მოგეხსენებათ, COVID-19-ის პანდემია არაა პირველი შემთხვევა, როცა ადამიანებს დროებით უარის თქმა უწევთ ცხოვრების ჩვეულ სტილსა და რიტმზე. მაგალითად, შავი ჭირის აფეთქების დროს სოციალური დისტანცირებისა და თვითიზოლაციის წესები ისააკ ნიუტონმაც დაიცვა და, როგორც ამბობენ, ყოველდღიური საზრუნავის არარსებობის გამო, მისმა კრეატიულობამ საგრძნობლად იმატა. ზუსტად მაშინ აღმოუჩენია ნიუტონს მსოფლიო მიზიდულობის კანონი. ანუ… ზოგი ჭირი რომ მარგებელია, ამაში ბატონი ისააკის მაგალითმა ერთხელ კიდევ დამარწმუნა. ამიტომ, ჩემი კრეატიულობა სახალისო დავალებების მოფიქრებისკენ მივმართე ამ კარანტინში. ვიცი, რომ ბევრი ჩემი კოლეგის მოტივაცია და კრეატიულობაც ასევე ამაღლებულია. ხოდა, სანამ ხის სახლს ავაშენებთ, სამოვარს შევიძენთ, ჩაის დავლევთ და ხელოვნებაზე ვილაპარაკებთ, მინდა აქვე გაგაცნოთ დავალებები სწავლების სხვადასხვა საფეხურისთვის.
დავალება
„ვეფხისტყაოსანში“ ვკითხულობთ:
- „ნახეს, უცხო მოყმე ვინმე ჯდა მტირალი წყლისა პირსა,
შავი ცხენი სადავითა ჰყვა ლომსა და ვითა გმირსა,
ხშირად ესხა მარგალიტი ლაგამ-აბჯარ-უნაგირსა.
ცრემლსა ვარდი დაეთრთვილა, გულსა მდუღრად ანატირსა.“
- „რა გატირებს, გოგო ხომ არ ხარ?’- ეს ის ფრაზაა, რომელიც, ალბათ, ხშრად მოგვისმენია უფროსებისგან. ამგვარი წარმოდგენა ღრმად არის ჩამჯდარი ადამიანების ცნობიერებაში და მას სტერეოტიპული აზროვნება ჰქვია.
გთხოვ, დაფიქრდე და მიპასუხო:
1.აქვს თუ არა მნიშვნელობა გრძნობების გამოხატვისას გოგო ხარ თუ ბიჭი?
2.სტერეოტიპული აზროვნების სხვა რა მაგალითები შეგიძლია დაასახელო?
3.რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება განაპირობოს ამგვარმა აზროვნებამ?
დავალება N1
შექმენი მოთხრობა ანდაზის მიხედვით:
გაითვალისწინე შემდეგი მითითებები:
ა)კარგად მოიფიქრე ამბავი, რომელიც უნდა განვითარდეს; შეადგინე სიუჟეტის განვითარების ძირითადი გეგმა, რომელსაც გაჰყვები წერის პროცესში;
ბ)დააკონკრეტე სივრცე და დრო (სად და როდის ვითარდება მოვლენები);
გ)შეარჩიე პერსონაჟები (მთავარი და მეორეხარისხოვანი).
დავალება N
ვუყურებთ ფილმს „სუფთა დაფა“
დისკუსიის თემა:
“ჩვენმა ამხანაგმა რაღაც დააშავა; უნდა დავასახელოთ თუ არა დამნაშავე?”
სადისკუსიო ცხრილი
| დიახ, იმიტომ რომ… | არა, იმიტომ რომ… |
|
|
დავალება N
ვუყურებთ ფილმს „ზღარბი“
დისკუსიის თემა:
მოქმედებს თუ არა უარყოფითად მოზარდის თვითშეფასებაზე მისთვის მეტსახელის შერქმევა?
სადისკუსიო ცხრილი
| დიახ, იმიტომ რომ… | არა, იმიტომ რომ… |
|
|
დავალება N
დაასათაურე კორონა ვირუსის პანდემიის თემაზე შექმნილი ნახატები:
დავალება N
შეარჩიე საოჯახო ალბომში ერთი ძველი ფოტო (სასურველია, შავ-თეთრი) და გადმოეცი მასთან დაკავშირებული ამბავი:
1.ვინ არიან ფოტოზე გამოსახული ადამიანები?
2.რა იცი მათ შესახებ?
3.რას გრძნობ, რა გაკავშირებს მათთან?
4.სად და როდისაა გადაღებული ფოტო?
5.და სხვ.
დავალება N
„ზოგი ჭირი მარგებელია“ ქართული მხატვრული ფილმია. ეკრანებზე გამოვიდა 1984 წელს. დამდგმელი რეჟისორი და სცენარის ავტორი – პავლე ჩარკვიანი. დამდგმელი ოპერატორები – ვიქტორ ანდრიევსკი და ედუარდ გრიგორიანი. კომპოზიტორი – იაკობ ბობოხიძე. მთავარ როლებში: თემურ ქამხაძე, ანა ნიჟარაძე, ლაურა რეხვიაშვილი, ლეო ფილფანი, ვარლამ ნიკოლაძე, კოტე თოლორაია, თამარ სხირტლაძე, რეზო ესაძე, ბორის წიფურია, ბერტა ხაფავა, მანანა ცხოვრებოვა.
დაუკავშირე ფილმი დღეს მსოფლიოში არსებულ რეალობას და ჩაწერე ვიდეომონოლოგი ან ჩამოაყალიბე წერილობით, როგორ იქცევიან ადამიანები კრიტიკულ სიტუაციაში.
დავალება N4
რას გვირჩევდა რომელიმე ქართველი კლასიკოსი მწერალი (შოთა, ილია, აკაკი, ვაჟა…),Covid-19-ის ეპოქაში რომ ეცხოვრა?
დავალება შეგიძილიათ წამოადგინოთ ნებისმიერი ფორმით, მაგალითად:
1.ესე;
2.სლაიდები;
3.ნახატები…
ნიმუში:
შეფასების კრიტერიუმები:
- დანახულია მწერლის სტილი;
- რჩევა სასარგელო და სიტუაციის შესაბამისია.
დავალება N
ამ სახალისო მოთხრობის ავტორი, არც _ მეტი, არც _ ნაკლები, თავად გალაკტიონია. ყურადღებით წაიკითხე ტექსტი და შეასრულე დავალება:
- რომელი ანდაზა გაგახსენდა? რატომ?
- ჩამოაყალიბე შენი პიროვნული დამოკიდებულება მოცემულ ტექსტში წამოჭრილი პრობლემებისადმი.
* * * შარშან თურმე…
შარშან თურმე ერთი მეტად საინტერესო ამბავი მომხდარა სამეგრელოში. ახალგაზრდა თავმომწონე მეგრელს განუძრახავს შორეულ სოფლიდან ლამაზი ქალის მოტაცება. წაიყვანა თურმე თავისი ძმად ნაფიცი კაცი, შესხდენ ცხენებზე და გასწიეს. მოიტაცეს ქალი და იმავე გზით გამობრუნდენ. ასაღამოვდა. დაღლილნი ერთ დიდი ტყეში ჩამოსხდნენ. თავი შეაფარეს მუხას. გაშალეს სუფრა და ძალიან დათვრნენ – ორივენი, გარდა ქალისა. სასიძო ეუბნება მეგობარს: „შენ, აი, რა გითხრა, შეჯექი ცხენზე და გასწი მამაჩემთან, ახარე, რომ ულამაზესი ქალი მოგვყავს“. შეჯდა მთვრალი მეგობარი ცხენზე და გასწია ბინისკენ – სამახარობლოდ. ღვინისაგან გონება-დაბნეული სასიძოც რაღაცაიზე შეჯდა ცხენზე და მასვე გამოუდგა. დარჩა ქალი მარტოდმარტო ტყეში. უკვე ღამეა, ქალმა გაიფიქრა: სად უნდა წავიდე? მივუშვებ ცხენს სადავეს და სადაც მიმიყვანს, ალბად, ჩემი მომტაცებელი ვაჟის სახლიც ის იქნებაო. ცხენი თავის სახლს როგორ ვერ მიაგნებსო. ასეც მოიქცა. ცხენი გაუდგა გზას და ცოტა ხნის შემდეგ მიადგა ერთ კარგად მოწყობილ კარმიდამოს – დიდის ქართულის ჭიშკრით.. დაარახუნა კარებზე. დაიძახა: „მაინძელო!“
– ვინ ხართ? – მოისმა ხმა.
– აქეთ მოგვხედე ელანძე, – უპასუხა ქალმა. მოვიდა ჭაღარით შემოსილი დარბაისელი კაცი.
– ვინა ხართ? – კიდევ დაიძახა მან.
– ქალი ვარ, – უპასუხა მან, – გზა ამერია, დავიბენიო… და თან ყველაფერი დაწვრილებით უამბო; თუ ეს ის ოჯახია, რომლისკენაც წამოვედი, ხომ კარგი, თუ არა და ღამეს გამათევინებთ, იმედი მაქვსო.
– მობრძანდი, ბატონოო, – შეუძღვა სახლში ქალს. თავის ცოლს უთხრა – აბა, პატივი ეცით [ამ ქალს] მანდილოსანს, [გზა] მხარი აქცევია, გზა არევიაო. მე კი მის ცხენს მოვუვლიო.
წაიყვანა ცხენი საჯინიბოში. აანთო სანთელი და რას ჰხედავს, ეს სწორედ ის ცხენია – შარშან რომ [სწორედ] მოჰპარეს! მისი საკუთარი ცხენი – კარზე მიუვიდა! დაბრუნებისას ქალს კიდევ გამოჰკითხა ამბავი. დაფიქრდა მოხუცი და აი, რა უთხრა:
– შვილო, დამიგდე ყური. ეს ცხენი ჩემი ცხენია – შარშან მომპარეს, ჩუმად წაიყვანეს სწორედ აი, ამ საჯინიბოდანაო. ეხლა ეს ცხენი თვითონ მოვიდა ჩემთან, და თითქოს რაღაც წერა იყოს, შენც თან მოგიყვანაო.. ამეღამ თქვენ აქ მოისვენებთ. მე მყავს ვაჟიშვილი, რომელსაც მეტს არაფერს ვუნატრებდი, გარდა თქვენისთანა მშვენიერი, ლამაზი ქალის ცოლად ყოლასო. დაათვალიერეთ ხვალ ჩემი ოჯახიც, ხვალვე ჩემი შვილიც აქ იქნებაო. იმედი მაქვს, მოგეწონებათ ჩემი ვაჟიც, ჩემი ოჯახიცო.
მართლაც, ყველაფერი ასე მოხდა. ეს ნამდვილი ამბავია და არა მოგონილიო, დაამატა მაიამ.
დავალება N1
„როცა აყვავდა ნუში“ ლანა ღოღობერიძის ცნობილი ფილმია. კინოეკრანებზე 1972 წელს გამოვიდა და დიდი პოპულარობა მოიპოვა. მთავარ როლს ახალგაზრდა ზურა ყიფშიძე ასრულებს, მუსიკალური გაფორმება გია ყანჩელს ეკუთვნის, რამაც ფილმს განსაკუთრებული ღირებულება მიანიჭა. ფილმში გამოყენებული მელოდია დღევანდელ ახალგაზრდებშიც საკმაო პოპულარობით სარგებლობს. ფილმი მეათეკლასელების ცხოვრებაზე მოგვითხრობს.თქვენ ნახავთ,როგორ იქცევა და რა პრობლემების წინაშე აღმოჩნდება ახალგაზრდა ბიჭი, რომელსაც გავლენიანი მამა ჰყავს. როგორები არიან ახალგაზრდები?.. როგორ იქცევიან?.. რას ფიქრობენ?.. რა აწუხებთ?_ ეს ის მარადიული კითხვებია, რითიც ინტერესდება ფილმის რეჟისორი.
https://www.youtube.com/watch?v=q52U_AyiDYU
ფილმის ნახვის შემდეგ გთავაზობთ შეასრულოთ ქვემოთ მოცემულ დავალებათაგან ერთ-ერთი:
ა)ჩაწერეთ ვიდეომონოლოგი ან ჩამოაყალიბეთ წერილობით თქვენი აზრი ფილმში დასმულ მორალურ-ზნეობრივ საკითხებზე.
შეგიძლიათ იხელმძღვანელოთ შემდეგი კითხვებით:
- როგორ ფიქრობთ, რამდენად მართებულია შვილების მიმართ მშობლის ისეთი დამოკიდებულება, როგორიც ფილმშია ნაჩვენები? რა შედეგი შეიძლება მოჰყვეს მშობლის ასეთ ქმედებას?
• რა გრძნობა გიჩნდებათ მთავარი გმირის, ზურას, მიმართ?
• რას იტყვით ზურას მეგობრებზე? როგორია მათი პოზიცია შექმნილი სიტუაციის მიმართ?
• თქვენს თანამედროვე რეალობაში რამდენად გხვდებათ მსგავსი პრობლემები?
ბ)დაწერეთ რეცენზია ფილმზე `როცა აყვავდა ნუში”.
წერის დროს აუცილებელია განიხილოთ მთავარი გმირისა და მისი მეგობრების თვისებები, როგორია თქვენი დამოკიდებულება მათ მიმართ. აღწერეთ გარემო, მამა და მისი მეგობრები, ისაუბრეთ მამა-შვილის ურთიერთობაზე. ყურადღება გაამახვილეთ ფილმის მხატვრულ თავისებურებებზე და გამოყენებულ მუსიკაზე, რომელიც ფილმის ემოციურ ფონს მეტად ამძაფრებს.
რეკომენდაცია:
იმისათვის, რომ უკეთესად გაეცნოთ ლანა ღოღობერიძის ხელწერას, აუცილებლად ნახეთ მისი სხვა ფილმები: `მე ვხედავ მზეს”, `ერთი ცის ქვეშ”, `რამდენიმე ინტერვიუ პირად საკითხებზე”.
დავალება N
ერთი წინადადებით გამიზიარეთ თქვენი აზრი სათქმელზე, რომელიც ნახატების საშუალებითაა მოტანილი ჩვენამდე?
დავალება N
ეს მშვენიერი ბანოვანი ნინო ჭავჭავაძეა, გარსევან და ალექსანდრე ჭავჭავაძეების შთამომავალი, გრიბოედოვის ქვრივი, პოეტების მუზა და ტრფობის საგანი. “მურილიოს მადონა” (როგორც სიყვარულით მიმართავდა მეუღლე), ქოლერის პანდემიას ემსხვერპლა.
გაეცანი მის ტრაგიკულ ისტორიას , მატვრულად ასახულს ტიციან ტაბიძისა და გიორგი ლეონიძის ნაწარმოებებში:
https://www.renomecenter.com/ka/stories/59/
https://www.aura.ge/101-poezia/1306-giorgi-leonidze–nino-tchavtchavadzes.html
ვფიქრობ, ეს საინტერესო იქნება შენთვის.შთაბეჭდილება გამიზიარე.
დავალება N
გაეცანი სტატიას. აქ შენ წაიკითხავ თანამედროვე ამერიკელ მწერალ ნიკ ფარიელას წერილს, რომლიც 13 მარტს გამოქვეყნდა იუმორისტულ საიტ McSweeney’s Internet Tendency-ზე.
სცადე ბედი მწერლობაში! მისწერე მეგობარს წერილი, აღწერე, თუ როგორ ცხოვრობენ ადამიანები დღეს პანდემიის პირობებში.
tps://www.radiotavisupleba.ge/a/ფრენსის-სკოტ-ფიცჯერალდის-წერილი-კარანტინიდან/30502677.html
დავალება N
აირჩიე კორონა ვირუსის პანდემიის დროს გადაღებული სურათებიდან ერთ_ერთი და მოცემულ თემაზე შექმენი პატარა ამბავი.
დავალება N
გაეცანი ქართველი მწერლის პირად წერილებს და შეასრულე შემდეგი დავალება:
- გამოიცანი ადრესატი და ადრესანტი;
- შექმენი წერილების ავტორის ფსიქოლოგიური პორტრეტი?
- შენთვის მნიშვნლოვანი და საჭირო რომელი ცხოვრებისეული დასკვნის გამოტანაში დაგეხმარა წაკითხული?
1.
მას შემდეგ, რაც შენ წადი, რაღაც საშინელმა სიცალიერემ მოიცვა მთელი ჩემი არსება.. სიცალიერემ, რომლის განადგურებას, არ ვიცი, რანაირი მდგომარეობა შეძლებს და რა არის მისი წამალი. როდესაც შენ აქ იყავი, მე შემეძლო დამენახე შენ… ჩემთვის უბრალოდ შენს ახლო ყოფნა საკმარისი იყო, რომ შენს გარდა არაფერზე არ მეფიქრა. როდესაც მწარე ფიქრები, სევდიანი და სასოწარკვეთილი სულიერი განწყობილება შემიპყრობდა, მე მოვქროდი შენსკენ, თუმცა არც შენგან მესმოდა დამამშვიდებელი საუბარი, მაგრამ უბრალო სიახლოვე საკმარისი იყო ჩემთვის, ვიმეორებ. ჩემს გულს საშინლად სწამლავდა შენიანების იქ ყოფნა. მე ყოველთვის ვგრძნობდი, რომ უცხო, ძალიან უცხო და არა-სასიამოვნო პირი ვიყავი დედაშენისთვის, მე ვგრძნობდი, რომ ყველა გულში ან დამცინოდა ან და კვირობდა ჩემს ხშირ სტუმრობას.. მე ვგრძნობდი, რომ რაღაცნაირი სიცივე შემქონდა თქვენს სახლში და მინდოდა მეყვირა, რომ არავინ არ მინდა შევაწუხო, რომ მხოლოდ ოლიასთან ყოფნა მინდა მეთქი.
მართლაც, რა საკვირველი რამაა, მთელ შენ კომპანიასთან, მხიარულ კომპანიასთან მხოლოდ მაშინ ვგრძნობ კავშირს, როდესაც შენა ხარ ქუთაისში.. როდესაც შენ წახვალ, მე მათ ვავიწყდები და ისინი მე მავიწყდებიან.. თითქო არაფერიც არ მომხდარა, თითქო არაფერი საერთო ერთმანეთთან არა გვაქვს….
როგორ ფიქრობ შენ ამ ამბავზე? შენ იქნება გადამეტებულათ მიიჩნიო ყველაფერი ეს, იქნება უბრალო განმარტოების სიყვარულს და სხვა ასეთებს დააბრალო, მაგრამ ეს ასეა.. მე ვიცი, ისინი ყოველთვის ისე მიმიღებენ, როგორც მიღებდენ. ისიც ვიცი, რომ ისინი მე მიცოდებენ, მაგრამ რად, რისთვის?
………………………………
დღეს დედაჩემისაგან მივიღე წერილი. საწყალი დედა! იგი შერიგებას მთხოვს, იგი ნანობს, რომ დამღუპა და ნამდვილ გზას ამაცდინა. დედაჩემი მევედრება, რომ ყველაფერი ვაპატივო და დავივიწყო… რამდენი ხანია, კარგ განწყობილებაში არ ვყოფილვარ დედასთან და ძმასთან.. თითქმის ოთხ წელიწად-ნახევარია.
ამ ხნის განმავლობაში მე არ მქონია მყუდრო ბინა, ამ ხნის განმავლობაში საშინელი გაჭირვება გამოვიარე. ეგ კი არ იცოდა დედაჩემმა. რამდენი გაჭირვება, ღმერთო ჩემო, რამდენი გაჭირვება! თუ როდისმე ბედნიერ ცხოვრებას ვეღირსე, ჩემს მოგონებებში წითელი ასოებით დაიწერება უკანასკნელი ოთხი წელიწადი! უკანასკნელმა ოთხმა წელიწადმა დამღუპა..
რა უნდა ვქნა ეხლა?
სადაა საშველი გზა?
………………………………
მაგრამ დღეს ყველაფერი ერთია! ოცნებებისა და სიზმრების დრო წავიდა! აღარაფერი არ გამახარებს, თვით ტკბილი სინამდვილეც კი? მშვენიერი ცხოვრება მე ოცნებებში განვიცადე… და
რაც ოცნებებში განგიცდია მთელი არსებით,
სინამდვილეში მას ექნება რაიმე ფასი?
ასეა საქმეები, ჩემო…
იყავი კარგათ..
მშვიდობით!
მარადის შენი…
[6 იანვარი, 1914]
- გამარჯვება!
შენი წერილი მივიღე – და ძალიან ვხარობ. ჩემო …. , რა საჭიროა დარდი და წუხილი, რა საჭიროა, რომ ყოველ წუთში შავი ფიქრები გიტრიალებდეს თავში. უნდა ეცადო, რომ მწარე წუთები ტკბილ წუთებათ წარმოიდგინო, უნდა ჩაჰკლა მწუხარება გულში. ჩვენი სიცოცხლე ისე ხან-მოკლე და უდღეურია, რომ არავითარი ფასი არ ექნება მას, თუ ის ისე არ გავატარეთ, როგორც ჩვენ გვსურს. ცხოვრება უნდა მოვაწყოთ ისე, როგორც ჩვენ გვინდა – აი, თავი და თავი მიზანი ბედნიერების.
ნუ გეწყინება, … და მე პირდაპირ გეტყვი: შენ სრულიადაც არა ხარ უბედური ადამიანი, ან და თუ ხარ, იმდენათ, რამდენათაც ყოველი ჩვენგანი. მაშ, რატომ უნდა ემდუროდე შენ ბედს? შენ უყვარხართ და შენ გიყვარს!
მაშ, რატომ ხარ უბედური?
ამბობ, რომ ავადა ვარო – მაგრამ მცირე ექიმობა და შენც თავისუფალი იქნები. თუ იმდენათ სულელია ადამიანი, რომ ექიმთან მისვლაც არ შეუძლია და ვერ მოუხერხებია – იმისი ხომ არაფერი ღირს!
თუ სწუხხარ დაკარგულ იმედებს და აუსრულებელ მიზნებს – დაივიწყე!
არაფერი იმაზე სამწუხარო არა-არის რა, როცა ადამიანი ვერ შეიგნებს თავის მდგომარეობას. ერთად ერთი საუკეთესო ხანა ჩვენს ცხოვრებაში – სიყმაწვილეა, ახალგაზრდობაა. როცა ამ ხანასაც სიმწუხარეში ვკლავთ, გვინდა, რომ მწუხარებაში ვიყოთ, ამაზე უფრო სიგიჟე ქვეყანაზე იქნება? ჩვენ ვფიქრობთ, თითქო ჩვენი მწუხარებით ვალამაზებთ ცხოვრებას, თითქო მწუხარება თვითონ ჩვენ გვალამაზებს და რაღაც ფანტასტიურ არსებებათ გვქმნის.
ნამდვილად კი იმგვარი მწუხარება და ნაღველი, რომელშიდაც ჩვენ ვიმყოფებით – ჩვენ გვამახინჯებს.. საშინლად გვამახინჯებს, სასაცილო ადამიანებათ გვხდის. ყოველ წუთში ენაზე გვაკერია „ტანჯვა“, „გამოუთქმელი მწუხარება“, „სულის სიცალიერე“ და სხვ. და სხვ. მაშინ, როდესაც ჩვენ, ახალგაზრდები უნდა გავიძახოდეთ „სიცოცხლე“, „სიხალისე“, „ბედნიერება“-თქო.
თუ არც სიხალისეა, არც ბედნიერება, არც სხვა რამე, ჩვენ უნდა შევქმნათ, გესმის, ჩვენ უნდა შევქმნათ ბედნიერება! გახსოვდეს, რომ სიყმაწვილე ბედნიერებისთვისაა შექმნილი. თუ სიყმაწვილეშიაც უბედურათ წარმოვიდგინეთ თავი, რაღა უნდა ვქნათ მაშინ, როცა სიყმაწვილეს გადავცდებით. რას ვიზამთ მაშინ, როცა ცხოვრების აღსასრული მოვა და ჩვენ სრულიად გავქრებით დედამიწის ზურგიდან?
არ გაუშვა არც ერთი წუთი, რომელიც ბედნიერებას მოგანიჭებს! უამისოდ ფუჭია მთელი ცხოვრება!
Жизнь на радость нам дана!…
მაშ…
იცოცხლე, იმხიარულე, იყავი კარგად.
1914 წ., 18 თებერვალი, საღამო
3.
მე თანდათან ვრწმუნდები, რომ სრულიათაც არ ცდებოდენ ძველი საბერძნეთის ფილოსოფოსები, არც გერაკლიტე ცდებოდა, როცა ამბობდა: „ადამიანის ბედნიერება თვითონ მასზეა დამოკიდებულიო“. ეს ნების თავისუფლებაზეა ნათქვამი, მართალია! ისიც მართალია, რომ ადამიანი თავისუფალია თავის სიცოცხლეში, და არავითარი ხელის შემშლელი პირობები არ არსებობს თუ არსებობს – შეგნება. თვითვე შეჰქმენი პირობები, თვითვე გამოსჭედე ბედი! მე ვცდილობ, მოვაწყო ჩემი ცხოვრება ისე, როგორც მე მსურს. და თუ ეს არ მოხერხდება, დავარწმუნებ ჩემს თავს იმაში, რომ ბედნიერი ვარ. მე ვიცი, რომ არაფერი ისეთი არ გადამხდება თავს, რაც სხვას არ გადახდია. მე ვიცი, რომ ვერ ავცილდები იმ საზღვარს, რომელშიაც კაცობრიობაა მომწყვდეული. მაშ, რატომ უნდა შევიგნო მწუხარებისა და დარდის აუცილებლობა? შენ მწერ: ამ ქვეყანაში მუდამ მხიარულება მხოლოდ სულელს შეუძლიაო, რომელიც ბრმაც არის და ყრუც. შენ სწერ ამ სიტყვებს ისეთი ტონით, თითქო დასცინი იმ ბრმა და ყრუ ადამიანს, რომელიც მუდამ მხიარულობს… მაგრამ შენ სცდები! მე უბედნიერეს ადამიანათ მიმაჩნია მხიარული ბრმა და ყრუ.
არ არის ამ ქვეყანაზე ადამიანი, რომელსაც თავისი მწუხარება არ ჰქონდეს, მაგრამ სწორედ სულელია ის ადამიანი, რომელიც თავის მწუხარების გარეშე ვერაფერს ვერ ხედავს…
მხოლოდ ის მინდოდა მეთქვა, რომ მეტის მეტი მწუხარება და სრულიად უსაფუძვლო, უმიზეზო მწუხარება – ადამიანის დამახინჯებაა-მეთქი. მეთანხმები, არა? მწუხარება, სერიოზული მიზეზებით გამოწვეული, ღრმა, ადამიანებისთვის ყოველთვის დაფარული და მიუწვდომელია. გაიგე? მე ვიცი ადამიანები, რომლებიც იტანჯებიან ჩუმათ, უსიტყვოთ. არავის არ ესმის მათი მწუხარება, რადგან ისინი არავის არ უზიარებენ თავიანთ ფიქრებს.. მე მიყვარს ასეთი მწუხარება. სიტყვით ნათქვამი – ყველასთვის გასაგონი მწუხარება – ყალბიცაა და დამახინჯებულიც!
აქ ისეთი ბოროტი ადამიანები არიან! ისეთი ბოროტები, ისეთი ბოროტები!
ხელოვნება? – სისულელეა!
მშვიდობით …. !
მარადის შენი ……
[1914 წლის 28 თებერვალი]
- როგორი კილოთი მწერ უკანასკნელ წერილს? რამ გამოიწვია შენი აღელვება? გრწამდეს, მიყვარხარ შენ ერთი და მხოლოდ შენ! ჭორებს ყურს ნუ უგდებ, ვისაც რა უნდა, ისა სთქვას.. ამ წერილს საჩქაროდ ვწერ, ასე რომ, მინდა უკანასკნელ ფოსტას მოუსწროს.. იყავი კარგად, მე შენს მეტი არავინ, არავინ არ მიყვარს.. მუდამ შენზე ვფიქრობ, რატომ გგონია, რომ სხვაზე? მე მგონია, არას დროს არ შემიცოდავს…
მარადის შენი ….. - მე ყველაფერს გეტყოდი, რომ რამე იყვეს. რაღაც გამოურკვეველი მწუხარება გამეფდა ჩემს გულში, როცა შენი უკანასკნელი წერილი წავიკითხე. რაშია საქმე? ვინაა ის ვაჟბატონი, რომელიც ასე ურცხვათ ტალახში სვრის ჩემს სახელს, ჩემს სიყვარულს? ან რა საქმე აქვს მას ჩვენთან? გამაგებინე – ვინაა იგი!
მე არ გამკვირვებია ეგ ჭორი: ეს ხომ პირველი არ არის.. არც უკანასკნელია! მე მხოლოდ ის მაწუხებს, რომ შენამდისაც მოაღწია ამ ქუჩაში შეთითხნილმა ამბავმა. არ ვიცი, რათაა ასე: ბავშვობიდანვე ჩემს ირგვლივ ჭორები ტრიალებენ, ბავშვობიდანვე რაღაც უჩვეულო ხმებს ავრცელებდენ ჩემზე. მე მაშინ უძლური ვიყავ, პასუხის გაცემა არ შემეძლო, მაგრამ სულ სხვაა დღეს: დღეს მე არავის ნებას არ მივცემ, რომ ცუდი რამ სთქვას ჩემზე ისეთი, რაც არ ყოფილა და მსგავსი რამეც არ მომხდარა.. ან რას გავს ეს უკანასკნელი ჭორი? მე მინდა, უსათუოთ სიმართლე გამოირკვეს, ამისთვის შემატყობინე, ვინ ბრძანდება ის ჭორიკანა.. . შემატყობინე კიდევ ერთი რამ: ღირს თუ არა ის ვაჟბატონი იმათ, რომ პასუხი მოეთხოვოს ჩემგან? ღირს?
ქუთაისში სიწყნარეა.. მოწყენილობაა.. მომაბეზრებელი ერთფეროვანი ცხოვრება თითქო შემოდგომის ნისლიანი დღეების გაგრძელებაა და უკუღმა – შემოდგომის დღეები საშინლად ჰგავს ამ ერთფეროვან ცხოვრებას… ოჰ, რომ იცოდე, როგორ მწყურია სიკვდილი! ღმერთს გეფიცები, ვისმეს თავს შევაკლავ, თუ ასე გაგრძელდა.. საშინლად მომწყინდა ყველაფერი…დიდი ხნიდან დავეძებ მე ამ სიკვდილს.. მაგრამ არ მოდის იგი.. თავის მოკვლა არ მსურს, მაგრამ სხვა არავინა მკლავს.. ბევრჯერ მივეცი სხვებს შემთხვევა, მაგრამ მათ.. ხომ იცი, სიკვდილის ყველას ეშინია.. რომ იცოდე, რა მოსაწყენია ყველა ეს ინტრიგები, დაუსრულებელი მითქმა-მოთქმა, ჭორები.. თავის თავად იბადება სურვილი, რომ გაშორდე ყველა ამას – რადგან ამის მეტი ცხოვრებაში არა-არის-რა.
[1914 წელი]
6.
დგება გაზაფხული! რაღაც იდუმალი, გამოუთქმელი და ტკბილი სიხარული იმონებს მთელ ჩემს არსებას. მგონია, თითქო არასდროს ამისთანა გაზაფხული არ ყოფილა; ჩემთვის, რასაკვირველია, არც გაზაფხულია ნამდვილათ ახალი და მოულოდნელი.. გაზაფხული ისეთივეა, როგორიც იყო შარშან და შარშანწინ.. იგი არ შეცვლილა, მაგრამ შეიცვალა ჩემი ცხოვრება. რაღაც ახალი მოხდა ან უნდა მოხდეს… ველი… ნუ თუ ამ გაზაფხულთან ერთად იწყება ჩემი სიცოცხლის ვრცელი, უსაზღვრო და დაუმონებელი გაზაფხული? ნუ თუ იგი ახალსა და სასიამოვნო ნუგეშს მომიტანს? მაშ, რათაა, რომ ასე ხალისიანათ ეგებება ჩემი გული ყველაფერს ირგვლივ? დღეს მე მთელი ქვეყანა მიყვარს.. დღეს ჩემს თვალში არ არსებობს არავისი დანაშაული და უბედურება. მე დღეს ბედნიერი ვარ!
ნუ თუ დღეს შენ არა ხარ ბედნიერი, ….. ?
მართლა, ….. ! რას ნიშნავს სიტყვები – „страшно ты мои переживания затрагивал, много плохого приписал – …и дальше я не могла с тобою искренно говорить боясь, чтобы мои чувства и помыслы не были задеты“ და სხვა ასეთები? რას ნიშნავს, ჰო? მაპატივე, ოლია, მე ვთქვი რაღაცეები, მეც არ მახსოვს.. მე მინდოდა, მეთქვა, რომ.. მაგრამ სრულიადაც მიზნათ არ მქონია შეურაცხყოფა ან ასეთი რამე. ნუ თუ შენ ასე გესმის ადამიანის გულწრფელი სიტყვები? მაგრამ არა, ჩემი სიტყვები.. მე არ მჯერა, რომ ჩემი სიტყვები შენ გაწყენინებდენ..
……..და ერთ რამეში, სასტიკ სინამდვილეში თანდათან ვრწმუნდები: მე, თურმე, მთელ დედამიწის ზურგზე არ შემძლებია არავისთან გულწრფელი საუბარი და წერილის მიწერა.. ეს ჩემი გულის ღრმა ტრაგედიას შეადგენს. მინდა, ვთქვა და დავწერო ის, რასაც ვფიქრობ და გამოდის სრულიად სხვა. ვამბობ და ვწერ იმას, რაც არავის არ ესიამოვნება, ეწყინება. რამდენჯერ ყოფილა ასეთი მაგალითი, რომ ჩემი ტკბილი გამარჯვება კაცს დაცინვათ მიუღია.. ვერ გაიგებენ..
აი, ასეთი ცუდი კაცი ვარ მე, …. !
მე კიდევ არ ვიცი, უკანასკნელ წერილებს გულწრფელადა ვწერ თუ სიყალბე შემაქვს შიგ.. აი, თუნდაც ეს წერილი… ვერას გზით ვერ გავიგე, რა მინდა ვთქვა და რასა ვსწერ.. ღმერთმანი, ასე არის.. იმნაირათ ვწერ. [შენ ამ სიტყვებზე ერთს ძალიან ახტები ზევით, ….. , მარა… შენც ჩაიხედე გულში…]. იმნაირათ გიგზავნი წერილებს, მინდა, რომ შენზე ცუდი შთაბეჭდილება არ მოახდინოს და უეცრად… შენ ყოველთვის – პასუხათ საომარ წერილებს გამოგზავნი.. ბრძოლის გუნებაზე დადგები, რაღა! კარგია, შენმა მზემ..
გ. ტაბიძე
[1914 წელი}
7.
რა ბედნიერი ვარ, რა ბედნიერი ვარ! როგორც კი გამოვსცდი როსტოვს, დავინახე ჩვენი ლურჯი ცა და ვიგრძენი მხურვალე მზე. აქ ეხლა გაზაფხულია, სითბოა.. როგორც კი ჩამოვედი ქუთაისში, მაშინვე ღვინოს მივაშურე, ვსვამ და ვწერ ამ წერილს… რა ბედნიერი ვარ! რომ იცოდე…
დასწყევლოს ღმერთმა მოსკოვი! მე მალე ჩამოვალ, ალბად, მაგრამ რა ეშველება სიცივეს, რომელიც მაქ არის? აქ ეხლა გაზაფხულია… ნეტავი ჩამოხვიდოდე! როგორ გამოცოცხლდებოდი, ვერ წარმოიდგენ. შენ ახლა მანდ გძინავს – მზე გჭირია!
აქ ვგრძნობ მხოლოდ, რომ ღმერთი ვარ!
……. , იცოცხლე ისე, როგორც შეშვენის ქალს, რომელიც [მგოსანმა ამოირჩია].
თქვენებთან ჯერ არ ვყოფილვარ..
შევსვამ (ჩემს გულში) შენს სადღეგრძელოს! დავლევ უკანასკნელ წვეთს, დავწერ ამ წერილის უკანასკნელ სტრიქონებს და მივქრივარ თქვენებთან ეტლით.
…….. , იყავი, როგორც პრინცესსა!
შენი ………
29 ნოემბერი, დილა [1916]
8.
….. , შენ აღარ გიყვარვარ! არავის არ ვუყვარვარ ქვეყანაზე! უკეთესია, რომ მოვკვდებოდე! სიკვდილი კი თითქო ამბობს: ……. შენ ჯერ არ მოკვდები, კიდევ ბევრ რამეს გააკეთებო! ვნახოთ, ვნახოთ!
მე მთელ დედამიწას დუელში ვიწვევ! ვნახოთ, რა იქნება! ვნახოთ!
ამ წერილს „კაფეში“ ვწერ. შემოვიდა გრ. ლაღიძე და ყველას სალამი მისცა ჩემს მეტს. ვნახოთ.. ვნახოთ.. ვნახოთ.
მეორე დღეა ქუთაისში ვარ და არავინ არ მინახავს… ვნახოთ… ვნახოთ…
……. , ძვირფასო ……… ! რატომ მაწვალებ ასე? რატომ მეჩხუბები? ხომ იცი, რომ შენს მეტი არავინ არ მყვარებია და არც მიყვარს?
მშვიდობით, ……. !
……………….
30 ნოემბერი, 1916
9.
ვიყავი თქვენსას. ვიგრძენი ნამდვილი ბედნიერება. ყველაფერს მოგიყვები, როდესაც ჩამოვალ (ჩამოვალ კი?). ალბად, გაუკვირდათ თქვენებს: დილას რომ დავწევი, შუაღამემდე არ გამომღვიძებია. ვიგრძენი, რომ დედაშენს ძალიან ვუყვარვარ (ასე მოსწერე წერილი). შენი „პაპა“ შემხვდა გზაში. ვიგრძენი, რომ ძალიან კარგი კაცია! სახლში დამხვდა ნინა, რომელიც მალე წავიდა. შემდეგ მოვიდა მანია. ვიგრძენი, რომ მანია შესანიშნავი [გოგონაა]. დამახვედრა კალამი.. ყველა თქვენები მიყვარს. მაპატივე ეს სიტყვები. მე, „ქუჩის ბავში“, ღირსი არ ვარ ეს სიტყვები ვთქვა; შალიკო, ვასია, ყველა კარგებია! შენც კარგი ხარ, ჩემო ძვირფასო ……… ! შენისთანა არავინ არ არის!
მე ვარ მხოლოდ უბედური და დაწყევლილი, უსახლკარო, უბინაო.. მე მართლა, შენი არ იყოს, „ქუჩის ბიჭი“ ვარ!
……………….
30 ნოემბერი, 1916
10.
მხურვალე სალამი, …. შენ მშვენიერად იცნობ ამ თაგვებს, რომლებიც ჩემს გვერდით სცხოვრობენ კრილოვის ქუჩაზე. როდესაც შენ ამბობდი, ჩემი წასვლის შემდეგ თავზე დაგაჯდებიანო, მართალი იყავი თურმე: 1. ის დამტვრეული მაგიდა ჩემს ფანჯარას მიადგეს. 2. თავიანთი დამტვრეული კრატი ზედ ჩემს კარებს მოაყენეს. 3. მთხოვეს იატაკის გასაწმენდი ტილო და აღარ მიბრუნებენ, ოთხი დღეა. 4. ჩემს კარებთან ყრია პაპიროსის ნამწვავები იმდენი, რამდენიც ჩემს სიცოცხლეში არ მინახავს. 5. შეღამებიდან გათენებამდე სწორედ ჩემს კარებთან განუწყვეტელი რომანული ჟღურტულია, რომელმაც ლამის თავი მომაკვლევინოს. 6. შემდეგ ეს ყველა დემეტრაძეები აწარმოებენ პროპაგანდას ჩემს წინააღმდეგ თავიანთ პარტიულ ორგანიზაციებში. 7. როდესაც მე მკითხეს, …… სად არისო, მე ვუთხარი, რომ იგი ლენინგრადშია. მათ ეს ძლიერ გაუხარდათ და სწორედ ერთი საათის შემდეგ დაიწყეს „რეფორმები“. 8. გუშინ დავბრუნდი ღამით: სანავთე ბოთლები აივანზე ყველა წაქცეულიყო და ნავთის სუნის გამო ვეღარ გაჩერდებოდი. 9. მოიგონეს რაღაც „სუხარები“, პურს სჭრიან და ახმობენ ჩემს ფანჯარასთან. 10. როდესაც მე მძინავს, დადგებიან ჩემს პირდაპირ დიდი შიშველი ბარძაყებით, გადაჰყურებენ ქვევით და ალბათ, ფიქრობენ, რომ მე [შემიძლია] ისინი მაინტერესებენ. ისინი მხოლოდ შურს ძიობენ იმის გამო, რომ მე მათ არავითარ ყურადღებას არ ვაქცევ, როგორც ქალებს, მე ისინი მიმაჩნიან მხოლოდ ბოზებად. ამიტომ ძალიან არიან გაბრაზებულნი. მე ძლიერ მიხარია, რომ ისინი გაბრაზებულნი არიან. მე არავისში არ გავცვლი ერთს ძვირფასს, ყველაზე უფრო საყვარელ ადამიანს.
…………….
[1929 წლის აგვისტო]
11.
…….. როდესაც ჩამოვალ, უსათუოდ ერთად უნდა ვიცხოვროთ. აქედან წამოვიღებ რამე-რამეებს… ტანისამოსი გინდა შენ, დედოფალო! არ ვიცი, შეიძლება თუ არა იანვრიდან შანიავსკის უნივერსიტეტში ჩაწერა? ეს აუცილებლად საჭიროა სტიპენდიისთვის. მე ვოცნებობ ჩვენ ერთად ყოფნაზე, პატარა ბავშვზე. განა კარგი არ არის? აჰ, ნეტავი კარგად მოვეწყობოდეთ… მე ამისი იმედი მაქვს. Будем жить при певаючи. ა? ა? ა? კარგია, კარგი ცხოვრება. ცხოვრებას ჭკვიანად უნდა [გამო] მობყრობა. ცხოვრება მიდის.
და ბოლოს, ჩემს მეგობარს, მაია მენაბდეს, დავესესხები და ვიტყვი:
მართლაც, ბავშვისთვის დიდი სტრესია დახურულ კარს მიღმა ცხოვრება, ამიტომ, ვეცადოთ და გავუმარტივოთ სწავლა-სწავლება.
