ხუთშაბათი, მარტი 28, 2024
28 მარტი, ხუთშაბათი, 2024

პანდემიის გაკვეთილებიდან

ტექნოლოგიის განვითარების ტემპი იმაზე სწრაფია, ვიდრე წარმოგვიდგენია. ოცდამეერთე საუკუნეში ასი წლის შესაბამისი პროგრესის ნაცვლად ოცი ათასი წლის შესაბამის პროგრესს ვიხილავთ“.

 

სტატიაზე მუშაობის დროს გავეცანი რეი კრუზველის საინტერესო წერილს ადამიანისა და მანქანის შერწყმაზე. შესაძლოა, მის ყველა იდეას არ ვიზიარებდეთ, მაგრამ ზემოთ მოყვანილ ციტატას ალბათ მიაქცევთ ყურადღებას. ტექნოლოგიების პროგრესი შეუქცევადია და ისინი დღითი დღე უფრო და უფრო მტკიცედ იკიდებენ ფეხს ჩვენი ცხოვრების ყველა სფეროში. გვინდა თუ არა, უნდა ვაღიაროთ, რომ მსოფლიოს მომავალი ციფრულია.

კარჩაკეტილობის პერიოდმა ფიქრის, განსჯისა და დასკვნების გამოტანისკენ გვიბიძგა. მან დღის სინათლეზე გამოიტანა ჩვენი განათლების სისტემის შესაძლებლობები. მასწავლებელთა არმია ექიმებთან ერთად საზოგადოების სამსახურში წინა ფლანგზე დადგა. ამ სტატიით მინდა გაგიზიაროთ ჩემ მიერ დანახული პრობლემები, რომლებიც სკოლებში საინფორმაციო ტექნოლოგიების სწავლებას უკავშირდება.

საინფორმაციო ტექნოლოგიები ელვის სისწრაფით ვითარდება. რამდენად ვუწყობთ ფეხს ამ ცვლილებებს? არიან მზად ჩვენი მოსწავლეები, კონკურენცია გაუწიონ მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილში მცხოვრებ თანატოლებს? ჩვენ ხომ კონკურენტუნარიანი ახალგაზრდობა გვჭირდება. დღეს საქართველოში ბევრი კომპანია ჩივის, რომ ადგილობრივ შრომის ბაზარზე ვერ პოულობენ კომპიუტერული ტექნოლოგიების სათანადო კვალიფიკაციის მქონე სპეციალისტებს და ამიტომ საზღვარგარეთიდან უწევთ მათი მოწვევა.

დისტანციური სწავლების დროს მოსწავლეები დავალებებს უმთავრესად ვორდში ასრულებდნენ, ამზადებდნენ პრეზენტაციებს; მათი უმეტესობა წერდა ფურცელზე, უღებდა ფოტოს და პირადი შეტყობინების სახით აგზავნიდა სასაუბროში. ყველამ ვიცით, რომ XXI საუკუნის მოსწავლე მრავალი ციფრული უნარით უნდა იყოს აღჭურვილი. დღეს ტექსტებისა თუ დავალებების გაციფრულების/ პოსტერების, საინფორმაციო ბროშურების, ანიმაციებისა და ვიდეოების სახით პროექტების შესრულების უამრავი შესაძლებლობა არსებობს. ვიცით, თუმცა კონკრეტული და დეტალური ინსტრუქციები შესაძლოა უცბად ვერ მოვიძიოთ და ეს ბუნებრივიცაა.

მოდი, ერთად დავსვათ გულწრფელი კითხვები: რატომ იქცა საინფორმაციო ტექნოლოგიები დისტანციურ სწავლებაში ჩართული მოსწავლეებისთვის ერთ-ერთ დამაბრკოლებელ გარემოებად?

დაწყებითი საფეხურის V-VI კლასებში ისწავლება საგანი „ინფორმაციული საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები“. აღმოჩნდა, რომ ეს არ ყოფილა საკმარისი რამდენიმე მიზეზის გამო: მოსწავლეების უმეტესობას აღარ აქვს პრაქტიკა სწავლების ზედა საფეხურებზე, მხოლოდ ორი აკადემიური წლის განმავლობაში შესწავლილი საკითხები თუ შეძენილი უნარები კი არ არის მდგრადი. ჩვენი ზოგადი განათლების სისტემა არ არის ორიენტირებული ციფრული კომპეტენციებით აღჭურვილი მოსწავლის აღზრდაზე. საბაზო და საშუალო საფეხურებზე უკვე ცალკეული საგნის მასწავლებლის მოხალისეობრივ მონდომებასა და მოტივაციაზეა დამოკიდებული, რამდენად ჩაერთვებიან მოსწავლეები თუნდაც მედიაწიგნიერების საკითხებზე მუშაობის პროცესში.

რა მოხდება, თუ პირველიდან XII კლასამდე ცალკე საგნად ვასწავლით საინფორმაციო ტექნოლოგიებსა და ციფრულ წიგნიერებას და ეს ცვლილება საგაკვეთილო ბადეში აისახება?

