გარე დაკვირვება მასწავლებლის საქმიანობის დაწყების, პროფესიული განვითარებისა და კარიერული წინსვლის სქემის ის კომპონეტია, რომელიც აქამდე მხოლოდ საპილოტე რეჟიმში და მხოლოდ ორ რეგიონში – იმერეთსა და შიდა ქართლში – განხორციელდა. პედაგოგიური პრაქტიკის კვლევასა და ორ სამოდელო გაკვეთილთან ერთად, გარე დაკვირვება სავალდებულო აქტივობაა უფროსი მასწავლებლისთვის, რომელიც წამყვანის სტატუსზე ზრუნავს. ამ აქტივობაზე რეგისტრაციის გამოცხადებას უფროსი მასწავლებლების დიდი მოლოდინი ახლდა თან. რეგისტრაცია 19 თებერვალს დაიწყო და 26 თებერვლამდე გაგრძელდება. ის მთელი საქართველოს მასშტაბით მიმდინარეობს.
გარე დაკვირვების წარმართვის პროცედურებსა და მისი განხორციელების წესში შესულ სიახლეებზე გვესაუბრება მასწავლებელთა პროფესიული განვითარებისა და კარიერული წინსვლის სქემის მხარდაჭერის პროგრამის მონიტორინგის მიმართულების კოორდინატორი ქრისტინე ინგოროყვა.
– გარე დაკვირვებაზე რეგისტრაციის გავლის უფლება აქვს უფროს მასწავლებელს, რომელიც წინაპირობებს უკვე აკმაყოფილებს, ანუ მოპოვებული აქვს 13 კრედიტქულა, ამათგან ორი – სავალდებულო აქტივობებისთვის (კვლევა და/ან 2 სამოდელო გაკვეთილი), და მასწავლებელს, რომელსაც უფროსის სტატუსი მიენიჭა დოქტორის ან მასთან გათანაბრებული აკადემიური ხარისხის მოპოვების შედეგად. რეგისტრაციის დროს eshool-ის ელექტრონულ სისტემაში, სპეციალურ ბმულზე, მასწავლებელი მიუთითებს საგანს, რომელსაც ასწავლის და რომელშიც სურს გარე დაკვირვების გავლა და კლასს, რომელშიც გეგმავს გაკვეთილს.
რეგისტრაციის დასრულებიდან ერთი თვის ვადაში მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრის დირექტორი ამტკიცებს გარე დაკვირვების განხორციელების პერიოდს თითოეული მასწავლებლისთვის, რის თაობაზეც ინფორმაცია მიეწოდება ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებას და შესაბამის საგანმანათლებლო რესურსცენტრს. გარე დაკვირვებაზე რეგისტრირებული მასწავლებელი ვალდებულია, მისთვის განსაზღვრული პერიოდის დადგომამდე არანაკლებ 5 სამუშაო დღით ადრე სისტემაში ატვირთოს მითითებულ ვადაში მიყოლებით ჩასატარებელი 5 გაკვეთილის გეგმა. გარე დაკვირვება განხორციელდება ცენტრის მიერ შერჩეულ გაკვეთილზე, რომლის შესახებაც მასწავლებელს ერთი სამუშაო დღით ადრე მივაწვდით ინფორმაციას.
– ეს ნაწილი, ფაქტობრივად, უცვლელია და პილოტირების დროს მოქმედ წესს იმეორებს. რა სიახლეა გათვალისწინებული გარე დაკვირვებასთან დაკავშირებით?
– ცვლილება შევიდა შეფასების ინსტრუმენტში, ანუ რუბრიკაში. გაკვეთილის შეფასების რუბრიკაში საგნობრივი ცოდნის კომპონენტი გამოყოფილი არ ყოფილა – ის ჩაშლილი იყო სხვადასხვა კრიტერიუმის ინდიკატორებში. ახლა მოხდა ამ მიმართულებათა თავმოყრა. რუბრიკა უახლოეს მომავალში დამტკიცდება და გამოქვეყნდება. აქვე დავძენ, რომ განახლებული შეფასების რუბრიკა ამოქმედდება შიდა შეფასების გაკვეთილებისთვისაც. უცვლელი დარჩა გაკვეთილის გეგმის ფორმატიც. ასევე, არ შეცვლილა გაკვეთილის ოქმის/აღწერის ფორმა.
სიახლეა ისიც, რომ გაკვეთილზე დაკვირვებას განახორციელებს ერთი შემფასებელი. დამკვირვებლები შეირჩევიან რეგიონული უნივერსიტეტებიდან. ყველა მათგანი წინასწარ გადამზადდება სხვადასხვა მოდულით, რათა შესაბამისი კომპეტენციით აღიჭურვოს. გარდა ცენტრიდან წარგზავნილი დამკვირვებლისა, გაკვეთილზე დასწრების უფლება ექნებათ მასწავლებლის ფასილიტატორსა და რესურსცენტრის წარმომადგენელს, თუმცა ისინი შეფასებაში მონაწილეობას არ მიიღებენ. გაკვეთილის შემდგომი პროცედურაც უცვლელი რჩება – მასწავლებელმა ორი დღის ვადაში უნდა ატვირთოს რეფლექსია გაკვეთილის შესახებ. გაკვეთილის შეფასება მას სისტემის საშუალებით ეცნობება.
სიახლეა ისიც, რომ მასწავლებელს, რომელსაც პრეტენზია გაუჩნდება შეფასების მიმართ, შეეძლება, მიმართოს აპელაციას.
– როგორია წინასწარი სტატისტიკა, რამდენ მასწავლებელს შეუძლია რეგისტრაციის გავლა?
– ჩვენი მონაცემებით, საქართველოს მასშტაბით რეგისტრაცია გაეხსნება 560 მასწავლებელს, რომლებიც სარეგისტრაციო წინაპირობებს აკმაყოფილებენ. მათთვის, ვინც ამჟამად ვერ ახერხებს ან არ გეგმავს რეგისტრაციას, აღვნიშნავ, რომ რეგისტრაცია გაიხსნება ყოველი ახალი სემესტრის დასაწყისში და რეგისტრირებულები იმავე სემესტრში გაივლიან გარე დაკვირვებას.
– მიეცემა თუ არა მასწავლებელს შესაძლებლობა, წარუმატებლობის შემთხვევაში ხელახლა გაიაროს გარე დაკვირვება?
– დიახ, მიეცემა, ოღონდ მომდევნო წელს. ამასთან, გარე დაკვირვების ხელახლა გასავლელად მასწავლებელს განსაზღვრული თანხის გადახდა მოუწევს. თუ საპილოტე პროცესის სტატისტიკას გადავხედავთ, გარე დაკვირვებაზე რეგისტრაცია გაიარა 105-მა მასწავლებელმა. მათგან გარე დაკვირვება 100-მა გაიარა. 86-მა მასწავლებელმა შეფასების დროს გადალახა 75%-იანი ზღვარი და მოიპოვა შესაბამისი კრედიტქულა. ამ შედეგის საფუძველზე 42-მა უფროსმა მასწავლებელმა უკვე მოიპოვა წამყვანის სტატუსი და შესაბამისი ანაზღაურება, ხოლო 44 მათგანი, რომლებსაც არ ჰქონდათ საჭირო კრედიტქულების სრული რაოდენობა, სასწავლო წლის ბოლომდე დაგროვების შესაბამისად მიიღებენ ახალ სტატუსს.
