ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის არდადეგები, წელიწადის ყველაზე საყვარელი პერიოდია. განსაკუთრებით კი ზაფხულის არდადეგები. როდესაც დიდი მხიარულობის და გართობის დრო დგება. მომაბეზრებელი სკოლა, გაკვეთილები, დღის რეჟიმი წარსულს ბარდება. თამაში მეგობრებთან, ეზო, მდინარე, ზღვა, მთა, ბურთი, ქვიშა, კომპიუტერი და ფილმები – ბავშვების არდადეგების ყოველდღიურობის ნაწილი ხდება.
ძალიან რთულია ამ ყველაფერს მოსწყდე და იმეცადინო ან იკითხო, მშობლები ჩივიან კიდეც, რომ მათი შვილები არდადაეგებზე არ კითხულობენ, ეზარებათ, მხოლოდ გართობა სურთ და ა. შ.
რამდენიმე რჩევა/რეკომენდაცია, როგორ მივიყვანოთ ბავშვები წიგნებთან და ტექსტებთან ისე, რომ მათთვისაც ეს პროცესი სასიხარულო და სასურველი იყოს.
ბიბლიოთეკები
ბავშვებთან ერთად ესტუმრეთ თქვენს ადგილობრივ ბიბლიოთეკას, ბავშვებს უყვართ ხოლმე როდესაც თავად ირჩევენ წიგნებს, თან წიგნებით უფასოდ ისარგებლებთ. თუ კი მიგაჩნიათ, რომ მისი არჩეული წიგნი სახიფათოა მოზარდისთვის მარტო საკითხავად, წაიკითხეთ ერთად და იმსჯელეთ მასზე.
ელექტრონული წიგნები.
ახალ თაობას უყვართ და გამუდმებით სარგებლობენ ინტერნეტით, გაჯეტებით. გადმოუწერეთ წიგნების აპლიკაციები, ილუსტრირებული საინტერესო ელექტრონული წიგნები, რომლებსაც თუ კი მოიძიებთ ინტერნეტში უფასოდაც წააწყდებით. აქვე რამდენიმე საიტსაც გირჩევთ:
https://saba.com.ge/html/page/47
https://www.lit.ge/index.php?page=books&send[shop.catalog][order]=5&send[shop.catalog][reset]=1
https://eon.ge/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/
მშვენიერი რესურსია აუდიო წიგნებიც, , ბავშვებისთვის სიახლე და სახალისო პროცესი იქნება, პარალელურად კი მოსმენის უნარ-ჩვევებს გაიუმჯობესებენ.
https://www.archives.gov.ge/ge/audiotsignebi
ნიშნები და აბრები.
თუ კი ქუჩაში სეირნობთ, ან ავტობუსით და მანქანით სადმე მიემგზავრებით, სთხოვეთ წაიკითხონ შემხვედრი ნიშნები, აბრები. რაც კითხვის სწავლებაში დაეხმარებათ, განსაკუთრებით პირველ-მეორე კლასელ ბავშვებს.
მკითხველის კარავი/სახლი
ფერადი საბნებით, ნაჭრებით ერთად გააკეთეთ კარავი ან სახლი. სულ მარტივადაც შეგიძლიათ ორ სკამს ზემოდან გადააფარეთ. სთხოვეთ ბავშვს აირჩიოს წიგნი, რომელიც მას სურს, შეიტანოს კარავში და დაიწყოს კითხვა. არ დაგავიწყდეთ ფარანი – მისი შუქი გამოადგება და კითხვის პროცესიც უფრო საინტერესო, გასართობი და მისტიური იქნება.
ერთად კითხვა
ბავშვებს უყვართ, როდესაც საკუთარ უნარებს მშობლებს და ოჯახის წევრებს აჩვენებს, ხოლო წიგნებს, ტექსტებს კი უზიარებენ. მოუსმინეთ აუცილებლად, წაუკითხეთ ხმამაღლა და ერთად განიხილეთ წაკითხული.
რესტორნის/კაფის მენიუ
ზაფხულის არდადეგები საუკეთესო დროა, ოჯახის წევრებმა დრო ერთად გაატარონ, ერთად ისადილონ და ეწვიონ სხვადასხვა რესტორნებსა თუ კაფეებს. წააკითხეთ მენიუ, არჩეული საჭმლის შემადგენლობა და სთხოვეთ თითოეულ ასეთ ადგილს, მენიუს მიხედვით სახელი შეარქვან/შეურჩიონ – რაც მეტ მხიარულ განწყობას შექმნის.
საფოსტო და ღია ბარათები.
დაამზადებინეთ დაბადების დღეების თუ სხვადასხვა დღესასწაულის მისალოცი ღია ბარათები, დაუწერონ წერილები მეგობრებს, ოჯახის წევრებს. სთხოვეთ თქვენს ნაცნობებს, მეგობრებს, ოჯახის წევრებს მიწერონ თქვენს ბავშვს წერილები, რომლებზეც პასუხის დაბრუნება აუცილებელი იქნება. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ტექნოლოგიები და მეილით მიაწერინოთ წერილები.
არდადეგების დღიური
არდადეგების განმავლობაში დღიურის წარმოება, წიგნიერების განვითარებისთვის საუკეთესო საშუალებაა. უყიდეთ ან თავად შეარჩევინეთ ლამაზი რვეული/ბლოკნოტი, სადაც სამახსოვრო თარიღს, მოვლენას აღნიშნავს/ჩაიწერს, შესაბამისი სტიკერებით და ილუსტრაციებით, ჟურნალ-გაზეთებიდან ამონაჭერი სურათებით გააფორმებს. გამხმარ მცენარეებს ჩააწებებს. ასეთი დღიური სამახსოვროდაც დარჩება.
მოამზადეთ საყვარელი საჭმელი
თითქმის ყველა ბავშვს უყვარს საჭმელების მომზადება. მოაძებნინეთ რეცეპტი, წააკითხეთ, ინგრედიანტები ამოაწერინეთ, სია შეადგენინეთ. შეიძლება მაღაზიაში ერთად წახვიდეთ და პროდუქტიც სიის მიხედვით შეიძინოთ. საჭმელიც ერთად მოამზადეთ. ეს პროცესი ბავშვებისთვის მეტად სახალისო და საყვარელი საქმიანობაა.
მუზეუმებში
როდესაც სამოგზაუროდ მიემგზავრებით ან თუნდაც თქვენს ქალაქში ბავშვებს აუცილებლად აჩვენეთ ღირსშესანიშნაობები, წაიყვანეთ მუზეუმებში, სთხოვეთ წაგიკითხოთ (თუ კი მისთვის გასაგებ ენაზე წერია) აღწერები, ინსტრუქციები, ნივთების თუ ადამიანების ისტორიები.
ახალი ამბები
გაზეთებში თუ ჟურნალებში, ან თუნდაც ინტერნეტ გამოცემებში მოძებნეთ ბავშვის ასაკისთვის შესაფერისი სიახლე, სტატია, ბუნებაზე, ცხოველებზე, ბავშვებზე, ცნობილ ადამიანებზე – რომელსაც სიამოვნებით წაიკითხავს.
საკუთარი სივრცე
დაეხმარეთ ბავშვებს ჰქონდეთ, საკუთარი, პირადი სივრცე, ადგილი – სადაც ის კომფორტულად მოთავსდება და მხოლოდ მისი იქნება. მაგალითად ფანჯარასთან საინტერესო ხედით, ბაღში – ხის ძირას. მოუწყვეთ სხვადასხვა ლამაზი აქსესუარით, წიგნებით. ისე რომ კითხვის სურვილი თავადვე გაუჩნდეთ.
შეურჩიეთ ბაშვებს მათი ასაკისთვის და ინტერესებისთვის შესაფერისი წიგნები -მათთვის გასაგები ლექსიკის, ლამაზი ილუსტრაციებით და ყდებით.