შედეგი მალევე დადგება და:

* მოსწავლეებს ექნებათ შესაძლებლობა, თავდაპირველად მარტივი პროგრამები ისწავლონ;

* შემდგომ საფეხურებზე გაივლიან ვიდეოგადაღების, მონტაჟის, ანიმაციის აწყობის, პოსტერების/ბუკლეტების დამზადების, ფოტოების გადაღებისა და დამუშავების, ბლოგების შექმნისა და მართვის კურსებს;

* საშუალო საფეხურზე ექნებათ შესაძლებლობა, შეისწავლონ ვებდიზაინი, აპლიკაციების აწყობა და რობოტექნიკის შექმნა. მნიშვნელოვანია, „ბავშვები გავზარდოთ არა ტექნოლოგიების მომხმარებლებად, არამედ შემქმნელებად“!

თავი უკეთესად ვიგრძენი, როცა შინ ყოფნის დროს შევძელი სხვადასხვა ონლაინკურსის გასავლელად დროის გამონახვა. ყველაზე ნაყოფიერი აღმოჩნდა KQED-ის მიერ შემოთავაზებული მრავალფეროვანი პროგრამები. დავრეგისტრირდი ისეთ ონლაინპროგრამებზე, როგორებიცაა:

* ვიდეოს შექმნა საკლასო ოთახში;

* მედიის ანალიზი და შეფასება საკლასო ოთახში;

* ინფორმაციის მოძიება და შეფასება;

* უსაფრთხოება და კონფიდენციალურობა მონაწილეობით კულტურებში;

* დეზინფორმაცია და პროპაგანდა.

დროის სიმცირის გამო რამდენიმე საინტერესო კურსის გავლა ვერ მოვასწარი. მასწავლებლები მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხიდან თვითმართვადი კურსების მეშვეობით სწავლობდნენ მედიაწიგნიერებისა და საინფორმაციო წიგნიერების საკითხებს. ფორუმზე თვალს ვადევნებდი მათ დისკუსიას, სადაც დისტანციური სწავლების პროცესში წარმოშობილ სირთულეებზე მსჯელობდნენ. ჩვენი და მათი პრობლემები ძალიან განსხვავდება ერთმანეთისგან…

უკვე არსებობს საინფორმაციო ტექნოლოგიებისა და ციფრული წიგნიერების სწავლების მდიდარი საერთაშორისო გამოცდილება. თავისუფლად შეიძლება სხვადასხვა წარმატებული კურსის ქართულ რეალობასთან ადაპტირება.

ამ იდეის სრულყოფილი რეალიზება დღეს საქართველოში მხოლოდ თითებზე ჩამოსათვლელ საჯარო სკოლებს შეუძლიათ. აუცილებელია კომპიუტერული ლაბორატორიების შესაბამისი ტექნიკით აღჭურვა, რაც, სავარაუდოდ, დიდ ხარჯებთან იქნება დაკავშირებული.

დაწყებით საფეხურზე შესაძლებელია პროგრამა „ჩემი პირველი კომპიუტერის“ ფარგლებში მიღებული ლეპტოპების/ნოუთბუქების გონივრული გამოყენება. სამწუხაროდ, ისინი მალე ფუჭდება. სახელმწიფომ უნდა შეძლოს და პირველკლასელებს ისეთი კომპიუტერები გადასცეს, რომლებიც რამდენიმე წელი გამოადგებათ, არა ისეთი, როგორიც ახლაა…

რა გავაკეთოთ მაღალ კლასებში? ამ შემთხვევაში გამოსავალი შეიძლება მობილური ტელეფონები იყოს.

მობილური ტელეფონის საშუალებით შესაძლებელი იქნება ამ საკითხებზე მუშაობა, თუმცა არა მგონია, ადვილი იყოს, ყველა მოსწავლე სრულფასოვნად ჩავრთოთ სწავლის პროცესში და მობილური კლასში გასართობ ნივთად არ გვექცეს.

აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ საბაზო საფეხურის ესგ (2018-2024) ითვალისწინებს ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების სტანდარტს VII-VIII კლასებისთვის (2020-2021 წელს უკვე ემატება VII კლასში). ასევე ახალი სკოლის მოდელით გათვალისწინებულია სხვადასხვა აქტივობები ამ მიმართულებით.

ჩვენ არ ვართ ნავთობით მდიდარი ქვეყანა, არ გაგვაჩნია რაიმე მნიშვნელოვანი ბუნებრივი რესურსი. მხოლოდ ტურიზმსა და სოფლის მეურნეობაზე დამოკიდებულებით საიმედო მომავალს ვერ შევქმნით.

რით შეიძლება წარვდგეთ მსოფლიოს წინაშე 10, 15, 20, 50 წლის შემდეგ?

საინფორმაციო ტექნოლოგიები – ეს ის მიმართულებაა, რომელსაც ჭკვიანური დაგეგმვის შემთხვევაში თავისუფლად შეუძლია, პატარა ქვეყანასაც მოუტანოს დიდი წარმატება. მაგალითი? ესტონეთი!

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი