რას აკეთებთ, როდესაც თქვენი სამი წლის შვილები დაბეჯითებით გიხსნიან, რატომ არ უნდათ ბაღში წასვლა და არანაირი საპასუხო მოსაზრებების მოსმენა არ სურთ? მათი პასუხი კატეგორიული და მტკიცეა – იქ არ ხარ შენ!
მთელი სამსაათიანი საუბრები, დარწმუნება და მათი მიზეზების გაბათილება სხვა არაფერია თუ არა უქმმეტყველება და ფუჭი გარჯა. რა თქმა უნდა, რაღაც საკითხებში შეთანხმების მიღწევაც შესაძლებელია, მაგრამ საბოლოოდ ისინი მაინც საკუთარ აზრზე რჩებიან და შემდეგ მშვიდად აგრძელებენ თამაშს.
იქნებ ცოტა ხანი კიდევ უნდა დაველოდოთ, როცა დადგება “უფრო” შესაფერისი დრო, როცა ის ასე ძალიან აღარ იქნება სახლის შინაურ გარემოს ჩაბღაუჭებული, როცა ექნება ფსიქოლოგიური მზაობა ახალ გარემოში დასამკვიდრებლად, სადაც შეძლებს საკუთარი უნარებისა და ხასიათის გამოვლენას, მშობლების გარეშე დღის მხიარულად გატარებას, ისე რომ არ დათრგუნოს უცხო გარემომ და უცნობმა ადამიანებმა, არ გაუღრმაოს შიშები, რომელზეც ხშირად არ ვესაუბრებით და ზოგჯერ არც კი ვაცდით თავიანთი აზრების გამხელას…
ბაღთან დაკავშირებული პირადი გამოცდილება ყოველთვის თავს მახსენებს, როდესაც ეს თემა ისევ აქტუალური ხდება და საბოლოო ვერდიქტი კი – გამოსატანი. ჩემს შვილს ამ ამბებს თუ მოვუყვები, ვერ შევძლებ მის მოტყუებას – რომ, ბაღში საერთოდ არ მოიწყენს, რომ აუცილებლად მოეწონება ყველა საუზმე და სამხარი, რომ იქ დროს მხიარულად და ბედნიერად ვატარებდი, რომ არასდროს დავაგვიანებ და სახლშიც ადრე წამოვიყვან, რომ მაშინ სხვანაირი ბაღები იყო და დღეს უფრო კარგი ბაღები არსებობს, სადაც, სადაც, სადაც…
თუმცა წლების გასვლის შემდეგ, ეს მძაფრი ტონებით შესრულებული სურათი ნელ-ნელა ფერმკრთალდება და ღიმილით ვიხსენებთ იმ წლებს.
“ასეთი სუნი ჰქონდა ბაღის წვნიანებს”, – ვიტყვით, როდესაც ფართოდ გამოღებული ფანჯრიდან ცხელი წვნიანის არომატები იღვრება და თვალწინ ცოცხლდება კადრები – შემოდის ძიძა, ცალ ხელში მოყვითალო, დიდი ქვაბი უჭირავს წვნიანით სავსე, ცალ ხელში პურის ნაჭრებით სავსე ლანგარი. ხმაურით იწყება ჯამ-ჭურჭლის გაწყობა ჩვენს პატარა მაგიდებზე. ზოგიერთი ბავშვი სულმოუთქმელად ელოდება წინსაფარაფარებული, ზოგიც წინასწარ დარდობს, როგორ მოერევა ამდენ წვნიანს. ნეტა, რატომ არ ვამბობდით ხმამაღლა და გაბედულად – “არ მინდა”. დასანანია, რომ ასეთი სიტყვები ჩვენს ლექსიკურ არსენალში არ გვქონია. საჯაროდ არას თქმა, ძალიან დიდ გამბედაობას მოითხოვდა , რისი გამოცდილებაც არ გვქონია.
ბოლოს როდის მოამზადეთ ბურღულის ფაფა პირადი სიამოვნებისთვის ალბათ აღარც კი გახსოვთ, რომლის ჭამის დროსაც მუდმივად პირღებინებაზე ფიქრობდით და ღმერთს ევედრებოდით გადარჩენას. ესეც მხოლოდ იმიტომ, რომ ერთხელ უკვე გვითხრეს ასე – ეს ბოლომდე უნდა დაასრულოთო და ყელში გაჩხერილი ბურღულის გაუქნელი ბურთულებით მდუმარედ ვაგრძელებდით ტანჯვას. ჩემი შვილი უბრალოდ იტყვის, რომ ფაფა გემრიელი არ არის და პირს არ დააკარებს. ჩვენ კი მოჩვენებითი ზრდილობიანობის გამო ვერ ვახერხებდით უარის თქმას და ჩუმად ვიტანჯებოდით.
დღეს უკვე სასაცილოდაც აღარ გვყოფნის მაშინდელი ფეხების კანკალი ზეიმებზე, როდესაც დაძაბული, ყალბი მანერულობით ვცდილობდით კარგად გამოგვეთქვა პატრიოტული ხასიათის ლექსები, რომლის შინაარსი საერთოდ არ გვესმოდა.
ერთ-ერთი ასეთი ზეიმის ფოტოზე, სადაც დედის ხელით სახელდახელოდ ბაღის ზეიმისთვის შეკერილი ვარდისფერმაქმანებიანი კაბა მაცვია და ვდგავარ სხვა ბავშვების გვერდით, ერთი პატარა დეტალია, რომელსაც მხოლოდ დაკვირვებული თვალი თუ შენიშნავს. ახალი ყავისფერი ტყავის ფეხსაცმელი, რომელიც საგანგებოდ ამ დღისთვის მაცვია, ძალიან მიჭერს და მარჯვენა ფეხი ნახევრად მაქვს ამოყოფილი ფეხსაცმლიდან. რამდენჯერაც ფოტოს დავხედავდი სირცხვილისგან ვწითლდებოდი, ეს როგორ მომივიდა-მეთქი. ვერაფრით ვპატიობდი საკუთარ თავს ფეხის ასე ულაზათოდ გამოჩენას. დღეს ეს ამბები ძალიან სასაცილოდ და ღიმილისმომგვრელად მეჩვენება, მაგრამ ფაქტია იმდროინდელი განცდები ზრდასრულობაშიც მოგვყვება.
წლების გასვლის შემდეგ კი აღმოვაჩინე, ოთახი რომელსაც ექიმი აიბოლიტის კაბინეტი ერქვა, თეთრი კარით და მასზე გამოსახული სხვადასხვა ცხოველებით, თურმე სულაც არ ყოფილა ისეთი საშიში, როგორც მაშინ გვეჩვენებოდა, როცა იმ კარის სიახლოვეს დაზაფრულები ჩავირბენდით. მაშინ, ჩვენთვის არავის უთქვამს რომ ეს თეთრწვერა კაცი იყო ყველაზე კეთილი ექიმი და იმ ზღაპარში, რომელიც წლების გასვლის შემდეგ საკუთარი თვალით წავიკითხე. არაფერი ეწერა ისეთ ექიმზე, რომელიც ბავშვებს ძალდატანებით ნემსებს არჭობს. პირიქით, ამ სახალისო ზღაპარში აღწერილია ექიმი აიბოლიტის ხიფათით აღსავსე მოგზაურობა, როდესაც ის თავის მეგობარ ცხოველებთან და ფრინველებთან ერთად შორეულ აფრიკაში ავადმყოფი მაიმუნების სამკურნალოდ მიემგზავრება.
და თუ მაინც გადავწყვეტთ მათ დარწმუნებას, რომ დილის ძილის გატეხვა ნამდვილად ღირს ბაღში წასასვლელად, ალბათ აჯობებს არ შევუქმნათ ილუზია, რომ იქ ყველაფერი ძალიან მოეწონებათ და ყველაფერი აუცილებლად იდეალურად გაგრძელდება. თუმცა, კარგი იქნება ისიც ვუთხრათ, რომ ბაღში არწასვლით ბევრ საინტერესო ამბავს გამოტოვებს.
რაც შეგვეხება ჩვენ, კიდევ ერთხელ უნდა ვისაუბროთ ამ ამბებზე და მისი აზრებიც უნდა მოვისმინოთ, იქნებ ექვსი თვის შემდეგ აზრი შეიცვალა და იქნებ სულაც აღარ ფიქრობს ძველებურად. ადრე ის ამბობდა, რომ ბაღში არ არის ისეთი კარადა, როგორიც სახლშია; ისეთი ჭაღი, როგორიც შინ გვაქვს; არც ჩვენი სახლის მსგავსი კედლებია; არც ისეთი სათამაშოები როგორითაც სახლში თამაშობს; რომ ნიკუშამ ერთხელ უკვე დაარტყა(?) მასწავლებელმაც დაარტყა(?) და რომ ცემა ძალიან ცუდია, რომ ბაღიდან ვირუსებს მოიტანს, რომ იქ მე არ ვიქნები.
