევები შეუძლებელია. ქვემოთ მოცემულ ცხრილზე ნაჩვენებია კავშირი ფიზიკასა და ტექნოლოგიების განვითარებასა და ურთიერთგანვითარებას შორის.

 

ორთქლის ძრავა თერმოდინამიკის კანონები
ატომური რეაქტორი კონტროლირებადი ატომური რეაქცია
რადიო და ტელევიზია ელექტრომაგნიტური ტალღების გენერაცია, გადაცემა, მიღება
ლაზერები ოპტოელექტრონიკა
კომპიუტერები ციფრული ლოგიკური გამომთვლელი
კოსმოსური რაკეტა ნიუტონის კანონები
რადარი და სონარი არეკვლის კანონები
ელექტრო გენერატორი ფარადეის ინდუქციის კანონი
ჰიდროელექტროსადგური მექანიკური და ელექტრული ენერგია
თვითმფრინავი აეროსტატიკა
ნაწილაკთა ამაჩქარებელი ლორენცის ძალა
ოპტიკური ბოჭკო სრული არეკვლა
ფოტოვოლტაიკი ფოტოეფექტი
ტელესკოპი სინათლის არეკვლა და გარდატეხვა
ტრანზისტორი ნახევარგამტარული ფიზიკა

 

დაისმის შეკითხვა – შესაძლებელია ტექნოლოგია განვითარება ფიზიკის გარეშე? დიახ, თუმცა იშვიათ შემთხვევაში. ერთ-ერთი ასეთი გამონაკლისი გახლდათ დროის გაზომვის ტექნოლოგია გალილეოსა და ჰიუგენსის მიერ (რა თქმა უნდა, სხვადასხვა პერიოდში).

 

ასევე საინტერესო ტექნოლოგიაა ნაწილაკთა ამაჩქარებელი, რომელშიც შესაძლებელია სხვადასხვა ნაწილაკზე დაკვირვება და ახალი ნაწილაკების აღმოჩენა. ახალი ნაწილაკის აღმოჩენისას, რაღა თქმა უნდა, იბადება ფიზიკის ახალი ქვემიმართულებები, რომლებიც ამ ნაწილაკს შეისწავლიან.

 

საბოლოოდ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ კავშირი ფიზიკასა და ტექნოლოგიებს შორის ორმხრივი და მყარია. რა თქმა უნდა, პირველის განვითარება მეორის განვითარების საწინდარია, ვიდრე პირიქით, თუმცაღა უნდა აღვნიშნოთ, რომ ორივეს განვითარების საბოლოო პროდუქტი გავლენას ახდენს ადამიანთა ყოველდღიურ ცხოვრების წესზე.

 

 

გამოყენებული წყარო
https://www.wondersofphysics.com/

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი