პარასკევი, მარტი 29, 2024
29 მარტი, პარასკევი, 2024

მოსწავლე, მასწავლებელი და გამოხატვის თავისუფლება

ეი, შენ, მანდ უკანა რიგში, ხმა ჩაიწყვიტე! – უყვირის მასწავლებელი მოსწავლეს გამოხატვის თავისუფლებაზე მსჯელობის დროს

ეს მოგონილი ამბავია, მაგრამ საჭირო.

კარგია, რომ ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციასა და ბავშვთა უფლებების კონვენციას ვირტუალურად გლობალური გამოყენება

და აღიარება აქვს, თუმცა ეს არასაკმარისია. მასწავლებელი რომ გაკვეთილზე ადამიანის უფლებებზე საუბრობს, ესეც კარგია, მაგრამ არასაკმარისი.

 

ადამიანის უფლებების სწავლებას დიდი აზრი არ აქვს, თუ სასწავლო პროცესი ისეთ გარემოში არ ტარდება, სადაც ადამიანის უფლებებს აღიარებენ, პატივს სცემენ და იცავენ.

 

წარმოიდგინეთ, რომ მასწავლებელი გაკვეთილზე გამოხატვის თავისუფლებაზე მსჯელობს და მოსწავლეს ეუბნება, შენ ხმა ჩაიწყვიტეო, როგორ ფიქრობთ, ისწავლის ეს მოსწავლე რაიმეს გამოხატვის თავისუფლების შესახებ? ალბათ, არა. გამოხატვის თავისუფლებას არა, მაგრამ ძალაუფლების მიმართ კი გაუჩნდებათ ინტერესი.

 

მოსწავლემ შეიძლება გაუცნობიერებლად გადაიღოს მასწავლებლის ქცევები. ამიტომ, რაც არ უნდა კარგად ასწავლოს მასწავლებელმა, შეიძლება მოსწავლემ მეტი ცოდნა მასწავლებლის ქცევიდან მიიღოს.

 

რასაც თეორიულად ასწავლით, პრაქტიკაში საწინააღმდეგოს არ უნდა აკეთებდეთ.

 

ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების სწავლების დროს კარგია  შემდეგი მეთოდების თუ ინსტრუმენტების გამოყენება:

 

  • გონებრივი იერიში

 

ეს მეთოდი შესაძლებელია გამოიყენოთ, როდესაც გსურთ თეორიული ან პრაქტიკული პრობლემის გადაჭრა. მეთოდის გამოსაყენებლად აუცილებელია პრობლემის ანალიზი და პრობლემის გადაჭრის დასაბუთება. გონებრივი იერიში ახალისებს მოსწავლეთა ჩართულობას პრობლემის გადაჭრის პროცესში.

 

  • კაზუსების ამოხსნა

 

მოსწავლეები პატარა ჯგუფებში მუშაობენ რეალურ ან მოგონილ კაზუსზე. კაზუსის შინაარსიდან გამომდინარე, საჭირო უნდა იყოს ადამიანის უფლებების სტანდარტების გამოყენება. კაზუსების გამოყენება სასწავლო პროცესში ძალიან კარგი მეთოდია. ეს ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა, რომ მოსწავლემ თეორიული ცოდნა პრაქტიკაში გადაიტანოს.

 

  • ,,არტისტული გამოხატვა”

 

ხელოვნებით შესაძლებელია მოსაზრებების, თეორიების და კონცეფციების დაკონკრეტება, აბსტრაქციების პერსონალიზება. მოსწავლეს შეიძლება სთხოვოთ მოთხრობის ან ლექსის დაწერა, გრაფიკული არტის შექმნა,  სიმღერა, ცეკვა. ნახეთ ბობ დილანის სიმღერები: ’The Times They Are a-Changin’, ‘Maggie’s Farm’, ‘Chimes of Freedom’,‘Hurricane’,‘With God on Our Side’, ‘The Lonesome Death of Hattie Carroll’  ან ‘A Hard Rain’s a-Gonna Fall’. მოსმენაც არაა აუცილებელი, შეგიძლიათ ეს სიმღერები წაკითხოთ, შეხედოთ როგორც პოეზიას. ადამიანის  უფლებების დასაცავად, რომელიმე პროფესორს, მინისტრს, პრეზიდენტს, პარლამენტარს ამათზე ეფექტური ტექსტი დაუწერია? ეჭვი მაქვს, არა.

 

წაახალისეთ ხელოვნებით მოსაზრებების გადმოცემა.

 

 

  • ვიზიტები დაწესებულებებში

 

მოსწავლეებისთვის კარგია სკოლის ფარგლებს გარეთ, საზოგადოებაში გასვლა სასწავლო მიზნებით. შესაძლებელია ისეთი ადგილების დათვალიერება, სადაც ადამიანის უფლებების დაცვის თემა აქტუალურია: სასამართლოები, სასჯელაღსრულებითი დაწესებულებები, ადამიანის უფლებების დაცვის ორგანიზაციები.

 

  • ინტერვიუირება

 

ინტერვიუირება პირდაპირი სწავლების საშუალებაა და ამ დროს შესაძლებელია საკითხებისა და ისტორიის პერსონალიზება. ინტერვიუირების ჩატარება შესაძლებელია ოჯახის წევრებთან, საზოგადოების წევრებთან, აქტივისტებთან, ლიდერებთან ან მოწმეებთან ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებულ საკითხებზე.

 

  • კვლევითი პროექტები

 

ადამიანის უფლებების თემატიკა იძლევა დამოუკიდებელი კვლევების ჩატარების საშუალებას. ეს შეიძლება იყოს ფორმალური კვლევა, როდესაც იყენებთ საბიბლიოთეკო მასალებს ან ეძებთ ლიტერატურას ინტერნეტში. კვლევა ჯგუფური იქნება თუ ინდივიდუალური, ავითარებს დამოუკიდებელი კრიტიკული ანალიზის, ფიქრის და მონაცემთა ანალიზის უნარებს, ასევე აღრმავებს ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებული საკითხების ცოდნას.

 

  • როლური თამაშები/სიმულაციები

 

როლური თამაში არის ერთგვარი მოკლე დრამა, რომელიც გათამაშდება კლასში. იმპროვიზაციის შესაძლებლობები დიდია და შეიძლება გაკეთდეს, როგორც ისტორია (ნარატივით და ძირითადი პერსონაჟებით)  ან გათამაშდეს სიტუაცია. ასეთი მიდგომის მიზანია, მოსწავლეები უფრო მგრძნობიარენი გახდნენ ადამიანის უფლებების რომელიმე თემატიკის მიმართ. როლური თამაშები მაშინ ამართლებს, როდესაც ის მოკლეა და დროში გაწელილი არ არის.

 

 

 

 

 

 

 

 

კომენტარები

მსგავსი სიახლეები

ბოლო სიახლეები

ვიდეობლოგი

ბიბლიოთეკა

ჟურნალი „მასწავლებელი“

შრიფტის ზომა
კონტრასტი