შენ, რომელმაც ახლა ეს სტატია გახსენი და კითხვა დაიწყე, მინდა გითხრა, რომ ჩვენი ცხოვრება სავსეა მოულოდნელი ბედნიერებებითა და თავს დატეხილი სიურპრიზებით, რომ თუ კი მასწავლებელი ხარ და ეს შენი ცხოვრების წესია, ნუ გამიჯნავ მას რეალური ცხოვრებისგან და შენს მოსწავლეებს დაანახე, რომ ცხოვრება სევდიანიც შეიძლება იყოს, ხან მხიარულიც, ხან უცნაურიც, ხან იდუმალიც, რომ ცხოვრება ჭრელია და მთავარია, ამ სიჭრელეში ჩვენი ფერის პოვნა შევძლოთ. რომ დაცემის გარეშე ვერ ავდგებით, ამიტომ დაცემა ზოგჯერ საჭიროც კია.
ნუ დაუმალავ, იმას რომ, როდესაც ჩვენს ცხოვრებაში დგება რაღაც ძალიან განსაკუთრებული და მტკივნეული მომენტები, როდესაც ჩვენთვის ცრემლები ყოველდღიურობის ნაწილი ხდება, როდესაც სამყაროსგან განდგომა ყველაფერს გვირჩევნია, ვიკრებთ უკანსაკნელ ძალებს, უკან ვიბრუნებთ ცრემლებს, ტკივილს გულში ვიქვავებთ, ვდგებით და მივდივართ.
მივდივართ მათთან, რადგან გვახსოვს, რომ ისინი ჩვენ გველოდებიან.
იმიტომ რომ ჩვენ მასწავლებლები ვართ.
ჯერ კიდევ ოთხმოცდაათიან წლებში, როდესაც ბავშვები ჩვენი ფანტაზიით ვიგონებდით სათამაშოებს და შემდეგ ვქმნიდით, რომ როგორმე გაგვეყვანა ზაფხულის გრძელი და შემოდგომის ყვითელი დღეები, ფოთლებისგან და სიმინდის გამხმარი ღეროებისგან თოჯინები შეგვექმნა, ბუმბულებით მოგვერთო და ბებიების ახალგაზრდობის საკაბე ნაჭრების ნაკუწებით ფრიალა და ჭრელი, კოპლებიანი კაბები გვეკერა, მაშინ როდესაც ჭიაკოკონობის ცეცხლი ცას წვდებოდა, და სკოლებში გაყინულ ხელებს ნედლი, სველი შეშით ძლივს მბჟუტავ, მხრჩოლავ ღუმელზე ძლივს ვითბობდით, და სათითაოდ მოგროვილ გირჩებს ვიზოგავდით გასახურებლად, მაშინ დავიწყე ოცნება რომ მასწავლებელი გამოვსულიყავი.
არა მომღერალი, არა მოცეკვავე, ან მსახიობი, ან მაშინ ასე პოპულარული და მოდაში შემოსული მოდელი, არა ასე პრესტიჟული ექიმი ან იურისტი, არამედ უხელფასო, თმაშეუღებავი, ოდნავ ნაღვლიანი, თვალებჩაღამებული მასწავლებელი, რომლის ერთადერთ სასწავლო რესურსს ცარცი და დაფა წარმოადგენდა.
სკოლიდან დაბრუნებული, როდესაც ყველა დავალებას შევსარულებდი, ჩემს დიდ ეზოს მივაშურებდი, რომ გადამექექა კოცონის ადგილი, სადაც ან თათარა მოეხარშათ ან არაყი გამოეხადათ, ან უბრალოდ წყალი აედუღებინათ ბავშვების დასაბანად, სარეცხის დასარეცხად. კოცონის ნარჩენების ქექვისას ყველაზე დიდ ნახშირებს ვპოულობდი, ვიწყობდი ჯიბეებში და უკანა ეზოს ღობეს მივაშურებდი, რომელზეც ნახშირით შესანიშნავად იხატებოდა და იწერებოდა.
იწყებოდა ჩემი წარმოსახვითი გაკვეთილები, წარმოსახვითი მოსწავლეებით, ნამდვილი ჟურნალებით და „არებით“ (ჟურნალს წინასწარ თავადვე ვამზადებდი, შიგ კი ჩემი კლასელების გვარ-სახელები მეწერა).
ამ ამბებს იმიტომ ვყვები, რომ ნათელი იყოს ის, რომ ასე უცბად არ ჩნდება მასწავლებლობის სურვილი, წლების განმავლობაში ყალიბდება, რაღაცნაირად შიგნიდან გღრღნის, იქამდე სანამ არ ასრულდება და ფრთებს არ შეისხამს.
იმიტომ, რომ მასწავლებლობა ისეთი რამეა რომ არა ეს ფრთები, რომ არა ძლიერი ფრთები, შეიძლება პირველივე კვირასვე ჩამოვარდე და სკოლისკენ გახედვა აღარ მოგინდეს.
მასწავლებლობა პროფესია არ არის, მასწავლებლობა შინაგანი მდგომარეობა და მოწოდებაა – ეს კიდევ ერთხელ ძალიან კარგად გავაცნობიერე, როდესაც ჩემს ცხოვრებაში ყველაზე, ყველაზე უბდურების ჟამს, ყველაზე სასოწარკვეთილ და სევდიან პერიოდში, ჩემს მიტოვებულ მოსწავლეებზე რომ მეფიქრებოდა.
ჩვენ ხომ მხოლოდ საგნის წამკითხველი მოწყობილობები ან მექანიკური არსებები არ ვართ, რომლებიც იქექებიან ფურცლებში, ადგენენ გეგმებს, წერენ ნიშნებს, იმახსოვრებენ ინფორმაციებს, და ყველა შემთხვევაში მშვიდად არიან, სულ ბედნიერები და სულ მომღიმარეები. არა ჩვენ ადამიანები ვართ, ადამიანებს კი ხანდახან ემართებათ ისეთი რაღაცები, რაც არ დაიმალება ან ვერ დაიმალება, ძალიანაც რომ ვეცადოთ.
განსაკუთრებით დღეს, ამ გაუცხოვებულ, სოციალური ქსელებითა და ინტერნეტით დამძიმებულ მოზარდებისთვის მასწავლებლის ემოციების ჩვენება მნიშვენლოვანია. ცოცხალი და რეალური განცდები უფრო უკეთ მუშაობს და მოქმედებს მათზე, ვიდრე წაკითხული ტექსტები – რაც არ უნდა იყოს ნამდვილთან მიახლოვებული.
ჩვენ ისეთი გზა ავირჩიეთ, რომ საკუთარი ტკივილი და ცრემლები რესურსად უნდა ვაქციოთ, რომ ბავშვები თანაგრძნობაზე დავაფიქროთ და პრაქტიკულად ამის განხორციელება კი ჩვენ მიმართ აპათიით დაიწყონ.
ერთ დღეს ჩემს მოსწავლეებს ვთხოვე, მოეწერათ ჩემთვის ისეთი წერილები, რომლებითაც იმას მეტყოდნენ, რისი თქმაც ასე ხმამაღლა და პირდაპირ არ შეეძლოთ, შევპირდი, რომ ზეპირ კომენტარსაც კი არ გავუკეთებდი და არც კი შევიმჩნევდი, უბრალოდ მეცოდინებოდა და დავფიქრდებოდი, და თუ ოდესმე თავად მოუნდებოდა ამის შესახებ დალაპარაკება მე მუდამ მზად ვიქნებოდი.
ზოგიერთმა მათგანმა საკმაოდ პირადული ამბები მომწერა, განცდები და შიშები, ოცნებები და მოლოდინები. მოკლედ რომ ვთქვათ დიდი ემოციების ზღვა იყო.
გადავწყვიტე, თითოეული მათგანისთვის მეც მიმეწერა წერილი, აი, ასე ინდივიდუალურად და ძალიან პირადულად, სადაც ჩემს განცდებზე და გრძნობებზეც ვისაუბრებდი, ასევე ჩემს შიშებზე და ემოციურ მდგომარეობაზე.
თავადაც წარმოიდგენთ, ბავშვებისთვის რამხელა რამეს ნიშნავს მასწავლებლის მხრიდან ამდაგვარი ნდობა მათ მიმართ. ეს იყო ყველაზე დიდი გულახდილობისა და გულაჩუყებების დღეები, როდესაც ჩემი ემოციები მათ პატარა გულებში ბინას პოულობდა.
რაღა თქმა უნდა, მოსაწვლეები არ დამიმძიმებია, უბრალოდ მინდოდა რომ მასწავლებლები სიმბოლურ კვარცხლბეკიდან ჩამომეყვანა და ჩვეულებრივ ადამიანად წარმომეჩინა – სისუსტეებითა და შიშებით. ამდაგვარ მიმოწერას ახალ კლასთან და პირველივე კვირას ვერ გააჩაღებ, ჯერ ნდობის და ცოტაოდენი სიყვარულის მოპოვებაა საჭირო.
გავა წლები, და ვინ იცის შენ, ან შენმა რომელიმე განსაკუთრებულმა მოსწავლემ, გამოამზეუროს თქვენი ძალიან ნამდვილი და გულწრფელი მიმოწერა, აკინძოს წიგნად, წიგნს კი დაარქვას: „შენს წერილებს ლეიბის ქვეშ ვინახავ“, და მოყვეს იმაზე, როგორ გაუმართლა შენნაირი მასწავლებელი რომ ჰყავდა, ან მოყვე იმაზე შენმა მოსწავლეებმა რამდენი რამ გასწავლეს, რომ მძიმე დღეები გაგიფერადეს და რომ დღეს რაც ხარ, მათი დამსახურებით ხარ.
ვინ იცის, იქნებ ერთხელ, შორეულ მომავალში, რობოტების და მანქანების ხანაში აღმოაჩინონ ეს მიმოწერა და გაკვირვებულებმა წამოიძახონ: „ თურმე მასწავლებლებსაც უტირიათ“.
