ხუთშაბათი, მარტი 28, 2024
28 მარტი, ხუთშაბათი, 2024

სკოლის და ოჯახის ახალი გამოწვევები და პრიორიტეტები, რომლებიც უნდა გადაიხედოს

2020 წელი განათლების სისტემებისთვის ურთულეს წლად შევა ისტორიაში. მსოფლიოს მასშტაბით 188 ქვეყანის სკოლის კარები გამოიკეტა. როგორც UNESCO-ს ოფიციალური ვებგვერდი გვამცნობს, პირველი იყო  ჩინეთი, რომელმაც 16 თებერვალს დახურა სკოლები, უკვე 2 მარტს, 11 სხვა ქვეყანასთან ერთად, ჩვენც მივიღეთ ასეთი გადაწყვეტილება.  დღეს კი, 7 აპრილია და სკოლები სრულად დახურულია 188 ქვეყანაში, 1,576 მილიარდი მოსწავლე, საერთო რაოდენობის 91,3%  ვეღარ  ან დისტანციურად იღებს განათლებას.

წყარო: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse[1]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

მცირე დროითაც კი სკოლების დახურვა გარკვეულ პრობლემებს ქმნის სკოლებისთვის,  რთულდება მოსწავლეების უკან დაბრუნება, ჩვეულ ფორმაში ჩადგომა. თუმცა მოკლე ვადით შეწყვეტილი სწავლა, დიდად ვერ ახდენს გავლენას სწავლების ხარისხზე. სწავლის განახლების შემდეგ ხდება გაცდენილი საათების აღდგენა და არცთუ დიდი ძალისხმევის შედეგად, პრობლემები მალე გვარდება.

კოვიდ 19-ის შემთხვევაში სკოლებს მოუწიათ ხანგრძლივი დროით, 3-4 კვირით სწავლის შეჩერება. თუმცა არცერთ ქვეყანას არ შეუძლია იმის ზუსტად განსაზღვრა, რეალურად, სწავლის განახლება როდის იქნება გონივრული.

საგანმანათლებლო სისტემებმა, რომლებიც თავისი მკაცრი, რთული, სანდო  და სამართლიანი შეფასებით გამოირჩეოდნენ  (საერთაშორისო ბაკალავრიატი[2], გაერთიანებული სამეფოს A დონე და GCSE)  გააუქმეს გამოსაშვები გამოცდები და გაიცა რეკომენდაციები დამამთავრებელი კურსის სტუდენტებს როგორ გამოუთვალონ ნიშნები, ასევე უნივერსიტეტებს მიმართეს თხოვნით, მხედველობაში მიიღონ არსებული მდგომარეობა და გადახედონ თავის მოთხოვნებს.

ყველა ქვეყანის განათლების სისტემამ დროულად და ეფექტურად ვერ უპასუხა სკოლების დახურვის შედეგად შექმნილ გამოწვევებს. ამ გამოწვევების ფონზე,  ჩვენი ქვეყანა არცთუ ურიგოდ წარმოჩინდა, რადგან საგანმანათლებლო დაწესებულებები მალევე გადაეწყვნენ დისტანციურ სწავლებაზე. პირველები იყვნენ უნივერსიტეტები, მათ მიყვნენ კერძო სკოლები და ამის პარალელურად საჯარო სკოლების ადმინისტრაციებმა თუ მასწავლებლებმაც გამოიჩინეს თავი.

გადაწყობა არ აღმოჩნდა რთული. მასწავლებლების უმეტესობა ყოველწლიურად ესწრება სხვადასხვა ტრენინგს, რაც მათ უფრო მეტად აკავშირებს განათლებაში მიმდინარე სიახლეებთან, აცნობს მათ მრავალფეროვან სტრატეგიებს და დიფერენცირებულ მიდგომებს. სკოლების ადმინისტრაციებმა მოკლე ვადაში მოახერხეს მასწავლებლების მობილიზება და ვირტუალურ რეალობაში გადართვა.

რა პრობლემებს წააწყდნენ სკოლები?  მათ არ ჰქონდათ ინფორმაცია, თუ რამდენ მოსწავლეს აქვს სახლში დისტანციური სწავლებისთვის საჭირო მოწყობილობები და წვდომა ინტერნეტთან.  მონაცემები  შეგროვდა სწრაფად . სკოლებს არ აქვთ გამართული ონლაინ პლატფორმა, რომელიც გააადვილებდა ოჯახებთან კომუნიკაციას, შეითავსებდა გარკვეულ ფუნქციებს რჩევების, დავალებების გასაზიარებლად, განსაკუთრებით თუ ამ დავალებებს ასინქრონულად შესთავაზებდა.

სამინისტროსგან შეთავაზებული რეკომენდაციები საგაკვეთილო პროცესის ხანგრძლივობასა თუ სიხშირეზე იყო ზოგადი, რამაც სკოლებს მეტი თავისუფლება მისცა. სკოლების ნაწილი ახორციელებს დისტანციურ სწავლებას,  იყენებენ სხვადასხვა პლატფორმას, რომელთა შორისაც განსაკუთრებული პოპულარობით სარგებლობს Microsoft Teams და Zoom. პირველის შემთხვევაში, მის მოხმარებას ამარტივებს ის ფაქტი, რომ  სამინისტროსა და Microsoft-ს შორის  დადებული მემორანდუმის საფუძველზე, მათთვის ითარგმნა გზამკვლევები და მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრის მიერ მასწავლებლების ნაწილი გადამზადებული იყო Microsoft Office 365-ში.

სკოლებს ონლაინსწავლებისთვის ქართული ალტერნატიული პლატფორმა Feedc Edu შესთავაზეს, რომელიც უფასოა და შესაძლებელია სმარტფონებში ამ პლატფორმის გამოყენება მაშინაც კი, თუ მაღალი სიჩქარის ინტერნეტი არაა ხელმისაწვდომი.

ამავდროულად, მოკლე ვადებში სტარტი აიღო საზოგადოებრივ მაუწყებელთან განხორციელებულმა ერთობლივმა საგანმანათლებლო პროექტმა –  „ტელესკოლა“. მისი მნიშვნელობა განსაკუთრებულია, რადგან ჩვენს მოსახლეობაში არსებული სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები  ართულებს  დისტანციურ სწავლებაზე სკოლების გადაყვანას. ტელესკოლა ბულგარეთში, მონღოლეთში, ვიეტნამში, ჩინეთში ამოქმედდა, ასევე, ისეთ  განვითარებულ ქვეყნებში, როგორიცაა გაერთიანებული სამეფო, დაანონსდა ტელესკოლის ამოქმედება.

მანამ, სანამ თუნდაც კლასიდან  ერთი მოსწავლე ვერ ახერხებს დისტანციურ სწავლებაში ჩართვას, მოდუნების უფლება არ გვაქვს.   სწავლების ამ ფორმამ არ უნდა გააღრმავოს სეგრეგაცია და გამოინახოს კონკრეტული მოსწავლისთვის მისაღები საკომუნიკაციო გზები. ასევე გასათვალისწინებელია სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეები, რადგან მათ განსაკუთრებული ყურადღება ესაჭიროებათ. თავდაპირველად ჩვენი სპეციალური მასწავლებლები თითქოს განყენებულები აღმოჩდნენ ონლაინ სწავლებიდან, თუმცა მალევე აუღეს ალღო ცვლილებებს და  იგივე სერვისები, რასაც აწვდიდნენ მოსწავლეს სასკოლო სივრცეში, გადაიტანეს ვირტუალურ რეალობაში. მასწავლებლები კი, იმისთვის, რომ მოსწავლეების ყურადღება მიიქციონ, ხშირად ეწყობიან ფერად სამოსში, ან ირგებენ მხიარულ აქსესუარებს. მათი დავალებებიც უფრო ოჯახურ გარემოზე გახდა მორგებული, თუ სახლში შინაური ცხოველი ჰყავთ, მოუყვნენ  როგორ ზრუნავენ მასზე, როგორია ის,  და ა.შ. ან აჩვენონ საკუთარი ოთახი თუ კუთხე, სადაც უყვართ მეცადინეობა და თამაში. მოკლედ, საჭიროა ახალ ფორმატში ახალი ვირტუალური ურთიერთობის დალაგება და ნდობის მოპოვება. თუ მათემატიკის სწავლებისას რესურს ოთახეში კუბიკებს იყენებდა მასწავლებელი, სახლის პირობებში ის ჩანაცვლებული უნდა იყოს სხვა საყოფაცხოვრებო ნივთებით ან პროდუქტებით, როგორიცაა ნატეხი შაქარი, ან თუნდაც მაკარონის ჩხირები.

