თანამედროვე ცხოვრების რიტმი იმდენად სწრაფია, რომ ხშირად მოსწავლეები კი არა, მასწავლებლებიც ვერ ახერხებენ დაგეგმილი საქმეების ბოლომდე მიყვანას. დაბალი პროდუქტიულობის მიზეზი შეიძლება ბევრი რამ იყოს, მათ შორის დაღლილობა, სტრესი, სიზარმაცე. ამ ყველაფერთან გამკლავება კი სავსებით შესაძლებელია, თუკი დროის მართვის, ანუ თაიმ მენეჯმენტის საიდუმლოებებს ეზიარებით. დროის სწორი განაწილება აწესრიგებს ცხოვრებას, გვეხმარება მიზნების მიღწევაში და იმაში, რომ საერთო რიტმიდან არ ამოვვარდეთ. სულიერი წონასწორობის შენარჩუნებისთვის თაიმ მენეჯმენტის პარალელურად აუცილებელია ყურადღება მივაქციოთ ჯანმრთელობას, დავიტოვოთ დრო დასვენებისთვის, რომლის გარეშე ცხოვრება აზრს ნებისმიერ ასაკში კარგავს. ჩვენი რჩევები დაეხმარება მოსწავლეებს, რომლებსაც აქვთ სურვილი სკოლაშიც კარგად ისწავლონ და სკოლის გარეთაც არ ჩამორჩნენ საინტერესო აქტივობებს, იქონიონ თავისუფალი დრო ჰობისთვის, მეგობრებისთვის, ოჯახის წევრებისთვის.
დაგეგმეთ დღე
როგორც წესი, დღის პირველი ნახევარი მოსწავლეებისთვის კარგად არის შედგენილი: ისინი დილით ერთსა და იმავე დროს იღვიძებენ, მიდიან სკოლაში, სხედან გაკვეთილებზე, ისვენებენ შესვენებებზე… მაგრამ სკოლის შემდეგ თავისუფალი პერიოდი აქვთ. მოსწავლეს უჩნდება იმის ცდუნება, რომ სადაც მოუნდება, იქ წავიდეს; მაშინ იმეცადინოს, როცა საჭიროდ ჩათვლის.
ერთი შეხედვით, ამაში ცუდი არაფერია. თუმცა საქმე იმით მთავრდება ხოლმე, რომ „ერთი წუთით“ სოციალურ ქსელში შესული მოსწავლე იქ მთელ დღეს ატარებს. ამასობაში საღამოვდება და საშინაო დავალებების შესრულების თავიც აღარ გაქვს.
საჭიროა დღის სტრუქტუირება. ყველაზე მარტივი მეთოდია წინა საღამოს მომდევნო დღის დაგეგმვა – ფურცელზე გაწერა, როდის და რას აკეთებ, რა ვადებში, რამდენ საათში. გაწერის პროცესში გამოიკვეთება რამდენი თავისუფალი დრო გრჩება, როგორ შეიძლება მისი განაწილება.
თუკი საქმე ბევრია, გამოყავით პრიორიტეტები და ნაკლებად აუცილებელი საქმეების სია ზეგინდელ ჩამონათვალში გადაიტანეთ. ქაღალდზე ჩამოკიწკიწებული ამოცანები დაგეხმარებათ, რომ არ გადაუხვიოთ მიზნისაკენ მიმავალი გზიდან. თაიმმენეჯმენტის სპეციალისტები ირწმუნებიან, რომ დაგეგმილი საქმეები თქვენს ნაყოფიერებას 25%-ით გაზრდის.
თუ დღის განმავლობაში ახალი პუნქტი მოგემატათ, ჩაამატეთ სიაში, დასრულებული საქმეები კი ამოშალეთ, რაც კმაყოფილებას გაგრძნობინებთ და მოტივაციის მომენტს გაგიზრდით. ისწავლეთ უარის თქმა ისეთი ამოცანების გადაჭრაზე, რომლებიც არ შედის თქვენს პრიორიტეტებში.
ქაღალდზე ჩამოწერილი საქმეების სია საშუალებას მოგცემთ, სწორად მართოთ დრო.
მნიშვნელოვანია, რომ მაგიდა, სადაც მეცადინეობთ, არ იყოს არეული. შემჩნეულია, რომ არაპროდუქტიული ადამიანების მაგიდაზე ქაოსია ხოლმე. ქაოსი ხელს უშლის ყურადღების კონცენტრირებას.
დაისახეთ გასაგები მიზანი
თითქოსდა მიზნის დასახვა პრობლემას არ წარმოადგენს. თქვენ ხომ მშვენივრად იცით, რომ ბიოლოგიის გაკვეთილისთვის ინტერნეტიდან რაღაც გაქვთ მოსამზადებელი, ლიტერატურაში კი თემაა დასაწერი. მაგრამ როგორც კი სამეცადინოთ ჯდებით, ფიქრი გერევათ, არ იცით საიდან დაიწყოთ. იწყებთ ჩაის მოდუღებას, მერე კი ხსნით კომპიუტერს და აი, უკვე სულ სხვა საინფორმაციო ნაკადმა გაგიტყუათ.
დასახული ამოცანის გადაჭრისათვის აუცილებელია გქონდეს მიზნები. მიზანი უნდა იყოს მკვეთრი, მაგალითად, ასეთი: „სკოლის მერე ამა და ამ დროს წასაკითხი მაქვს 30 გვერდი“, ან „დღეს 10 ქულა უნდა მივიღო“.
აუცილებელია მიზანი არ იყოს მიუღწეველი. ოცნება ყველას შეუძლია და საოცნებო მიზნებიც არსებობს, მაგრამ თუ მას ვერ შეასრულებ, დროის ხარჯვაც არ ღირს. წარმატებას რომ მიაღწიოთ, რეალისტურ ვადებზე და თქვენს შესაძლებლობებზე იფიქრეთ, შემდეგში კი ამ შესაძლებლობებს ნელ-ნელა დახვეწთ.
განსაზღვრეთ მთავარი
საქმეებში რომ არ ჩაიძიროთ, დაყავით ისინი ჯგუფებად, მათი აუცილებლობიდან და მნიშვნელოვნებიდან გამომდინარე. თუ ხვალ საკონტროლო წერა გაქვთ, ის პრიორიტეტში უნდა იყოს. ვიდრე სკოლიდან მოსულს გონება გერჩით, ამ საქმეს მიხედეთ. მოიკრიბეთ ძალები და პირველ რიგში ის გააკეთეთ, რაც ყველაზე მეტ სარგებელს მოგიტანთ.
მნიშვნელოვანი საქმის განსაზღვრის შემდეგ, შეაფასეთ მისი შესრულების შედეგები. დროის განსაზღვრულ პერიოდში აკეთეთ მხოლოდ ერთი საქმე. თუ მას მიატოვებთ და მერე კვლავ მიუბრუნდებით, თქვენს ეფექტიანობას 5-ჯერ მაინც შეამცირებთ.
თანაც, ყველაზე სანერვიულო და რთული საქმის პირველ რიგში მოცილება კმაყოფილების განცდას მოგიტანთ და სხვა, შედარებით მარტივი გაკვეთილების სწრაფად შესრულების მოტივაციას გაგიზრდით.
იპოვეთ საკუთარი რიტმი
ჩაატარეთ ექსპერიმენტი და გაარკვიეთ დღის რომელ მონაკვეთში ხართ მეტად შრომისუნარიანი. საქმე ისაა, რომ ადამიანები დროის სხვადასხვა მონაკვეთში სხვადასხვაგვარი პროდუქტიულობით გამოირჩევიან. ვიღაც უფრო ეფექტიანად დილის საათებში მეცადინეობს, ვიღაც კი საღამოს ითვისებს მასალას. დააკვირდით თავს. მას თქვენზე კარგად არავინ იცნობს.
იქნებ, ერთი საათით ადრე უნდა გაიღვიძოთ და მაშინ უკეთ დაიზეპირებთ ლექსს? იქნებ, შუადღეზე ძილი და დასვენება გჭირდებათ? იქნებ, ყველა საქმის მოცილება ერთდროულად გირჩევნიათ და არ არის საჭირო მათი გადანაწილება?
მუშაობის დროს იმუშავეთ
ეფექტიანი მუშაობის ოქროს წესია იმ საქმეში ჩაღრმავება, რომელსაც ასრულებთ. ერთ საქმეზე კონცენტრირებული მოსწავლე გაცილებით სწრაფად ახერხებს მის გაკეთებას.
გირჩევთ, გაკვეთილების მომზადების პერიოდში გათიშოთ მობილური ტელეფონი, ჩაკეცოთ ბრაუზერი, გამოხვიდეთ სოციალური ქსელებიდან. ეს არცთუ მარტივია, მაგრამ ასე თქვენი მეცადინეობის ნახევარი საათი უფრო პროდუქტიული იქნება, ვიდრე ფეისბუქის პარალელურად მეცადინეობის სამი საათი. ვიმედოვნებთ, რომ გაჯეტების გათიშვა ნელ-ნელა ჩვევაშიც გადაგივათ.
ბევრი ადამიანი რუტინული სამუშაოს შესრულების დროს ტაიმერს აყენებს. ვთქვათ, მათემატიკაში 25 წუთს მეცადინეობთ და მერე 5 წუთს ისვენებთ. მერე ისევ აყენებთ ტაიმერს. გვერწმუნეთ, ასე თქვენი გონება გაცილებით საღად იმუშავებს.
ხშირად მაღალი პასუხისმგებლობის მქონე მოსწავლეებს ეჩვენებათ, რომ თუ დღეში ათი საათი არ იმეცადინეს, წარმატებას ვერ მიაღწევენ, მისაღებ გამოცდებს ვერ ჩააბარებენ, სკოლაში დაბალ ქულებს მიიღებენ… ეს მცდარი შეხედულებაა. არ დაივიწყოთ, რომ ტვინი იღლება. დაღლილ მდგომარეობაში ის ვერ ითვისებს მასალას და მოსწავლე დროს ტყუილად კარგავს.
იპოვეთ მოტივაცია
ყველა მოსწავლეს უწევს ისეთი საგნის სწავლა, რომელიც არ მოსწონს. იმისათვის, რომ საგანი უსწავლელი არ დარჩეს, უნდა მოიძებნოს მისი სწავლების მოტივაცია. საამისოდ გამოდგება ნებისმიერი იდეა, ადამიანი, რომელიც თქვენში პოზიტიურ ემოციებს აღძრავს. მაგალითად, კედელზე დაიკიდეთ შელდონ კუპერის პოსტერი, რომელსაც ნამდვილად არ მოეწონებოდა თქვენი ჩამორჩენა ფიზიკაში. შეგიძლიათ, თითოეული ნასწავლი გაკვეთილის მერე საკუთარი თავი შოკოლადით დააჯილდოვოთ. თხოვეთ დედას რამე გისაჩუქროთ იმ შემთხვევაში, თუ თქვენთვის საძულველ საგანში მაღალი ნიშანს მიიღებთ.
ჩაანაცვლეთ საქმეები
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ტვინი იქანცება ერთფეროვანი სამუშაოსგან. ამიტომ სამუშაო გეგმის შედგენის პროცესში გაიმრავალფეროვნეთ მეცადინეობის თქვენეული სისტემა – მათემატიკის მერე იმეცადინეთ ისტორია, ფიზიკის ათვისების მერე გადადით ლიტერატურაზე, ლიტერატურიდან – ბიოლოგიაზე. შეუნაცვლეთ ერთმანეთს ტექნიკური, საბუნებისმეტყველო და ჰუმანიტარული საგნები.
ასეთივე პრინციპით შეარჩიეთ თქვენი ჰობი და დასვენების საშუალებები. ასეთი განტვირთვა გაცილებით ხარისხიანია, ვიდრე მეგობრებთან გატარებული რამდენიმე საათი. მით უფრო, რომ სახლში დაბრუნებული კი ისევ კომპიუტერს მიუჯდებით და მათთან საუბარს ეკრანიდან განაგრძობთ.
გაერთიანდით სხვებთან
შეუძლებელია ყველა საგანი საუკეთესოდ იცოდე. სხვისი რვეულიდან გადაწერაც ცუდი იდეაა – ის მხოლოდ დროებით მოგიტანთ შედეგს. ამიტომ თხოვეთ თქვენს კლასელს დაგეხმაროთ იმ საგნის ათვისებაში, რომელიც თქვენთვის პრობლემურია. სანაცვლოდ კი, თქვენ დაეხმარებით მისთვის პრობლემური საკითხების გავლაში. ასეთი ფორმატის ურთიერთდახმარება კარგი შედეგების მომტანია ხოლმე. ჯერ ერთი თქვენი კლასელიც გაიმყარებს ცოდნას და თქვენც არ დარჩებით წაგებული. ხშირად ისეც ხდება, რომ თანატოლებს ერთმანეთის ენა უფრო კარგად ესმით, ვიდრე მასწავლებლის ახსნილი.
გააანალიზეთ შესრულებული სამუშაო
შესაძლოა მოგეჩვენოთ, რომ ყველაფერს სწორად აკეთებთ – თქვენ შეადგინეთ შესასრულებელი საქმეების დეტალური ჩამონათვალი, გულმოდგინედ მიყვებით მას, მაგრამ დღის ბოლოს ძალაგამოცლილი ხართ. ეს იმის ნიშანია, რომ რაღაცას არასწორად აკეთებთ. გრაფიკის შედგენისას შეცდომა გაგეპარათ.
კვირის ბოლოს აუცილებლად გადახედეთ თქვენ მიერ გაწეულ სამუშაოს. დაფიქრდით, რატომ ვერ შეასრულეთ გეგმა, რა იყო მიზეზი? დღის განმავლობაში ჰკითხეთ თავს: რომელი საქმეებია ყველაზე მნიშვნელოვანი? რა შემიძლია გავაკეთო არსებული მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად? როგორ გამოვიყენო დრო მაქსიმალურად სასარგებლოდ?
