ხმა გამორთულია და შარვლის ჯიბეს ვიბრაცია მიწვავს. ეკრანს დავხედე. დათო კახაბერი მირეკავს. დადიანების სასახლის საგამოფენო დარბაზში გიდი წარსულის ამბებს ჰყვება – ტკბილად, ემოციურად, სხაპასხუპით, თითქოს ძალიან უნდა, არც თვითონ გამორჩეს და არც ჩვენ გამოგვატოვებინოს საზეპიროები ისტორიიდან.
ვუპასუხო თუ არ ვუპასუხო? კარგი, არა უშავს, ხუთ წუთში გადავურეკავ. აქედან გავალ თუ არა, მაშინვე გადავურეკავ. ეკრანს დავცქერი და თან ექსპონატებსაც ავხედავ ხოლმე, ხანაც ჩემი სტუმრისკენაც გავაპარებ თვალს – რაც თავი მახსოვს, იმდენჯერ და იმდენ ადამიანთან ერთად მოვსულვარ, წესით მოყირჭებული უნდა მქონდეს აქაურობა, მაგრამ აი, ის მიყვარს: ემოციებზე დაკვირვება. როგორ დაიმუხტება, აინთება, რას გაიფიქრებს და მერე იტყვის (ან არ იტყვის), რა შეეტყობა და რას გამოხატავს, განცვიფრდება თუ დაიბნევა, რამე აზრიანს იტყვის თუ უცნაურ შეკითხვას დასვამს, როგორც ერთ გოგოს დაემართა, როცა სოფ. თაგილონთან აღმოჩენილ კოლხური ცულის ყალიბზე იკითხა, – ეს ეკატერინე ჭავჭავაძის დროინდელია?
ეკრანს დავყურებ. ზარი არ შემოდის და შემომავალი ზარების მწკრივში წითლად მოჩანს გამოტოვებული ზარი. ეზოში რომ ჩავალ, დავურეკავ. აუცილებლად. ვინ იცის, რა უნდოდა. ბოლოს რომ ველაპარაკე, – მოემზადე, პაპა, პრუსტის „გერმანტები“ უნდა ვთარგმნოო, ერთი-ორი პატარა საქმე და მერე შევუდგებიო.
ვურეკავ. ზარი წყდება. არა, გამორთული არა აქვს, ალბათ სიხშირის პრობლემაა. ისევ ვურეკავ. ისევ წყდება. დადიანების ეზოში ვართ. სანამ თბილისისკენ დავეპირებით, სტუმარ-მასპინძლები ერთმანეთს სიტყვას ვუცვლით – ისეთი ამბავია, თითქოს ყველაზე მნიშვნელოვნი რაღაცის თქმა რომ გევალება და ამ დროს ყველაზე ჩვეულებრივ რამეზე ლაპარაკობ: ამინდზე და პარტიების დაპირისპირებაზე, რომელმაც ოჯახები ერთმანეთს გადაჰკიდა; შიგადაშიგ საჭირო და აპრობირებულ წინადადებებს შევურევთ ხოლმე: „დიდი ხანია ტელევიზორისთვის არ შემიხედია, ან რას უნდა უყურო – კინკლაობას, სკანდალს თუ დაცინვას? გამასხრებული ჰყავთ მოხუცები, ბავშვები და უზნეო ქალების ვალიდან ხომ ვერ ამოვედით ჯერ კიდევ, დროდადრო მფარველი ანგელოზებივით რომ გამოჩნდებინ ეკრანზე ჭკუის დამრიგებლად“.
თბილისში გვიან ღამით ჩავდივართ. რამდენიმედღიან დაჭიმულ რიტმში გამოღლილი ტანსაცმლის გამოცვლას ვასწრებ და სამსახურში დაგეგმილი შეხვედრების წყებას მთელი დღის განმავლობაში ვუმკლავდები. შინ საღამოხანს მისულს მკვდარივით მეძინება. ნაშუადღევის სადილობისა და ბავშვებთან თამაშის შემდეგ, ლეპტოპს ვხსნი. მანონ ბულისკერიას თავის გვერდზე დათო კახაბერის ფოტო უდევს და… გამოსამშვიდობებელი ტექსტი. ღმერთო, რა ხდება?! ფოტოს ვუყურებ, მერე ტელეფონს ვიღებ და შემომავალი ზარების მწკრივში გამოტოვებულ ზარებს დავცქერი. ისევ ფოტოს ვუყურებ და მის ქვეშ გაჩენილ სამძიმრის კომენტარებს – ერთს, მეორეს, მესამეს… ღმერთო, ეს როგორ დამემართა! რისი თქმა უნდოდა?! ვდგები და ოთახიდან ოთახში დავბორიალობ იმის გასააზრებლად, რომ ადამიანი, რომელიც გუშინ თუ გუშინწინ მირეკავდა და რაღაც უნდოდა ჩემგან, რაღაცაზე პასუხი სჭირდებოდა – ცოცხალი არ არის. და მე ამ დროს თავი მომაქვს იმით, რომ ძვირფასი ადამიანების ტელეფონის ნომრებს მათი ამქვეყნიდან წასვლის შემდეგაც არ ვშლი მობილურიდან. ჰო, ბევრჯერ მიტრაბახია (მათ შორის, საკუთარ თავთანაც), რომ ჯემალ მონიავას, არიანე ჭანტურიას, ჯანრი კაშიას ნომრები – მათთან ურთიერთობის უკვე ჩამქრალი ხაზები – მკაცრი და ულმობელი დროის ცვლილებას არ გადაურეცხავს ჩემთვის.
ჟიდი თარგმნაო, იონესკო თარგმნაო, უელბეკი თარგმნაო, ბევრი ნიჭიერი ახალგაზრდა გამოიყვანაო, – წერდნენ და ამბობდნენ იმ დღეებში დათო კახაბერზე, ისე, როგორც წესია და როგორც მშრომელ, კეთილ კაცზე უნდა ილაპარაკო. იმსახურებს. დრო რომ გავა, უფრო მეტად დაფასდება მისი საქმე. მე კი სამუდამოდ დამიტოვა იმ უპასუხო, გამოტოვებული ზარის სევდა, მოურჩენელი და გამოულეველი.
