ისტ -ის გამოყენება სასწავლო პროცესში

პედაგოგები სასწავლო პროცესში ხშირად იყენებენ ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნოლოგიებს, რათა საინტერესო და მრავალფეროვანი გახადონ საგაკვეთილო პროცესი. ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება დაწყებით კლასებში, რადგან ამ დროს მოსწავლეებს ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე აქვთ თვალსაჩინო(ხატოვანი) მეხსიერება. ტექნოლოგიების გამოყენება კი მათ ეხმარებათ, უკეთესად აღიქვან და დაიმახსოვრონ ახალი მასალა და ინფორმაცია.

სასწავლო პროცესში ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების გამოყენებას რამდენიმე მნიშვნელოვანი მხარე აქვს, კერძოდ:

• ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების გამოყენება ხელს უწყობს საგანთა შორის კავშირების წარმოჩენას. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწავლების დაწყებით საფეხურზე, როდესაც სასწავლო დისციპლინების უმეტესობა ისწავლება ინტეგრირებულად.
• ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების გამოყენება ხელს უწყობს შემოქმედებითობისა და ინოვაციური მიდგომების განვითარებას.

საინტერესო და მნიშვნელოვანია განათლების სამინისტროს მიერ ორგანიზებული პროგრამა “ბუკით“ სწავლა. ამ პროგრამამ შემოიტანა მოსწავლეებში ხალისი და მოტივაცია, რაც დადებითად ისახება მათ მიღწევებსა და შედეგებში. ბუკით სწავლების შემთხვევაში მოსწავლეს საშუალება ეძლევა ახალი ინოვაციური მეთოდებით ისწავლოს ახალი მასალა.
სწორედ “ბუკით სწავლებამ” მომცა საშუალება მეკეთებინა ჩემი მოსწავლეებისათვის საინტერესო და სახალისო დავალებები, რაშიც იგულისხმება კროსვორდები, რებუსები, ცხრილები, ტესტები, ანიმაციური ელექტრონული წიგნები.

პირველ კლასში ყველაზე მეტად ყურადღება გამახვილებულია ანბანის შესწავლაზე. ამიტომ ვცდილობ,  თითოეული ასო-ბგერა სწორად, შთამბეჭდავად და საინტერესოდ ავუხსნა.

მოტივაციის ამაღლება და განწყობის შექმნა:

თვალსაჩინო მეთოდი(ვიდეო-კლიპის ჩვენება)

გაკვეთილის დასაწყისში მოტივაციის შექმნას და განწყობას დიდი მნიშვნელობა აქვს  მისი ეფექტურად წარმართვისთვის.  სწორედ მოტივაციის ასამაღლებლად მოსწავლეებს პროექტორის გამოყენებით ეკრანზე  ვუჩვენე ვიდეო-კლიპი „ანბანზე“. კომპოზიტორი კახა ცაბაძე. სიმღერა საკმაოდ ეროვნული და მელოდიურია, ხშირად ხდება მასში ასო-ბგერების თანმიმდევრობით გამეორება,  ამიტომ მისი ხშირად მოსმენა ხელს უწყობს ანბანის ადვილად დამახსოვრებას. მოსწავლეები ცდილობენ თავად აყვნენ მელოდიას და მათთვის უკვე ნაცნობი ასო-ბგერები ამოიცნონ და წარმოთქვან.

ახალი ასო ბგერის ახსნა:

ანიმაციური ამბავი

პროგრამა Power Point-ის საშუალებით მოსწავლეებს გავუკეთე ანიმაციური, ილუსტრირებული  ამბავი, რომელიც სახალისო და საინტერესოა მათთვის. ამ ასაკის ბავშვებს აქვთ ხატოვანი, თვალსაჩინო მეხსიერება, ამიტომ ასეთი მეთოდით ახსნა დადებით გავლენას ახდენს ასო-ბგერის დამახსოვრებასა და სიტყვის მნიშვნელობის კარგად გააზრებაში.

თემა:  ასო-ბგერა „ვ“ და ასო-ბგერა “ნ“ სიტყვა -ნავი

მოთხრობის სათაურია “მხიარული დღე“

პატარა ამბავს აქვს სათაური, რომლის წაკითხვის შემდეგ მოსწავლეებს ვეკითხები, რას ფიქრობენ, რაზე შეიძლება იყოს ეს ამბავი? ეს მეთოდი ძალიან კარგია მათი ფანტაზიის განვითარებისთვის. ისინი გამოთქვამენ საკუთარ აზრს,  ვარაუდებს სათაურიდან გამომდინარე(ხშირად ძალიან საინტერესო და ლოგიკურს).

პრეზენტაციის დროს  ვუკითხავ ამბავს. “ერთხელ მეგობრებმა გასეირნება გადაწყვიტეს. ზოგი ცეკვით ირთობდა თავს, ბაჭია აქეთ-იქით ხტუნავდა. თაგუნია მინდორში მხიარულობდა. უცებ შენიშნეს კაცი, რომელიც რაღაცას ეძებდა. მეგობრებმა მისი დახმარება გადაწყვიტეს. მათ განძი აღმოაჩინეს. კაცმა მადლობა გადაუხადა და უკან დაბრუნდა“. ამბავი არ უნდა იყოს დიდი. უკეთესია, თუ იქნება მოკლე და გადმოსცემს გარკვეულ აზრს. მათთვის ადვილად გასაგები და დასამახსოვრებელი. ამბავი არ უნდა შეიცავდეს ბევრ უცხო სიტყვას.

