ხუთშაბათი, აპრილი 25, 2024
25 აპრილი, ხუთშაბათი, 2024

„გზაში ვარ და მივდივარ…“

პოეზიის სწავლება ადვილი არ არის… ერთია, რომ ლექსი კარგია, მხატვრულია და მეორე, ამ ტექსტით გამოხატული აზრი, გრძნობა ან ემოცია, რამდენად შეიძლება შენი იყოს ან როგორ შეიძლება აქციო „შენად”.
ამიტომ მასწავლებელებს ვთავაზობ საინტერესო პოსტმოდერნისტულ ლიტერატურულ თამაშს, როგორ უნდა შექმნან მოსწავლეებმა ტექსტებთან დიალოგი… ეძებონ კითხვები და არა პასუხები…
რაღაც კითხვებზე პასუხები უკვე არსებობს ყველა პოეტის შემოქმედებაში, ამიტომ მოსწავლეები ჯერ კითხულობენ რომელიმე პოეტის პოეზიას, მერე მათთვის საინტერესო ციტატებს მონიშნავენ და ამის შემდეგ იწყებენ არსებულ პასუხებზე კითხვების შედგენას, თან შეუძლიათ, რომ ამ კითხვებს გარკვეული სიუჟეტი გამოუძებნონ.
ამ გზით მოსწავლეები უკეთ ეცნობიან და იმახსოვრებენ პოეტის შემოქმედებას, ავარჯიშებენ აზროვნების განსხვავებულ ფოკუსს, ორიენტირებულები არიან საკუთარ შინაგან კითხვებზე და უფრო მეტს ფიქრობენ პოეტის „პასუხებზე”, რადგან ხდებიან თანაშემოქმედები.
ვითარდება მოსწავლეების შემოქმედებითი უნარები, ისინი ეძებენ და ქმნიან კითხვებით სიუჟეტებს, ამონტაჟებენ პოეტურ ტექსტებს და ქმნიან მოდელირებულ დიალოგს.
ამგვარი დამონტაჟებით ტექსტები იძენენ ახალ სემიოტიკურ განზომილებას, როცა ერთი წიგნიდან 20 მოსწავლე 20 განსხვავებულ დიალოგს შექმნის.
მოკლედ, საინტერესო სემიოტიკური თამაშია: ვამონტაჟებთ პოეტებს!

ციკლიდან: ვამონტაჟებთ პოეტებს. დიალოგი ნატო ინგოროყვასთან

_ ნატო, რას ეტყოდი ადამიანებს,
რომლებიც ვერ რისკავენ, რომლებსაც ეშინიათ ცხოვრებაში შეცდომების დაშვების… ამიტომ
ყველაფერს წინაწარ ზომავენ, გეგმავენ, ფიქრობენ… წვალობენ და, ამასობაში, გადის ცხოვრება…

_ გარისკე,

კიდევ ერთხელ გაუსინჯე გემო.

დაარქვი თუნდაც – სინანული.

შედიან ერთ მდინარეში ორჯერ,

მდინარე – გამდინარეა.

_ საით მიდის ეგ მდინარე
მერე… და, ვთქვათ, ჩვენი ცხოვრება (ან სიტყვები,
რომლებითაც ცხოვრებას გამოვხატავთ) რომ შევაგდოთ სასწორზე, საით გადასწონის, შენი აზრით?

_ როცა სიტყვები წონასწორობის სასწორზე დგება,

იქით გადაწონის, სადაც შეცდომებია დაშვებული.

_ ნატო, შენი ლექსებიდან
სოფლის სურნელიც მოდის… ყველა სიტყვა და ამ სიტყვით აღნიშნული საგნები ცოცხლები არიან…
ხშირად დაჯდები და საგნებსაც ისე ელეპარაკები,
როგორც ადამიანებს… თანაზიარი ხარ ბუნებასთან, საგნებთან, მოვლენებთან, წარსულთან
და მომავალთან და ცხოვრობ აწმყოში და რასაც ცხოვრობ, მერე წისქვილივით ფქვავ სიტყვებად…
წისქვილზე გამახსენდა და უნდა გკითხო, აი, ახლა, შეგიძლია, რამე ისეთი უთხრა წისქვილს,
ჩვენც რომ მოვისმენთ… რატომ არის ეს მეტაფორა შენთვის ასე ცოცხალი და მნიშვნელოვანი?

 

უცნაური ვინმე ხარ, წისქვილო,
ღერღავ და ღიღინებ.
გამოგიტყდები, ვერ ვიცხოვრე შენებურად:
”ვინც რა უნდა თქვასო, წისქვილმა კი ფქვასო”.
ვერც იმას გეტყვი,
რომ შენი ქვა არ დატრიალებულა ჩემს თავს.
ჰო, ნუ დაფრთხები, არ შეყოვნდე,
ჩემზე დარდი ღარში არ გაიჩხირო,
მოდი, ჩამოვფქვათ:

 

ცხოვრებაში ზოგჯერ გვიხდება, რაღაცებს თვალი
ავარიდოთ, რაღაცას გავერიდოთ, რაღაც არ შევიმჩნიოთ… მაგრამ ყოველთვის არის რაღაც,
რასაც მზერას ვერ ავარიდებთ… მაინტერესებს, ასეთი რა არის ნატო ინგოროყვასათვის?

_ მე არ შემიძლია ავარიდო მზერა
წარსულისკენ წასულ ნისლის ფილაქანებს,
ანდა იმნაირებს, ანდა იმათგანებს,
ვისაც უბედობით ურჩი ბედისწერა
უჩინმაჩინივით სადღაც მიაქანებს.

_ ჩვენი ცნობიერება სავსეა ხსოვნით… ჩვენ შევდგებით
ამ უნიკალური ელემენტისგან. შენ ხშირად ამბობ, რომ რომ ხსოვნა მოსაწყენი გამოცდილებაა…
იქნებ გვითხრა, რატომ?

ხსოვნა - მოსაწყენი გამოცდილებაა,
არაფერია იქ ნედლი და მოულოდნელი.
დაცულია სიტყვისგან - რისკი.
 
ნანგრევების ქვა
შეყვარებულია წარსულზე და
ვერ თავისუფლდება მისგან.
 ........................................
ესაა მეხსიერების თვისება -
მოჰყვები თავიდან თუ ბოლოდან,
მაინც არაფერი იცვლება

_ როდის ხვდები, რომ
დამთავრდა ბავშვობა…?

_ „ამის პატრონმა რა ჰქნას?” – აღარავინ გეთამაშება…

_ დარიგება, რომელიც შენს ხსოვნას შემორჩა ბავშვობიდან…

_ რა დრო გასულა, რაც დამარიგეს:

„უკვე დიდი გოგო ხარ, აღარ იტირო”…

_ რას ენდობი?

_ ვენდობი

სიტყვებს, რომლებიც დაიწერა…

_ რა ვუყოთ სიზმრებს,
რომლებიც არ მოგვწონს?

_ ნუ გაატან სიზმრებს წყალს,

მაინც არ მიაქვს…

_ ერთი სათხოვარი, რომელსაც
ღმერთს სთხოვდი აქ და ახლა?

_ მოვიდნენ ანგელოზები, ღმერთო,

ჩხრეკა ჩაატარონ,

ნება _დართულია…

_ გაგვიმხილე, რას ფიქრობენ
პოეტები?

_ ვკეცავთ გზას,

ნიშნებად ვტოვებთ ლექსებს

და ვფიქრობთ:

დროის გარდა

ნეტავ უკან კიდევ ვინ მოგვდევს?

_ მიმართე ახლა, ვისაც
გსურს…

_ უფალო,

დღეს ჩემი ფრენა

ყველა ქარის წინააღმდეგ,

შენ გაბარია…

_ ვთქვათ, ახლა გეძლევა
არჩევანი… შენ უნდა აირჩიო… რას ირჩევს ნატო და რატომ ირჩევს?

_ თუ მე ვირჩევ,

მირჩევნია, გავტყდე, ვიდრე გავიბზარო,

თუ შენ ირჩევ დგომას, თან – ერთ ადგილზე,

ვერ გავჩერდები…

გზაში ვარ და მივდივარ…

P.S. გაგრძელება მოიძიეთ ნატო ინგოროყვას პოეზიაში…

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი