საკუთარ თავთან, არსებობასთან, სიკვდილ-სიცოცხლის თემასთან დაკავშირებით ბავშვებს ხშირად უჩნდებათ კითხვები და როდესაც ისინი შეკითხვებით მოგვმართავენ, ჩვენგან ითხოვენ მეგზურობას დიდების სამყაროში. პატარებს დაუცხრომელი ინტერესი აქვთ შემეცნების და სიახლეების გაგების და ეს არა მარტო მათი სურვილი, არამედ მათი საგანმანათლებლო უფლებაცაა. მნიშვნელოვანია, მათ მიიღონ პასუხები მათთვის საინტერესო საკითხებზე და დაიკმაყოფილონ ცნობისმოყვარეობა.
საიდან მოვედი?
თუ ვარსებობდი მანამდე?
ღმერთი სად ცხოვრობს? როგორია? თეთრი წვერი აქვს?
ჩიტი რომ მოკვდება, სამოთხეში მოხვდება?
რა ხდება სიკვდილის შემდეგ?
როგორ გავჩნდი?
ბავშვები როგორ ჩნდებიან?
ბოლო კითხვა უფრო ხშირად მეორდება ხოლმე. თუ სხვა საკითხებთან დაკავშირებით უფრო გაბედულად და თამამად ვესაუბრებით შვილებს, შეკითხვა ისეთ ბუნებრივ რამეზე, როგორიც ადამიანის ამქვეყნად მოვლინებაა- გვაბნევს და უკვე მერამდენედ გადავავადებთ ამ საკითხზე საუბარს, სხვა რამეზე გადავიტანთ ყურადღებას და შევეცდებით, დავიწყებას მიეცეს ეს თემა. ასეთ დროს ვფიქრობთ, რომ ნაადრევია 5 ან 7 წლის ბავშვისთვის ამის ახსნა და პასუხებისგანაც თავს ვიკავებთ. ვფიქრობთ, რომ ნაადრევია ჯერ ამაზე საუბარი, ამის დროც მოვა, როდესაც საჭირო სიტყვებს და წინადადებებს დავალაგებთ და სათქმელს აზრს მოვუყრით, მაგრამ ასეთი დროის დადგომა აგვიანებს…
ხშირად დასმული კითხვების მთავარი ობიექტები მშობლები ვართ და როდესაც ბავშვები ამ კითხვით ჩვენთან მოდიან, ისინი თავიანთ ნდობას გამოხატავენ ჩვენ მიმართ და ჩვენგან გულწრფელ პასუხებს ელიან; ჩვენ უნდა ვიყოთ ღია და მეგობრულები და შემწყნარებელი მათი კითხვების მიმართაც, რადგან სხვა დროს ისინი აღარ მოვლენ ჩვენთან რაიმე გამოცდილების გასაზიარებლად და დამოუკიდებლად შეეცდებიან, მიიღონ ინფორმაცია მათთვის სასურველ კითხვებზე.
მშობლებს გვაკისრია ვალდებულება ბავშვების მიერ დასმულ შეკითხვებს ყურადღებით და გაგებით მოვეკიდოთ, ვესაუბროთ ოჯახურ გარემოში იმ საკითხების შესახებ, რაც მათ აინტერესებთ. საუბარიც ზედმეტია ისეთი ფრაზების გამეორებაზე, რომელიც ჩვენს ბავშვობაში ხშირად გვსმენია, როდესაც უფროსები თავს არიდებდნენ რეპროდუქციული განათლების საკითხებზე საუბარს : “ბავშვები წეროს მოჰყავს”, ან “ კომბოსტოში გიპოვეს” და ა.შ. ასეთი ფრაზები ჩვენს შვილებზე აღარ ჭრის, მეტიც არასერიოზულია… რა უნდა იყოს იმაზე დამამცირებელი და შეურაცხმყოფელი ბავშვისთვის, რომელიც ერთ დღეს აღმოაჩენს, რომ მშობლებმა მოატყუეს, იმის მაგივრად რომ ახლოს დაესვათ და მისი ასაკისთვის შესაფერისი ფორმით აეხსნათ მისთვის საინტერესო საკითხი, დაეკმაყოფილებინათ მისი ინტერესი.
ინტერნეტის და გუგლის ეპოქაში, ბავშვების უმრავლესობას საკუთარ სმარტფონში შეუძლია მოიძიოს სხვადასხვა ინფორმაცია მისთვის მნიშვნელოვანი საკითხის შესახებ, მაგრამ ასევე არსებობს დიდი რისკი, მან რაღაც არასწორი ინფორმაციაც მიიღოს და დამახინჯებული წარმოდგენა შეექმნას ამ საკითხზე. ხშირად, ბავშვები ნებსით თუ უნებლიეთ ინტერნეტში გადააწყდებიან პორნოგრაფიული შინაარსის შემცველ ვიდეო ან ფოტო მასალას და ექმნებათ არასწორი წარმოდგენები. ვფიქრობ, სწორედ ამიტომ არის მნიშვნელოვანი შვილებთან მეგობრული საუბრები და იმ თემებისთვის ტაბუს ახსნა, რომელიც დღეს ასე სტიგმატიზებულია ჩვენს ოჯახებში თუ ჩვენს სკოლებში.
და, თუკი, ერთ დღესაც, საკუთარი შვილი შეთქმულის ღიმილით კიდევ ერთხელ გვკითხავს… ,, და, მაინც როგორ ჩნდებიან ბავშვები, ეს ვერ გავიგეო“ , ალბათ აჯობებს, ყველა საქმე გვერდზე გადავდოთ და მშვიდად და მეგობრულად ვესაუბროთ მისთვის საინტერესო თემაზე.