კითხვა-პასუხის მეთოდი

ვსვამ კითხვებს, სწავლის პროცესის მეტად გასახალისებლად და გასააქტიურებლად. მაგ:

რომელი ცხოველი იცანით? თქვენ თუ  წასულხართ სასეირნოდ? როგორ გგონიათ, ვინ დაინახეს მეგობრებმა? თქვენი აზრით, რატომ თხრის კაცი მიწას?,რა იპოვეს მათ?,რითი დაბრუნდა კაცი უკან?,რისგან  კეთდება ნავი? თქვენ თუ გიმგზავრიათ ნავით?

დადებითი მხარე;

• მაღალია მოსწავლეთა ჩართულობა.
• ხდება ფანტაზიის უნარის განვითარება.
• სხვისი აზრის მოსმენა.
• ხელს უწყობს მეტყველების განვითარებას.

ამის შემდეგ ხდება ახალი სიტყვის “ნავის“ დამარცვლა, შემდეგ ასო-ბგერებად დასახელება. მოსწავლეები ამოიცნობენ, თუ რომელი ასოა მათთვის უცნობი და შემდეგ ხდება ეკრანზე მისი გრაფიკულად გამოსახვა.

ასო-ბგერის მოხაზულობის სწავლა:

თვალსაჩინო მეთოდი:

    ეკრანზე გამოისახება ახალი ასო-ბგერა, რომლის მიმართულებასაც  პროგრამა PowerPoint-ის საშუალებით აჩვენებს „ღიმილაკი“ ან „ფანქარი“, რომელიც მოძრაობს ამ ასოზე. ამის შემდეგ  მოსწავლეები ხელით შემოხაზავენ ასო-ბგერას. ამ მეთოდის გამოყენებისას ბავშვი უკავშირებს ილუსტრაციას სიტყვას.

• თვალსაჩინოდ ხედავს ასო-ბგერის მოხაზულობას;
• ხდება ასო-ბგერითი მიმართების დამყარება.

ფონეტიკური სავარჯიშოები:

ფონემური იზოლაცია

• ამოიცანით სიტყვებში ახალი შესწავლილი ასო-ბგერები და გააფერადეთ.
• ამოიცანით ყველა სიტყვა, რომელიც იწყება ახალ ასო-ბგერაზე.
• ფონემური
• ფონემების იდენტურობა
• იპოვეთ სიტყვებში ერთნაირი ასოები.

შეფასება და ურთიერთშეფასება:

დავალების შესრულების შემდეგ ხდება მათი შეფასება სხვადასხვა გზით. შეიძლება შეფასდეს მასწავლებლის მიერ ინდივიდუალურად, ასევე გუნდურად და ძალიან კარგი საშუალებაა ურთიერთშეფასება, მოსწავლეები წყვილებში უმოწმებენ ერთმანეთს ნამუშევრებს, რაიმე შეცდომის შემთხვევაში აძლევენ ერთმანეთს რჩევებსა და მითითებებს.

განმტკიცება: კლასიფიკაცია, ბგერების იდენტიფიცირება და ლოკალიზება

მოსწავლეებს გადაეგზავნებათ „ბუკებში“ სხვადასხვა სურათები, მათ უნდა გამოიცნონ რომელი სურათის დასახელება იწყება ასო-ბგერა „ნ“ და „:ვ“-ზე და დაალაგონ ერთ მხარეს. ამ დროს მოსწავლე ცდილობს ამოიკითხოს სიტყვა, თან მოძებნოს ახალი ასო-ბგერით დაწყებული სიტყვები და მოახდინოს მისი კლასიფიცირება.

შედეგი:

ამ მეთოდით ახალი  ასო-ბგერის ახსნა დადებითად მოქმედებს მათ მოტივაციაზე. ისინი თვალსაჩინოდ ხედავენ ილუსტრაციებს, ასო-ბგერებს. ამიტომ გაადვილებულია მისი აღქმა.

გაკვეთილის ბოლოს მას უკვე შეუძლია :

• ამოიცნოს სიტყვებში ახალი ასო-ბგერა;
• სიტყვებით შეადგინოს წინადადება;
• დაასახელოს სიტყვა, რომელიც ამ ასო-ბგერაზე იწყება;
• ასო-ბგერითი მიმართების გაცნობიერება;
• მთლიანი სიტყვების კითხვა.

ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების სახით მასწავლებელს აქვს დიდი რესურსი, არ არის შეზღუდული გაკვეთილის ჩარატების  დროს, ეს მის ფანტაზიასა და შესაძლებლობებზეა დამოკიდებული.

ინფორმაციული და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების გამოყენება სწავლის პროცესში ხელს უწყობს მოსწავლეთა მოტივაციის ზრდას. გარდა იმისა, რომ ისტ-ის გამოყენებით შესაძლებელია უფრო მდიდარი, მრავალფეროვანი და დინამიკური სასწავლო მასალის შექმნა და გამოყენება, მისი საშუალებით შესაძლებელია სასწავლო შინაარსი გავხადოთ ინტერაქტიული. შედეგად, მოსწავლე ინფორმაციის პასიური მიმღები კი არ არის , არამედ მას თავად შეუძლია სასწავლო შინაარსის მოდიფიცირება და შექმნაც კი. ყოველივე ეს კი სრულად შეესაბამება სასწავლო პროცესისადმი თანამედროვე, კონსტრუქ­ტივისტულ მიდგომას, რომელიც ითვალისწინებს ცოდნის მიგნებასა და შექმნას თვით მოსწავლის მიერ.                                               

გამოყენებული ლიტერატურა;

ეროვნული სასწავლო გეგმა

დაწყებითი საფეხურის მასწავლებლის მეთოდური გზამკვლევი

სახელმძღვანელო “ისწავლე ხალისით“