ბავშვებს ხშირად ვაიძულებთ, მოუბოდიშონ და-ძმას, მეგობარს ან უფროსს, მაგრამ ყველას გვეთაკილება, თავად მოვუბოდიშოთ ბავშვს. თავს იმით ვიმართლებთ, რომ მობოდიშებამ შესაძლოა შეასუსტოს ჩვენი ავტორიტეტი. მაგრამ თქვენც ხომ უფრო მეტ პატივს სცემთ იმ ადამიანებს, რომლებსაც შეცდომების აღიარება და გამოსწორება შეუძლიათ? არასწორი საქციელისთვის ბოდიშის მოხდა იმას არ ნიშნავს, რომ შვილებს შეცდომები არ უნდა შეუსწოროთ. მათ ისედაც კარგად იციან, ვინ არის უფროსი.
ადამიანების უმრავლესობა დისკომფორტს გრძნობს მობოდიშებისას. არა მხოლოდ იმიტომ, რომ შეცდომის აღიარება უწევს, არამედ იმიტომაც, რომ ეს აღვიძებს სირცხვილის შეგრძნებას, რადგან გვახსენდება, რომ ბავშვობისას ჩვენც გვაიძულებდნენ ბოდიშის მოხდას.
და მაინც, რას სწავლობს ბავშვი, როდესაც მშობელი თავს არიდებს ბოდიშის მოხდას?
- ბოდიშის მოხდა ნიშნავს, რომ რაღაც ცუდი ჩაიდინეთ ან თქვენ თვითონ ხართ ცუდი ადამიანი. სირცხვილის გრძნობა ბოდიშს მოხდასთანაა გადაჯაჭვული.
- არაფერი დაშავდება, თუ ურთიერთობას ვავნებთ და შეცდომას არ ვაღიარებთ ან არ ვეცდებით მის გამოსწორებას.
- როდესაც ბოდიშს იხდი, სტატუსს კარგავ.
ნაცვლად ამისა, უმჯობესია, მობოდიშებით შვილებს რამდენიმე მნიშვნელოვანი მესიჯი გავუგზავნოთ:
- ყველას მოგვდის შეცდომა, მაგრამ შეგვიძლია, რაღაცების გამოსწორება ვცადოთ.
- ხანდახან ყველანი ვაყენებთ ტკივილს სხვებს. მთავარია მივხვდეთ, როდის ვაკეთებთ ამას და მოვიბოდიშოთ.
- როცა ბოდიშს იხდი, შენზე უკეთესი წარმოდგენა ექმნებათ.
- მობოდიშება ძნელია, შესაძლოა გამბედაობის მოსაკრებად დრო დაგვჭირდეს, მაგრამ სამარცხვინო არ არის, რადგან საბოლოოდ ყველანი უკეთ ვიგრძნობთ თავს.
მაშ ასე, როგორ და როდის უნდა მოუბოდიშოთ შვილს:
- მოიბოდიშეთ მარტივად და ხშირად, ისეთ მომენტებშიც კი, რომლებიც უმნიშვნელო გეჩვენებათ, მაგრამ ცხოვრების ნაწილია: “უი, ბოდიში, რომ შეგაწყვეტინე”. გაითვალისწინეთ, რომ როცა ისე იქცევით, როგორც არ გინდათ იქცეოდეს თქვენი შვილი, ბოდიშის მოხდაც მოგიწევთ. ჩვენი საქმეა, ვმართოთ საკუთარი ემოციები, განურჩევლად იმისა, რას აკეთებს ჩვენი შვილი.
- თუ თქვენი შვილი რამეს მნიშვნელოვნად მიიჩნევს, გაითვალისწინეთ მისი აზრი, განურჩევლად იმისა, ეთანხმებით თუ არა. “დაგვპირდი, რომ ახალ რვეულს მოგიტანდი, მაგრამ სულ დამავიწყდა. ძალიან ვწუხვარ. ვიცი, ელოდებოდი…”
- აღწერეთ, რა მოხდა. “ყველა წყობიდან გამოვედით. შენ ყვიროდი. მერე მეც ყვირილი დავიწყე, შენ კი ატირდი. ძალიან ვწუხვარ, თუ შეგაშინე. იმედგაცრუებული ვიყავი, მაგრამ თავის შეკავება უნდა მომეხერხებინა. ყვირილი არ არის საყვარელ ადამიანებთან ურთიერთობის გარკვევის საუკეთესო გზა”.
- ბოდიშიდან ნუ გადახვალთ დადანაშაულებაზე. “მართალია, გიყვირე, მაგრამ ამას იმსახურებდი”. ჩვენ უფროსები ვართ და თავშეკავების მაგალითი უნდა მივცეთ.
- აუხსენით, რატომ დაკარგეთ წონასწორობა: “ძალიან მძიმე დღე მქონდა, კიდევ ერთ უსიამოვნებას ვეღარ გავუმკლავდი. ამიტომაც გიყვირე. მაგრამ ეს არ მამართლებს. არავინ იმსახურებს, რომ უყვიროდნენ”.
- მიეცით ბავშვს პასუხისმგებლობის მაგალითი: “ვწუხვარ, რომ შენ გვერდით არ ვიყავი და ვერ დაგეხმარე”. თქვენ თავს არ იდანაშაულებთ – თქვენ წუხხართ, რომ იქ არ იყავით და პასუხისმგებლობა ვერ გაიზიარეთ. ეს დაეხმარება ბავშვს, საპასუხო ნაბიჯი გადმოდგას და თვითონაც მოიბოდიშოს.
- თუ რამე არ გამოგივიდათ, სცადეთ კიდევ ერთხელ. “მაპატიე, საყვარელო, არ მინდოდა, გაგბრაზებოდი. მოდი, კიდევ ერთხელ ვცდი. აი, რა მინდოდა მეთქვა…”
- შეიმუშავეთ გეგმა სიტუაციის გამოსასწორებლად. “იცი, რას გეტყვი? დილით, სკოლაში რომ წავალთ, გზად მაღაზიაში შევიაროთ შენი რვეულის საყიდლად”. ეს ნებისმიერი მობოდიშების აუცილებელი პირობაა.
- თქვენი შვილი ბევრს ისწავლის თქვენგან, თუ ჰკითხავთ, როგორ ჯობდა მოქცეულიყავით და განიხილავთ ამას თავდაცვით პოზიციაში ჩადგომის გარეშე. შემდეგ პირობა დადეთ: “მომავალში შევჩერდები და ღრმად ვისუნთქებ, სანამ არ დავმშვიდდები”, – და აუცილებლად შეასრულეთ. თუ საყვარელი ადამიანი ბევრჯერ გატკენთ გულს, ადრე თუ გვიან მის ბოდიშს აღარ დაიჯერებთ. პატიების თხოვნას მხოლოდ მაშინ აქვს აზრი, როცა იცით, რომ ადამიანი მართლაც აღარ გაიმეორებს თავის შეცდომას.
- ჰკითხეთ შვილს, მზად არის თუ არა შერიგებისთვის. “იმედი მაქვს, მაპატიებ.” ეს დაეხმარება ბავშვს, მოერიოს აღშფოთებისაგან და ხელახლა დაამყაროს ემოციური კავშირი. მაგრამ თუ ბავშვი მზად არ არის პატიებისთვის, ნუ აიძულებთ. ნაცვლად ამისა, წყენისაგან გათავისუფლებაში დაეხმარეთ.
გახსოვდეთ, რომ მობოდიშებაში არაფერია სამარცხვინო. პირიქით, მთელი ძალისხმევა შვილთან ურთიერთობის გამოსწორებისკენ მიმართეთ. შეცდომის აღიარებას და პატიების თხოვნას გამბედაობა სჭირდება, მაგრამ ეს უკეთეს მშობლად გაქცევთ, ასე აღზრდით უფრო ჯანსაღ პიროვნებას, რომელიც აფასებს ურთიერთობებს და შეუძლია პასუხისმგებლობის აღება.
წყარო: https://www.psychologytoday.com/blog/peaceful-parents-happy-kids/201706/how-and-when-apologize-your-child
