სამშაბათი, აპრილი 23, 2024
23 აპრილი, სამშაბათი, 2024

ათი გზა თქვენი შვილის ჭირვეულობის შესაჩერებლად

როდესაც თქვენი შვილი ჭირვეულობს რთულია სიმშვიდის შენარჩუნება. ჭირვეულობა ანუ ტანტრუმი ბავშვობის ერთ-ერთი დამახასიათებელი ქცევაა. პატარებს, კერძოდ, 1 წლიდან 4 წლამდე ბავშვებს, ფსიქოლოგიური ადაპტაციის უნარ-ჩვევები ჯერ არ აქვთ განვითარებული. ისინი უბრალოდ კონტროლს კარგავენ და ყვირილს ან ტირილს იწყებენ. რა იწვევს ამას? ყველა ტანტრუმს საფუძვლად ერთი რამ უდევს: სასურველის ვერმიღება. 1-დან 2 წლამდე ბავშვებს ლაპარაკი არ შეუძლიათ, ამიტომაც ჭირვეულობის მეშვეობით გარკვეულ საჭიროებაზე მიუთითებენ. თუ საპასუხოდ არ იმოქმედებთ, ბრაზობენ. შედარებით დიდი ბავშვებისათვის კი ჭირვეულობა ძალაუფლების მოპოვების მცდელობას უფრო ჰგავს. 3-4 წლის ბავშვები უფრო დამოუკიდებელნი ხდებიან, კარგად იციან, რა სჭირდებათ და რა სურთ. ხოლო თუ არ შეუსრულებთ, ჭირვეულობას მიმართავენ. როგორ შეგვიძლია ამის შეჩერება?

ხშირად ეთამაშეთ თქვენს შვილს. საშუალება მიეცით, თავად აირჩიოს აქტივობა და ყურადღება მთლიანად მას დაუთმეთ. პოზიტიური გამოცდილების გაზიარების შემდეგ თქვენი შვილი ცუდ ხასიათზე ყოფნის დროს უფრო ადვილად დამშვიდდება. ყოველთვის გამოიყენეთ შანსი და მისი კარგი საქციელი აღნიშვნის გარეშე არ დატოვოთ. სასურველი ქცევის შექების შემდეგ ის მის გამეორებას ისევ შეეცდება. აგრეთვე შეეცადეთ, დაანახოთ ბრაზთან გამკლავების ჯანსაღი გზები, მაგალითად, ღრმად ჩასუნთქვა. თუკი თავად გამოხვალთ მწყობრიდან, ყოველთვის აღნიშნეთ, რომ გადააჭარბეთ. აუცილებელია, თქვენმა შვილმა გაიგოს, რომ შეცდომას ყველა უშვებს. დაბოლოს, შეისწავლეთ სიტუაციები, რომლებიც თქვენი შვილის ტანტრუმით მთავრდება და შესაბამისად დაგეგმეთ. თუ ეს მაშინ ხდება, როცა მუცელი შიმშილისგან უბუყბუყებს, თან იქონიეთ ჯანსაღი წასახემსებელი. თუ გადაღლილობისას მიმართავს მსგავს ქცევას, მაშინ, პირველ რიგში, მის ძილზე იზრუნეთ.

1. არ სცადოთ მისი დამშვიდება
არ მიაქციოთ ყურადღება, თუკი საკუთარ თავს ან სხვებს ფიზიკურად არ აზიანებს. ამ საქციელით თქვენ მის არასასურველ ქცევას არ განამტკიცებთ. ოთახიდან გადით და რამდენიმე წუთში შეამოწმეთ. თუ თქვენი შვილი დარტყმას, ფეხების ქნევას, კბენას ან საგნების სროლას დაიწყებს, დაუყოვნებლივ შეაჩერეთ და სიტუაციას განარიდეთ. აუხსენით, რომ სხვების დაზიანება მიუღებელია. საჭიროების შემთხვევაში, ჩამოართვით სასურველი რამ ან დროებით სხვა ოთახში გაუშვით. მაგრამ უმჯობესია, თუ დასჯას საზიანო ქცევისას მიმართავთ, რადგანაც ხშირი გამოყენებისას ის ეფექტურობას კარგავს.

2. რაც მეტად იყვირებს, თქვენი პასუხი უფრო მშვიდი უნდა იყოს

საბოლოოდ, თქვენი ბავშვიც თქვენს ტონალობაში დაიწყებს ლაპარაკს, რადგან თქვენთან ურთიერთობა უნდა. გაიხსენეთ, რომ მოწყენილი ან იმედგაცრუებულია და სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თუ საზოგადოებრივ ადგილას დაკარგავს კონტროლს, გარეთ გაიყვანეთ. შესთავაზეთ სკამზე ან მანქანაში დაჯდომა მანამ, სანამ დამშვიდდება. ზოგიერთ ბავშვს ეხმარება მსგავსი არჩევანი.
ჭირვეულობის შემდეგ, ისევ დაუბრუნდით სიტუაციას, საიდანაც დაიწყო. თუ იმიტომ გაბრაზდა, რომ თოჯინის აღება სთხოვეთ, დამშვიდების შემდეგ ისევ სთხოვეთ იგივე. თუ ნამცხვარზე უთხარით უარი და ამიტომ დაიწყო ტირილი, ისევ არ მისცეთ. როდესაც დაგიჯერებთ, შეაქეთ, რადგანაც ეს არის პოზიტიური ქცევა, რომელიც გინდათ, რომ დაიმახსოვროს და გაიმეოროს.

3. გაარკვიეთ, რატომ აქვს ასეთი რეაქცია

თუ თქვენს შვილს შეუძლია გითხრათ, რა უნდა ან რა სჭირდება, არ ნიშნავს, რომ ჭირვეულობა დამთავრდა. იგი კვლავ ცდილობს საკუთარ ემოციებთან გამკლავებას, ასე რომ, პატარა უთანხმოებასაც კი შეუძლია ტანტრუმის გამოწვევა. თქვენი შვილისთვის მნიშვნელოვანია დამოუკიდებლობა, ამიტომ თქვენი დახმარებისას შესაძლოა იმედგამაცრუებელი აღმოჩნდეს. შესაძლოა, გაღიზიანდეს, როდესაც რთული დავალებების შესრულება მოუწევს, მაგალითად, თასმების შეკვრა. ჭირვეულობა ხშრად ბრაზი იწვევს, მაგრამ ზოგჯერ მისი მიზეზი დარდიცაა. ბავშვებს სიტუაცია დიდი და უსამართლო შეიძლება მოეჩვენოთ და გვირაბის ბოლოს სინათლის დანახვა გაუჭირდეთ.
2 წლამდე ბავშვების სიტყვების მარაგი მწირია, კომუნიკაცია შეზღუდული აქვთ, თუმცა უამრავი ფიქრი, სურვილი და საჭიროება აქვთ. როდესაც რაიმეს ვერ გააგებინებთ, ბრაზობენ და ასე გამოხატავენ იმედგაცრუებას. ერთ-ერთი გამოსავალი არის ჟესტების ენა. ჟესტების გამოყენებამ შესაძლოა, ძალიან კარგი შედეგი გაჩვენოთ. ხოლო თუ ის ჟესტების ენითაც ვერ გაგაგებინებთ, უბრალოდ სთხოვეთ, გაჩვენოთ, რა უნდა და შეეცადეთ, მიხვდეთ. დროთა განმავლობაში უკეთესი კომუნიკაცია გექნებათ.

4. მიეცით ბავშვს სივრცე

ზოგჯერ საჭიროა, რომ ბავშვმა ბრაზი გამოუშვას და მიეცით ამის ნება. (უბრალოდ დარწმუნდით, რომ საკუთარ თავს არ ავნებს). ამ მიდგომით ისინი არადესტრუქციულ გზაზე დაბრუნებას ისწავლიან. მათ შეეძლებათ, დაიცალონ გრძნობებისგან და შემდეგ ისევ მოიპოვებენ საკუთარ თავზე კონტროლს – თქვენთან ყვირილისა და ჩხუბის გარეშე.

5. შეცვალეთ მიმართულება

ყურადღების გადატანის მიზნით დააინტერესეთ და ჩართეთ სხვა რამეში. თუ დროულად იმოქმედებთ, შესაძლოა, ჭირვეულობა აიცილოთ კიდეც. ბავშვებისთვის ყურადღების გადატანა, ძირითადად, ძალიან ადვილია და სწრაფად ავიწყდებათ გაბრაზება. საჭიროა ცოტაოდენი მსახიობობა და მისი გართობა.

6. ჩაეხუტეთ

შესაძლოა ეს იყოს ყველაზე ბოლო რამ, რაც უნდა გააკეთოთ, როდესაც თქვენი შვილი ჭირვეულობს . ისინი გრძნობენ, რომ უსაფრთხოდ არიან და თქვენ მათზე ზრუნავთ, მაშინაც კი, როდესაც მათი საქციელი არ მოგწონთ. მათ სჭირდებათ უსაფრთხო ადგილი, სადაც ემოციებს გამოხატავენ.

7. შესთავაზეთ საჭმელი

გაიხსენეთ, როგორ ხართ, როდესაც საკმარისად არ გძინავთ ან გშიათ. ბავშვის დაღლილობა და შიმშილი ჭირვეულობის ორი დიდი გამომწვევი მიზეზია. აჭამეთ, დაალევინეთ და განტვირთვის საშუალება მიეცით, იქნება ეს ძილი თუ ცოტა ხნით ტელევიზორის ყურება.

8. მიეცით ბავშვს კარგი ქცევის სტიმული

ზოგიერთი სიტუაცია თქვენი შვილისთვის დამღლელია. მთავარია, გააანალიზოთ, რომ მისგან ბევრს ითხოვთ და სასურველი „ქრთამი” შესთავაზოთ. მსგავსი ქმედება მისაღებია, თუ ეს თქვენი პირობის შესაბამისად მოხდება. თუ თქვენი ბავშვი მაინც ვერ გააკონტროლებს საქციელს, გაახსენეთ ჯილდო და ის მაშინვე ფორმაში ჩადგება.

9. გაიცინეთ

ყველა მშობელს ეშინია საზოგადოებრივ ადგილას ჭირვეულობის. რას იფიქრებენ სხვა მშობლები? გაუკონტროლებელი ბავშვი გაზარდეთ? მსგავსმა ფიქრებმა შესაძლოა, არასწორი არჩევანი გაგაკეთებინოთ. თუ თქვენ გაბრაზდებით და ნებას მისცემთ ბავშვს, თავისას მიაღწიოს, რათა მეტი ხალხის ყურადღება არ მიიპყროს, ბავშვი ამ გზას დაიმახსოვრებს. თქვენ უნდა გაიღიმოთ, თითქოს ყველაფერი რიგზეა. კვლევებმა აჩვენა, რომ ხალხი თქვენი რეაქციის მიხედვით განგსჯით. თუ თქვენ მშვიდად გამოიყურებით, თითქოს ყველაფერი კონტროლის ქვეშ გაქვთ, მიუხედავად იმისა, რომ მის გასაჩერებლად არაფერს აკეთებთ, იფიქრებენ, რომ კარგი მშობელი ხართ.

10. გაერიდეთ ადგილს

ჭირვეულობის გამომწვევი ადგილიდან ბავშვის გაყვანამ შესაძლოა ის შეაჩეროს. წაიყვანეთ სხვა ადგილას ან გაიყვანეთ გარეთ მანამ, სანამ არ დამშვიდდება. ადგილის შეცვლას მისი ქცევის შეცვლაც შეუძლია.

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი