საბავშვო ლიტერატურა ბევრია, საბავშვო ლიტერატურული ჟურნალი – ცოტა. ამ ცოტას კი სულ ახლახან ერთი კარგი და მრავალფეროვანი, ბევრის მომცველი და ბევრი რამის გამო მნიშვნელოვანი ელექტრონული ჟურნალი დაემატა – სახელად „თანამედროვე საბავშვო ლიტერატურა“. სათაურშივე გაცხადდა – ჟურნალის რედკოლეგია თანამედროვე ლიტერატურულ პროცესებზე და მოვლენებზე აკეთებს აქცენტს. მისი ფიქრის და ხედვის ფოკუსში, ბავშვების ენაზე რომ ვთქვათ, სწორედ „ცხელ–ცხელი და ახალ–ახალი“ საბავშვო ლიტერატურული ამბები მოექცევა.
ამბები კი მართლაც ბევრი იქნება, რადგან ჩვენ საქართველოში ძალიან მაგარი საბავშვო მწერლებიც გვყავს და გადასარევი საბავშვო ლიტერატურაც იქმნება. 2017 წლის მიწურულს ლიტერატურულმა საზოგადოებამ ერთი დიდი სიახლეც იზეიმა – კულტურის სამინისტროსა და მწერალთა სახლის ეგიდით დაარსდა იაკობ გოგებაშვილის სახელობის პრემია საბავშვო ლიტერატურაში. პირველი ლაურეატებიც დასახელდნენ და პირველი ნაბიჯებიც გადაიდგა, პრემიის და, რაც მთავარია – საბავშვო ლიტერატურული პროცესების განვითარების საქმეში.
ჟურნალი „თანამედროვე საბავშვო ლიტერატურაც“ ამ საინტერესო და მნიშვნელოვანი დინამიკის ნაწილად უნდა მივიჩნიოთ. ჟურნალის მთავარი რედაქტორი, მწერალი ირმა მალაციძე ჩვენთან საუბარში ახლადგამოცემული ჟურნალის წინა ისტორიას იხსენებს:
ი.მ.: ჟურნალის იდეა არახალია. რამდენიმე წლის წინ საბავშვო ლიტერატურის განვითარების ფონდი უკვე გამოსცემდა „საბავშვო ლიტერატურის ალმანახს“, რომლის მხოლოდ სამი ნომერი გამოვიდა. ფონდი 2006 წელს ჩამოყალიბდა, ჩემი და ჩემი კოლეგის, მარიამ წიკლაურის თაოსნობით. არსებობის ათი წლის განმავლობაში რამდენიმე მნიშვნელოვანი პროექტის განხორციელება შევძელით. უპირველეს ყოვლისა, ფონდის და კერძოდ, მარიამ წიკლაურის თაოსნობით დაწესდა ქართული საბავშვო წიგნის დღე (27 ოქტომბერი, იაკობ გოგებაშვილის დაბადების დღე). ეს თარიღი ყოველწლიურად უკვე ბევრ სკოლაში აღინიშნება. ფონდის შესახებაც გიამბობთ ორიოდ სიტყვით: უკანასკნელი წლების განმავლობაში ფონდი აქტიურად ახორციელებს პროექტებს განსაკუთრებული საჭიროებების მქონე ბავშვებისათვის. კერძოდ, მომზადდა ვებგვერდი („ჩემი სამყარო“) აუტიზმის მქონე ბავშვებისა და მათი მშობლებისათვის. გასულ წელს კი განხორციელდა პროექტი „ვიმღეროთ, რაღა ვილაპარაკოთ“, რომელიც გულისხმობდა განმავითარებელი სიმღერების ჩაწერას მეტყველების შეფერხების მქონე ბავშვებისათვის. ამავე პროექტის ფარგლებში მომზადდა 8 ადაპტირებული საბავშვო წიგნი თანდართული აუდიოვერსიით. გარდა ამისა, საქართველოს სხვადასხვა ქალაქში ჩატარდა საინფორმაციო შეხვედრები პედაგოგებთან და მშობლებთან აუტიზმის ცნობადობის დონის ამაღლების მიზნით. წელს იაკობ გოგებაშვილის პრემია სწორედ ამ პროექტმა დაიმსახურა.
რაც შეეხება ალმანახს, რომელიც ფონდის ეგიდით გამოდიოდა – მაშინ ამ პროექტს სახალხო ბანკი აფინანსებდა. შემდეგ, დაფინანსების არარსებობის გამო ალმანახის გამოცემა შეწყდა. მოგეხსენებათ, ეს რა თანხებთანაა დაკავშირებული და ვერ შევძელით გაგრძელება. თუმცა ალმანახის ის სამი ნომერი იმდენად ინფორმაციული იყო, რომ ბევრი პედაგოგი დღემდე აქტიურად იყენებს მას. ამჯერად გადავწყვიტეთ, დაგვეწყო ახალი პერიოდული გამოცემა, რომელიც შინაარსობრივად თითქმის იგივეა, რაც „საბავშვო ლიტერატურის“ ალმანახი იყო, თუმცა ამჯერად აქცენტი უფრო თანამედროვე ავტორებსა და მათ შემოქმედებაზე კეთდება.
ჟურნალი მოიცავს საბავშვო ლიტერატურის ყველა სფეროს – მასში ქვეყნდება როგორც ლიტერატურული ნაწარმოებები (პროზა, პოეზია, დრამატურგია, თარგმანი, გამოცანები, შარადები და ა.შ), ასევე წერილები საბავშვო ლიტერატურაზე – რეცენზიები, კრიტიკა, შეხვედრები მწერლებთან, ილუსტრატორებთან, პედაგოგებთან, ახალი წიგნების მიმოხილვა. შუქდება საბავშვო ბიბლიოთეკებისა და იმ ადამიანების მუშაობა, რომლებიც სხვადასხვა ფორმით ემსახურებიან ერთ საქმეს – ბავშვებისა და მოზარდების წიგნიერების ამაღლებას.
ჟურნალის პირველი ნომერი ელექტრონული ფორმით გამოვიდა. ირმა მალაციძე ამ ფაქტსაც განმარტავს:
ი.მ.: ჟურნალის ელექტრონულ ფორმატში გამოცემა რამდენიმე ფაქტორით იყო განპირობებული – პირველ რიგში, სასტამბო ხარჯების არარსებობით. მოგეხსენებათ, ჟურნალი საკმაოდ დიდი მოცულობისაა (გვერდების რაოდენობა 70-დან 80–მდე მერყეობს). მისი ბეჭდვა რთული იქნებოდა და შესაბამისად გაზრდიდა თვითღირებულებას. ჩვენი მიზანი კი ისაა, რომ ის ხელმისაწვდომი იყოს ყველასთვის – პედაგოგებისთვის, მშობლებისათვის, ბავშვებისათვის. ჩვენ ვცდილობთ, რომ ჟურნალში გამოქვეყნებული მასალები იყოს მაღალი ხარისხის ლიტერატურა; მკითხველს გავაცნოთ თანამედროვე ავტორები, მათი ნაწარმოებები; ყველა ნომერში დაიბეჭდოს საბავშვო პიესა ან სასკოლო ღონისძიების სცენარი, რომელიც ვიცით, რომ მოთხოვნადია. თემატურ ბლოკებში პედაგოგებს შეუძლიათ იხილონ კონკრეტული დღესასწაულის ან წელიწადის დროის მიხედვით შერჩეული ლექსები და მოთხრობები. მაგალითად, დეკემბრის და იანვრის ნომერი მთლიანად საახალწლო და ზამთრის თემატიკას ეძღვნება. საგაზაფხულო ნომერში შევთავაზებთ ნაწარმოებებს გაზაფხულზე, ყვავილებზე, დედაზე. ვფიქრობთ, რომ ეს გააიოლებს მათ შრომას და ხელთ ექნებათ მზა მასალა, საკლასო ღონისძიებების მომზადებისას.
მნიშვნელოვანი და მთავარი მაინც ისაა, რომ საზოგადოებამ გაიცნოს ის ავტორები, რომლებიც დღეს, სამწუხაროდ, არ ჩანან. საგამომცემლო სფერო ნაკლებად წყალობს ქართველ ავტორებს. გამოცემულ საბავშვო წიგნებს შორის ალბათ 90 პროცენტი ნათარგმნი ლიტერატურაა. ეს მაშინ, როცა საქართველოში ბევრი კარგი საბავშვო მწერალი ცხოვრობს და მოღვაწეობს. დიდი იმედი გვაქვს, რომ ჟურნალის მეშვეობით ჩვენი მკითხველი ბევრ ახალ სახელს დაიხსომებს.
როგორ უნდა გამოიწეროს მკითხველმა ჟურნალი, ან რა პერიოდულობით შესთავაზებს მას სარედაქციო ჯგუფი? – ირმა მალაციძე ამ კითხვებსაც დაწვრილებით პასუხობს:
ი.მ.: ჟურნალი ყოველი თვის 25 რიცხვში ეგზავნება ხელმომწერებს. დიდი სურვილი გვაქვს, რომ აქტიურად ვითანამშრომლოთ მკითხველთან, მივიღოთ მათგან რჩევები, სურვილები, შენიშვნები. ელექტრონული ფორმატი ამის შესაძლებლობასაც იძლევა. ხელმოწერის პროცესი მარტივია, საკმარისია დაგვიკავშირდნენ ელექტრონულ ფოსტაზე libo.fund@gmail.com ან დაგვიმეგობრდნენ ფეისბუქის გვერდზე, გამოთქვან ჟურნალის გამოწერის სურვილი.
ჟურნალის სარედაქციო ჯგუფი მკითხველს მომავალში კიდევ უფრო მეტ სიახლეს სთავაზობს. აქვე გაგიმხელთ ერთ მათგანს – შემდეგ ნომერში, იბეჭდება ერთ–ერთი პედაგოგის პიესა, რომელიც მისმა მოსწავლემ დაასურათა. იგეგმება სახელობითი კონკურსები – ახალი ავტორების აღმოსაჩენად, ზოგადად, საბავშვო ლიტერატურის პოპულარიზაციისთვის…
და მაინც, შესაძლოა ციფრულმა ტექნოლოგიამ გაცილებით გააიოლოს მკითხველისა და ტექსტის ურთიერთობა, მაგრამ, მე და, ალბათ კიდევ უამრავი ადამიანი, მაინც ბეჭდური წიგნის და ჟურნალის ერთგული და გულშემატკივრად ვრჩებით. ჰოდა, ამაზეც ვკითხე ირმას, თუ იგეგმება სამომავლოდ ჟურნალის ბეჭდურ ფორმატად ქცევა. ცხადია, იგეგმება, თუმცა, მას შემდეგ, რაც დაფინანსების საკითხი მოგვარდება. მანამდე კი:
ი.მ.: ჟურნალზე ბევრი ჩემი კოლეგა მუშაობს. ისინი მეხმარებიან უანგაროდ. ავტორები გვიგზავნიან ტექსტებს, ილუსტრატორები – ილუსტრაციებს. ყველა ერთ გუნდად ვმუშაობთ და ძალიან გვინდა, ფეხზე დავაყენოთ ეს გამოცემა. იმედი გვაქვს, რომ სამომავლოდ ის უკვე ბეჭდური სახით იარსებებს.