ამ შემთხვევაში განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ხდება მშობელთა ჩართულობა და იმ დავალებებისთვის თვალის მიდევნება, რომელსაც მასწავლებელი აძლევს მოსწავლეს.

რეკომენდაციებს შორის არის ისეთი თამაშები ბავშვებთან, რაც ეკრანის წინ ჯდომას არ გულისხმობს. საჭიროა ფიზიკური დატვირთვა სახლის პირობებში, მოსწავლეების ფიზიკური განვითარება რომ არ შეფერხდეს. გარდა ვარჯიშისა, შეიძლება აქტიური თამაშების მოფიქრება, როგორიცაა „განძზე ნადირობა“, რომელიც სხვადასხვა ადგილას შეიძლება იყოს დამალული. თამაშისთვის ყველას თავისი როლი უნდა ჰქონდეს, ასევე კოსტიუმების მორგებაც შეიძლება ხელთ არსებული აქსესუარებიდან. რეკომენდებულ აქტივობებს შორისაა ცეკვის ან სპექტაკლის დადგმა. მათი შერჩევა ასაკის მიხედვით და  ბავშვისთვის საყვარელი ნაწარმოებების შერჩევით შეიძლება. აქაც დეკორაციებს და კოსტიუმებს დიდი მნიშვნელობა ექნება. სასურველი ადგილების მოსანახულებლად ვირტუალური მოგზაურობის მარშრუტის დაგეგმვა, „პიკნიკის“ მოწყობა  და  საყვარელ ლიტერატურულ გმირებთან ერთად „მოგზაურობა“ შეიძლება .  ამ აქტივობებს მზადება სჭირდება, მსგავსი აქტივობები დიდხანს ართობს ბავშვს და საინტერესოს ხდის სახლში ყოფნას.

რა თქმა უნდა, სამაგიდო თამაშები (ლოტო, ბანქო, მოზაიკა და სხვა) არის ძალიან სახალისო და  დროის საინტერესოდ გატარების საშუალება.  შეიძლება ბავშვების დაინტერესება სხვადასხვა პროექტებით, იქნება ეს სათამაშოების სათავსოს, თოჯინების სახლის, საფრენი აპარატის  მშენებლობა, თემატური დასურათებული წიგნების შექმნა (ხუმრობების, იგავ-არაკების, ზღაპრების, მოთხრობების), ან ახალი უნარის განვითარებით ან სწავლით – ლექსი, სიმღერა, ფოკუსი, ორიგამი.

შეიძლება ფილმების შერჩევა მიზანმიმართულად განხორცელდეს და დაეხმაროს იმ თემის შესწავლას, რომელსაც  იმ ეტაპზე სწავლობს ბავშვი. ამ შემთხვევაში მასწავლებლების როლი მნიშვნელოვნია, დავალებებთან ერთად კარგია, თუ რჩევებს მისცემენ მშობლებს, ბავშვებს დაეხმარებიან ნანახი ფილმის გაგება-გააზრებაში.

განათლების ხელმისაწვდომობის შემცირების რისკის მინიმიზაცია არის დღევანდელი მსოფლიოს ერთ-ერთი მთავარი საზრუნავი. სკოლების ამოქმედების შემდეგ აუცილებელი გახდება, სისტემის მუშაობის გადააზრება და პრიორიტეტების გადახედვა.

რა სჭირდება სკოლებს სამომავლოდ

ჩვენ უნდა მოვემზადოთ იმ სცენარებისთვის, რომლებიც შეიძლება კვლავ განმეორდეს. შესაბამისად, აუცილებელია, ადამიანურ და ფინანსურ რესურსებს შემდეგი მიმართულება მიეცეს:

  • ალტერნატიული სასწავლო გეგმის განვითარება, რომელიც დისტანციური სწავლებისთვის იქნება გათვლილი და საჭიროების შემთხვევაში ამოქმედდება;
  • სახელმძღვანელოების შექმნა ელექტრონულ ფორმატში, ეს დაეხმარება მოსწავლეებსა თუ მასწავლებლებს;
  • სკოლების ადმინისტრაციის გადამზადება კრიზისული მენეჯმენტისთვის, აღნიშნული მიმართულებით სასკოლო სასწავლო გეგმების გამართვა;
  • საგანმანათლებლო რესურსების შექმნა, რომლებიც დისტანციურ სწავლებაში დაეხმარება ჩვენს მასწავლებლებსა და მოსწავლეებს. საგანმანათლებლო რესურსების გამოყენება შესაძლებელი იქნება საკლასო ოთახშიც, რაც სასწავლო პროცესს ბევრად საინტერესოს გახდის;
  • მასწავლებლების მიერ შექმნილი რესურსების თავმოყრა, რაც საუკეთესო პრაქტიკული დახმარებაა კოლეგებისთვის;
  • მოსწავლეების და მასწავლებლების უზრუნველყოფა შესაბამისი ტექნოლოგიებით და ინტერნეტზე წვდომით;
  • სასწავლო პროგრამების განახლება და მათში აქტუალური გლობალური თემების, ასევე გარემოს გაუმჯობესებისა და უსაფრთხოებისკენ მიმართული საკითხების ასახვა, რომლებსაც არასათანადო ყურადღება ექცეოდა აქამდე;
  • საჭიროა მოსწავლეების ისტ-ის უნარების განვითარება;
  • მასწავლებლების მომზადება სხვადასხვა კრიზისული სიტუაციების სამართავად. მათი კომპეტენციების განვითარება დისტანციური სწავლებისთვის, რაც მათ ჩვეულებრივ, არადისტანციური სწავლების დროსაც, მოსწავლეთა შინ სწავლების უზრუნველსაყოფად, ან მათი ავადმყოფობის დროს მოსწავლეების ჩამორჩენის დასაძლევად გამოადგებათ;
  • ერთიანი პორტალის მომზადება, სადაც განთავსდება საჭირო რესურსები, გზამკვლევები და შესაძლებელი იქნება დაინტერესებულმა პირებმა მიიღონ დასმულ შეკითხვებზე პასუხები;
  • მშობელთა მხარდაჭერა მსგავსი კრიზისული სიტუაციების დროს, რათა მათ შეძლონ მასწავლებლების ხელშეწყობა და ასევე, ისწავლონ, თუ როგორ შეავსონ შვილების თავისუფალი დრო უკეთ, მათი აქტიური და ჯანსაღი განვითარებისთვის.

 

ონლაინ და დისტანციურ სწავლებაზე სკოლების გადაწყობის პირველი  კვირები გავიდა.   ახლა უკვე საფიქრალად მეტი დრო გვრჩება. საინტერესოა თქვენი აზრი, რა უნდა შეიცვალოს და როგორ?

 

[1] https://www.gov.uk/government/publications/coronavirus-covid-19-cancellation-of-gcses-as-and-a-levels-in-2020/coronavirus-covid-19-cancellation-of-gcses-as-and-a-levels-in-2020

[2] https://www.ibo.org/news/news-about-the-ib/covid-19-coronavirus-updates/

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი